Giáo án Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 64+65 - Năm học 2010-2011

Ngày giảng:	
9A: Tiết 64- Đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm
9B. trong văn bản tự sự 
I/ Mục tiêu cần đạt: 
1. Kiến thức: hiểu thế nào là đối thoại, độc thoại, độc thoại nội tâm, đồng thời thấy được tác dụng của chúng trong văn bản tự sự.
2. Kĩ năng: Rèn luyện kĩ năng nhận diện và tập kết hợp các yếu tố này trong khi đọc và trong khi viết văn tự sự.
3. Thái độ: có ý thức sử dụng các kiến thức trên một cách hợp lí trong khi viết văn tự sự.
II/ Chuẩn bị:
1. Đồ dùng dạy học:
HS: phiếu học tập
2. Phương pháp:
Vấn đáp, luyện tập.
III/ Các hoạt động dạy học:
1. Kiểm tra: Trong các văn bản em đã tìm hiểu ở lớp 9, văn bản nào có sử dụng hình thức đối thoại, độc thoại, độc thoại nội tâm?
2. Bài mới:
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung
HĐ1. Hướng dẫn HS tìm hiểu yếu tố đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự. 
- HS đọc đoạn trích SGK (T.176)
- Trong ba câu đầu đoạn trích, ai nói với ai?
( Hai người phụ nữ tản cư đang nói chuyện với nhau)
- Tham gia câu chuyện có ít nhất mấy người?
(Hai người phụ nữ tản cư )
- Dấu hiệu nào cho biết đó là cuộc chuyện trò qua lại?
( Có hai lượt lời qua lại , nội dung nói của mỗi người đều hướng tới người tiếp chuyện ; hình thức thể hiện là hai gạch đầu dòng )
- Câu "Hà, nắng gớm, về nào..." ông Hai nói với ai?
( Nói với chính mình)
- Vậy đây có phải là một câu đối thoại không? Vì sao?
( Không phải là câu đối thoại vì ông nói không hướng tới một người tiếp chuyện cụ thể nào, cũng không liên quan gì đến chủ đề mà hai người phụ nữ đang nói ) 
- Trong đoạn trích còn có câu nào kiểu câu này không?
( Ông lão nắm chặt hai bàn tay mà rít lên:
"Chúng bay ăn miếng cơm hay miếng gì vào mồm mà đi làm cái giống Việt gian bán nước để nhục nhã thế này!")
- HS đọc câu: "Chúng nó là trẻ con làng Việt gian đấy ư? Chúng nó cũng bị người ta rẻ rúng, hắt hủi đấy ư?Khốn nạn, bằng ấy tuổi đầu..." 
- Là những câu ai hỏi ai? Tại sao trước những câu này không có gạch đầu dòng như những câu ở điểm a,b?
- Các hình thức diễn đạt trên có tác dụng gì?
( Tạo cho câu chuyện có không khí như cuộc sống thật, thể hiện thái độ căm giận của những người tản cư với dân làng Chợ Dầu; khắc hoạ tâm trạng dằn vặt, đau đớn khi nghe tin làng theo giặc)
- Qua tìm hiểu đoạn trích, em hiểu thế nào là độc thoại nội tâm?
- HS đọc ghi nhớ
HĐ2. Luyện tập.
- HS đọc đoạn trích ở bài tập 1
- HS thảo luận: phân tích tác dụng của hình thức đối thoại trong đoạn trích. 
- Đại diện nhóm trình bày
- Nhận xét, kết luận.
- HS đọc yêu cầu bài tập 2
- HS viết đoạn văn có sử dụng hình thức đối thoại, độc thoại, độc thoại nội tâm.
- Một vài HS trình bày bài viết
- Nhận xét bài viết của HS
I. Tìm hiểu yếu tố đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự.
* Đoạn trích ( SGK )
- Hai người phụ nữ tản cư đang nói chuyện với nhau-> đối thoại
Câu "Hà, nắng gớm, về nào..."-> độc thoại
"Chúng nó là trẻ con làng Việt gian đấy ư? Chúng nó cũng bị người ta rẻ rúng, hắt hủi đấy ư?Khốn nạn, bằng ấy tuổi đầu..." 
