Giáo án Ngữ văn Lớp 6 - Tiết 40: Thầy bói xem voi - Năm học 2010-2011

Tieát : 40 
 THAÀY BOÙI XEM VOI
Truyeän nguï ngoân
 Ngày 2 tháng 11 năm 2010.
Lớp
Ngày dạy
Học sinh vắng
Ghi chú
6c
5/11
I/. Mục tiêu: 
1.Kiến thức.
*Giúp HS: 
 - Hiểu nội dung, ý nghĩa của truyện “Thầy bói xem voi”
 - Hiểu một số nét chính về nghệ thuật của truyện ngụ ngôn .
 - Đặc điểm của nhân vật, sự kiện, cốt truyện trong một tác phẩm ngụ ngôn .
 - Ý nghĩa giáo huấn sâu sắc của truyện ngụ ngôn .
 - Cách kể chuyện ý vị, tự nhiên, độc đáo .
2.Tư tưởng
- Có ý thức nhìn nhận ,đánh giá sự việc nhiều chiều, biết lắng nghe ý kiến của người khác.
3.Kĩ năng
- Đọc-hiểu văn bản truyện ngụ ngôn .
- Liện hệ các sự việc trong truyện với những tình huống, hoàn cảnh thực tế .
- Kể diễn cảm truyện Thầy bói xem voi .
II/Phương pháp.
-Nêu vần đề,diễn giảng
III/Thiết bị dạy học:
 -Tranh ảnh 
 IV/ Tiến trình bài giảng: 
1.Ổn định :
 2.Kiểm tra bài cũ : 
 - Thế nào là truyện ngụ ngôn ? Nêu ý nghĩa của truyện “Ếch ngồi đáy giếng” ?
 - Em hãy nêu hoàn cảnh sống và nguyên nhân đưa đến cái chết của Ếch ?
 3. Baøi môùi :
Hoạt động 1 : Khởi động .
Dân gian có câu :
 Trăm nghe không bằng một thấy”
 Trăm thấy không bằng một sờ” 
 Tuy nhiên ngay cả khi trực tiếp tiếp xúc với sự vật , sự việc mà chỉ tìm hiểu một cách phiến diện thì khó mà bình giá được sự việc một cách toàn diện .Câu chuyện ngụ ngôn “ Thầy bói xem voi” mà ta học hôm nay sẽ giúp các em hiểu rõ hơn về vấn đề đó.
Hoaït ñoäng giaùo vieân
Hoaït ñoäng hoïc sinh
Noäi dung
- Nghe – ghi töïa .
Hoạt động 2 : Đọc-hiểu văn bản .
Hoûi :Em cho bieát theå loaïi cuûa vaên baûn thaày boùi xem voi .
Choát : Truyeän nguï ngoân laø loaïi truyeän keå , baèng vaên xuoâi hoaëc vaên vaàn , möôïn chuyeän veà loaøi vaät, ñoà vaät hoaëc veà chính con ngöôøi ñeå noùi boùng gioù, kín ñaùo chuyeän con ngöôøi, nhaèm khuyeân nhuû, raên daïy ngöôøi ta baøi hoïc naøo ñoù trong cuoäc soáng
- Höôùng daãn ñoïc :Gioïng moãi thaày moãi khaùc , ngöôøi naøo cuõng quaû quyeát caû tin , haêm hôû vaø maïnh meõ.
- GV ñoïc maãu
- Goïi HS ñoïc phaân vai (6 HS)
- Nhaän xeùt caùch ñoïc cuûa moãi baïn. 
- Goïi HS ñoïc phaàn chuù thích .
- Giaûi thích theâm töø :
Hoûi :Em haõy cho bieát boá cuïc cuûa truyeän vaø neâu yù chính töøng ñoaïn .
