Giáo án Ngữ văn 7 - Tiết 1: Ôn tập từ ghép - Năm học 2006-2007

 Ngày soạn: 13/11/2006 
 Ngày giảng: 15/11/2006 
 Tiết 1: ôn tập từ ghép
A/ Mục tiờu cần đạt: 
 Giỳp học sinh:
 - Củng cố lại khái niệm và các loại từ ghép. Biết phân biệt từ ghép với từ láy và từ đơn 2 tiếng.
 - Biết vận dụng chính xác trong quá trình tạo lập văn bản.
B/ Chuẩn bị: 
 - Giáo viên: Tham khảo tài liệu, hệ thống ôn tập.
 - Học sinh: Ôn lại kiến thức.
C/ Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 
 * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ (kết hợp trong giờ học)
 ? Mục đích của việc tách trạng ngữ thành câu riêng ? Ví dụ ?
 * Hoạt động 2: Giới thiệu bài (1 phút)
 Giới thiệu nội dung chương trình tự chọn.
 *Hoạt động 3: Bài mới ( 38 phút).
 Hoạt động của thầy và trò
 Nội dung cần đạt
? Từ ghép có mấy loại, đó là những loại nào.
? Phân biết nghĩa của từ ghép chính phụ và từ ghép đẳng lập.
Hãy sắp xếp các từ ghép sau đây vào bảng phân loại: Đêm ngày, bộ trưởng, hiệu trưởng, phố phường, quần áo, nhà cửa, nhà báo, bất tài, trông nom, mua bán, đi lại, đoàn viên, học hành, nhà nghỉ, đất cát.
? Điền tên các tiếng (đứng trước hoặc đứng sau) để tạo từ ghép chính phụ và từ ghép đẳng lập.
a- áo
b- vở
c- nước.
d- cười.
e- dưa.
g- đen.
? Tìm các từ ghép trong đoạn văn sau và xếp chúng vào bảng phân loại.
“Mưa phùn đem mùa xuân đến, mưa phùn khiến những chân mạ gieo muộn nảy xanh lá mạ. Dây khoai, cây cá chua rườm ra xanh rợ các trảng ruộng cao. Mầm cây sau sau, cây nhội, cây bàng hai bên đường nảy lộc, mỗi hôm trông thấy mỗi khác.
 Những cây bằng lăng mùa hạ ốm yếu lại nhú lộc. Vầng lộc non nảy ra. Mưa bụi ấm áp. Cái cây được cho uống thuốc.
? Từ nào sau đây có thể điến tất cả các chỗ trống trong đoạn thơ.
? Nối cột A với cột B để tạo thành các từ ghép chính phụ hợp nghĩa.
I- Lý thuyết:
- Từ ghép có 2 loại:
+ Từ ghép chính phụ: Có tiếng chính và tiếng phụ, bổ sung ý nghĩa cho tiếng chính. VD: anh trai, bà ngoại
+ Từ ghép đẳng lập: Các tiếng bình đẳng về mặt ngữ pháp. VD: quần áo, sách vở 
- Từ ghép đẳng lập có tính chất hợp nghĩa.
II- Luyện tập:
* Bài 1:
Sắp xếp bào bảng phân loại:
 Từ ghép chính phụ Từ ghép đẳng lập 
- Nhà báo, hiệu trưởng - Đêm ngày, phố phương
Bộ trưởng, nhà nghỉ, học hành, đất cát, đi lại,
đoàn viên mua bán, đất cát, quần 
 áo, bất tài. 
* Bài 2:
a- áo quần (đẳng lập).
b- sách vở ( nt)
c- nước sôi (đẳng lập).
d- nói cười (đẳng lập).
e- dưa hấu ( chính phụ)
g- đen trắng (đẳng lập)
* Bài 3:
Từ ghép chính phụ
Từ ghép đẳng lập
- Mưa phùn
- Xanh lá mạ.
- Cây cà chua.
- Dây khoai.
- Cây sau sau.
- Cây nhồi.
- Cây bàng.
- Cây bằng lăng.
- ấm áp.
- Mùa hạ.
- Mưa bụi.
- Uống thuốc.
* Bài 4: Điền vào chỗ trống.
Dân ta (.) nói là làm,
() đi là đến (..)
bàn là thông () quyết là quyết một lòng, (..) phát là động, () vùng là lên.
a- nếu. c- phải
b- đã d- dù.
* Bài 5:
 A B
 bút tôi
 xanh mắt
 mưa bi
 vôi gặt
 thích ngắt
 mùa ngâu
* Bài tập 6: Viết đoạn văn ngắn 3 – 4 câu có sử dụng từ ghép chính phụ và từ ghép đẳng lập.
 * Hoạt động 4: Hướng dẫn học bài ở nhà (1 phút)
 - Ôn lại kiến thức về từ ghép.
 - Xem lại các bài tập đã làm trên lớp.
 - So sánh từ láy, từ đơn 2 tiếng.