-> ông Hai hỏi chính mình => độc thoại nội tâm
* Ghi nhớ (SGK)
II. Luyện tập
Bài tập1
- Có ba lượt lời trao ( lời bà Hai) nhưng chỉ có hai lượt lời đáp.
-> Tâm trạng chán chường, buồn bã, đau khổ, thất vọng của ông Hai trong đêm nghe tin làng mình theo giặc.
Bài tập 2
*Viết đoạn văn
3. Củng cố 
	- Sử dụng đối thoại, độc thoại, độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự để đạt hiệu quả.
4. Hướng dẫn học ở nhà 
	- Học bài- hiểu rõ thế nào là đối thoại, độc thoại, độc thoại nội tâm.
	- Chuẩn bị bài: luyện nói 
* Yêu cầu: - Lập đề cương cho các bài tập
	 - Đọc lại "Chuyện người con gái Nam Xương"
Ngày giảng:	
9A: Tiết 65- Luyện nói tự sự kết hợp với nghị luận
9B. và miêu tả nội tâm
I/ Mục tiêu cần đạt: 
1. Kiến thức: HS biết cách trình bày một vấn đề trước tập thể với nội dung kể lại một sự việc theo ngôi thứ nhất hoặc ngôi thứ ba. trong khi kể có kết hợp với nghị luận và miêu tả nội tâm, đối thoại và độc thoại.
2. Kĩ năng: Rèn kĩ năng trình bày một vấn đề trước tập thể.
3. Thái độ: Có ý thức kết hợp tự sự với nghị luận và miêu tả nội tâm, đối thoại và độc thoại trong khi tạo lập văn bản.
II/ Chuẩn bị:
1. Đồ dùng dạy học:
HS: phiếu học tập
2. Phương pháp:
Vấn đáp, luyện tập.
III/ Các hoạt động dạy học:
1. Kiểm tra: Kiểm tra sự chuẩn bị của HS
2. Bài mới:
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung
HĐ1. Hướng dẫn chuẩn bị nội dung nói.
- HS thảo luận nhóm: thống nhất đề cương đề cương đã lập ở nhà.
+ Nhóm 1-2: đề bài 1
+ Nhóm 3-4: đề bài 2
+ Nhóm 5-6: đề bài 3
- Đại diện các nhóm trình bày
- GV nhận xét, khái quát, treo bảng phụ
HĐ2. luyện nói.
- HS luyện nói theo nhóm 
- Gọi đại diện các nhóm nói trước lớp
- Nhận xét
+ Nội dung
+ Cách diễn đạt
+ Tư thế, tác phong
I. Chuẩn bị nội dung nói
* Đề1: 
- Đó là việc gì? Xảy ra khi nào?
- Diễn biến tâm trạng sau khi để xảy ra chuyện không hay đó. 
* Đề 2: 
- Buổi sinh hoạt lớp diễn ra như thế nào?(thời gian, địa điểm, người điều khiển, không khí của buổi sinh hoạt lớp?)
- Nội dung buổi sinh hoạt là gì? Em đã phát biểu về vấn đề gì? Tại sao phải phát biểu về điều đó?
- Em đã thuyết phục cả lớp rằng Nam là người bạn tốt như thế nào?
- Cảm xúc, suy nghĩ sau khi đã thuyết phục mọi người?
* Đề 3: 
- Giới thiệu về bản thân và hoàn cảnh gia đình.
- Tâm trạng khi ra trận trở về.
- Tâm trạng khi nghe lời con trẻ.
- Suy nghĩ khi hành động đuổi vũ Nương.
- Niềm ân hận khi tỉnh ngộ.
II. Luyện nói.
3. Củng cố 
	- Vai trò của yếu tố nghị luận và miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự
4. Hướng dẫn học ở nhà
	- Luyện nói các đề còn lại
	- Chuẩn bị bài: Lặng lẽ Sa Pa.