Một số truyện ngụ ngôn

1. Con Bò và Con Ếch
Một con bò, trong lúc gậm cỏ ngoài đồng, lỡ đạp nhằm mấy mẹ con ếch, làm bị thương một ếch con. Khi ếch bố về, lũ ếch con kể lại cho bố ếch nghe, nói rằng kẻ làm chúng bị thương là một con vật khổng lồ, chúng chưa hề thấy ai to lớn như vậy. 
Bố ếch vốn tánh kiêu căng, muốn tỏ cho các con thấy rằng không ai to lớn hơn mình, nên hít một hơi, phình bụng ra rồi hỏi: "Phải nó to như thế này không? " Ếch con trả lời: "To hơn nữa!". 
Ếch bố lại hít hơi, cố phình bụng thêm. "Nữa, nữa, to hơn thế nữa!", lũ ếch con lại la lên. 
Ếch bố lại cố gắng hít hơi, cố phình bụng thêm nhiều lần nữa, đến lúc chịu hết nổi nữa rồi, đành vỡ bụng ra chết dưới chân con bò. 
---------------------
Lời bàn: 
Câu chuyện muốn khuyên chúng ta phải biết khiêm tốn, và phải biết tự lượng sức mình. 
Tục ngữ: 
Ếch ngồi đáy giếng, coi trời bằng vung 
2. Sự tích thỏ tai dài đuôi ngắn
Trong một khu rừng nọ, có một con cọp dữ và một con heo rừng hung hãn. Cọp và heo, con thì cậy có móng vuốt sắc, con thì cậy có bộ nanh dài, bắt nạt tất cả mọi loài. Các con vật đều không thể nào sống yên lành với hai con thú hung ác này được.
Mọi loài kéo nhau đến nhà thỏ, để bàn cách giết cọp và heo rừng. Chúng nghĩ mãi, vẫn chẳng tìm ra cách gì. Bỗng thỏ reo to:
- Tôi nghĩ ra rồi! Tôi nghĩ ra rồi!
Các con vật xúm lại. Thỏ ghé tai nói thầm với chúng. Cả bọn đều phục mưu trí của thỏ.
Sáng hôm sau, thỏ tìm gặp cọp trong một bụi rậm. Thỏ khẽ nói vào tai cọp:
- Bác cọp ơi! Thằng heo rừng cứ luôn nói xấu dọa dẫm bác mà bác không biết sao?
Cọp vừa nghe thấy vậy đã giận dữ gầm lên:
- Cái gì? Thằng heo rừng mà dám nói xấu và dọa dẫm ta? Nó nói gì vậy?
- Chu cha! Thỏ làm bộ bí mật - Thằng heo rừng nói bác cọp miệng to, răng to, mặt to mà nhút nhát, chỉ dám bắt nạt bầy dê và loài heo nhà thôi. Heo rừng còn bảo: nếu gặp bác, nó sẽ đâm thủng bụng bác.
Sau đó, thỏ lại chạy theo đường tắt đến tìm gặp heo rừng. Heo rừng đang ngủ trong một cái hang sâu. Thỏ lay heo rừng dậy, giả bộ sợ hãi nói:
- Bác heo ơi! Trốn mau đi! Thằng cọp đang tìm bác để ăn thịt đấy! Nó bảo phải cắn cổ heo rừng, vì heo rừng chỉ chuyên phá mì, phá bắp.
Heo rừng hộc lên giận dữ. Thỏ nói thêm:
- Thằng cọp nói rằng phải cắn cổ bác, xem tim bác có to không.
Heo rừng vốn lì lợm và ngang ngạnh. Nó chẳng nói chẳng rằng, chạy ngay đi tìm cọp.
Hai con vật hung dữ gặp nhau. Chúng mắng nhiếc, xỉ vả nhau thậm tệ. Cọp nói rằng heo rừng là loài chết đói. Heo rừng rủa cọp là bị quỷ Briơng ăn thịt. Mỗi lúc chúng một hung hăng, nhưng chúng vẫn sợ nhau. Chúng hẹn bảy ngày nữa sẽ gặp nhau để thử sức.
