Hệ thống câu hỏi Tiết 31 - Văn bản : Cây bút thần

Hệ thống câu hỏi Tiết 31 - Văn bản : Cây bút thần.
* Kiểm tra bài cũ :
 ? Em hãy kể tóm tắt truyện Cây bút thần ?
 ? Mã Lương có được cây bút thần như thế nào, điều đó có ý nghĩa gì ?
HS tóm tắt các sự việc chính
Sau một ngày làm việc, đêm Mã Lương mơ thấy một cụ già cho em cây bút :
 + Cây bút là phần thưởng xứng đáng cho sự khổ luyện, say mê, chăm chỉ của Mã Lương.
 + Cây bút chắp cánh tài năng của Mã Lương vươn xa.
 * Bài mới :
? Có cây bút trong tay, Mã Lương đã sử dụng vào việc gì đầu tiên ?
Mã Lương vẽ giúp những người nghèo.
? Tại sao Mã Lương lại không vẽ cho mình mà lại nghĩ đến người nghèo trước ?
- Mã Lương sống cùng người nghèo, hiểu hoàn cảnh của họ. Họ có sức khoẻ nhưng lại không có phương tiện lao động. Giống Mã Lương trước đó mặc dù vẽ giỏi nhưng không đủ tiền mua bút.
? Hãy miêu tả bức tranh 1 ? (Mã Lương đang vẽ )
- HS miêu tả tranh.
 ? Qua bức tranh, em thấy Mã Lương đã vẽ giúp dân làng những gì ?
 - Mã Lương vẽ: 
 + Công cụ lao động (cày, cuốc)
 + Đồ dùng (đèn, thùng)
 ? Hãy miêu tả bức tranh 2 ? ( GV đưa bức tranh 2 : Người dân đang mang dụng cụ sử dụng )
 ? Vì sao Mã Lương không vẽ cho họ những thức ăn sẵn, mà em lại vẽ những công cụ lao động và đồ dùng sinh hoạt ? Điều đó có ý nghĩa gì ?
Giúp người dân tạo lập cuộc sống, tự tạo ra của cải.
 àThể hiện tấm lòng nhân hậu giúp đỡ những ngời nghèo khổ.
 ? Qua đó em nghĩ gì về mục đích của tài năng, của nghệ thuật chân chính ?
à Dùng tài năng để phục vụ người lao động.
Nghệ thuật chân chính để phục vụ cuộc sống con người.
 ? Nếu em có cây bút thần như Mã Lương, em sẽ vẽ những gì ?
HS tự bộc lộ.
? Ngoài vẽ giúp người nghèo, Mã Lương còn sử dụng cây bút vào việc gì nữa ?
Mã Lương sử dụng cây bút để trừng trị kẻ ác.
? Tên địa chủ đã có thái độ, hành động gì ? Em thấy tên địa chủ là người như thế nào?
 Địa chủ Mã Lương
 -Bắt vẽ theo ý muốn -> Không vẽ
 -Nhốt vào chuồng ngựa ->Vẽ lò bánh
 -Sai người đến bắt -> Vẽ thang 
 -Sai người đuổi theo -> Vẽ ngựa
 -Sai giết Mã Lương ->Vẽ cung tên 
=> Tên địa chủ tham lam, độc ác.
 ? Hãy miêu tả hai bức tranh ? ( GV đưa ra hai bức tranh)
( Tranh Mã Lương cưỡi ngựa, địa chủ cầm dao đuổi theo + Tranh địa chủ ra xem Mã Lương có bị chết đói hoặc rét không khi hắn giam ML ở chuồng ngựa 3 ngày 3 đêm )
 ? Tên địa chủ đã nhận hậu quả gì ? Nghệ thuật xây dựng các chi tiết trong đoạn truyện như thế nào ?
 Hãy nhận xét việc sử dụng cây bút của Mã Lương ở đây ?
-> Kết cục: Tên địa chủ tham lam, độc ác bị trừng trị.
-> Chi tiết tưởng tượng, phong phú, giàu tính sáng tạo.
 Mã Lương dùng bút thần bảo vệ cuộc sống của mình và trừng trị kẻ ác.
 ? Vì sao Mã Lương bị bắt vào cung ?
 => Vì sơ ý Mã Lương vẽ một con cò biết bay 
 => Để vua thoả mãn lòng tham 
 ? Lúc đầu thái độ của Mã Lương như thế nào? Vì sao em có thái độ đó ?
 => Có thái độ không hợp tác, vẽ ngược lại những yêu cầu của nhà Vua.
 => Vì em căm ghét vua, biết vua làm rất nhiều điều tàn ác đối với đân nghèo.
? So sánh khi cây bút trong tay Mã Lương và cây bút trong tay vua ?
? Khi có cây bút trong tay, Mã Lương đã vẽ như thế nào trước những yêu cầu của vua ?
 * Khi cây bút trong tay Mã Lương :
Mã Lương
Vua
 - Bắt vẽ rồng.
- Bắt vẽ phượng.
 - Sai triều thần đến đón, dụ dỗ, dọa nạt.
 Vẽ con gà 
trụi lông
Vẽ cóc ghẻ.
- Căm ghét vua,
 không muốn vẽ.
 ? ML không thực hiện theo ý muốn, vua hành động như thế nào ?
Bắt nhốt em vào ngục và cướp cây bút thần.
 ? Có bút thần trong tay, vua đãủư dụng cây bút như thế nào ?
