Giáo án Vật lý Lớp 9 - Tiết 42: Thực hành Vận hành máy phát điện và máy biến thế - Năm học 2008-2009 - Trần Văn Dũng

Ngày soạn: 05/02/2009. Ngày dạy: 06/02/2009
Tiết 42: 
Bài dạy: Thực hành: 
 VẬN HÀNH MÁY PHÁT ĐIỆN VÀ MÁY BIẾN THẾ
A. Mục tiêu:
 1. Kiến thức:
 - Luyện tập vận hành máy phát điện xoay chiều.
 - Nhận biết loại máy. Các bộ phận chính của máy.
 - Luyện tập vận hành máy biến thế.
 - Nghiệm lại công thức của máy biến thế .
 - Tìm hiểu hiệu điện thế ở hai đầu của cuộn thứ cấp khi mạch hở.
 - Tìm hiểu tác dụng từ của lõi sắt.
 2. Kỹ năng:
 - Rèn kỹ năng vận dụng máy phát điện và máy biến thế. Biết tìm tòi thực tế để bổ sung vào kiến thức học ở lí tuyết.
 3. Thái độ:
 - Nghiêm túc, sáng tạo, khéo léo, hợp tác với nhóm.
B. Phương pháp:
Suy luận, thực nghiệm.
C. Chuẩn bị:
* Gv: Giáo án, sgk, tài liệu, máy biến thế, máy phát điện.
* Hs: Mỗi nhóm:
- 1 máy phát điện nhỏ, xoay chiều. – 1 máy biến thế nhỏ các cuộn có ghi số vòng
- 1 bóng đèn 3V có đế. – 1 vôn kế xoay chiều, dây dẫn.
D. Tiến trình lên lớp:
 I. Ổn định tổ chức lớp: (1p)
 II. Kiểm tra bài cũ: (5p)
Hãy nêu bộ phận chính và nguyên tắc hoạt động của máy phát điện xoay chiều?
Nêu cấu tạo và nguyên tắc hoạt động của máy biến thế?
 III. Bài mới:
 1. Đặt vấn đề: (2p)
 Ở các bài trước các em đã tìm hiểu máy phát điện xoay chiều và hoạt động của máy biến thế. Để giúp các em biết cách vận hành mày biến áp hôm nay thầy và các em chúng ta cùng vào tiết thực hành.
2. Triển khai bài:
TG
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung
3p
Hoạt động 1: Ổn định công tác chuẩn bị.
- GV phát dụng cụ cho các nhóm. Kiểm tra dụng cụ.
I. Chuẩn bị
15p
Hoạt động 2: Tiến hành vận hành máy phát điện xoay chiều đơn giản.
.
- Yêu cầu HS vẽ sơ đồ TN và mắc mạch điện.
MPĐ
+
-
V
- GV kiểm tra mạch điện của các nhóm.
- Mỗi nhóm tự tay vận hành máy phát điện, thu thập thông tin để trả lời C1, C2 vào mẫu báo cáo.
II. Nội dung thực hành.
 1. Vận hành máy phát điện xoay chiều đơn giản.
Mắc bóng đèn vào hai đầu lấy điện ra của máy phát điện. Mắc vôn kế xoay chiều song song với bóng đèn. Điều khiển tay quay để cuộn dây của máy quay đều đặn, quan sát độ sáng bóng đèn và số chỉ của vôn kế.
* C1: Cuộn dây quay càng nhanh thì hiệu điện thế ở hai đầu máy phát điện càng lớn.
* C2: Đổi chiều quay của cuộn dây, đèn vẫn sáng, kim vôn kế vẫn quay.
14p
Hoạt động 3: Vận hành máy biến thế.
- GV phát dụng cụ TN, giới thiệu qua các phụ kiện.
- GV giới thiệu sơ đồ hoạt động của máy biến thế.
- Yêu cầu các nhóm tiến hành làm TN.
- GV theo dõi các nhóm làm TN và điều chỉnh những sai sót của nhóm.
- Yêu cầu HS lập tỉ số và rồi nhận xét.
- Viết vào báo cáo, thảo luận để trả lời câu C3.
2. Vận hành máy biến thế.
* Tiến hành 1:
- Cuộn sơ cấp: n1 = 500 vòng.
- Cuộn thứ cấp: n2 = 1000 vòng.
U1 = 6V U2 =?
* Tiến hành 2: 
- Cuộn sơ cấp: n1 = 1000 vòng.
- Cuộn thứ cấp: n2 = 500 vòng.
U1 = 6V U2 = ?
* Tiến hành 3:
- Cuộn sơ cấp: n1 = 1500 vòng.
- Cuộn thứ cấp: n2 = 500 vòng.
 U1 = 6V U2 = ?
* C3: Số đo các hiệu điện thế tỉ lệ với số vòng của các cuộn dây ( với một sai số nhỏ).
IV. Củng cố: (4p)
- Qua bài thực hành em có nhận xét gì về kết quả thu được so với lí thuyết?
- GV nhận xét buổi thực hành.
V. Dặn dò: (1p)
- Xem lại các nội dung của bài thực hành.
- Soạn các phần câu hỏi ở bài tổng kết chương để tiết sau sẽ học.