Trong bảy ngày ấy, cọp lăn mình mãi ở trên đồi cỏ tranh cho khỏe người. Cả đồi cỏ tranh bị cọp lăn trở thành xơ xác. Cọp định bụng phen này sẽ ăn thịt heo cho hả giận. Còn heo rừng cũng lăn mình trong bùn suốt bảy ngày, để bùn trát vào da hết lớp này đến lớp khác. Heo rừng định bụng làm gẫy răng cọp, đâm cọp lòi ruột ra để cọp hết thói ba hoa.
Đến ngày thứ bảy, cọp và heo rừng gặp nhau ở một trảng lớn ven suối. Chúng chẳng nói với nhau một lời, cứ lẳng lặng xông vào cắn xé nhau. Thỏ ngồi trên một thân cây thông, hò hét ầm ĩ, kích cho hai con vật đánh nhau chí tử.
Cọp và heo rừng đánh nhau cho đến khi trời tối mịt, lại suốt cả ngày hôm sau. Cọp nhiều lần ngoạm vào mình heo, bị gẫy cả răng. Khắp mình heo rừng cũng đầy vết thương. Cả hai con vật, máu chảy đầm đìa, cùng gầm lên giận dữ và đau đớn. Mọi thú rừng đều im tiếng theo dõi hai tên chúa rừng đánh nhau. Riêng thỏ vẫn ngồi trên thân cây thông hò hét cổ vũ làm cho hai con vật càng điên tiết lao vào nhau mạnh hơn.
Đến ngày thứ ba, heo rừng bị què một chân, còn cọp bị mù một mắt. Chúng lảo đảo lao vào nhau lần cuối cùng. Cả hai con vật ngã nhào xuống suối. Chúng chìm nghỉm, không đủ sức bơi vào bờ nữa.
Giữa lúc mọi loài vật kéo nhau ra suối xem xác hai con vật hung ác, thỏ bỗng thấy đuôi nó bị nhựa thông dính chặt vào thân cây thông. Thỏ cố sức đứng dậy, vùng ra, mà không được. Nó đành ngồi nghĩ, nghĩ mãi, và rồi nghĩ ra một kế. Thỏ chờ đúng lúc bác voi ở trong rừng đi ra, liền hét lên thật to.
- Dừng lại! đây là suối nước của ta. Ai ra suối cũng phải xin phép!
Bác voi sững lại ngạc nhiên: một chú thỏ nhãi ranh mà dám bắt nạt một bác voi to lớn! Voi tiếp tục đi. Thỏ lại quát:
- Dừng lại! Đây là suối nước của ta. Ai ra suối cũng phải xin phép. Không xin phép, ta sẽ ăn thịt.
Bác voi bực mình, bèn dừng lại, túm lấy tai thỏ, nhấc nó lên và quẳng sang một bên. Thỏ đau điếng nhưng mừng vì thoát nạn, cắm cổ chạy vào rừng.
Thỏ bị bác voi túm tai nên tai dài ra. Còn đuôi thỏ trở nên ngắn cũn vì một mẩu đuôi bị đứt, dính ở thân cây thông ngày ấy!
3. Cáo và Cò
Cáo là loại rất háu ăn nhưng rất khôn lanh quỉ quyệt. Một hôm, Cáo bỗng mời Cò đến nhà dùng cơm. Thức ăn Cáo dọn ra mời khách là món cháo, được để trong một cái đĩa dẹp, không có chiều sâu. Sau khi mời khách, Cáo thản nhiên liếm hết sạch, trong khi Cò, vì có mỏ dài, chẳng ăn được gì trong đĩa, đành chịu đói. 
Vài ngày sau, đến phiên Cò mời Cáo đến dùng cợm Vốn háu ăn, Cáo nhận lời và đến ngay. Thức ăn thật là ê hề, nào là thịt, cá, bắp, gạo, trái cây, nhưng Cò đã để trong một chiếc hũ thuỷ tinh cao cổ. Cáo loay hoay mãi không cách chi lấy đồ ăn được, chỉ còn cách đi nhặt mấy miếng vụn thức ăn mà Cò đã rơi vãi trong khi ăn. 
