BỨC TRANH CỦA EM GI TƠI
(Tạ Duy Anh)
I/. Mức độ cần đạt:
- Nắm được những nét đặc sắc trong nghệ thuật kể chuyện và miêu tả tâm lý nhn vật trong tc phẩm .
- Thấy được sự chiến thắng của tình cảm trong sng, nhn hậu đối với lịng ghen ght, đố kỵ .
II/.Trọng tâm kiến thức, kĩ năng :
1.Kiến thức :
- Tình cảm của người em gái có tài năng đối với người anh .
- Những nét đặc sắc nghệ thuật miêu tả tâm lý nhn vật v nghệ thuật kể chuyện.
- Cách thức thể hiện vấn đề giáo dục nhân cách của câu chuyện : không khô khan, giáo huấn mà tự nhiên, sâu sắc qua sự tự nhận thức của nhân vật chính .
2.Kĩ năng :
- Đọc diễn cảm, giọng phù hợp với tâm lý nhn vật .
- Đọc-hiểu nội dung văn bản truyện hiện đại có yếu tố tự sự kết hợp với miêu tả tâm lý nhn vật .
- Kể tóm tắt câu chuyện trong một đoạn văn ngắn .
III/ Chuẩn bị:
- Gi¸o viªn:
+ So¹n bµi
+ §c s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n.
Hc sinh: + So¹n bµi
Ngày soạn:14/12/2010 Tuần 22-tiết 85 BỨC TRANH CỦA EM GÁI TƠI (Tạ Duy Anh) I/. Mức độ cần đạt: - Nắm được những nét đặc sắc trong nghệ thuật kể chuyện và miêu tả tâm lý nhân vật trong tác phẩm . - Thấy được sự chiến thắng của tình cảm trong sáng, nhân hậu đối với lịng ghen ghét, đố kỵ . II/.Trọng tâm kiến thức, kĩ năng : 1.Kiến thức : - Tình cảm của người em gái cĩ tài năng đối với người anh . - Những nét đặc sắc nghệ thuật miêu tả tâm lý nhân vật và nghệ thuật kể chuyện. - Cách thức thể hiện vấn đề giáo dục nhân cách của câu chuyện : khơng khơ khan, giáo huấn mà tự nhiên, sâu sắc qua sự tự nhận thức của nhân vật chính . 2.Kĩ năng : - Đọc diễn cảm, giọng phù hợp với tâm lý nhân vật . - Đọc-hiểu nội dung văn bản truyện hiện đại cĩ yếu tố tự sự kết hợp với miêu tả tâm lý nhân vật . - Kể tĩm tắt câu chuyện trong một đoạn văn ngắn . III/ Chuẩn bị: - Gi¸o viªn: + So¹n bµi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. Häc sinh: + So¹n bµi IV/ Các bước lên lớp Ổn định tổ chức 2. KiĨm tra bµi cị: a - Qua ®o¹n trÝch S«ng níc Cµ Mau, em c¶m nhËn ®ỵc g× vỊ vïng ®Êt nµy? b - Qua v¨n b¶n nµy, em häc tËp ®ỵc t¸c gi¶ ®iỊu g× khi viÕt v¨n miªu t¶? 3. Bµi míi Cuéc ®êi ai cịng cã nh÷ng lçi lÇm khiÕn ta ©n hËn. Song sù ©n hËn vµ hhèi lçi ®ã l¹i lµm t©m hån ta trong trỴo h¬n, l¾ng dÞu h¬n. truyƯn Bøc tranh cđa em g¸i t«i, viÕt vỊ anh em KiỊu Ph¬ng rÊt thµnh c«ng trong viƯc thĨ hiƯn chđ ®Ị tÕ nhÞ ®ã. Hoạt động giáo viên Hoạt động học sinh Nội dung Hướng dẫn đọc tìm hiểu nội dung. - GV hướng dẫn đọc : Đọc với giọng kể chuyện, tâm sự , thể hiện được sự ăn năn hối hận của người anh với em