Tổng hợp những bài văn hay ôn thi vào Lớp 10

Tổng hợp những bài văn hay ôn thi vào Lớp 10

Bài làm

 Cuộc sống vô cùng đa dạng và phong phú . Trong cuộc sống có người được hưởng hạnh phúc , bất hạnh , có những người an phận với số phận của mình . Nhưng cũng có những người vượt lên trên số phận của mình để sống có ích cho đời . Họ đã sống và học tập tốt , họ chính là những con ngươiì không chịu thua số phận .

 Số phận là gì? Theo quan niệm của một số người , mỗi người có một số phận riêng : sướng hay khổ , bất hạnh hay hạnh phúclà do một đấng vô hình (thiên đình quyết định ) . Cuộc sống quanh ta không phải ai cũng hạnh phúc mà có những con người bất hạnh . Đâu đó trong hàng xóm , ta gặp những người bị cụt tay , cụt chân , mù loà , họ an bài bởi số phận đó , sống lay lắt phụ thuộc vào gia đình và xã hội . Nhưng bên cạnh đó cũng có rất nhiều người vượt lên trên số phận đó . Ở nước ta , đã có không ít những tấm gương như vậy .

 Ngay từ khi mới vào trường tiểu học , em được đọc về tấm gương Nguyễn Ngọc Kí .Đây là thầy giáo đầu tiên viết bằng chân . Vào những năm 60-70 của thế kỉ 20, gương Nguyễn Ngọc Kí là tiêu biểu của tấm gương với sức mạnh phi thường . Nguyễn Ngọc Kí sinh ra trong một gia đình nghèo , sau một trận sốt Nguyễn Ngọc Kí bị liệt hai tay . Tưởng như số phận an bài . Đén tuổi đi học , nhìn các bạn được đi học . Thương con , bố mẹ đưa Kí đến trường . Nhưng nhìn Kí cô giáo cũng đành bó tay và lắc đầu . Kí đành trở về nhà ,Kí tập viết . Đầu tiên Kí tập viết bằng miệng . Nhưng nhìn ra ngoài cửa sổ tháy gà bới bằng chân nên Kí quyết định viết bằng chân . Với một học sinh dù hai tay , lần đầu tiên ngồi vào bàn như đánh vật với chữ rồi . Còn đối với Kí như vật lộn với chữ . Cô giáo đến thăm Kí , độmg viên và an ủi bạn và cho Kí vài viên phấn . Có khi đanh viết chân tay Kí co giật cả lại nhưng Kí chịu đựng và cố gắng . Kí ham học và có nghị lực phi thường nên Kí lại được đến trường . Lạ nhất là khi các bạn ngồi trên bàn thì Kí lại ngồi dưới chiếu tập viết . Từ góc chiếu đó mà năm học nào từ cấp 1 đến cấp 3 , Kí đều là học sinh giỏi . Lúc nhỏ tuổi , Kí là tấm gương cho các bạn noi theo. Kí được hai lần Bác Hồ tặng huy hiệu . Học hết cấp 3 , Kí được gọi vào trường sư phạm văn . Ra trường , Kí là thày giáo dậy văn và trở thành nhà giào ưu tú . Kí là người Việt Nam đầu tiên viết bằng chân mà lại thành đạt . Như vậy , từ một con người bất hạnh Kí vượt lên trên số phận của mình để trở thành một công dân có ích .

 Bên cạnh đó , ta gặp anh Hoa Xuân Tứ bị cụt tay dùng vai viết chữ . Anh Đỗ Trọng Khởi bị bại liệt đã tự học để trở thành nhà thơ . A nh Trần Văn Thước bị tai nạn lao động , bại liệt toàn thân đã tự học để trở thành nhà văn. Hiện nay , trong khi đất nước đang bước vào thời kì công nghiệp hoá hiện đại hoá , chúng ta khâm phục những con người bị chất độc màu da cam mà thi đỗ hai trường đại học . Trên truyền hình , ta cũng thấy nhưng anh bị liệt cả hai tay , đánh máy bằng chân trở thành thầy dậy máy tính và được truy tặng “Hiệp sĩ thông tin” .

 Những con người đó thật đáng để chúng ta tôn vinh . Bởi họ là những tấm gương sáng để chúng ta noi theo . Qua những tấm gương này , chúng ta hãy suy nghĩ mình đã sống như thế nào ? Mình học tập ra sao ?

