I MỤC TIÊU -Nắm các công thức tính Sxung quanh, SToàn phần , thể tích hình lăng trụ
II CHUẨN BỊ:
Giáo viên: Giáo án ,SGK Học sinh : Sách giáo khoa, dụng cụ học tập
III.TIẾN TRÌNH BÀI GẢNG :
1.ỔN ĐỊNH LỚP : Kiểm tra sỉ số, học sinh sẵn sàng học tốt
2 . KIỂM TRA BÀI CŨ : Nêu công thức tính thể tích hình chóp
Đáp: V = S.h (S là diện tích đáy, h là chiều cao hình chóp.
3 . DẠY BÀI MỚI : LUYỆN TẬP BÀI 6
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ
LUYỆN TẬP
47/124(SGK) Trong các miếng bìa ở hình 134, miếng nào khi gấp và dán lại thì được một hình chóp đều?
48/125(SGK)
Tính diện tích toàn phần của:
a) Hình chóp tứ giác đều, biết cạnh đáy a = 5cm, cạnh bên b = 5cm,
4,33
b) Hình chóp lục giác đều, biết cạnh đáy a = 6cm, cạnh bên b = 5cm,
1,73
Tính KH
KH2 =
49/125(SGK) Tính diện tích xung quanh của các hình chóp tứ giác đều sau đây(h.135)
50/125(SGK)
a) Tính thể tích của hình chóp đều (h.136)
b) Tính diện tích xung quanh của hình chóp cụt đều (137)
LUYỆN TẬP
47/124(SGK) Đáp:
Muốn biết tấm bìa nào gấp dán lại được một hình chóp đều ta cần xem các tam giác trong hình có phải là tam giác cân bằng nhau hay không?
Ta thấy chỉ có miếng bìa số 4 sau khi gấp dán lại cho ta hình hình chóp đều.
48/125(SGK) Đáp:
48a) Tính SH
SH2 = SC2-HC2 = 52 - (2,5)2 = 18,75
=> SH = 4,33 (cm)
SXq= S SBC.4= ( .5.4,33).4=43,3(cm2)
SĐáy= AB.BC= 5.5 = 25 (cm2)
STP = SXq + SĐáy= 43,3+25=68,3(cm2)
48b) Tính SK
SK2 = SN2-NK2 = 52 - 32 = 16
=> SK = = 4 (cm)
SXq= S SNM.4= ( .6.4).6= 72(cm2)
Tính diện tích một tam giác MHN
S HMN= MN.KH= .a. =
SĐáy= .6
SĐáy= =93,42 (cm2)
STP = SXq + SĐáy= 72+93,42 =165,42(cm2)
49/125(SGK) Đáp
49a)
Sxq = ( .6.10).4= 120(cm2)
49b)
Sxq = ( .7,5.9,5).4= 142,5(cm2)
49c) Tính trung đoạn d
d2 = 172 - 82 = 289- 64 = 225
=> d = = 15 (cm)
Sxq = ( .16.15).4= 480(cm2)
50a/125(SGK) Đáp:
V = (6,5. 6,5).12 = 169 (cm3)
50b)
SXq = { (2 + 4).3,5}.4
= 10,5 . 4
SXq = 42 (cm2)
Tuần: 35 Tiết: 65 Ngày soạn: Ngày dạy: Lớp: TIẾT:67 §9THỂTÍCH CỦA HÌNH CHÓP ĐỀU CHƯƠNG IV MỤC TIÊU -Học sinh hình dung và nhớ được công thức tính thể tích hình chóp đều - Biết vận dụng công thức vào việc tính thể tích hình chóp IICHUẨN BỊ: L Giáo viên: G-án, bộ tranh vẽ các loại hình chóp, chóp cụt, mô hình chóp, JHọc sinh:Tập SGK, dụng cụ học tập, giấy kẻ ô vuông. III TIẾN TRÌNH BÀI GIẢNG 1. ỔN ĐỊNH LỚP : điểm danh, học tập tốt 2. KIỂM TRA BÀI CŨ Nêu công thức tính diện tích xung quanh và diện tích toàn phần của hình chóp đều Đáp Sxq = p.d STP = SXq + Sđáy (P nửa chu vi đáy ,d là trung đoạn hình chóp đều) Hình ảnh của hình lăng trụ lớn chứa đầy 8 hình lập phương nhỏ ý muốn nói lên điều gì? Bên cạnh đó còn có hình chóp có cùng chiều Cao với hình lăng trụ ,vậy ta hãy tìm hiểu về thể tích hình Chóp và hình lăng trụ như thế nào qua bài học hôm nay 3. DẠY BÀI MỚI §9THỂTÍCH CỦA HÌNH CHÓP ĐỀU HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ Hoạt động 1 1. CÔNG THỨC TÍNH THỂ TÍCH Có hai dụng cụ đựng nước hình lăng trụ đứng và hình chóp đều có các đáy là hai đa giác đều có thể đặt chồng khích lên nhau. Chiều cao của lăng trụ bằng chiều cao của hình chóp (h.127) Nếu ta lấy dụng cụ hình chóp đều đều nói trên, múc đầy nước rồi đổ hết vào lăng trụ thì thấy chiều cao của cột nước này chỉ bằng chiều cao của lăng trụ. Như vậy: Vchóp = VLăng trụ = S.h Người ta chứng minh được công thức này cũng đúng cho mọi hình chóp V = S.h (S là diện tích đáy; h là chiều cao) HOẠT ĐÔNG2 2 . VÍ DỤ Tính thể tích của một hình chóp tam giác đều, Biết chiều cao của hình chóp là 6cm, bán kính đường tròn ngoại tiếp tam giác đáy bằng 6cm và 1,73 Giải Ta cần tính cạnh AB Chiều cao AI của ABC AB = R = 6(cm) AI2 = AB2 - BI2 = a2 - = AI = = = 9(cm) S A B C D O B C C D A A S B O D ?/123(SGK) Thực hiện các bước vẽ hình chóp đều theo chiều mũi tên đã chỉ ra trên hình 128 @ Chú ý Người ta cũng nói "Thể tích của khối lăng trụ, khối chóp " thay cho "thể tích của hình lăng trụ, hình chóp". BÀI TÂP 44/123(SGK) Hình 129 là một cái lều ở trại hè của học sinh kèm theo các kích thước. a) Thể tích không khí bên trong lều là bao nhiêu? b) Xác định số vải bạc cần thiết để dựng lều (không tính đến đường viền, nếp gấp, biết 2,24). Ta lấy hìmh chóp ra đổ đầy nước vào hình chóp sau 3 lần đổ thì nước đầy hình lăng trụ Nhận xét em ra sao? S A B I C O Diện tích tam giác S = BC . AI = 6.9 = 27 = 27.1,73= 46,71(cm2) Thể tích hình chóp V = S.h = .46,71.6 = 93,42(cm2) ?/123(SGK) Đáp : D C A B D C A B D C A B S S Ta nối SD, SA, SB, SC bằng nét gạch cách đoạn BÀI TÂP 44/123(SGK) Đáp: 2m 2m 2m IH là đường trung bình của BDC => IH = =1 (m) SH2= 22+12= 4 +1= 5 => SH =2,24 (m) Thể tích không khí bên trong lều là V=.S.h = (2.2).2= m3 số vải bạc cần thiết để dựng lều SXq = SSBC . 4= (2.2,24).4 = 8,96 (m2) 4.CỦNG CỐ BÀI : Học bài §9 Thể tích của hình chóp đều Về nhà làm các bài tập 41, 42, 43 trang 121 Tuần: 35 Tiết: 66 Ngày soạn: Ngày dạy: Lớp: TIẾT: 68 LUYỆN TẬP BÀI 9 CHƯƠNG IV I MỤC TIÊU -Nắm các công thức tính Sxung quanh, SToàn phần , thể tích hình lăng trụ II CHUẨN BỊ: L Giáo viên: Giáo án ,SGK JHọc sinh : Sách giáo khoa, dụng cụ học tập III.TIẾN TRÌNH BÀI GẢNG : 1..ỔN ĐỊNH LỚP : Kiểm tra sỉ số, học sinh sẵn sàng học tốt 2 . KIỂM TRA BÀI CŨ : Nêu công thức tính thể tích hình chóp Đáp: V = S.h (S là diện tích đáy, h là chiều cao hình chóp. 3 . DẠY BÀI MỚI : LUYỆN TẬP BÀI 6 HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ LUYỆN TẬP 47/124(SGK) Trong các miếng bìa ở hình 134, miếng nào khi gấp và dán lại thì được một hình chóp đều? 48/125(SGK) Tính diện tích toàn phần của: a) Hình chóp tứ giác đều, biết cạnh đáy a = 5cm, cạnh bên b = 5cm, 4,33 b) Hình chóp lục giác đều, biết cạnh đáy a = 6cm, cạnh bên b = 5cm, 1,73 M N O P QQ R K H S O P Q R H M N Tính KH KH2 = 6 cm 10 a) 7,5 7,5 9,5 b) 16 cm 17 c) 49/125(SGK) Tính diện tích xung quanh của các hình chóp tứ giác đều sau đây(h.135) 50/125(SGK) A E B C O D a) Tính thể tích của hình chóp đều (h.136) 4cm 2cm 3,5cm b) Tính diện tích xung quanh của hình chóp cụt đều (137) LUYỆN TẬP 47/124(SGK) Đáp: Muốn biết tấm bìa nào gấp dán lại được một hình chóp đều ta cần xem các tam giác trong hình có phải là tam giác cân bằng nhau hay không? Ta thấy chỉ có miếng bìa số 4 sau khi gấp dán lại cho ta hình hình chóp đều. 48/125(SGK) Đáp: 5 O H D C B A S 5 48a) Tính SH SH2 = SC2-HC2 = 52 - (2,5)2 = 18,75 => SH = 4,33 (cm) SXq= SSBC.4= (.5.4,33).4=43,3(cm2) SĐáy= AB.BC= 5.5 = 25 (cm2) STP = SXq + SĐáy= 43,3+25=68,3(cm2) 48b) Tính SK SK2 = SN2-NK2 = 52 - 32 = 16 => SK = = 4 (cm) SXq= SSNM.4= (.6.4).6= 72(cm2) Tính diện tích một tam giác MHN SHMN=MN.KH=.a.= SĐáy= .6 SĐáy= =93,42 (cm2) STP = SXq + SĐáy= 72+93,42 =165,42(cm2) 49/125(SGK) Đáp 49a) Sxq = (.6.10).4= 120(cm2) 49b) Sxq = (.7,5.9,5).4= 142,5(cm2) 49c) Tính trung đoạn d d2 = 172 - 82 = 289- 64 = 225 => d = = 15 (cm) Sxq = (.16.15).4= 480(cm2) 50a/125(SGK) Đáp: V = (6,5. 6,5).12 = 169 (cm3) 50b) SXq = {(2 + 4).3,5}.4 = 10,5 . 4 SXq = 42 (cm2) 4 . CỦNG CỐ: Về nhà học BÀI 9 THỂ TÍCH CỦA HÌNH CHÓP Trang 122 Tuần: 35 Tiết: 67 Ngày soạn: Ngày dạy: Lớp: TIẾT:69 ÔN TẬP CHƯƠNG IV CHƯƠNG IV I MỤC TIÊU A E B C O D Học sinh cần: -Hệ thống hoá các kiến thức về hình lăng trụ đứng và hình chóp đều đã học trong chương . - Vận dụng các công thức đã học vào các dạng bài tập (nhận biết tính toán) thấy được mối liện hệ giữa các kiến thức học được với thực tế IICHUẨN BỊ: L Giáo viên: G-án, các hình đã học qua JHọc sinh: Tập SGK, dụng cụ học tập, các hình vẽ sẵn III TIẾN TRÌNH BÀI GIẢNG 1. ỔN ĐỊNH LỚP : điểm danh, học tập tốt 2. KIỂM TRA BÀI CŨ 50/125 (hình 136) Tính thể tích hình chóp đều AO = 12cm , BC = 6,5cm Đáp : V=.