gái mình. - GV đọc mẫu : ( Em gái tôi có vẻ vui lắm ) -Gọi 2-3 học sinh đọc hết truyện. -Mời học sinh nhận xét cách đọc. + Nêu vài nét tiêu biểu về tác giả Tạ Duy Anh? Học sinh nêu, học sinh nhận xét. Giáo viên chốt ý: -Tạ Duy Anh sinh năm 1959, quê ở huyện Chương Mỹ, tỉnh Hà Tây. + Nêu vài nét về tác phẩm “ Bức Tranh Của Em Gái Tôi “ ? - GV mời 1 – 2 HS kể tóm tắt lại câu chuyện. - HS nhận xét cách kể. Hoạt động 3 : Phân tích . Hướng dẫn tìm hiểu phương thức kể chuyện và hệ thống nhân vật . - GV nêu câu 2 SGK Hỏi: Nhân vật chính trong truyện là ai ? Vì sao? Truyện kể theo lời nhân vật nào? Có tác dụng gì ? - Cho HS thảo luận. - GV chốt lại ý cơ bản: Nhân vật chính : 2 anh em -> nhân vật người anh có vị trí quan trọng hơn trong việc thể hiện chủ đề. Kể theo lời của người anh-> miêu tả tâm trạng nhân vật tự nhiên, nhân vật tự soi xét tình cảm, ý nghĩ, tự nhận thức. - GV củng cố lại tiết 1. -Hs nghe và ghi tựa bài . -HS đọc và đọc chú thích. - Nghe + ghi. - Nghe. - 2 HS đọc diễn cảm phần còn lại. - Đọc từ khó. Hs kể tóm tắt - HS trả lời cá nhân. - Lớp nhận xét, bổ sung. -Nghe, củng cố lại kiến thức về nhân vật chính, nhân vật phụ và ngôi kể trong văn tự sự.. I/ Tác giả, tác phẩm 1. Tác giả: Tạ Duy Anh (1959), quê ở huyện Chương Mỹ, Hà Tây. 2. Tác phẩm: Truyện đạt giải nhì trong cuộc thi viết “Tương lai vẫy gọi” của báo Tiền phong. 3. Tóm tắt truyện: Hs tự tóm tắt . II/Tìm hiểu văn bản 1.Phương thức kể chuyện và hệ thống nhân vật : - Kể theo ngôi thứ nhất :Tự nhiên và tự soi xét tình cảm . - Nhân vật chính : 2 anh em . Phương là nhân vật chính, người Anh là nhân vật trung tâm . 4.Củng cố : Em hãy cho biết sơ lược về tác giả, tác phẩm . Em hãy cho biết phương thức kể chuyện và hệ thống nhân vật chính . 5.Dặn dị : Bài vừa học : +Tác giả, tác phẩm . + Phương thức kể và nhân vật . Chuẩn bị bài mới : “Bức tranh của em gái tơi” tiết 2 . + Phân tích nhân vật : Kiều phương . Anh Kiều Phương. Nghệ thuật . Ý nghĩa của truyện . Bài sẽ trả bài : “Bức tranh của em gái tơi” tiết 1 . v Hướng dẫn tự học : - Nhớ : Tác giả, tác phẩm và phương thức biểu đạt cũng như hệ thống nhân vật chính Ngày soạn; 15/12/2010 Tuần 22-tiết 86 BỨC TRANH CỦA EM GÁI TƠI (Tạ Duy Anh) I/. Mức độ cần đạt: - Nắm được những nét đặc sắc trong nghệ thuật kể chuyện và miêu tả tâm lý nhân vật trong tác phẩm . - Thấy được sự chiến thắng của tình cảm trong sáng, nhân hậu đối với lịng ghen ghét, đố kỵ . II/.Trọng tâm kiến thức, kĩ năng : Kiến thức : Tình cảm của người em gái cĩ tài năng đối với người anh . Những nét đặc sắc