 Cuộc sống vô cùng phong phú , bên cạnh niềm hạnh phúc còn xuất hiện nỗi bất hạnh . Nhưng đáng nói ở đây là những con người đó đã đứng lên để học tập thành đạt và sống có ích cho đời . Cuộc sống không phải lúc nào cũng thuận chèo mát mái , nên mỗi người hãy tự tạo cho mình sự chuẩn bị tốt để có thể thích ứng được.

 

doc 14 trang Người đăng lananh572 Lượt xem 481Lượt tải 0 Download
Bạn đang xem tài liệu "Tổng hợp những bài văn hay ôn thi vào Lớp 10", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
 Các đề văn hay
Đề1:Trò chơi điện tử là món ăn tiêu khiển hấp dẫn.Nhiều bạn mải chơi mà sao nhãng học và còn phạm những sai lầm khác .Hãy nêu ý kiến của em về hiện tượng này.
 Bài viết
 Bước vào thế kỉ 21,là thế kỉ thông tin bùng nổ.Sự bùng nổ đó đem lại rất nhiều lợi ích và trò chơi giải trí cho con người .Một trong những trò chơi đang rất phổ biến không chỉ với học sinh mà còn đối với rất nhiều người khác ,đó là điện tử. Chính vì vậy, trò chơi diện tử là món ăn tiêu khiển hấp dẫn.Nhiều bạn mải chơi mà sao nhãng học và còn phạm những sai lầm khác ,
 Cùng với sự phát triển của xã hội ,các quán điện tử mọc lên như nấm sau cơn mưa.Trong các quán đó lúc nào cũng không thừa chỗ nào .Có rất nhiều đối tượng tham gia chơi nhưng đông nhất vẫn là học sinh.Cậu quý tử con nhà giàu ,mới học cấp 1 mà dã bước vào quán điện tử,ham quá có lúc quên cả học bài .Bố mẹ bận làm ăn.Khi được cô giáo báo về con đã lưu ban thì lúc đó mới té ngửa ra.Học sinh trung học cơ sở là đối tượng quen thuộc của việc việc chơi điện tử.Cậu ấm con nhà giàu được bố mẹ cho tiền nhưng lại bớt tiền học hoặc bán các thứ đồ trong gia đình để chơi,dến nỗi có lúc bỏ học hàng tuần liền mà cha mj lại không biết.Khi cô giáo chủ nhiệm đến nhà,gia đình mới biết tình hình của con mình.Đối với học sinh cấp,bỏ trường bỏ lớp đi đánh điện tử lại cả gán xe đạp để chơi.Theo thống kê ở các trường đại học,sinh viên bị lưu ban năm thư nhất năm thư hai dã nảy nở rất nhiều và đang được quan tâm bởi lối chơi điện tử không có cách phù hợp.Chúng ta có thể đánh giá được rằng, việc chơi diện tử sao nhãng học tập là ấn đề nhức nhối của học sinh.Nó không chỉ ở đô thị mà đã len lỏi vào các vùng nông thôn.
 Ta nhận thấy rằng:Bản thân việc chơi đện tử không phải là xấu vì chúng ta có thể tiếp cận với tri thức mới, rèn luyện các kĩ năng về mắt và tay.Nhưng việc đáng nói ở đây là ham chơi điện tử mà sao nhãng việc học tập.Chơi điện tử ảnh hưởng đến sức khoẻ.Trên thế giới,chơi điện tử đã trở thành căn bệnh.Nhiều nước phải có bệnh viện để chữa căn bệnh này.Ở học sinh, nhiệm vụ học tập là chính chứ không phải chơi điện tử là chính.Còn tệ hại hơn,chơi điện tử gây ra những tính xấu:lừa dối,ăn trộm,ăn cắp, không có tính tập thể, cộng đồng.Kết quả là người không có kiến thức.Sau nay,tương lai sẽ không tươi sáng, không trở thành một công đân có ích cho đất nước được .
