Ôn tâp truyện và kí - Môn Ngữ văn Lớp 6

ÔN TẬP TRUYỆN VÀ KÍ
1, Trong tuần từ 17 đến 22 và 25, 26 Chúng ta đã học các tác phẩm truyện và kí hiện đại. Hãy đọc các tác phẩm đó và thống kê theo mẫu dưới đây:
STT
Tên tác phẩm
Tác giả
Thể loại
Tóm tắt nội dung
1
Bài đường đời đầu tiên ( Trích Dế Mèn phiêu lưu kí )
Tô Hoài
Truyện (đoạn trích)
Dế Mèn là một thanh niên có vẻ đẹp cường tráng, nhưng tính tình kiêu căng , tự mãn , xốc nổi . Chỉ vì một trò đùa vô ý mà đã gây nên cái chết thương tâm cho Dế Choắt.Dế Mèn đã rút ra được bài học về đường đời đầu tiên cho mình.
2
Sông nước Cà Mau (Trích Đất rừng phương Nam)
Đoàn Giỏi
Truyện ngắn
Tác giả giới thiệu cảnh quan độc đáo của vùng sông nước Cà Mau với sự bủa giăng chi chít của sông ngòi,kênh rạch
Và rừng đước trập trùng ,bạt ngàn ở hai bên bờ .Sự trù phú tấp nập của chợ Năm Căn. 	
3
Bức tranh của em gái tôi
Tạ Duy Anh
Truyện ngắn
Giới thiệu về một côbé có tài năng hội hoạ,tâm hồn trong sáng và tấm lòng nhân hậu cô đã giúp cho người anh vượt lên lòng tự ái và tự ti của mình
4
Vượt thác
Võ Quảng
Truyện (đoạn trích)
Hành trình vượt thác ngược sông thu bồn do dượng Hương Thư chỉ huy. Cảnh đẹp của sông nước ở hai bên bờ sức mạnh và lòng dũng cảm của con người trong cuộc vượt thác.
5
Buổi học cuối cùng
An- Phông- Xơ- Đô- Đê- (Pháp)
Truyện ngắn
Nói về buổi học tiếng Pháp cuối cùng của một lớp học trường làng vùng An- Dát bị Phổ chiếm đóng. Hình ảnh thầy giáo Ha- men qua cái nhìn và tâm trạng của cậu bé Phrăng. 
6
Cô Tô(trích)
Nguyễn Tuân
Ký
Vẽ đẹp phong phú, tươi sáng của cảnh sắc thiên nhiên của vùng đảo Cô Tô. Cuộc sống và sinh hoạt của người dân trên đảo CôTô.
7
Cây tre Việt Nam
Thép mới
Ký
Cây tre là người bạn thân thiết của người nông dân, người dân Việt Nam trong cuộc sống hằng ngày trong lao động và chiến đấu. Cây tre đã trở thành biểu tượng của đất nước và dân tộc Việt Nam.
8
Lòng yêu nước
I- li- a Ê- ren- bua(Nga)
Tuỳ bút chính luận
Lòng yêu nước bắt đầu bằng lòng yêu những vật bình thường, gần gủi, từ tình yêu gia đình, làng xóm, quê hương, lòng yêu nước phải được thử thách và bộc lộ mạnh mẽ trong cuộc chiến đấu bảo vệ tổ quốc.
9
Lao xao(trích tuổi thơ im lặng)
Duy Khánh
Hồi kí tự truyện
Miêu tả các loài chim ở làng quê, qua đó bộc lộ vẻ đẹp của thiên nhiên và bản sắc văn hoá dân gian.
2. Chép lại tên tác phẩm và thể loại vào bảng mẫu dưới đây, đánh dâu(+) vào vị trí trương ứng ở cột nếu thấy trong tác phẩm có yếu tố đó.
Tên tác phẩm
Thể loại
Cốt truyện
Nhân vật
Nhân vật kể chuyện
Bài học đường đời đầu tiên
Truyện
+
+
+
Sông nước cà mau
Truyện ngắn
0
0
+
Bức tranh của em gái tôi
Truyện ngắn
+
+
+
Vượt thác
Truyện
0
+
+
Buổi học cuối cùng
Truyện ngắn
+
CôTô
Kí
0
+
+
Cây tre Việt Nam
Kí
0
+
+
Lòng yêu nước
Tuỳ bút- chính luận
+
+
+
Lao xao
Hồi kí tự truyện
+
+
+
*Nhận xét:
+ Truyện và kí đều thuộc loại hình tự sự. Tác phẩm tự sự đều có lời kể, thể hiện cái nhìn thái độ người kể.
+ Truyện dựa vào quan sát, tưởng tượng và sáng tạo của nhà văn. Như vậy những gì được kể ra ở đây không hoàn toàn là những gì đã xảy ra trong thực tế. còn kí kể lại những gì có thực những gì xảy ra.
+ Trong truyện thường có cốt truyện, nhân vật, còn kí thường không có cốt truyện, có khi không có cả nhân vật. Trong truyện và kí đều có người kể chuyện hay người trần thuật, có thể xuất hiện trực tiếp dưới dạng một nhân vật hoặc gián tiếp ở ngôi thứ ba thể hiện qua lời kể.
3. Những tác phẩm truyện, kí đã học đã để lại cho em những cảm nhận sâu sắc như thế nào về đất nước, về cuộc sống và con người,.
Cảm nhận của em qua các tác phẩm đã học:
+ Thấy được cảnh sắc thiên nhiên phong phú tươi đẹp về cảnh sắc sông nước bao la chằn chịt của vùng Cà Mau đến cảnh sông Thu Bồn ở Miền trung lắm thác nhiều ghềnh, rồi đến vẻ đẹp trong sáng rực rỡ của vùng biển CôTô, vẻ đẹp thanh bình êm ả của làng quê miền Bắc qua hình ảnh các loài chim...
+ Vẽ đẹp của con người trong cuộc sống, lao động, tình cảm và mối quan hệ của họ.
4. Nhân vật nào em nhớ nhất trong các truyện đã học. Em hày phát biểu cảm nghĩ về nhân vật ấy.
Gợi ý:
+ Nhân vật cô em gái trong truyện: Bức tranh của em gái tôi.
Cảm nghĩ: Thấy được tài năng hội hoạ, tâm hồn trong sáng, tấm lòng nhân hậu.
+ Nhân vật Dế mèn trong truyện: Bài học đường đời đầu tiên.
+ Cảm nghĩ: Phê phán tính tình xốc nổi, kiêu căng, trò đùa ngỗ ngược của Dế mèn gây nên cái chết thương tâm cho Dế Choắt.