nghệ thuật miêu tả tâm lý nhân vật và nghệ thuật kể chuyện. Cách thức thể hiện vấn đề giáo dục nhân cách của câu chuyện : khơng khơ khan, giáo huấn mà tự nhiên, sâu sắc qua sự tự nhận thức của nhân vật chính . Kĩ năng : - Đọc diễn cảm, giọng phù hợp với tâm lý nhân vật . - Đọc-hiểu nội dung văn bản truyện hiện đại cĩ yếu tố tự sự kết hợp với miêu tả tâm lý nhân vật . - Kể tĩm tắt câu chuyện trong một đoạn văn ngắn . III/ Chuẩn bị: - Gi¸o viªn: + So¹n bµi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. - Häc sinh: + So¹n bµi IV/ Các bước lên lớp 1.Ổn định tổ chức 2. KiĨm tra bµi cị: 1) Nêu sơ lược về tác giả và tác phẩm ? 2) Phương thức kể chuyện và hệ thống nhân vật của bài “BTCEGT” được thể hiện như thế nào ? 3. Bµi míi Cuéc ®êi ai cịng cã nh÷ng lçi lÇm khiÕn ta ©n hËn. Song sù ©n hËn vµ hhèi lçi ®ã l¹i lµm t©m hån ta trong trỴo h¬n, l¾ng dÞu h¬n. truyƯn Bøc tranh cđa em g¸i t«i, viÕt vỊ anh em KiỊu Ph¬ng rÊt thµnh c«ng trong viƯc thĨ hiƯn chđ ®Ị tÕ nhÞ ®ã. Hướng dẫn tìm hiểu phân tích diễn biến tâm trạng thái độ của người anh .. - Cho HS đọc lại các đoạn truyện miêu tả tâm trạng nhân vật người anh. - Nêu câu hỏi 3 SGK. Hỏi: Khi phát hiện em gái tự chế thuốc vẽ, thái độ người anh ra sao? Biểu hiện tâm trạng của người anh lúc này như thế nào? GV chốt : - Thoạt đầu thấy em gái thích vẽ, người anh chỉ coi đó là những trò nghịch ngợm. Hỏi: Khi phát hiện ra tài vẽ của người em, ngừơi anh đã có hành động và thái độ như thế nào? Bộc lộ tâm trạng gì? Theo em, tại sao anh lại thở dài. GV chốt : - Khi tài năng hội hoạ của em gái được phát hiện, cậu ta thất vọng về mình, có thái độ khó chịu, gắt gỏng với em gái do tự ái và mặc cảm à không chơi thân với em, nhưng vẫn lén xem tranh của em vẽ. Hỏi: Khi em báo tin đạt giải, người anh có hành động và thái độ như thế nào? GV chốt : - Khi đứng trước bức tranh đạt giải nhất của em, điều bất ngờ là bức tranh lại vẽ chính cậu. tâm trạng người anh ngạc nhiên à Hãnh diện à Xấu hổ do tự nhận ra được những yếu kém của mình, thấy mình không xứng đáng với em -Người anh hiểu rằng : Bức chân dung của mình được vẽ lên bằng tâm hồn và lòng nhân hậu của cô em gái . -GV nhận xét, diễn giảng về tính ghen tị, đố kị của người anh. - Yêu cầu HS giải thích tâm trạng của người anh khi đứng trước bức tranh của em gái (Ngỡ ngàng -> hãnh diện -> xấu hổ). - GV nhận xét, bổ sung. - GV nêu câu hỏi 4 SGK. Hỏi: Em hiểu như thế nào về đoạn kết của truyện? Qua đó, em có cảm nghĩ gì về nhân vật người anh? - GV nhận xét, nhấn mạnh thêm: người anh nhận thức được