Giáo án lớp 6 môn Vật lí - Tiết 12: Khối lượng riêng - Trọng lượng riêng

Ngày soạn: 25/11/06
Ngày dạy: 28/11/06
Tiết 12 Khối lượng riêng - Trọng lượng riêng
I/ Mục tiêu bài học:
1. Kiến thức:
- Hiểu được khối lượng riêng và trọng lượng riêng là gì?
- Xây dựng được công thức tính m = D.V và P = d.V
- Sử dụng bảng khối lượng riêng của một số chất để xác định: chất đó là chất gì khi biết khối lượng riêng của chất đó hoặc tính được KL hay TL khi biết KLR.
2. Kỹ năng:
- Sử dụng phương pháp cân khối lượng.
- Sử dụng phương pháp đo thể tích.
3. Thái độ:
- Nghiêm túc, cẩn thận.
II/ Chuẩn bị:
- GV: Giáo án.
- HS: Mỗi nhóm: + 1 lực kế.
	 + 1 quả nặng bằng sắt hoặc đá.
	 + 1 bình chia độ.
III/ Tiến trình lên lớp:
1. ổn định tổ chức lớp ( 1 phút)
2. Kiểm tra bài cũ( 4 phút)
- Lực kế là dụng cụ dùng để đo đại lượng vật lí nào? Em hãy nêu cấu tạo của lực kế?
- Giữa trọng lượng và khối lượng của vật có mối liên hệ nào? Tính P của vật biết m = 150g.
3. Bài mới:
- ĐVĐ: ở ấn độ, thời cổ xưa, người ta đã đúc được một cái cột bằng sắt nguyên chất, có khối lượng đến gần mười tấn. Làm thế nào để " cân" được chiếc cột đó?
Hoạt động của HS
Trợ giúp của GV
1. Hoạt động 1 ( 15 phút)
Tìm hiểu KLR, xây dựng công thức tính khối lượng theo KLR.
- Thảo luận và chọn phương án đưa ra trong câu C1.
+ Cách nào làm dễ dàng hơn, thuận lợi hơn
+ Ghi chép lại số liệu đã cho: V = 0,9 m3, 1 dm3 sắt nguyên chất có khối lượng m = 7,8 kg.
- Thảo luận chung cả lớp để đưa ra cách tính khối lượng của cột sắt.
- Có thể có hai cách tính và đều được kq.
m = 7,8 . 900 = 7020 kg hoặc 
m = 7800 . 0,9 = 7020 kg.
- Phát biểu khái niệm KLR và đơn vị đo. 
- Quan sát, nghiên cứu bảng KLR và biết cách sử dụng bảng: Các chất khác nhau thì có KLR khác nhau.
- Từng HS làm C2 và C3:
+ C2: m = 0,5 . 2600 = 1300 kg.
+ C3: m = D . V
2. Hoạt động 2 ( 15 phút)
Tìm hiểu TLR và xác định TLR của một chất.
- Trả lời câu hỏi TLR là gì? Đơn vị đo?
- Từng HS hoàn thành C4: d = P/ V Chỉ rõ các đại lượng và đơn vị đo.
- Chỉ ra mối liên hệ giữa D và d: d = 10.D
- Từng nhóm HS thực hiện C5 theo hướng dẫn SGK:
+ Đo P bằng lực kế.
+ Đo V bằng bình chia độ.
+ Xác định d = P/ V
- Các nhóm báo cáo kq trước lớp, thảo luận về kết quả giữa các nhóm.
3. Hoạt động 3 ( 7 phút)
Vận dụng kiến thức.
- Từng HS thực hiện C6, đổi 40 dm3 ra m3
C6: m = D.V = 7800. 0,04 = 312 kg.
- Cá nhân HS thực hiện bài tập 11.2 SBT.
- D = m/V = 0,397/ 0,00032 = 1240 kg/m3
- Yêu cầu HS đọc tài liệu và thảo luận để chọn phương án đưa ra trong câu C1.
- Có tính được khối lượng của chiếc cột không? Tính như thế nào?
- V= 1dm3 thì m = 7,8 kg.
- V = 1m3 thì m = ? Biết 1m3 = 1000 dm3
- V = 0,9 m3 thì m = ?
- Thông báo cho HS KL của 1m3 một chất gọi là KLR của chất đó. Đơn vị đo là 
 kg/ m3.
- Giới thiệu bảng KLR của một số chất và hướng dẫn cách sử dụng bảng.
- Em có nhận xét gì về KLR của các chất khác nhau?
- Yêu cầu cá nhân HS thực hiện C2 và C3.
- Vậy m = D. V
- Thông báo khái niệm TLR của một chất và đơn vị đo của TLR.
- Yêu cầu HS thực hiện C4: Từ các công thức P = 10.m; m = D.V; P = d.V 
 suy ra d = 10 .D
- Yêu cầu HS tìm hiểu C5 và làm việc theo nhóm dưới sự HD của GV:
- Nêu các bước làm TN và yêu cầu các nhóm làm cẩn thận, nghiêm túc.
- Theo dõi, kiểm tra và giúp đỡ nhóm HS.
- Yêu cầu báo cáo kq và rút ra nhận xét kq giữa các nhóm.
- Yêu cầu HS vận dụng kiến thức để làm câu C6 và bài tập 11.2 trong SBT.
4. Củng cố bài học( 3 phút)
- KLR của một chất là gì? Đơn vị đo?
- TLR của một chất là gì? Đơn vị đo?
- Mối quan hệ giữa d và D?
- Tính m theo D và V như thế nào?
- Tính P theo d và V như thế nào?
5. Hướng dẫn về nhà:
- Học thuộc ghi nhớ.
- Chuẩn bị TH, báo cáo TH được làm sẵn từ nhà.