Giáo án môn Số học Lớp 6 - Tiết 103, Bài 17: Biểu đồ phần trăm (bản 3 cột)

Tiết 103
17. BIỂU ĐỒ PHẦN TRĂM
A: MỤC TIÊU
HS biết đọc các biểu đồ phần trăm dạng cột, ô vuông và hình quạt.
Có kỹ năng dựng các biểu đồ phần trăm dạng cột và ô vuông.
Có ý thức tìm hiểu các biểu đồ phần trăm trong thực tế và dựng các biểu đồ phần trăm với các số liệu thực tế.
B: CHUẨN BI DẠY HỌC:
GV: Đèn chiếu và các phìm giấy trong (hoặc bảng phụ) ghi đề bài, cách vẽ biểu đồ phần trăm dạng cột, ô vuông.
Tranh phóng to hình 13,14, 15 trang 60, 61 SGK. Tài liệu thực tế và kết quả học tập, hạnh kiểm của trường (hoặc lớp), mức tăng trưởng kinh tế, thành tựu về y tế giáo dục... của địa phương hoặc cả nước.
HS: Thước kẻ, ê ke, com pha, giấy kẻ ô vuông, giấy trong, bút dạ, máy tính bỏ túi.
C. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Ghi bảng
Hoạt động 1
KIỂM TRA BÀI CŨ (7ph)
HS1: Chữa bài tập cho về nhà.
Một trường học có 800 HS. Số HS đạt hạnh kiểm tốt là 480 em, số HS đạt hạnh kiểm khá bằng 7/12 số HS đạt hạnh kiểm tốt, còn lại là HS đạt hạnh kiểm trung bình.
a) Tính số HS đạt hạnh kiểm khá, hạnh kiểm trung bình.
b) Tính tỉ số phần trăm của số HS đạt hạnh kiểm tốt, khá, trung bình so với số HS toàn trường (GV đưa đề bài lên màn hình)
(GV bố trí bảng để các số liệu câu b được giữ lại trên bảng).
HS lên bảng chữa bài tập
a) Số HS đạt hạnh kiểm khá là:
 (HS)
Số HS đạt hạnh kiểm trung bình là: 800 - (480 + 280) = 40 (HS)
b) Tỉ số phần trăm của số HS đạt hạnh kiểm tốt so với số HS toàn trường là:
Số HS đạt hạnh kiểm khá so với số HS toàn trường là:
Số HS đạt hạnh kiểm trung bình so với số HS toàn trường là:
 100% - (60% + 35%) = 5%
Họat động 2
BIỂU ĐỒ PHẦN TRĂm (30ph)
GV đặt vấn đề: Để nêu bật và so sánh một cách trực quan các giá trị phần trăm của cùng một đại lượng, người ta dùng biểu đồ phần trăm. Biểu đồ phần trăm thường được dựng dưới dạng cột, ô vuông, hình quạt. Với bài tập vừa chữa, ta có thể trình bày các tỉ số này bằng các dạng biểu đồ phần trăm sau:
1) Biểu đồ phần trăm dạng cột.
GV đưa hình 13 trang 60 SGK lên để HS quan sát.
Ở biểu đồ hình cột này, tia thẳng đứng ghi gì? tia nằm ngang ghi gì? 
Tia thẳng đứng, bắt đầu từ gốc 0, các số phải ghi theo tỉ lệ.
Các cột có chiều cao bằng tỉ số phần trăm tương ứng (dóng ngang), có mẫu hoặc ký hiệu khác nhau biểu thị các loại hạnh kiểm khác nhau.
- GV yêu cầu HS làm trang 61 SGK (đề bài đưa lên màn hình)
Câu a) HS đứng tại chỗ đọc kết quả,
GV ghi lại:
Số HS đi xe buýt chiếm:
 (số HS cả lớp)
Số HS đi xe đạp chiếm:
 (số HS cả lớp)
Số HS đi bộ chiếm:
100% - (15% + 37,5%) = 47,5% (số HS cả lớp)
Sau đó gọi 1 HS lên bảng vẽ.
2) Biểu đồ phần trăm dạng ô vuông
GV đưa hình 14 trang 60 SGK để HS quan sát.
- GV đặt câu hỏi:
Biểu đồ này gồm bao nhiêu ô vuông nhỏ? (100 ô vuông nhỏ) 100 ô vuông nhỏ đó biểu thi 100%. Vậy số HS có hạnh kiểm tốt đạt 60% ứng với bao nhiêu ô vuông nhỏ?
Tương tự với hạnh kiểm khá và hạnh kiểm trung bình.
- GV yêu cầu HS dùng giấy kẻ ô vuông làm bài tập 149 SGK.
Gọi 1 HS lên bảng vẽ biểu đồ ô vuông trên bảng phụ có kẻ sẵn ô vuông.
3) Biểu đồ phần trăm dạng hình quạt
GV đua hình 15 trang 61 SGK, hướng dẫn HS đọc biểu đồ
GV giải thích: hình tròn được chia thành 100 hình quạt bằng nhau, mỗi hình quạt đó ứng với 1%.
- GV yêu cầu HS đọc tiếp 1 biều đồ hình quạt khác.
HS ghi bài và nghe GV đặt vấn đề.
HS quan sát hình 13 SGK, trả lời câu hỏi và vẽ hình vào vở dưới sự hướng dẫn của GV.
- HS: Ở biều đồ hình cột, tia thẳng đứng ghi số phần trăm, tia nằm ngang ghi các loại hạnh kiểm.
- HS tóm tắt đề bài:
Lớp 6B có 40 HS
Đi xe buýt: 6 bạn
Đi xe đạp: 15 bạn
Còn lại đi bộ
a) Tính tỉ số phần trăm của số HS đi xe buýt, đi xe đạp, đi bộ so với số HS cả lớp.
b) Biểu diễn bằng biểu đồ cột. HS toàn lớp làm bài tập vào vở, 1 HS đọc bài giải câu a, sau đó 1 em lên bảng vẽ biểu đồ cột (câu b)
Số học sinh
HS quan sát hình 14 SGK
- HS vẽ biểu đồ ô vuông.
Bài tập 149 SGK
Số HS đi xe buýt: 15%
Số HS đi xe đạp : 37,5%
Số Hs đi bộ : 47,5%
HS đọc:
 Số HS đạt hạnh kiểm tốt 60%
 Số HS đạt hạnh kiểm khá 35%
 Số HS đạt hạnh kiểm TB 5%
Kết quả xếp loại văn hoá 1 lớp:
(HÌNH VẼ)
Họat động 3
CỦNG CỐ (5Pph)
HÌNH VẼ
Hoạt động 4
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ (3ph)
HS cần biết đọc các biểu đồ phần trăm dựa theo số liệu và ghi chú trên biểu đồ.
HS biết vẽ biểu đồ dạng cột và biểu đồ ô vuông.
Bài tập số 150, 151, 153 trang 61, 62 SGK.
Thu thập số liệu: Trong tổng kết học kỳ I vừa qua lớp em có bao nhiêu HS đạt loại giỏi, loại khá, loại trung bình, loại yếu. Tính tỉ số phần trăm mỗi loại so với tổng số HS cả lớp. Vẽ biểu đồ hình cột biểu thị.