các sai của mình. - Cho Hs tìm hiểu về cô em gái. Hướng dẫn Hs cảm nhận về nhân vật cô em gái . - Nêu câu hỏi 5 SGK. Hỏi: Theo em tài năng hay tấm lòng nhân hậu của Kiều Phương đã cảm hoá được người anh ? Tại sao Kiều Phương lại vẽ anh trai hoàn thiện đến thế? -> Em cảm nhận thế nào về cô bé Kiều Phương? Điều gì khiến em cảm mến nhất ở nhân vật này ? -GV nhận xét, giáo dục về tình anh em, lòng nhân hậu, mối quan hệ tài đức. - GV có thể cho HS quan sát tranh SGK để miêu tả vài nét về hình ảnh Kiều Phương (tích hợp TLV). Hướng dẫn tìm hiểu ý nghĩa tư tưởng của truyện . Hỏi: Qua tìm hiểu truyện , em có hãy nêu ý nghĩa tư tưởng của truyện ? Gv chốt : Trước thành công của người khác ta cần vui vẻ công nhận và phải biết trân trọng . đồng thời phải vượt qua tự ti để phấn đấu thực hiện cho mình một hoài bảo tốt hơn . Hỏi: Qua tìm hiểu truyện, em có suy nghĩ gì về tấm lòng của con người phải như thế nào trước sự thành công của mình hay của người khác ? Hỏi : Truyện kể thơi ngơi thứ mấy ? Cách kể như thế tạo nên câu chuyện như thế nào ? Hỏi : Miêu tả diễn biến tâm lý của nhân vật người anh như thế nào ? GV chốt : - Kể chuyện bằng ngơi thứ nhất tạo nên sự chân thật cho câu chuyện . - Miêu tả chân thật diễn biến tâm lý của nhân vật . Hỏi : Sau khi học xong, các em rút ra được ý nghĩa gì ? GV chốt : Tình cảm trong sáng, nhân hậu bao giờ cũng lớn hơn, cao đẹp hơn lịng ghen ghét, đố kỵ . -Lớp cáo cáo . -Hs nghe câu hỏi và lên trả lời . -Hs nghe và ghi tựa bài . - Đọc đoạn truyện yêu cầu. - Cá nhân suy nghĩ trả lời: anh tỏ ra khó chịu, xem thường -> vui vẻ vì hơn em. -Người anh chỉ muốn gục xuống bàn khóc. -> lén xem tranh – thở dài- quát nạt em, không thể thân với nó. -Lúc em đạt giải :buồn,, khó chịu, đẩy em ra-> tức, ghen tị. -Cá nhân suy nghĩa giải thích tâm trạng của người anh. - Nghe. - HS nghe GV chốt và ghi nhận . - HS thảo luận. -> Nhận xét: tình cảm trong sáng, nhân hậu bao giờ cũng đẹp hơn sự ghen tị, đố kị. -Nghe. -Cá nhân suy nghĩ -> nhận xét: lòng nhân hậu, độ lượng đã cảm hoá người anh. - Kiều Phương có tài, nhân hâu, hồn nhiên. - Nghe. - Quan sát, miêu tả Kiều Phương. Hs phát biểu cá nhân Hs nhận xét - Hs trả lời : Thứ nhất, tạo nên tính chân thật . - Miêu tả chân thật nhân vật . 2. Diễn biến tâm trạng và thái độ của người anh : - Quan sát những biểu hiện của lịng say mê hội họa của Kiều Phương . - Mặc cảm vì nghĩ rằng bản thân khơng cĩ năng khiếu gì . - Xúc động khi cảm nhận được tâm hồn, lịng nhân hậu của Kiều Phương qua bức tranh “Anh trai tơi” 3.Cô em gái Kiều Phương: - Tính tình: tò mò hiếu động, hồn nhiên, trong sáng, nhân hậu. - Say mê vẽ trang, biết sáng tạo và có tài hội họa - Thương anh và vẽ về anh . 