-------------------
Lời bàn: 
Câu chuyện muốn nhắc chúng ta đừng nên làm những gì mình không muốn người khác làm như vậy cho mình. 
Tục ngữ: 
Hòn bấc ném đi 
Hòn chì ném lại 
4. Ông Lão và Con Lừa
Ông lão nhà quê và đứa cháu bàn nhau đem con lừa ra hội chợ bán. Để con lừa khỏi mệt mỏi hầu có thể bán được giá cao, họ buộc chân lừa lại và hai ông cháu khệ nệ gánh con lừa đi. 
Đi được một đoạn, người đi đường thấy thế phá ra cười và bảo: "Có con lừa mà không chịu cỡi lại khiêng nó. Sao mà ngu thế!" Ông lão nhận thấy mình ngu thật, vội để con lừa xuống, cởi trói cho nó, và để đứa cháu cỡi lên lưng lừa, còn ông thì đi theo sau. 
Một lúc sau, khách bộ hành trông thấy thế, mắng thằng cháu: "Mày là đồ bất hiếu bất mục! Sao lại để Ông mày già yếu thế mà đi bộ Chính mày phải đi bộ mới phải!" Một lần nữa, nghe theo ý khách bộ hành, Ông già leo lên lưng con lừa, đứa cháu bước theo sau. 
Đến một đoạn đường khác, ba cô gái đi qua thấy vậy, một cô bảo: "Tội nghiệp thằng bé, phải đi khập khễnh theo sau, trong khi ông già tưởng mình khôn ngoan lại ngồi chễm chệ trên lưng lừa!" Ông già nhận thấy ý kiến đúng, bảo thằng cháu cùng lên ngồi trên lưng lừa. 
Rồi một toán người khác đi ngang qua lại phê bình: "Sao lại bắt con lừa đáng thương ấy chở nặng như vậy? Họ không biết thương hại con vật già nua của họ tí nào cả. Ra đến hội chợ thì họ chỉ còn mảnh da lừa để bán!" Một lần nữa, hai ông cháu xuống đi bộ, để con lừa đi thong dong đằng trước. 
Vẫn chưa hết, một khách qua đường thấy vậy than rằng: "Sao họ không để con lừa vào lồng kính mà thờ! Họ đi mòn giầy của họ để bảo vệ con lừa. Đúng là ba con lừa!" 
Bấy giờ Ông lão mới trả lời: "Vâng, chính tôi là con lừa! Nhưng từ nay về sau, dù người ta khen hay chê tôi, dù người ta nói điều gì hay không nói điều gì, tôi chỉ làm theo đầu óc của tôi mà thôi!" 
----------------
Lời bàn: 
Câu chuyện khuyên ta tuy phải lắng nghe ý kiến của người khác nhưng luôn luôn phải dùng sự suy nghĩ của chính mình để định đoạt mọi việc. 
Tục ngữ: 
Lắm thầy thối ma 
5. Hai Con Gà Trống
Có hai con gà cùng một gà mẹ sinh ra và nuôi dưỡng. Khi lớn lên, đủ lông đủ cánh trở thành hai con gà trống, chúng lại hay cãi vã nhau. Con nào cũng tự cho mình đẹp đẽ, oai phong hơn, có quyền làm Vua của Nông Trại. 
Một hôm sau khi cãi nhau, chúng đánh nhau kịch liệt, định rằng hễ con nào thắng sẽ được làm Vua của Nông Trại. Sau cùng, dĩ nhiên một con thắng và một con bại. 
Con gà thắng trận vội nhảy lên hàng rào, vỗ cánh và cất tiếng gáy vang, ca tụng sự chiến thắng của mình. Chẳng ngờ tiếng gáy của con gà làm một con chim ưng khi bay ngang qua đấy chú ý đến. Thế là, con chim ưng xà xuống bắt con gà thắng trận mang đi mất. Trong khi đó con gà bại trận vẫn còn nằm thoi thóp thở. 
--------------------
Lời bàn: 
Câu chuyện muốn khuyên chúng ta phải thương yêu, và đùm bọc anh chị em trong nhà để người ngoài không hiếp đáp được. 