 Là một công dân của Việt Nam, ta vui mừng khi đất nước hoà nhập với nền kinh tế thế giới.Bên cạnh đó,việc chơi điện tử của học sinh cũng là trở ngại lớn trên con đường sau này.Để trở ngại này lắng xuống Nhà nước cần quản lí chặt chẽ hệ thống chơi điện tử.Hơn nữa là do nhưng người chủ chỉ ham lời không biết giáo dục học sinh chơi điều độ.Về phía gia đình ,kinh tế thị trường phát triển chỉ mải mê công việc, không quản lí con cái mình mà cứ giao phó cho nhà trường.Chẳng thế mà,khi con bị lưu ban mới biết . Đấy là vì sự phối hợp giữa gia đình và nhà trường chưa chặt chẽ , các giáo viên chưa phối hợp được với gia đình học sinh.Việc ham chơi diện tử cũng là ở chính những học sinh lười học ,bị thu hút bơỉ những cạm bẫy của xã hội và đặc biệt là chưa xâc định được độnh cơ học tập nên mới hướng đến ham chơi . Ham chơi điện tử sẽ dẫn tới với trộm cắp , vi phạm đạo dức , không biết tiết kiệm thời gian vừa bỏ có thể học tốt và lại chơi được.
 Rõ ràng điện tử là một trò chơi không phải xấu. Nhưng vì học sinh ham chơi trò này cần lên án. Sự phối hợp giữa gia dình và nhà trương cần thống nhất. Gia đình cần phải quan tâm hơn đến con cái, việc học tập của chúng. Bản thân mỗi người cần xác định cho minh ý thức học tập để làm gì?
 Bước vào thế kỉ , một thiên niên kỉ mới , xã hội hoà nhập với kinh tế thế giới . Sự kiện này xảy ra đòi hỏi con người Việt Nam phải có năng lực , trí tuệ để trở thành một người tốt . Qua bài luận nhỏ này , chúng ta hãy sắp xếp thời gian hợp lí để vừa chơi vừa học được.
 Đề2:Nước ta có nhiều tấm gương vượt lên số phận , học tập thành công ( như anh Nguyễn Ngọc Kí bị hỏng tay , dùng chân viết chữ ; anh Hoa Xuân Tứ bị cụt tay , dùng vai viết chữ ;anh Đỗ Trọng Khởi bị bại liệt đã tự học , trở thành nhà thơ ; anh Trần Văn Thước bị tai nạn lao động , liệt toàn thân đã tự học ,trở thành nhà văn .). Lấy nhan đề “Những người không chịu thua số phận “em hãy viết bài văn nêu suy nghĩ của mình về những con người ấy .
 Bài làm
 Cuộc sống vô cùng đa dạng và phong phú . Trong cuộc sống có người được hưởng hạnh phúc , bất hạnh , có những người an phận với số phận của mình . Nhưng cũng có những người vượt lên trên số phận của mình để sống có ích cho đời . Họ đã sống và học tập tốt , họ chính là những con ngươiì không chịu thua số phận .
 Số phận là gì? Theo quan niệm của một số người , mỗi người có một số phận riêng : sướng hay khổ , bất hạnh hay hạnh phúclà do một đấng vô hình (thiên đình quyết định ) . Cuộc sống quanh ta không phải ai cũng hạnh phúc mà có những con người bất hạnh . Đâu đó trong hàng xóm , ta gặp những người bị cụt tay , cụt chân , mù loà , họ an bài bởi số phận đó , sống lay lắt phụ thuộc vào gia đình và xã hội . Nhưng bên cạnh đó cũng có rất nhiều người vượt lên trên số phận đó . Ở nước ta , đã có không ít những tấm gương như vậy .