4. Ý nghĩa tư tưởng của truyện. (Gv giảng, không ghi bảng) - Trước thành công hay tài năng của người khác, mỗi người cần vượt qua lòng mặ ... hư và chú Hai. B. Cảnh hai bên bờ sông Thu Bồn. C. Dòng sông Thu Bồn. ü D. dượng Hương Thư. 3. Giới thiệu bài mới : Lòng yêu nước, tình cảm dân tộc là tình cảm thiêng liêng cao cả. Đặc biệt trong hoàn cảnh đất nước bị kẻ thù chiếm đóng và có ý đồ đồng hóa thì tình yêu đó càng được thể hiện cụ thể ở sự quí trọng, gìn giữ ngôn ngữ của dân tộc mình. Nhất là tiếng nói của dân tộc còn là một sức mạnh, một vũ khí trong cuộc đấu tranh giành lại quyền tự chủ. Bài học hôm nau chúng ta tìm hiểu sẽ thể hiện rất rõ nét tư tưởng ấy . HOẠT ĐỘNG GIÁO VIÊN HĐHS NỘI DUNG - Giải nghĩa từ khó: phân từ, Phổ, cáo thị, hưng thu, diềm lá sen, chữ rông... Đọc-hiểu văn bản . Đọc, tìm hiểu tác giả, tác phẩm, bố cục - Giáo viên đọc mẫu một đoạn, hướng dẫn học sinh đọc: chú ý giọng điệu, nhịp điệu lời văn biến đổi theo tâm trạng của nhân vật Phrăng, đoạn cuối nhịp dồn dập, căng thẳng, xúc động, đọc đúng các từ phiên âm tiếng Pháp – Giáo viên nhận xét. Tác giả là ai Câu hỏi 1 và 2 SGK -Hỏi : Câu chuyện được kể diễn ra trong hồn cảnh, thời gian, địa điểm nào ? -Hỏi : Em hiểu ntn về tên truyện “Buổi học cuối cùng”? -Hỏi : Truyện được kể theo lời của nhân vật nào? Ngơi thứ mấy ? -Hỏi : Việc lựa chọn cách kể ấy cĩ tác dụng gì ? -Hỏi : Truyện cịn cĩ những nhân vật nào nữa và trong số đĩ, ai gây cho em ấn tượng nổi bật nhất ? -Hỏi : Bố cục của văn bản ? Ý nghĩa (nội dung chính) của từng đoạn. Gv chốt : 3 đoạn a. Từ đầu vắng mặt con : Quan cảnh trước buổi học qua sự quan sát của Phrăng . b. “Tơi bước qua.cuối cùng này”: Diễn biến buổi học cuối cùng . c. Cịn lại : Cảnh kết thúc buổi học cuối cùng . TIẾT 2 Ổn định lớp . Kiểm tra bài cũ : Câu hỏi kiểm tra chuyển tiết : 1) Em hãy nêu tác giả và tác phẩm của bài “Buổi học cuối cùng” của nhà văn An-phơng-xơ Đơ-đê ? (8 iểm ) Tác giả : An-phơng-xơ Đơ-đê (1840-1897) nhà văn Pháp, tác giả của nhiều tập truyện ngắn nổi tiếng. Tác phẩm : -Truyện “Buổi học cuối cùng” lấy bối cảnh từ một biến cố lịch sử . 