Ca dao: 
Khôn ngoan đối đáp người ngoài 
Gà cùng một mẹ chớ hoài đá nhau 
6. Gốc tích bộ lông quạ và bộ lông công
Xưa kia Quạ và Công là đôi bạn chí thân. Cũng vì mầu lông của chúng giống nhau: con nào con nấy đều xám xịt như vừa rúc ở bùn lên. Lúc ấy chúng làm gì đã có bộ cánh như bây giờ. Cả hai con đều tự biết mình xấu nên không dám chơi với ai cả. Riêng Công dưới mắt Quạ thì lại càng xấu tệ: cái đầu bé tí chẳng cân xứng với con người. Thêm vào đó, một cái cổ dài và ngẳng nghiu, thật khó coi hết sức. Một hôm Quạ bảo Công:
- Đằng kia có người thợ vẽ có thuốc đủ các mầu, chúng ta hãy ăn trộm về mà tô chuốt cho nhau, sửa lại bộ cánh cho đẹp.
Công gật gù nhận lời. Hôm ấy, người thợ đang vẽ dở cho người ta một bộ tứ bình, thuốc vẽ còn bỏ lăn lóc bốn bên người. Thừa dịp người thợ ngủ ngày, hai con vật lần lượt mò vào lấy trộm bút lông và thuốc vẽ đưa ra một gò con ở giữa hồ gần đấy. Lần thứ ba chúng định vào lấy một mẻ nữa nhưng người thợ vẽ đã ngủ dậy. Chúng đành trở ra kiểm lại thì thấy chỉ được có một thỏi mực tàu, một gói thuốc xanh và một gói kim nhũ. Quạ bảo:
- Thôi được, ta cứ bắt đầu vẽ cho nhau đi!
Nói đoạn, Quạ bắt Công nằm xuống cho mình tô điểm. Quạ vốn khéo tay, thoạt tiên nó dùng mầu xanh tô vào đầu vào cổ và mình Công. Tô đến đâu, rắc kim nhũ đến đấy. Đến cái đuôi, Quạ bắt Công phải cố xòe ra như cánh quạt cho mình vẽ được kỹ lưỡng. Ở mỗi lông đuôi Quạ vẽ những vòng tròn và tô bằng mực tàu và kim nhũ rất đẹp.
Tô xong đắc ý, Quạ bắt Công phơi cái đuôi cho thật khô.
Công vốn vụng về nên khi bắt tay vào tô điểm cho Quạ thì nó lúng túng. Hơn nữa lúc đó mầu xanh và kim nhũ đã cạn.
Giữa lúc Công chưa biết trang sức cho Quạ như thế nào thì bỗng có Quạ khoang ở đâu bay đến. Quạ khoang vốn có họ với nhà Quạ. Hồi ấy mầu lông của nó trắng toát như vôi. Chưa đỗ xuống, nó đã giục tíu tít:
- Anh Quạ! Anh làm gì đó? Mau đi về phương Đông!
- Để làm gì?
- Phía đó mới có một trận đánh nhau to, thây chết như rạ. Thật là một dịp may hiếm có.
Quạ nghe nói đến thịt người thì sự thèm muốn làm cho nó không tự chủ được nữa. Quạ bảo Quạ khoang:
- Thế à? Nhưng để nó tô điểm cho tao cái đã. Chịu khó chờ tý nhé!
- Không được. Phải đến trước ban đêm... Ngày mai mới đến thì người ta chôn hết còn gì nữa.
Quạ nóng nảy, giục Công:
- Thế thì phải làm gấp lên mới được!
Quạ khoang thấy Công đẹp nên cũng muốn có một bộ cánh  ... ế.