 Ngay từ khi mới vào trường tiểu học , em được đọc về tấm gương Nguyễn Ngọc Kí .Đây là thầy giáo đầu tiên viết bằng chân . Vào những năm 60-70 của thế kỉ 20, gương Nguyễn Ngọc Kí là tiêu biểu của tấm gương với sức mạnh phi thường . Nguyễn Ngọc Kí sinh ra trong một gia đình nghèo , sau một trận sốt Nguyễn Ngọc Kí bị liệt hai tay . Tưởng như số phận an bài . Đén tuổi đi học , nhìn các bạn được đi học . Thương con , bố mẹ đưa Kí đến trường . Nhưng nhìn Kí cô giáo cũng đành bó tay và lắc đầu . Kí đành trở về nhà ,Kí tập viết . Đầu tiên Kí tập viết bằng miệng . Nhưng nhìn ra ngoài cửa sổ tháy gà bới bằng chân nên Kí quyết định viết bằng chân . Với một học sinh dù hai tay , lần đầu tiên ngồi vào bàn như đánh vật với chữ rồi . Còn đối với Kí như vật lộn với chữ . Cô giáo đến thăm Kí , độmg viên và an ủi bạn và cho Kí vài viên phấn . Có khi đanh viết chân tay Kí co giật cả lại nhưng Kí chịu đựng và cố gắng . Kí ham học và có nghị lực phi thường nên Kí lại được đến trường . Lạ nhất là khi các bạn ngồi trên bàn thì Kí lại ngồi dưới chiếu tập viết . Từ góc chiếu đó mà năm học nào từ cấp 1 đến cấp 3 , Kí đều là học sinh giỏi . Lúc nhỏ tuổi , Kí là tấm gương cho các bạn noi theo. Kí được hai lần Bác Hồ tặng huy hiệu . Học hết cấp 3 , Kí được gọi vào trường sư phạm văn . Ra trường , Kí là thày giáo dậy văn và trở thành nhà giào ưu tú . Kí là người Việt Nam đầu tiên viết bằng chân mà lại thành đạt . Như vậy , từ một con người bất hạnh Kí vượt lên trên số phận của mình để trở thành một công dân có ích .
 Bên cạnh đó , ta gặp anh Hoa Xuân Tứ bị cụt tay dùng vai viết chữ . Anh Đỗ Trọng Khởi bị bại liệt đã tự học để trở thành nhà thơ . A nh Trần Văn Thước bị tai nạn lao động , bại liệt toàn thân đã tự học để trở thành nhà văn. Hiện nay , trong khi đất nước đang bước vào thời kì công nghiệp hoá hiện đại hoá , chúng ta khâm phục những con người bị chất độc màu da cam mà thi đỗ hai trường đại học . Trên truyền hình , ta cũng thấy nhưng anh bị liệt cả hai tay , đánh máy bằng chân trở thành thầy dậy máy tính và được truy tặng “Hiệp sĩ thông tin” .
 Những con người đó thật đáng để chúng ta tôn vinh . Bởi họ là những tấm gương sáng để chúng ta noi theo . Qua những tấm gương này , chúng ta hãy suy nghĩ mình đã sống như thế nào ? Mình học tập ra sao ?
 Cuộc sống vô cùng phong phú , bên cạnh niềm hạnh phúc còn xuất hiện nỗi bất hạnh . Nhưng đáng nói ở đây là những con người đó đã đứng lên để học tập thành đạt và sống có ích cho đời . Cuộc sống không phải lúc nào cũng thuận chèo mát mái , nên mỗi người hãy tự tạo cho mình sự chuẩn bị tốt để có thể thích ứng được.
 Dề3:Suy nghĩ về bài thơ Đồng Chí.
 Chính Hữu là nhà thơ trưởng thành trong cuộc kháng chiến chống Pháp.Thơ của ông thường tập trung thể hiện đề tài người lính . Một trong những bài thơ thể hiện đặc sắc nhất hình tượng người lính của ông là bài thơ Đồng Chí . Bài thơ đã để lại cho người đọc bao cảm xúc , suy nghĩ về mối tình đồng chí thiêng liêng ,cao cả .
 Tình cảm của những người lính trong bài thơ trước hết được cảm nhận qua sự cảm thông sâu sắc những tâm tư nỗi lòng của nhau . Sự cảm thông sâu sắ những tâm tư nỗi lồng của nhau bắt nguồn sâu xa tư sự tương đồng cảnh ngộ , cùng xuát thân từ giai cấp nghèo khổ :
 Quê hương anh nước mặn đồng chua 
 Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá .
 Tôi với anh mỗi người một miền quê , đất đai , canh tác khác nhau , tập quán hẳn là cũng khác. Những con người tự nhận là xa lạ , cách nhau cả một phương trời và chẳng hò hẹn quen nhau . Ấ thế mà có một sức mạnh vô song , vô hình đã biến họ thành đôi tri kỉ :
 Súng bên súng đầu sát bên đầu 
 Đêm giét chung chăn thành đôi tri kỉ.
 Cuộc sống và chiến đấu chung đã làm thay đổi tất cả . Những con người cùng chung giai cấp đã về đây tụ hội . Hai dòng thơ chỉ có một chữ chung “Đêm giét chung chăn” nhưng cái chung đã bao chùm lên tất cả . Đắp chung chăn đã thành biểu tượng của tình thân hữu , ấm cúng , ruột thịt . Những cái chung ấy đã khiến con người xa lạ thành đôi tri kỉ . Cái chăn đắp lại thì tâm tư mở ra . Họ soi vào nhau , anh hiểu tôi , tôi hiểu nỗi lòng sâu kín của anh :
 Ruộng nương sanh gửi bận thân cày 
 Gian nhà không mặc kệ gió lung lay.
 Câu thơ đã lắng vào trong nỗi nhớ . Nỗi nhớ của anh , nhưng sao đọc lên tôi vẫn thấy rưng rưng . Tôi cũng hiểu rằng đối với người nông dân làm ruộng là quan trong nhưng việc ấy đành nhờ bạn thân làm hộ . Gian nhà , tổ ấm cũng đành sự hi sinh. “Mặc kệ “ nghĩa là dẹp hết mọi chuyện riêng tư sang một bên để lo đánh giặc trước đã . Ở đây tình đồng chí đã soi vào nhau. Anh hiểu tôi , tôi cũng hiểu nỗi lòng sâu kín của anh. Hiểu được sự ra đi thanh thản của anh vì nghĩa lớn , lại hiểu được sự gắn bó thiết tha với quê hương , gia đình của anh . “Đồng chí “ hai tiếng ấy đơn sơ mà cảm động đến nao lòng . Nó vừa là tên gọi , vừa là tiếng gọi , tên gọi của mối quan hệ giữa những người cùng một đội ngũ , vừa nhắn gửi với người và với mình . Có thể nói tình đồng chí được bắt đầu từ những cảnh ngộ nghèo khổ nhưng cùng chung một lí tưởng .
 Từ hiểu nhau mà thương nhau , “đồng chí “ là đồng cảm sâu sắc , thương yêu chân thành , cùng nhau chia sẻ :
 Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh 
 Sốt giun người vầng chán ươt mồ hôi 
 Aó anh rách vai 
 Quần tôi có vài mảnh vá 
 Miệng cười buốt giá 
 Chân không giày 
 Thương nhau tay nắm lấy bàn tay
 Như chúng ta đã biết bài thơ Đồng Chí của Chính Hữu là thơ của một người  ... húng ta luôn toả sáng , Bác đã đem lại độc lập , tự do cho dân tộc Việt Nam , Bác toả ánh sáng hoà bình cho toàn dân , toàn Đảng . Bác đã trở thành thiên thể vĩ đại của người dân Việt và của cả cộng đồng thế giới . Chúng ta tự hào khi có Bác . Nhìn dòng người hằng ngày vào lăng viếng Bác nhà thơ tưởng như một tràng hoa kính dâng lên Bác :
 Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ 
 Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân .
 Hình ảnh “tràng hoa “là lòng thành kính của tất cả dân tộc Việt Nam đối với Bác . Có thể nói bằng cách sử dụng một loạt những hình ảnh ẩn dụ nhà thơ đã gián tiếp khẳng định tình cảm riêng của mình cũng như của nhân dân miền nam hay cũng chính là tình cảm của toàn dân tọc Việt Nam đối với Bác .
 Bác ra đi để lại trong lòng người dân Việt Nam sự nuối tiếc và lòng sót thương vô hạn . Nhà thơ theo dòng người vào lăng viéng Bác và trong tâm trí nhà thơ đang nói rằng Bác đang ngủ , một giác ngủ thanh bình mà vĩnh hằng:
 Bác nằm trong lăng giác ngủ bình yên 
 Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền .
 Bác đang ngủ trong không gian yên tĩnh , trang nghiêm giữa ánh sáng dịu hiền của vầng trăng . Nếu ở khổ thơ thứ hai Bác được đem đối chiếu với mặt trời thì ở khổ thoe thứ ba Bác lại được đem đối chiếu với “ vầng trăng”. Hình ảnh ẩn dụ “vầng trăng” đã bộc lộ những tình cảm chân thành . Cuộc đời của Bác rực sáng như mặt trời nhưng cuộc sống và tâm hồn của Bác lại hiền hậu như “mặt trăng”. Hình ảnh vầng trăng lại khiến ta liên tưởng tới vẻ đẹp giản dị mà thanh cao của Bác . Đồng thời cũng gợi cho ta nhớ những vần thơ đầy trăng của Bác . Suốt cuộc đời Bác coi trăng như người bạn tri kỉ của mình . Và giờ đây khi Bác đã đi về cõi vĩnh hằng vằng trăng lại ở bên Bác , toả ánh sáng dịu hiền cho giấc ngủ của Bác . Bác ngủ giữa ánh sáng trăng ấm áp , ngủ giữa tình cảm chân thành , lớn lao của nhân dân giành cho Bác . Bác là vĩnh hằng đối với dân tộc Việt Nam :
 Vẫn biết trời xanh là mãi mãi 
 Mà sao nghe nhói ở trong tim .
 Lại một lần nữa nhà thơ sử dụng hình ảnh ẩn dụ :hình ảnh “trời xanh”. “Trời xanh”hay chính là công đức của Bác đối với dân tộc , công đức ấy thật lớn lao , cao cả và nó là mãi mãi . Công đức hay chính là con người Bác còn mãi mãi .” Mà sao nghe nhói ở trong tim “, Bác vẫn còn mãi mà sao nhà thơ “nghe nhói trong tim “ phải chăng nhà thơ không thể che giấu một sự thật đau đớn rằng Bác đã ra đi . Có lẽ nhà thơ đau nỗi đau của một người con mất cha . Nỗi đau ấy như nhói lên trong tim nhà thơ , như dâng trào đến cao trào . Sự mất mát về tinh thàn từ đáy sâu tâm hồn nhà thơ là sự mất mát của đồng bào miền nam hay cũng chính là sự mất mát lớn lao của dân tộc Việt Nam. 
Từ sự tự hào và lòng thương sót vô hạn giờ đây nhà thơ lại ước nguyện khi sắp dời sa bác. Ước nguyện nhà thơ chân thành, nhỏ bé:
Mai về miền Nam thương trào nước mắt
Muốn làm con chim hót quanh lăng Bác
 Muốn làm đoá hoa toả hương đâu đây
 Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này
Nghĩ đến ngày mai rời sa Bác, người con từ mảnh đất thần đồng Tổ Quốc lại “ Thương trào nước mắt”, không phải là rưng rưng rớm rớm mà là trào, trào lên niềm xúc động. Phải chăng cảm xúc thương dau lại tiếp tục phát triển đến cao trào. Cảm xúc nghẹn ngào khiến cho nhà thơ nảy sinh bao ước nguyện. Muốn làm con chim mang lại tiến hót cho cuộc sống tươi vui. Muốn làm doá hoa mang đậm sắc hương cho đời. Và đặc biệt muốn làm cây tre trung hiếu để làm người trung với nước hiếu với dân muốn cống hiến cho sự nghiệp dân giàu nước mạnh.Điệp từ ”muốn làm “ đã được lặp đi lặp lại ba lần để thể hiện mong muốn cống hiến chân thành của nhà thơ . Nhưng tựu chung lại nhà thơ ước muốn ở bên Bác . Nghệ thuật đầu cuối tương úng mở đầu là hàng tre đã nói lên cuộc đời của Bác có người dân Việt Nam và cũng phần nào vơi đi nỗi cô đơn của con người suốt đời cống hiến cho Tổ Quốc , cho nhân dân .
 Bài thơ đã khép lại những tiếng lòng tha thiết của nhà thơ vẫn còn vang mãi hay đó cũng chính là tiếng nói tình cảm của toàn dân tộc Việt Nam dành cho Bác . Qua đây chúng ta học tập được cách sử dụng ngôn từ và nhiều hình ảnh đặc sắc từ Viễn Phương. 
Dề 6:Phân tích bài thơ Mùa xuân nho nhỏ-Thanh Hải 
 Thanh hải là nhà thơ miền Nam, ông sinh ra và lớn lên ở Huế . Bởi vậy mà ông có những cảm xúc đặc biệt đối với xứ Huế thơ mộng . Cảm xúc ấy đã thúc đẩy ông viết những bài thơ ca ngợi quê hương đất nước . Một trong số những tác phẩm của Thanh Hảiđược bạn đọc yêu thích là bài “Mùa xuân nho nhỏ” . Bài thơ như tiếng lòng thiết tha yêu cuộc sống và khát vọng dâng hiến cho đời của Thanh Hải.