2) Em hãy nêu xuất xứ ra đời và ngôi kể của truyện “Buổi học cuối cùng” ? -Xuất xứ : Sau cuộc chiến tranh Pháp-Phổ -> Pháp thua trận giao giao vùng đất cĩ trường học cho Phổ -> khơng được dạy tiếng Pháp , vì vậy tác giả đặt tên truyện là “Buổi học cuối cùng” . -Ngơi kể : Truyện được kể theo ngơi thứ nhất qua lới của Phrăng . Câu hỏi thêm dành cho Hs giỏi : Câu chuyện được kể bằng lời của nhân vật nào ? ( 2 điểm ) A. Người kể chuyện vắng mặt. B. Thầy giáo Ha- men C. Cụ già Hô- de ü D. Nhân vật xưng tôi (Phrăng) - Giới thiệu bài mới : GV sơ lược lại tiết 1 và chuyển tiết 2 . Hoạt động 3 : Phân tích . Phân tích nhân vật Phrăng . Hỏi : Ý định và tâm trạng của Phrăng trước buổi học. Hỏi : Vào hơm sáng diễn ra buổi học cuối cùng, chú bé Phrăng đã thấy cĩ gì khác lạ trên đường tới trường. Hỏi : Quang cảnh ở trường và khơng khí lớp học. Hỏi : Theo em, những điều đĩ sẽ báo hiệu sự kiện gì xảy ra. Hỏi : Ý nghĩ, tâm trạng ( đặc biệt là thái độ đối với việc học tiếng Pháp) của Phrăng diễn ra trong buổi học cuối cùng: + tìm chi tiết + lý giải, phân tích, ý nghĩa + Giáo viên chốt, bình -Lớp cáo cáo -Hs nghe câu hỏi và lên trả lời -Hs nghe và ghi tựa bài . - 3 học sinh đọc - 1 học sinh trả lời - Học sinh trao đổi nhanh, trả lời - Học sinh trả lời - Học sinh trả lời 3 đoạn a. Từ đầu vắng mặt con : Quan cảnh trước buổi học qua sự quan sát của Phrăng. b. “Tơi bước qua.cuối cùng này”: Diễn biến buổi học cuối cùng . c. Cịn lại : Cảnh kết thúc buổi học cuối cùng . -Lớp cáo cáo -Hs nghe câu hỏi và lên trả lời -Hs nghe và ghi tựa bài . - Học sinh suy ngẫm trả lời - Học sinh thảo luận, tìm chi tiết, nêu ý nghĩa, đại diện trình bày. I/. Tìm hiểu chung: 1) Tác giả : An-phơng-xơ Đơ-đê (1840-1897) nhà văn Pháp, tác giả của nhiều tập truyện ngắn nổi tiếng. 2) Tác phẩm : -Truyện “Buổi học cuối cùng” lấy bối cảnh từ một biến cố lịch sử . -Xuất xứ : Sau cuộc chiến tranh Pháp-Phổ -> Pháp thua trận giao giao vùng đất cĩ trường học cho Phổ -> khơng được dạy tiếng Pháp , vì vậy tác giả đặt tên truyện là “Buổi học cuối cùng” . -Ngơi kể : Truyện được kể theo ngơi thứ nhất qua lời của Phrăng . -Nhân vật chính là : Chú bé Phrăng và thầy giáo Ha-Men 3) Bố cục : 3 đoạn a. Từ đầu vắng mặt con : Quang cảnh trước buổi học qua sự quan sát của Phrăng . b. “Tơi bước qua.cuối cùng này”: Diễn biến buổi học cuối cùng . c. Cịn lại : Cảnh kết thúc buổi học cuối cùng . II. Phân tích : 1. Nhân vật Phrăng: + Tâm trạng của chú Phrăng trước buổi học : “. Thoáng nghĩ trốn học, cưỡng lại " đến trường. + Những điều khác lạ khi đến trường : - Yên tĩnh, trang nghiêm, khác ngày thường, không bị thầy quở trách à ngạc nhiên . + Diễn biến của buổi học cuối cùng : - Khi biết đây là buổi học cuối cùng Phrăng : Choáng váng, sững sờ và hiểu sự khác lạ của buổi sáng hôm nay . ð Diển biến tâm lí từ lúc lười học, chơi " nhận thức " nuối tiếc, ân hận " yêu quý tiếng pháp " yêu nước . Tìm hiểu nhân vật Thầy Ha-men . Hỏi : Nhân vật thầy giáo Ha-men trong buổi học cuối cùng đã được miêu tả ntn? Hỏi : Để làm rõ điều đĩ, em hãy tìm các chi tiết miêu tả nhân vật này ở các phương diện. Trang phục Thái độ đối với học sinh Những lời nĩi về việc học tiếng Pháp Hành động, cử chỉ lúc buổi học kết thúc Hỏi : Nhân vật thầy Ha-men gợi cho em cảm nghĩ gì ? Hỏi : Điều mà thầy Ha-men muốn nĩi với học sinh và mọi người dân cùng An-dát là gì ? Em hiểu ntn và cĩ suy nghĩ gì về lời nĩi của thầy Ha-men “Khi chốn lao tù” ? Hỏi :Bên cạnh 2 nhân vật vừa tìm hiểu cịn cĩ những nhân vật nào nữa ? Những nhân vật này tạo xúc động ở điều gì ? Hỏi :Truyện gợi cho ta một ý nghĩa sâu sắc của biểu hiện về lịng yêu nước ntn ? Hỏi :Nghệ thuật trong xây dựng nhân vật của truyện ? Hỏi :Tìm một số câu văn cĩ sử dụng phép so sánh và chỉ ra tác dụng ? -GV gợi ý : + Ngơi kể . + Xây dựng tình huống . + Miêu tả nhân vật . + Ngơn ngữ sử dụng . (Gv cho Hs phát hiện à Gv nhận xét – tích hợp với phân mơn tiếng Việt : So sánh) Hỏi : Qua văn bản cho ta một ý nghĩa gì về tình yêu cao lớn . Hoạt động 4: Tổng kết (Ghi nhớ) Gv cho học sinh đọc phần ghi nhớ và sau đĩ Gv nêu lại ý chính của ghi nhớ : + Truyện thể hiện lịng yêu nước , cụ thể là lịng yêu tiếng nĩi của dân tộc . + Truyện đã xây dựng thành cơng nhân vật thầy giáo Ha-men và chú bé Phrăng . và giảng : Ý nghĩa, tư tưởng của văn bản. - Thể hiện tình yêu tiếng nói dân tộc, đây là một biểu hiện cụ thể của lòng yêu nước. - Đề cao sức mạnh của tiếng nói của dân tộc. Nghệ thuật của truyện: -Cách kể chuyện hấp dẫn . -Miêu tả nhận vật qua ý nghĩ và tâm trạng . -Ngơn ngữ tự nhiên với giọng kể chân thành và xúc động Hoạt động 4 : Luyện tập . Gv à Hs Đọc yêu cầu bài 1/56 Gv gọi Hs kể tĩm tắt truyện Gv à Hs Đọc yêu cầu bài 2/56 Gv yêu cầu học sinh viết (ít nhất 5-7 câu) Gv nhận xét - Học sinh thảo luận theo 4 nhĩm, đại diện trình bày . - Học sinh suy ngẫm, trả lời - 2 học sinh tìm và đọc lên . - học sinh trả lời . -Hs trả lời . -Hs nghe gợi ý và trả lời . - 1 -2 học sinh trả lời miệng - HS trả lời à ghi nhận . - Học sinh đọc , viết HS nghe 2. Nhân vật Ha-men: - Trang phục : áo Rơ – đanh – gốt, đầu đội mũ bằng lụa đen thêu. - Thái độ : dịu dàng - Hành động cử chỉ nghẹn ngào, xúc động khi kết thúc buổi học . - Lòng yêu nước sâu sắc thể hiện qua tình yêu, tiếng nói ngôn ngữ dân tộc. ð Thầy là người yêu nghề, nghiêm khắc mẫu mực, yêu tiếng Pháp , yêu nước. 3.Các nhân vật khác : Biết ơn thầy Ha-men , tình cảm thiêng liêng –trân trọng với tiếng của dân tộc . 