(6,5. 6,5).12 = 169(cm3) 3.DẠY BÀI MỚI : ÔN TẬP CHƯƠNG IV HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ Câu hỏi :2 / 126 a)Hình lập phương có mấy mặt, mấy cạnh, mấy đỉnh? Các mặt là những hình gì? b)Hình chữ nhật có mấy mặt, mấy cạnh, mấy đỉnh? c)Hình lăng trụ đứng tam giác có mấy cạnh, mấy đỉnh, mấy mặt? Hãy gọi tên các hình chóp theo những hình vẽ dưới đây: H. 138 H. 139 H. 140 Đáp 2/126 a)Có 6 mặt , 24 cạnh, 8 đỉnh, Các mặt đều là những hình vuông b) Có 6 mặt , 24 cạnh, 8 đỉnh, c) Có 9 cạnh, 6 đỉnh, 5 mặt HS1 Đáp : h.138 Hình chóp tam giác HS2 Đáp : h.139 Hình chóp tứ giác HS3 Đáp : h.140 Hình chóp ngủ giác 51/127 Đáy Chu vi đáy Sxung quanh Stoàn phần V (thể tích) Hình vuông 4a 4ah 4ah + 2a2 a2.h Tam giác đều 3a 3ah 3ah + Lục giác đều 6a 6ah 6ah + .a2 Thang cân 5a 5ah 5ah + a2 .a2.h Hình thoi 20a 20ah 20ah + 48a2 24a2.h 52/128 Tính diện tích toàn phần của thanh gỗ như ở hình 142 (mặt trước, mặt sau của thanh gỗ là những hình thang cân, bốn mặt còn lại đều là hình chữ nhật, cho biết ) 3,0cm 6,0cm 11,5cm 3,5cm 53/128 Thùng chứa của xe ở hình 143 có dạng lăng trụ đứng tam giác, các kích thước cho trên hình . Hỏi dung tích của thùng chứa là bao nhiêu? 80cm 50cm 60cm 54/128 Người ta muốn đổ một tấm bê tông dày 3cm, bề mặt của tấm bê tông có các kích thước như ở hình144. a)Số bê tông cần phải có là bao nhiêu? 3,60 m 5,10 m 4,20 m 2,15 m b)Cần phải có bao nhiêu chuyến xe để chở số bê tông cần 06m3? (không tính số bê thiết đến chỗ đổ bê tông, nếu mỗi xe chứa được 0,tông dư thừa hoặc rơi vãi) 52/128 Đáp : Tính HB HB = cm Tính AH AH2 = 3,52 - 1,5 = 12,25 - 2,25 AH = cm SABCD = S1 = cm2 SAA'B'B = S2 = 3,5 . 11,5 . 2 = 80,2cm2 SADD'A' = S3 = 3 . 11,5 = 34,5 cm2 SCC'B'B = S4 = 6 . 11,5 = 69cm2 STP = S1 + S2 + S3 + S4 = 28,44 + 80,2 + 34,5 + 69 STP = 212,44cm2 53/128 đáp Thể tích của thùng chứa là V = (80.60).50 V = 120 000(cm3) = 120(dm3) = 120(lít) 54/128 Đáp : a)Bổ sung hình đã cho thành một hình chữ ABCD SABCD= S = 5,10 . 4,20 = 21,42(cm2) SDEF = S1 = 1,54(cm2) SABCFE = S2 = S - S1 = 21,42 - 1,54 = 19,88(m2) Đổi ra m 3cm = 0,03m Số lượng bê tông cần là V = S2 . dày = 19,88 . 0,03 = 0,5964(m3) 54b) Số chuyến xe cần dùng 0,5964 : 0,06 = 9,94 10 (chuyến) 4.CỦNG CỐ: Về nhà học tất cả diện tích các hình Về nhà học bài : 55,56,57,58,59 Trang 129
Tài liệu đính kèm: