Giáo án Vật lí lớp 8 - Tiết 1: Chuyển động cơ học

Ngày Soạn:........................
Ngày Giảng:
8A:.....................................
8B:....................................	.
Chương I : Cơ Học
Tiết 1
Chuyển động cơ học
A- Mục tiêu :
- Hs nêu được những ví dụ về chuyển động cơ học trong đời sống hàng ngày.
	- Nêu được ví dụ về tính tương đối của chuyển động và đứng yên. Đặc biệt biết 	 xác định trạng thái vật đối với mỗi vật dược chọn làm mốc.
	- Nêu được ví dụ về các dạng chuyển động thường gặp: Chuyển động thẳng, 	 chuyển động cong, chuyển động tròn.
	- Hs biết liên hệ thực tế, học tập nghiêm túc.
B- Chuẩn bị :
- Đồ dùng :
	Gv : Tranh vẽ hình 1.1; 1.4; chậu nước, đồng xu. 
	 Đồng hồ mặt tròn, miếng gỗ, 2 xe con.
- Những điểm cần lưu ý :
	+ Hs có thể có nhiều cách để nhận biết 1 vật đang chuyển động hay đứng 	 yên. Song Gv cần chốt lại cách nhận xét vị trí của vật thay đổi đối với 1 	 vật khác chọn làm mốc gọi là chuyển động cơ học.
	+ Khi xét tính tương đối của chuyển động và đứng yên, về phương diện 	 động học tuỳ theo việc chọn vật mốc mà vật có thể chuyển động so với 	 vật này, nhưng lại đứng yên so với vật khác.
	+ Cần hiểu chính xác về tính tương đối của chuyển động và đứng yên giữa 	 trái đất và mặt trời.
- Kiến thức bổ xung :
C- Các hoạt động trên lớp :
	I- ổn định tổ chức :
Sĩ số : + Lớp 8A.
 + Lớp 8B. 	
II- Kiểm tra bài cũ : Không
	Gv: Giới thiệu chương trình vật lý 8.
	 Làm TN thả đồng xu, miếng gỗ vào chậu nước.
	Hs: Quan sát -> nhận xét
	Gv: Giới thiệu chương I.
* ĐVĐ vào bài:
	Cho Hs quan sát 2 xe con
	Gv: Đặt xe A đứng yên, kéo xe B chuyển động.
	Hs: Nhận xét về vị trí của 2 xe?
	Gv: Làm thế nào để nhận biết được 1 vật đang chuyển động hay đứng yên? 	 -> Vào bài.
	III- Bài mới :
Phương pháp
Nội dung
Hs: Đọc và trả lời C1 
- Làm thế nào để nhận biết 1 ôtô trên đường, 1 chiếc thuyền trên sông, một đám mây trên trời , đang chuyển động hay đứng yên?
Hs: Đọc SGK – trả lời
- Trong vật lý học, để nhận biết 1 vật chuyển động hay đứng yên người ta dựa vào đâu?
- Trong TN mở đầu, các em chọn vật nào làm mốc?
- Thường chọn những vật như thế nào làm vật mốc?
Gv: Thông báo chuyển động cơ học.
Hs: Đọc – trả lời C2
Gv: Gọi 2 Hs trả lời - Chỉ rõ vật được chọn làm mốc.
- Khi nào 1 vật được coi là đứng yên? Hãy tìm ví dụ về vật đứng yên, chỉ rõ vật được chọn làm mốc?
Hs: Có thể nêu ví dụ khác.
Gv: Nhận xét – bổ xung câu trả lời C2; C3 của Hs -> chốt lại chuyển động cơ học.
- Từ ví dụ – phân tích -> ĐVĐ -> II
Hs: Quan sát hình 1.2 - đọc và trả lời C4;
C4:
- So sánh với nhà ga thì hành khách chuyển động hay đứng yên? Tại sao?
C5:
- So với toa tàu thì hành khách chuyển động hay đứng yên? Tại sao?
Gv: Chốt lại câu trả lời C4; C5 -> Nhận xét : Hành khách chuyển động so với nhà ga nhưng lại đứng yên so với toa tàu. Đó là tính tương đối của chuyển động và đứng yên.
Hs: Đọc – trả lời C6
- Điền từ 
- Hoàn chỉnh câu C6 
- Hãy tìm ví dụ minh hoạ cho nhận xét trên?
C8 : Mặt trời mọc đằng Đông, lặn đằng Tây. Như vậy có phải mặt trời chuyển động, trái đất đứng yên không?
Gv: Chốt lại tính tương đối của chuyển động và đứng yên?
Hs: Quan sát hình vẽ 1.3 - Nêu các chuyển động thường gặp.
Gv: Cho Hs quan sát chuyển động của đầu kim đồng hồ.
Hs: Đọc - trả lời C9 : Tìm thêm ví dụ về chuyển động thẳng, chuyển động cong, chuyển động trong trong thực tế.
- Em hãy nêu nội dung cần nắm trong bài?
Hs: Đọc phần ghi nhớ
Hs: Quan sát hình 1.4 – trả lời C10.
- Yêu cầu nói rõ chuyển động, đứng yên của mỗi vật so với các vật còn lại.
Hs: Đọc – trả lời C11 
- Yêu cầu Hs lấy ví dụ cho trường hợp đúng, trường hợp sai?
Gv: Nhận xét – bổ xung.
I- Làm thế nào để biết một vật chuyển động hay đứng yên?
C1 : So sánh vị trí của ôtô, thuyền, đám mây với 1 vật nào đó đứng yên bên đường, bên bờ sông.
- Trong vật lý học, để nhận biết 1 vật chuyển động hay đứng yên người ta dựa vào vị trí của vật đó so với vật khác được chọn làm mốc.
- Vật mốc: Thường chọn trái đất, nhà cửa, cây cối .
* Khi vị trí của vật so với vật mốc thay đổi theo thời gian thì vật chuyển động so với vật mốc. Đó là chuyển động cơ học.
C2 : (Hs tự nêu ví dụ)
C3 :
 Vật không thay đổi vị trí đối với 1 vật khác chọn làm mốc thì được coi là đứng yên.
VD: Người ngồi trên thuyền đang trôi theo dòng nước vì vị trí của người ở trên thuyền không đổi nên so với thuyền thì người ở trạng thái đứng yên.
II- Tính tương đối của chuyển động và đứng yên.
- Hành khách ngồi trên 1 toa tàu đang rời khỏi sân ga.
C4 :
 So với nhà ga thì hành khách đang chuyển động vì vị trí người thay đổi so với nhà ga.
C5 :
 So với toa tàu thì hành khách đứng yên vì vị trí của hành khách đối với toa tàu không thay đổi.
C6 :
 (1) - Đối với vật này
 (2) - Đứng yên
- Nhận xét: 1 vật có thể là chuyển động đối với vật này nhưng lại là đứng yên đối với vật khác.
C7 :
 Hành khách chuyển động so với nhà ga nhưng lại đứng yên so với tàu.
* Kết luận : Chuyển động hay đứng yên có tính tương đối.
III- Một số chuyển động thường gặp
- Chuyển động thẳng.
- Chuyển động cong
- Chuyển động tròn
C9 : Hs tự tìm ví dụ
IV- Ghi nhớ và vận dụng
* Ghi nhớ: SGK (7)
* Vận dụng
C10 :
- Ôtô: Đứng yên so với người lái xe, chuyển động so với người đứng bên đường và cột điện.
- Người lái xe: Đứng yên so với ôtô, chuyển động so với người bên đường và cột điện.
- Người đứng bên đường: Đứng yên so với cột điện, chuyển động so với ôtô và người lái xe.
- Cột điện: Đứng yên so với người đứng bên đường, chuyển động so với ôtô và người lái xe.
C11 : Khoảng cách từ vật tới vật mốc không thay đổi thì vật đứng yên, nói như vậy không phải lúc nào cũng đúng. Có trường hợp sai, ví dụ : Vật chuyển động tròn quanh vật mốc.
IV- Củng cố :
	- Khái quát nội dung bài dạy.
	- Nhấn mạnh phần ghi nhớ.
V- Hướng dẫn học ở nhà :
	- Học thuộc phần ghi nhớ. Tự lấy thêm các ví dụ về chuyển động cơ học, phân tích làm rõ tính tương đối của chuyển động và đứng yên trong ví dụ đó.
	- Làm bài tập: 1.1 -> 1.6 (3; 4 - SBT).
	- Đọc trước bài “Vận tốc”.
D- Rút kinh nghiệm :