4. Nghệ thuật . - Kể chuyện bằng ngơi thứ nhất . - Xây dựng tình huống truyện độc đáo . - Miêu tả tâm lý nhân vật qua tâm trạng, suy nghĩ, ngoại hình . - Ngơn ngữ tự nhiên, sửdụng câu văn biểu cảm, từ cảm thán và các hình ảnh so sánh . 5. Ý nghĩa . - Yêu tiếng nĩi là yêu văn hĩa dân tộc . - Yêu tiếng nĩi là yêu dân tộc và cũng là yêu nước . III.Tổng kết: Ghi nhớ (SGK / Tr: 56.T2) a) Qua câu chuyện buổi học cuối cùng bằng tiếng Pháp ở vùng An-dát bị quân phổ chiếm đĩng và hình ảnh cảm động cỏa thầy Ha-men, truyện đã thể hiện lịng yêu nước trong một biểu hiện cụ thể là tình yêu tiếng nĩi của dân tộc và nêu chân lý: “Khi một dân tộc rơi vào vịng nơ lệ, chừng nào họ vẫn giữ vững tiếng nĩi của mình thì chẳng khác gì nắm được chìa khĩa chốn lao tù ” b) Truyện đã xây dựng thành cơng nhân vật thầy giáo Ha-men và chú bé Phrăng qua miêu tả ngoại hình, cử chỉ, lời nĩi và tâm trạng của họ . IV. Luyện tập: Hs thực hiện để củng cố lại kiến thức (phần này khơng ghi bảng) 4. Củng cố : Em hãy nêu hình ảnh chú bé Phrăng . Em hãy nhận xét về thầy Ha-men . 5. Dặn dị : Bài vừa học : + Nắm lại các hình tượng nhân vật Phrăng và Thầy Ha-men . + Nghệ thuật của văn bản . + Ý nghĩa của văn bản . Chuẩn bị bài mới : + Tìm hiểu ví dụ để đi đến khái niệm về biện pháp tu từ nhân hĩa . + Tìm hiểu ví dụ để tìm ra các kiểu nhân hĩa . + Chuẩn bị các bài tập của phần luyện tập . Bài sẽ trả bài : So sánh (tt) . v Hướng dẫn tự học : - Đọc kỹ truyện, nhớ những sự việc chính, kể tĩm tắt được truyện . - Sưu tầm những bài văn, thơ bàn về vai trị của tiếng nĩi dân tộc . Ngày soạn: 26/12/2010 Tuần 24-tiết 95+96 VIẾT BÀI TẬP LÀM VĂN SỐ 5 I/ Mức độ cần đạt: Thực hành khả năng cảm nhận của bản thân về thể loại văn tả cảnh II/ Trọng tâm kiến thức, kĩ năng : 1.Kiến thức : Thực hành khả năng cảm nhận của bản thân về thể loại văn tả cảnh 2.Kĩ năng : Giúp Hs phát huy tính tự lực động não,suy nghĩ làm bài. III/ Chuẩn bị: -GV: đề kiểm tra -HSø: chuẩn bị các dụng cụ cần thiết cho tiết kiểm tra. IV/ Các bước lên lớp 1/Ổn định lớp 2/Kiểm tra Hoạt động của Gv Hoạt động của Hs Nội dung ghi bảng -Ghi đề bài lên bảng. -Gv yêu cầu Hs đọc và xác định kĩ đề bài. -Gv cho Hs làm bài. -Gv thu bài. -Hs xác định yêu cầu đề bài. -Hs làm bài. -Hs nộp bài. Đề bài:Em hãy tả quang cảnh sân trường vào giờ ra chơi. 3/ Dặn dò : -Soạn bài “Đêm nay Bác không ngủ”-Minh Huệ + Đọc kĩ văn bản. + Soạn hệ thống câu hỏi theo sgk. + Phát biểu cảm nghĩ của em về hình tương Bác trong bài thơ.
Tài liệu đính kèm: