Giáo án Số học Lớp 6 - Tiết 51: Quy tắc dấu ngoặc - Năm học 2010-2011 (bản 2 cột)

Ngày soạn: 12/12/2010
Ngày giảng: ....................
Tiết 51: Quy tắc dấu ngoặc
I. Mục tiêu:
- Kiến thức: Biết được quy tắc dấu ngoặc (bỏ dấu ngoặc và đưa số hạng vào trong dấu ngoặc). Biết vận dụng vào bài tập. Biết khái niệm tổng đại số, biết viết gọn bằng cách dùng các phép biến đổi trong tổng đại số.
- Kỹ năng: Làm được các phép tính về quy tắc bỏ dấu ngoặc và đưa số hạng vào trong dấu ngoặc. Thực hiện phép tính về cộng; trừ các số nguyên, rút gọn biểu thức.
- Thái độ: Cẩn thận, nhanh nhẹn, sáng tạo, khi vận dụng kiến thức giải toán.
II. Đồ dùng dạy học: 
* G/v: Bảng phụ.
* H/s: 
III. Tổ chức giờ học:
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Khởi động: Kiểm tra (5').
Hãy tính gt biểu thức
5 + (42-15)+17)-(42+17)
Nêu cách làm ?
H/s 1 em lên bảng tính giá trị trong ngoặc trước rồi thực hiện phép tính từ trái sang phải.
ĐVĐ: Ta nhận thấy 2 biểu thức trong () đều có 42 + 17 vậy có cách nào bỏ được dấu ngoặc này để việc tính toán thuận lợi hơn không ?
=> bài hôm nay
 5 + (42-15)+17)-(42+17)
= 5 + 44 - 59
= 49 - 59
= - 10
HĐ1: Quy tắc dấu ngoặc (22').
- Mục tiêu: Biết vận dụng quy tắc dấu ngoặc để thực hiện các phép toán.
- Đồ dùng:
- Cách tiến hành:
+ Bước 1: Cá nhân. 
Yêu cầu 1 h/s làm ?1
H/s 1 em trả lời miệng
Tương tự hãy so sánh số đối của tổng (-3 + 5 + 4) với tổng các số đối của các số hạng => nhận xét
H/s : - (-3 + 5 + 4) = -6
 3 + (-5) + (-4) = -6
1. Quy tắc dấu ngoặc.
?1:
 a. Số đối của 2 là -2
 Số đối của -5 là 5
 " 2 + (-5) là - 2 (2+ (-5)
 = - (-3) = 3
b. Có : (-2) + (+5) = + 3
 - [2 + (-5)] = (-2) + (+5)
Vậy: - (-3 + 5 + 4) = 3 + (-5) + (-4)
Nhận xét : Số đối của 1 tổng = tổng các số đối.
G/v qua VD hãy rút ra nhận xét khi bỏ dấu ngoặc có dấu (-) đằng trước ta phải làm như thế nào ?
.
- Y/cầu h/s làm tiếp ?2
- Tính và so sánh kết quả 
7 + (5-13)
7 + 5 + (-13) ?
Rút ra nhận xét khi bỏ dấu ngoặc có dấu (+) đằng trước thì dấu các số hạng trong ngoặc như thế nào ?
b. 12 -(14-6) và 12 - 4 + 6
Khi bỏ dấu ngoặc có dấu (-) đằng trước thì dấu các số hạng trong ngoặc như thế nào ?
- Yêu cầu h/s phát biểu lại quy tắc bỏ dấu ngoặc (2 h/s phát biểu)
- Kết luận: Quy tắc (SGK).
- HD h/s làm ví dụ : Tính nhanh
a. 324 + [112 - (112+324)
b. (257) - [(-257 + 156)-56]
Nêu 2 cách bỏ ngoặc ?
