Giáo án Ngữ văn lớp 6 - Tiết dạy 84: Quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét trong văn miêu tả

Ngày soạn 14/1/2008 Tuần 21
Ngày dạy :16/1/2008 Tiết 84
QUAN SÁT,TƯỞNG TƯỢNG,SO SÁNH VÀ 
 NHẬN XÉT TRONG VĂN MIÊU TẢ
I.MỤC TIÊU: Giúp HS:
 - Thấy được vai trò và tác dụng của quan sát,tưởng tượng,so sánh và nhận xét trong văn miêu tả.
 - Bước đầu hình thành cho HS kĩ năng quan sát,tưởng tượng,nhận xét ,so sánh trong văn miêu tả.
 - Nhận diện và vận dụng được những thao tác cơ bản trên trong đọc và viết văn miêu tả.
II. CHUẨN BỊ: - Giáo viên: Thiết kế bài giảng + Bảng phụ
- Học sinh: Đọc bài, soạn bài. 
III. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG:
1.Ổn định tổ chức: (1’)
 2. KTBC: (4’) - Kiểm tra vở soạn của HS .
 - Nêu vai trò,tác dụng của quan sát,tưởng tượng,so sánh và nhận xét trong
 văn miêu tả ?
3. Bài mới: GV giới thiệu bài mới tiếp theo.
TG
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
NỘI DUNG
34’
HOẠT ĐỘNG 2:HDHS LUYÊN TẬP. 
GV. Nêu yêu cầu bài tập 1. (Bảng phụ )
HS. Đọc bài tập 1.
HS . Phát hiện những từ ngữ,hình ảnh miêu tả cảnh
 Hồ Gươm.
H . Đoạn văn miêu tả cảnh gì?
1 HS lên bảng điền từ thích hợp vào đoạn văn.
 Lớp và GV quan sát,nhận xét.
HS . Đọc bài tập 2.
H. Nhà văn Tô Hoài tập trung miêu tả Dế Mèn có 
 thân hình đẹp,cường tráng nhưng tính tình rất 
 kiêu căng,ương bướng. Những hình ảnh tiêu biểu 
 nào làm nôûi bật điều đó?
HS. Đọc yêu cầu bài tập 3.
H. Quan sát và ghi chép lại những đặc điểm nổi 
 bật ngôi nhà,căn phòng của mình.Đặc điểm nào
 nổi bật nhất?
HS . Tự lựa chọn.
HS. Đọc yêu cầu bài tập 4.
H . Nếu tả lại quan cảnh buổi sáng trên quê hương
 em thì em sẽ liên tưởng,so sánh,các hình ảnh ,sự 
 vật sau đây với những gì?
GV.HD HS liên tưởng với những hình ảnh:
 Mâm lửa,mâm vàng kích thích sự liên 
 tưởng,sáng tạo của HS.
Bài tập 5. GV HDHS thực hành viết một đoạn 
 văn miêu tả quang cảnh dòng sông Ba ở An Khê.
II .LUYỆN TẬP.
Bài tập 1.
- Đoạn văn miêu tả quang cảnh 
 Hồ Gươm qua : Cầu son bắc từ 
 bờ 
 ra đền,tháp rùa giữa hồ.. chỉ có 
 Hồ Gươm mới có.
- Điền từ thích hợp:
 (1) Gương bầu dục
 (2) Uốn cong
 (3) Lấp lĩ
 (4) Cổ kính
 (5) Xanh um.
Bài tập 2.
 Những hình ảnh tiêu biểu , đặc sắc 
 làm nổi bật Dế Mèn :
- Rung rinh một màu nâu bĩngmỡ. - Đầu to nổi từng tảng,rất bướng.
- Răng đen nhánh,nhai ngồm
 ngoạp. 
- Râu dài ,uốn cong
- Trịnh trọng,khoan thai,hùng 
 dũng..
Bài tập 3.
GV hướng dẫn hs cĩ thể chọn: Hướng nhà,nền,mái,tường,cửa,t
 rang trí ... (Tuỳ HS chọn).
Bài tập 4.HS liên tưởng,so sánh với:
- Mặt trời : Mâm lửa,mâmvàng,
 người khách lạ....
- Bầu trời : Lồng bàn khổng lồ,hoặc
 ½ quả cầu xanh,trong sáng và mát 
 mẻ như khuơn mặt của em bé sau 
 một giấc ngủ ngon...
- Núi đồi : Như bát úp,con cua 
 kềnh.
Bài tập 5.
Miêu tả quang cảnh dịng sơng Ba trên địa phương An Khê.
4. CỦNG CỐ: (4’)
 - Các kĩ năng cơ bản khi viết bài văn miêu tả gồm : Quan sát,tưởng tượng,so sánh,nhận xét ...
 - Đặc điểm nổi bật của sự vật,cảnh vật....
5. DẶN DÒ:(2’)
 - Học thuộc ghi nhớ. Xem lại nội dung bài học.
 - Hoàn thành các bài tập 3-4-5 trang 7-8 sách bài tập.
 - Viết lại bài văn miêu tả về dòng sông Ba quê em.
 - Chuẩn bị bài mới :BỨC TRANH CỦA EM GÁI TÔI. Vẽ tranh minh hoạ tổ 1 lớp 6A.
 + Đọc kĩ văn bản . Tóm tắt nội dung chính.
 + Đọc kĩ chú thích để nắm được tác giả,tác phẩm và từ khó.
 + Trả lời các câu hỏi phần đọc hiểu văn bản.Tham khảo phần ghi nhớ và phần luyện tập 
 SGK/35.