 Bài thơ như một bức tranh xinh xắn , tươi tắn về mùa xuân thiên nhiên , đất trời . Theo quy luật vĩng hằng của tự nhiên mùa đông giá lạnh qua đi mùa xuân tươi đẹp lại đến . Mùa xuân đến , cây cối đua nhau đâm trồi nảy lộc , muôn hoa đua nở , chim hót líu lo . Trong khoảnh khắc ấy , Thanh Hải nằm trên giường bệnh đã phát hiện ra những vẻ đẹp tinh tế của mùa xuân . Mùa xuân trong mắt Thanh Hải đẹp biết bao :
 Mọc giữa dòng sông xanh
 Một bông hoa tím biếc
 Tại sao ở câu thơ trên nhà thơ không viết “Một bông hoa tím biếc . Mọc giữa dòng sông xanh.” mà lại đổi ngược hai câu thơ . Phải chăng cách viết ấy có dụng ý gì chăng? Động từ “mọc”đứng ở đầu khổ thơ đã thể hiện một sự sống đang bắt đầu trên dòng sông mênh mông ấy . Một bông hoa tím biếc đang lộ dần , lộ dần trên cái sắc xanh của mặt nước . Bằng những tính từ chỉ màu sắc , Thanh Hỉa đã khắc hoạ hay cũng chính vẽ nên một bức tranh thật đẹp , bức tranh đó dắc trưng cho mùa xuân xứ Huế . Mùa xuân ấy còn đọng lại trong tiếng hót chim chiền chiện :
 Ơi con chim chiền chiện 
 Hót chi mà vang trời 
 Từng giọt long lanh rơi
 Tôi dưa tay tôi hứng 
 Nhà thơ đã nhận ra mùa xuân bằng thị giác và bằng nghệ thuật ẩn dụ chuyển đổi cảm giác từ thị giác sang thính giác . Người đọc còn hình dung ra được mùa xuân xứ Huế hiện lên với dòng sông xanh , với màu tím biếc và cả tiếng chim chiền chiện . Bức tranh thiên nhiên đất trời mùa xuân như có chiều cao , chiều rộng , sinh động từ nhiều góc độ . Nhà thơ đã lặng ngắm , lặng nghe với tiếng lòng say mê . Con chim chiền chiện ấy phải chăng con chim miền Trung nó có tiếng hót như chuỗi ngọc long lanh , rơi xuống cõi lòng thi sĩ . Lại một lần nữa nghệ thuật ẩn dụ chuyển đổi cảm giác từ thính giác sang xúc giác nhà thơ đã cảm nhận “Từng giọt long lanh rơi “ giọt long lanh ấy là giọt mưa , giọt nắng hay giọt mùa xuân , nhà thơ đang dang rộng bàn tay hứng nó . Có thể nói , Thanh Hải đã đón mùa xuân bằng tất cả lòng mình mới có thể cho chúng ta những lời thơ thắm thiết ân tình đến vậy . Cảm xúc của nhà thơ đọng lại qua hình ảnh “Từng giọt long lanh rơi .Tôi đưa tay tôi hứng ” . Phải chăng âm thanh tiếng chim chiền chiện long lanh dưới ánh nắng mặt trời đã tạo nên hình khối . Phải là người rất yêu thiên nhiên , say sưa , ngây ngất lắm mới có thể đưa tay ra hứng âm thanh đất trời một cách rất thi sĩ .
 Từ mùa xuân của thiên nhiên , đất trời nhà thơ đã chuyển sang cảm nhận về mùa xuân đất nước . Suốt mấy nghìn năm dựng nước và giữ nước , hình ảnh dân tộc Việt Nam được kết tụ ở hai hình ảnh là hình ảnh người cầm súng và hình ảnh người ra đồng . Thanh Hỉa nhìn đâu cũng thấy sức xuân phơi phới :
 Mùa xuân người cầm súng 
 Lộc giắt đầy trên lưng 
 Mùa xuân người ra đồng 
 Lộc trải dài nương mạ 
 Tất cả như hối hả 
 Tất cả như xôn xao.
 Mùa xuân đất trời đọng lại ở hai hình ảnh lộc non đối với người ra đồng và lộc non đối với người cầm súng . Đối với người cầm súng lộc giắt đầy trên lưng còn đối với người ra đồng lộc trải dài nương mạ . Mùa xuân đất trời đã theo họ đi bảo vệ và xây dựng quê hương đất nước hay chính họ đã thêu dệt nên mùa xuân đất nước . Phải là người có tình cảm máu thịt như với quê hương , đất nước, Thanh Hải mới có những cảm xúc chân thành đến vậy. Cảnh vật mùa xuân tươi đẹp, cảnh người phơi phới đã giúp cho nhà thốc sự tự hào có niềm vui:
 Đất nước bốn ngàn năm
 Vất vả và gian lao 
 Đất nước như vì sao
 Cứ đi lên phía trước 
Sức sống của bốn ngàn năm mùa xuân đã được nhà thơ cảm nhận qua từ láy hối hả, xôn xao. Đất nước được hình dung, được cảm nhận bằng hình ảnh ẩn dụ”Đất nước như vì sao”. Ngôi sao vàng năm cánh trên nền cờ đỏ rực của Tổ Quốc là linh hồn của dân tộc,là khát vọng tự do ngàn đời. Từ ách nô lệ tối tăm dưới sự lãnh đạo của Đảng và Bác Hồ vĩ đại nhân dân ta đã dứng lên giải phóng dân tộc. Đứng lên làm chủ đất nước khẳng định tên tuổi Việt nam trên trường thế giới Việt Nam rất xứng dáng là một vì sao sáng ngời trên bầu trời thế giới . Hiện nay , vì sao ấy vẫn toả sáng . Vẫn “cứ đi lên phía trước “, dù gặp khó khăn , gian khổ , người Việt Nam vẫn xây dựng và bảo vệ đất nước . Có thể nói , bài thơ là tiếng lòng tha thiết mến yêu đất nước của nhà thơ .
 Từ mùa xuân thiên nhiên đến mùa xuân đất nước nhà thơ có những khát vọng muốn cống hiến cho đời . Ước nguyện của nhà thơ tuy nhỏ bé mà chân thành :
 Ta làm con chim hót
 Ta làm một nhành hoa 
 Ta nhập vào hoà ca 
 Một nốt trầm xao xuyến.
 Nhà thơ muốn làm con chim để để cất tiếng hót vang cho đời , muốn làm một đoá hoa đậm sắc hương để tô đậm vẻ đẹp cuộc sống khi vào xuân . Những ước nguyện ấy không hề khoa trương mà chỉ muốn làm đẹp cho đời . Đặc biệt hơn nhà thơ muốn nhập vào hoà ca ở đây phải chăng là tiếng hát mừng Đảng mừng xuân của biết bao con người. Nhà thơ muốn nhập vào dàn đồng ca ấy và chỉ muốn làm một nốt trầm để cùng mọi người làm đẹp cho đời . Đọc đến đây , người đọc nhận ra rằng cách xưng hô đã thay đổi , ở những khổ thơ đầu nhà thơ dùng đại từ nhân xưng “tôi”nhưng đến khổ thơ trên nhà thơ lại sử dụng đại từ “ta”đượ lặp đi lặp lại ba lần . Phải chăng đại từ “tôi”chỉ mang tính chất riêng tư , sự cảm nhận của riêng tác giả . Còn đại từ ‘ta”ở đây mang tính chất chung nghiêng về tất cả mọi người. Việc lặp đi lặp lại đại từ” ta” ba lần đã nhấn mạnh cảm xúc của tác giả thẳng thắn và cho rằng sống là để dâng hiến, sống có mục đích tốt đẹp bằng ảnh thơ sáng tạo “một mùa xuân nho nhỏ” nhà thơ đã thể hiện một cách trân thực ước nguyện của riêng mình và mong rằng mỗi người hãy là một mùa xuân nho nhỏ để cống hiến cho mùa xuân của dân tộc . Bằng cách sử dụng từ láy “nho nhỏ”,”lặng lẽ” nhà thơ đã thể hiện sự cống hiến ấy nhỏ bé và chỉ âm thầm lặng lẽ và chỉ cốt ở sự chân thành và tâm huyết con người . Sự cống hiến ấy “dù là tuổi hai mươi , dù là khi tóc bạc “luôn không ngừng không mệt mỏi.”Dù là cách sử dụng từ ngữ thật tự nhiên thể hiên rằng cho dù làm sao thì vẫn luôn cống hiến , vẫn cố gắng cống hiến và không có sự phân cách , không giới hạn ở tuổi tác . Điều đó đã thể hiện một cách chân thực sự cống hiến của Thanh 

Tài liệu đính kèm:

  • docnhung bai van on thi lop 10.doc