H/s bỏ ngoặc đơn trước [ ]
HD h/s cách 2b (SGK)
H/s  Ta đổi dấu các số hạng trong ngoặc
?2 : 
7 + (5-13) = 7 + (-8) = -1
7 + 5 + (-13) = -1
Vậy 7 + (5 - 13) = 7 + 5 + (-13)
- H/s giữ nguyên
b. 12 -(14-6) và 12 - 4 + 6
= 12 - [4 + (-6)]
= 12 - (-2)
= 14
H/s  phải đổi dấu tất cả các số hạng trong ().
12 - 4 + 6 = 14
Vậy 12 - (4-6) = 12 - 4 + 6
* Quy tắc bỏ dấu ngoặc (SGK- )
VD : Tính nhanh
a. 324 + [112 - (112+324)
= 324 + [112-112-324]
= 324 + (-324) = 0
b. (257) - [(-257 + 156)-56]
= (-257) - [-257 + 156 - 56]
= - 257 + 257 - 156 + 56
= 0 + (-100) = - 100
Y/cầu h/s làm lại bài tập phần k.tra
H.s: 
 5 + (42-15+17)-(42+17)
= 5 + 42 - 15 + 17 - 42-17
= 5 - 15 = -10
+ Bước 2: Nhóm.
Làm ?3 cả 2 phần
H.s thảo luận nhóm làm ?3
- G/v hướng dẫn h/s thảo luận thống nhất kết quả 2-3 nhóm.
GV chốt lại cách làm.
Vận dụng quy tắc bỏ dấu ()
?3 : 
a. (768 - 39) - 768
= 768 - 39 - 768 - 39
b. (-1579) - (12 - 1579)
= 1579 - 12 + 1579
= - 12
HĐ2: Tổng đại số (10').
- Mục tiêu: Biết khái niệm tổng đại số và các phép biến đổi trong tổng đại số.
- Đồ dùng:
- Cách tiến hành: Cá nhân.
G/v giới thiệu như SGK
Tổng đại số là 1 dãy các phép tính cộng trừ ; số nguyên
Viết gọn tổng đại số
5 + (-3) - (-6) - (+7)
1 h/s thực hiện 
- G/v giới thiệu các phép biến đổi trong tổng đại số
- Thay đổi các vị trí các số hạng
- Cho các số hạng vào trong dấu ngoặc có dấu (+) (-) đằng trước
 G/v nêu chú ý SGK
5 + (-3) - (-6) - (+7)
= 5 + (-3) + (+6) + (-7)
= 5 - 3 + 6 - 7
Kết luận (SGK)
a. Thay đổi vị trí số hạng
a - b - c = - b + a - c
 = - c - b + a
VD: 
97 - 150 - 47
=
97 - 47 - 150
=
 50 - 150 
=
- 100
b. Nhóm đặt dấu ngoặc nhóm các số hạng.
a - b - c = (a-b)-c
 = a - (b+c)
VD :
284 - 75 - 25
= 284 - (75 + 25)
=
284 - 100
=
184
* Chú ý : SGK
Tổng kết hướng dẫn về nhà (7').
? So sánh quy tắc bỏ dấu ngoặc và quy tắc cho các số hạng vào trong dấu ngoặc.
- Cho h/s làm bài tập 57
2 h/s làm a ; c
- Y.c 2 h.s lên bảng làm tiếp bài 59
* Bài tập đúng sai - giải thích
a. 15 - (25 + 12) = 15 - 25 + 12
b. 43 - 8 - 25 = 43 - (8 - 25)
Bài tập 57 (SGK)
a. (-17) + 5 + 8 + 17
= [(-17) + 17] + (8 + 17)
= 0 + 25 = 25
b. (-4) + (-440) + (-6) + 440
= [(-440) + 440] - (4 + 6)
= 0 - 10 = -10
Bài 59 (SGK)
a. (2736 - 75) - 2736
= 2736 - 75 - 2736
= (2736 - 2736) - 75 = -75
b. (-2002) - (57 - 2002)
= - 2002 - 57 + 2002 = -57
* HD về nhà
- Ôn các quy tắc cộng, trừ các số nguyên ; tính chất phép cộng
- Quy tắc dấu ngoặc
- Bài tập 58 ; 60 (SGK)