Thỏ và hổ
(Chuyện ngụ ngôn dân tộc Chăm)
Sáng tinh sương, khi trên cao cành cây chưa động đậy; ở dưới thấp, ngọn cỏ cũng đang nín thở để hút sương trời, thỏ đã dậy đi đào củ sắn rừng. Ăn no bụng, thỏ mang một ít về dành cho buổi chiều. Càng gần đến nhà, sắn càng đè nặng vai. Bác thợ rừng nào đã đẵn một cây đé làm gỗ, để lại cái gốc tròn và bằng phẳng như một cái ghế tốt. Thỏ để sắn, nhảy lên ngồi nghỉ. Không ngờ cây đé mới bị chặt, nhựa tràn lên dẻo hơn cháo nếp. Thỏ vừa mới đặt đít ngồi, nhựa cây đã dính chặt lại. Nó càng cựa quậy nhựa dính càng nhiều, không sao xuống được. Cách gốc đé xa xa có một đàn voi đi đào củ cốc. Ăn no bụng, voi cũng kéo về. Thấy đàn voi đi ngang, thỏ cất tiếng van nài:
- Anh voi ơi! Làm ơn đỡ hộ tôi ra khỏi gốc đé này!
Con voi đầu đàn quạt tai đi thẳng. Thỏ lại nói với voi thứ hai, thứ ba! Rồi voi thứ tư, thứ năm. Nhưng chưa con nào dừng lại. Đàn voi qua sắp hết mà thỏ chưa nhờ được. Khi con voi cuối cùng sắp đi qua, thỏ bèn dập đuôi nghĩ kế:
- Này, anh voi, tôi với anh thi vật chơi?
- Mày bé bằng cái móng chân tao mà đòi vật với vạc...
- Thì cứ thử cái xem sao?
- ừ thì vật!
Con voi vừa nói vừa đưa vòi gạt thỏ ngã ra khỏi gốc đé. Thỏ xốc lại xâu củ đậu, nói với theo:
- Anh voi ơi! Anh tốt bụng đấy. Khi nào cần giúp đỡ, anh bảo tôi...
Hôm sau con voi ấy đi ăn một mình. Voi từ trong cánh rừng già đi ra. Gặp một con hổ đứng ở đầu đám rừng thưa. Thấy voi, hổ nạt:
- Voi!
Voi trả lời:
- Gọi tôi chi, anh hổ?
- Mày không biết núi rừng này của tao hay sao, mà dám bén mảng đến đây?
Voi nhẹ nhàng trả lời:
- Anh nói gì đấy... Nói chơi hay nói thật?
- Tao là chúa cánh rừng này. Tất cả muôn loài ở đây do tao cai quản. Mày đến đây phải để tao ăn thịt.
- Rừng của anh là rừng thưa thôi. Rừng già này là của loài voi chúng tôi.
- Tất cả đều là của tao. Tao là sơn lâm chúa tướng. Mày phải đến đây cho tao ăn thịt, mau!
- Không được, lý làm sao anh nói như vậy. Tôi không nghe anh đâu.
- Tao là chúa ở đây, tao kêu lên thì muôn loài phải run sợ, mày không biết hay sao?
- Tôi không tin việc đó.
- ừ, nếu không tin thì tao với mày đánh cuộc! Nếu tao gầm lên mà muôn loài run sợ thì rừng là của tao, tao được ăn thịt mày. Nếu mày gầm mà muôn loài cũng run sợ thì mày được đi lại trên cánh rừng này.
Voi chưa nhận ra mưu hổ nên bằng lòng đánh cuộc. Con hổ ranh mãnh để voi rống trước. Mặt trời sắp lặn. Tất cả chim, sóc, hươu, nai đều đi ngủ. Voi ngẩng đầu rống từ đầu hôm đến quá nửa đêm. Mọi vật vẫn say ngủ. Không con gì động đậy. Hổ đắc ý vì đã lừa được voi. Nó làm ra vẻ nhân đức:
- Bây giờ chắc mày đã biết chủ rừng này là ai rồi. Nhưng thôi, tao cho mày rống thêm một lúc nữa đi!
Voi lại ra sức rống, rống đến quá canh ba vẫn chưa thấy con gì sợ sệt. Hổ lại lên tiếng:
- Thôi, đêm chia làm năm canh, mày rống bốn canh rồi, còn một canh để phần tao.
Hổ bắt đầu gầm, gầm được mấy tiếng thì chân trời hửng sáng. Gà rừng bắt đầu gáy. Chim đã thức dậy gọi nhau đi ăn. Sóc nhảy trên cành. Hươu nai gọi đàn đi gặm cỏ. Hổ thôi gầm, giơ vuốt ra, mắng voi:
- Mày đã vào rừng của tao mà còn làm tao nhọc xác! Cúi đầu đi. Cúi đầu xuống cho tao ăn thịt!
Voi khóc, van nài hổ:
- Thân tôi thuộc về anh rồi, nhưng... xin anh cho tôi khất một ngày.
Hổ quát tháo:
- Một ngày làm gì? Tao đang đói đây!
- Anh cho tôi khất một ngày. Để tôi về báo với họ hàng nhà voi tôi biết, đến mà giấu xương tôi kẻo nắng đốt mưa ngâm.
Hổ bằng lòng cho voi hoãn chết. Voi đi tìm đàn, vừa đi vừa khóc. Voi khóc to lắm. Nước mắt chảy dầm dề. Thỏ đang ăn trong rừng, nghe tiếng, chạy ra hỏi:
- Có việc gì mà anh khóc lóc thế anh voi?
Voi kể đầu đuôi sự việc. Thỏ đưa tay vuốt râu bảo:
- Việc ấy có gì phải khóc với than? Anh mắc mưu thằng hổ gian xảo ấy rồi. Đã lỡ vậy thì anh phải tìm mưu mà trị nó chớ! 
Voi lắc đầu chán nản:
- Thôi thỏ ơi! Tránh cho tôi đi tìm đàn. Mưu mẹo gì nữa chớ! Mai nó đã ăn thịt tôi rồi. Để tôi tìm đàn mà gửi lại nắm xương!
Thỏ ngạc nhiên:
- Anh chẳng tìm được kế gì sao? Thôi... để tôi sẽ giúp anh!
- Tôi vóc to chân lớn nhường này mà chưa ăn thua, huống hồ bé như anh thì được gì?
- Không, không - dùng mưu thì không dùng đến sức. Khuyên anh cứ nghe tôi.
Nghe thỏ nói, voi nửa tin nửa ngờ.
- Thỏ có kế gì, hãy cho tôi biết trước.
- Dễ thôi, anh cứ đến đó nằm giả chết, để tôi làm gì mặc tôi. Chỉ cần lúc nào tôi sờ vào sườn bên này, thì anh lăn qua bên kia, khi tôi sờ sườn bên kia, thì anh lại lăn trả lại bên này. Chỉ có thể thôi!
Voi để thỏ ngồi trên lưng, đến gặp hổ sớm hơn giờ đã định. Đến nơi, voi nằm bẹp dí xuống đất. Thỏ đi đào củ nâu, mài ra bôi khắp mình voi. Màu nâu đỏ như máu. Đoạn thỏ bẻ cây làm một cái ná, rồi lên đầu voi ngồi chờ. Đến giờ hẹn, hổ thèm thịt, nước bọt chảy ròng ròng. Nó mài nanh múa vuốt đến ăn thịt voi. Đến nơi, thấy thỏ ngồi chễm chệ trên đầu voi, hổ thét:
- Thỏ!!!
- Hỏi gì đó anh hổ?
- Tránh ra, không khéo tao nhai cả xương mày bây giờ!
- Tránh làm gì, nhai cái gì cơ chứ!
- Mày không thấy con voi của tao nằm đấy sao?
- Voi nào?
- Giả bộ hoài - Voi dưới đít mày đó chứ voi nào?
- Anh nói chơi đấy chứ! Chả nhẽ mình anh có voi?
- Không lẽ với chẳng gì cả. Voi của tao đấy. Khôn hồn thì tránh ra. Mau, tao đang đói!
- Voi của anh thế nào, nói nghe coi?
- Tao coi rồi, voi mày lót đít đó là của tao.
- Này anh hổ ơi! Voi có nhiều loại, anh nhầm rồi. Voi này tôi bắn được đấy. Anh lại gần mà xem. Máu nó còn đỏ lòm đây này!
- Voi của tao, tao không cần xem.
Hổ vừa nói, vừa hùng hổ nhảy đến, thỏ giương ná lên:
- Anh đến tôi bắn!
Hổ sợ tên, dịu giọng:
- Thỏ ơi, mày tranh voi của tao mà còn đòi bắn tao sao?
- Voi của anh có dấu gì?
- Thế voi của mày có dấu gì?
- Voi tôi bắn, máu đang chảy.
- Mày lại nói dối rồi. Bé nhỏ như mày, làm gì bắn được voi.
- Tôi bé nhưng tôi khỏe hơn anh.
- Mày lại nói dối rồi!
- Thì ta cứ thi sức chơi, thỏ thách.
- ừ, mày hãy vần voi sang bên xem nào?
- Tôi chỉ bê một tay thôi, nhưng nhường cho anh bê thử trước.
Hổ vào cố sức vần, mà thân voi không hề nhúc nhích. Thỏ đứng ngoài khoái chí cười.
- Thế mà cũng khoe tài khoe sức. Tránh ra xem nào.
- Khoan, hãy khoan cái đã...
Hổ lại cố sức vần; càng vần sức càng yếu càng mệt.
Nó bảo thỏ:
- Thôi, mày vần đi... Mày mà không vần được thì tao ăn thịt cả voi lẫn mày.
Thỏ đến lấy tay sờ sườn bên này. Voi biết ý, lật qua bên kia. Thỏ sờ sườn bên kia, voi lại lật sang bên này. Thấy thỏ "khỏe" quá, hổ tuy căm giận bị tranh mất mồi, nhưng sợ thỏ bắn nên cong đuôi cút thẳng.
* * *
Một hôm, không may thỏ bị sa chân rơi xuống giếng hoang. Hổ đến, thấy thỏ lúng túng, hổ thò đầu xuống giếng đe:
- Thỏ, phen này thì chết? Mày còn nhớ cả tội tranh voi với tao không?
Nhìn lên thấy mây bay là là trên mặt đất, thỏ vụt nảy ra một ý.
- Hổ, anh điên à, không muốn sống hay sao, trời sắp sập rồi kia, có thấy không? Nhảy xuống đây mà trú với tôi mau.
Hổ ngẩng lên, thấy mây bay càng thấp, sấm rền ầm ầm, vội vàng nhảy bổ xuống giếng. Chân hổ vừa đụng đất, thỏ đã trêu chọc. Hổ bực mình:
- Tao ném cổ lên trên cho trời đè dập xương bây giờ.
- Chỉ có anh hèn thế chứ. Voi tôi lật còn nổi nữa là trời... trời mà ăn thua gì! Tôi đội trời dậy như chơi.
Thấy thỏ tỏ vẻ khoác lác, hổ nắm cổ thỏ vứt lên trên.
Thoát khỏi giếng hoang, thỏ rất mừng, nhưng nghĩ thương anh hổ ngu ngốc, bèn lập kế cứu. Thỏ chạy một mạch vào làng, vừa chạy, vừa la:
- Hổ sụp giếng người ơi... Hổ sụp giếng ra mà bắt.
Dân làng nghe tiếng, cầm đòn xách gióng chạy ra, dòng hổ kéo lên bờ, nhân lúc hổ chưa bị trói chặt thỏ giả què chạy qua chạy lại giữa đám đông. Người ta muốn được cả thỏ lẫn hổ, nên để hổ đang trói dở nằm đó tranh nhau đuổi thỏ. Nhân đó hổ vùng dậy trốn thoát. Thỏ cũng hết "què" chạy vào rừng.
Hổ lại gặp thỏ. Mối thù đã không giảm mà lại tăng. Hổ ra sức đuổi thỏ. Thỏ vừa chạy vừa nghĩ, nhưng chưa ra kế gì. Khi chạy qua chỗ tổ ong mặt quỷ, thỏ cười:
- Phải làm cho thằng hổ già này mù mắt mới được.
Nghĩ vậy, thỏ chạy vào nhét hai cửa tổ ong. Ong bị khua động, lại không có đường ra, kêu vù vù trong tổ. Hổ chạy đến, thấy lạ, nén giận, tò mò hỏi:
- Chú mày làm gì vậy, thỏ?
- Tôi đang đánh trống đây - anh có nghe thì vào.
- ừ, mày cho tao gõ cái.
- Được, nhưng tai anh lắm lông lắm, lúc đánh anh phải rút hai cái nùi cỏ này ra, trống kêu mới to, anh mới nghe rõ.
- ừ được, mày cứ để đấy cho tao.
Thỏ bước ra, hổ vào, rút hai nùi cỏ, dang tay đấm thật mạnh. Tổ ong rách nát. Ong bay tóe ra đốt. Hổ bị đốt sưng cả mặt. Hôm sau, hổ gặp thỏ, mối thù lại tăng thêm. Thấy thỏ ngồi chót vót trên ngọn tre, hổ chạy đến ngồi trấn dưới gốc:
- Lần này thì mày chạy đằng trời.
- Chả lên trời mà cũng chả xuống đất. Thỏ ầm ừ để tìm kế.
Gió thổi mạnh, cây tre xát vào nhau kêu "kin kít", "kẽo kẹt". Hổ lại tò mò: - Mày làm gì mà kêu vui tai thế thỏ?
Thỏ buồn cười: "Thằng cọp này quả dại thật. Mày đã chỉ đường tao đi". Thỏ chõ mồm xuống làm cao:
- Đã nghe rồi sao còn hỏi. Đàn của ông tổ tôi để lại đấy! Tôi đang kéo đàn.
Mê đàn quá, hổ giục:
- Mày thử gẩy to hơn nữa, tao nghe nhờ...
- Đàn khô rồi, nếu anh muốn nghe rõ, thì cho xin tí nước bọt.
- Để làm gì?
- Để bôi cho nói trơn, kêu...
- Được thôi, nhưng bôi vào chỗ nào.
- Khi nào tôi kéo trở ra thì anh bôi vào nhé?
- Ừ.
Gió thổi đến, hai cây tre dãn ra, thỏ giục hổ:
- Hãy bôi vào đi, bôi vào...
Hổ lè lưỡi đưa vào. Hai cây tre kẹp lại. Lưỡi hổ kẹt ở giữa, vừa đau vừa tức, hổ đứng giậm chân chờ trận gió khác. Thỏ tụt xuống chạy. Chạy đến bờ sông, thỏ trông thấy khỉ ngồi khóc. Khỉ đi hái trộm hai quả bầu khô mà không sao đưa qua sông được. Hễ gánh lội xuống nước thì hai quả bầu lại nổi lên, nâng khỉ nổi lên theo. Thỏ chạy đến bảo khỉ:
- Nó "đội" nổi mình, ắt mình ngồi trên mình nó, nó không chìm. Hãy ôm lấy cổ quả bầu mà lội sang sông. Khỉ còn đang ngần ngừ, thỏ lấy một quả bầu ôm lội sang trước, khỉ làm theo. Thỏ vừa sang đến bờ bên kia, hổ cũng đã chạy đến bờ bên này. Thấy thỏ ung dung ngồi vuốt râu, cọp giận lắm nhưng nước sông lớn không biết làm sao, phải nén giận, gọi với:
- Thỏ ơi thỏ! Chân mày ngắn hơn chân tao? Làm sao mày lội sang sông được?
Thỏ giả làm giận làm hờn:
- Chỉ có thế mà cũng phải hỏi. Lấy một hòn đá to buộc vào cổ, thì lội qua được chứ việc gì...
Hổ ngần ngừ không dám tin. Thỏ ôm một quả bầu lội thử cho hổ xem. Ngồi bên này nhìn sang, thấy quả bầu hổ tưởng là đá. Thua thỏ nhiều cuộc, lần này hổ cẩn thận hơn. Nó vào rừng bứt dây buộc một hòn đá thật to, tròng vào cổ rồi chõ mồm thét sang bên kia, dọa thỏ:
- Chuyến này thì mày phải trả dồn cho tao nhiều tội...
Nói rồi hổ mang hòn đá nhảy tùm xuống sông. Con hổ ngu ngốc đã chìm nghỉm dưới đáy sông.