 * Khi cây bút trong tay vua
 - Vẽ núi vàng ra tảng đá
 - Vẽ thỏi vàng ra mãng xà
? Em suy nghĩ gì về sức mạnh của cây bút thần qua kết quả đó ?
Cây bút thần chỉ phát huy sức mạnh dưới bàn tay của người có tài và phục vụ chính nghĩa.
? Với kết quả đó, vua đã có quyết định gì ?
Vua thả ML và hứa gả công chúa cho ML.
 ? Tại sao Mã Lương lại đồng ý hợp tác với vua ? Khi hợp tác với nhà vua Mã Lương vẽ những gì ? 
Mã Lương
Vua
 -Đồng ý
- Vẽ biển cả.
- Vẽ cá đủ màu sắc.
 -Đồng ý
 -Đồng ý
 - Vẽ thuyền buồm lớn.
 -Đồng ý
- Vẽ gió nhẹ 
 - Vẽ sóng to, gió lớn-> nhấn chìm tên vua.
 -Yêu cầu dừng
 ? Hãy miêu tả bức tranh ? ( GV đưa ra bức tranh ML đang vẽ sóng to, gió lớn...)
 - HS miêu tả.
? Kết quả tên vua như thế nào ? So sánh với lần gặp địa chủ ?
* Kết quả: Vua và các quan đại thần bị chôn vùi dưới lớp sóng hung dữ.
* So sánh :
 - Trong tay địa chủ, Mã Lương không vẽ bất cứ thứ gì, trong tay vua, em vẽ những điều ngược lại .
 - Lần với địa chủ, Mã Lương bất đắc dĩ phải ra tay tiêu diệt kẻ ác, còn lần này em chủ động tiêu diệt vua.
 ? Nghệ thuật sắp xếp chi tiết, sự việc, tình huống mà nhân vật thể hiện ? Qua đó em có suy nghĩ gì về phẩm chất và nghệ thuật vẽ của Mã Lương ?
->Chi tiết, sự việc được sắp xếp theo cấp độ tăng dần
-> Nhân vật được trải qua tình huống thử thách, từ thấp đến cao, ngày càng khó khăn, phức tạp -> bộc lộ phẩm chất của nhân vật: Thông minh, dũng cảm, mưu trí, chủ động diệt kẻ ác thực hiện công lý của nhân dân.
-> Nghệ thuật chân chính không khuất phục trước cường quyền bạo lực, không phục vụ cái ác, cái xấu.
 ? Qua những lần đối phó với tên địa chủ và nhà vua, em có nhận xét gì về phẩm chất, hành động của Mã Lương?
Mã Lương bình tĩnh, quyết đoán, thông minh dũng cảm. Từ chỗ bị động buộc phải trừng trị kẻ ác để thoát thân (bắn chết tên địa chủ) Mã Lương đã chủ động giết kẻ ác lớn nhất trừ họa cho dân (tiêu diệt vua). 
 * Tổng kết :
 ? Truyện kể này được xây dựng bằng những nghệ thuật tiêu biểu nào ? Em thấy chi tiết nào trong truyện là lí thú và gợi cảm hơn cả ?
 * Nghệ thuật :
 -Chi tiết tưởng tượng, kỳ ảo
 - Sự việc được sắp xếp từ đơn giản đến phức tạp
 -Xây dựng tình huống hấp dẫn, bất ngờ
 -Kết thúc mở -> gợi những liên tưởng sáng tạo cho người đọc.
 - Chi tết lí thú và gợi cảm trong truyện là chi tiết Cây bút thần.
 * Thảo luận nhóm :
 ? Trong truyện, Cây bút thần lí thú và gợi cảm ở chỗ nào ? 
 - Là phần thưởng xứng đáng cho Mã Lương
Có những khả năng kì diệu
Chỉ ở trong tay Mã Lương, bút thần mới tạo ra những thứ như mong muốn, còn trong tay kẻ ác, nó tạo ra những điều ngược lại 
Cây bút thực hiện công lí của nhân dân: giúp người nghèo, trừng trị kẻ ác.
 ? Vậy nội dung cần ghi nhớ trong văn bản này là gì ? 
 * Nội dung :
 - Ước mơ về khả năng kỳ diệu mà con ngời có thể vươn tới
 -Nghệ thuật chân chính phải phục vụ cuộc sống con người, bảo vệ cái thiện và diệt trừ cái ác.
 - Thể hiện quan niệm của nhân dân về công lí xã hội.
? Qua bài học hôm nay, các em học tập được những gì ở Mã Lương ?
* Luyện tập :
Bài tập 1 : 
 Cây bút thần khác với các vật khác có phép màu ở điểm nào ?(như đèn thần, nhẫn thần, đàn thần,)ở chỗ nào ? ‘‘ Thần”của cây bút ở chỗ nào ?
 - Khác biệt ở chỗ chỉ có Mã Lương vẽ thì mới hiệu nghiệm. Vua cũng không vẽ được
 - Vật do Mã Lương vẽ ra chỉ phục vụ người lương thiện.
‘‘ Thần” của cây bút là không phục vụ kẻ tham lam, độc ác, chỉ theo mong ước của người lương thiện và phục vụ cho người lương thiện
 Bài tập 2 :
 Đoạn cuối tryuyện “ Cây bút thần” có viết: “ Sau khi vua chết, câu chuyện về Mã Lương và cây bút thần được truyền tụng khắp nước. Nhưng không ai biết sau đó Mã 
Lương đi đâu...”.
 ? Nhìn vào bức tranh, em hãy tưởng tượng kể tiếp câu chuyện về Mã Lương ? 
( Tranh Mã Lương vác cây bút trên vai )