Choát : Boá cuïc ba ñoaïn
 Ñ1: Töø ñaàu . . . sôø ñuoâi “ Giôùi thieäu naêm oâng thaày boùi xem voi”
 Ñ2: TT. . . choåi seå cuøn “ Naêm thaày boùi sôø vaøo töøng boä phaän cuûa voi vaø phaùn ñoaùn veà voi”
 Ñ3: Coøn laïi “Naêm thaày boùi tranh nhau laø mình ñuùng vaø xoâ xaùt laãn nhau”
Hoûi : Em haõy xaùc ñònh nhaân vaät chính cuûa truyeän .
Choát: Naêm nhaân vaät chính laø naêm oâng thaày boùi.
Hoûi :Naêm thaày boùi naøy coù ñaëc ñieåm gì khaùc ngöôøi bình thöôøng
Chuyeån yù: Ñeå bieát ñöôïc naêm oâng thaày boùi naøy xem voi baèng caùch naøo, khi xem xong oâng ñaõ phaùn gì veà voi vaø thaùi ñoä cuûa caùc thaày khi phaùn voi nhö theá naøo ? Chuùng ta cuøng tìm hieåu dieãn bieán caâu chuyeän .
Hoạt động 3 : Phân tích .
 Yeâu caàu HS nhìn vaøo đoạn 2
Hoûi: Hãy nêu caùch naêm thaày boùi xem vaø phaùn veà voi nhö theá naøo? ( HS xem tranh minh hoïa ) 
Choát: Truyeän coù naêm nhaân vaät chính laø naêm thaày boùi muø . Taát caû ñeàu chöa bieát gì veà voi . Caùch xem voi cuûa naêm thaày laø duøng tay sôø voi.Moãi thaày chæ sôø ñöôïc moät boä phaän cuûa con voi : sôø voøi , sôø ngaø , sôø tai , sôø chaân , sôø ñuoâi . Naêm thaày sôø ñöôïc boä phaän naøo thì phaùn hình thuø con voi nhö theá : cho raèng con voi nhö con ñæa , nhö caùi ñoøn caøn , nhö caùi quaït , nhö caùi coät ñình , nhö caùi choåi seå cuøn .
Hoûi: Vieäc phaùn veà voi cuûa naêm thaày boùi nhö theá naøo ?
Hoûi: Theo em , naêm thaày boùi duøng loaïi töø gì ñeå taû hình thuø con voi ? 
Gôïi yù: Veà kieåu caáu taïo töø coù töø ñôn vaø töø phöùc ,trong töø phöùc coù töø gheùp vaø töø laùy .Vaäy caùc thaày duøng kieåu caáu taïo töø naøo ñeå taû hình thuø con voi.
Choát : Caû naêm thaày ñeàu duøng hình thöùc ví von vaø töø laùy ñaëc taû ñeå taû hình thuø con voi laøm cho caâu chuyeän theâm sinh ñoäng vaø coù taùc duïng toâ ñaäm caùi sai laàm veà caùch xem voi vaø phaùn veà voi cuûa caùc thaày boùi .
Chuyeån yù:Ta vöøa tìm hieåu veà caùch xem voi cuûa caùc thaày boùi ñeå bieát ñöôïc thaùi ñoä cuûa moãi thaày boùi vôùi yù kieán cuûa caùc thaày boùi khaùc nhö theá naøo ta sang b.
Hoûi: Thaùi ñoä cuûa caùc thaày boùi khi phaùn veà voi nhö theá naøo ? 
Choát : Caùc thaày boùi ñeàu phaùn sai veà voi nhöng ai cuõng khaúng ñònh chæ coù mình laø ñuùng vaø phuû nhaän yù kieán ngöôøi khaùc ->
lôøi noùi thieáu khaùch quan .
Choát : Ñoù laø thaùi ñoä chuû quan sai laàm . Caùi sai noï daãn ñeán caùi sai kia caû naêm thaày boùi khoâng ai chòu thua ai .
Hoûi: Töø ñoù daãn ñeán haäu quaû gì 
Hoûi: Naêm thaày boùi ñeàu ñaõ ñöôïc sôø voi thaät vaø moãi thaày cuõng ñaõ noùi ñöôïc moät boä phaän cuûa voi nhöng khoâng thaày naøo noùi ñuùng veà con voi . Vaäy em cho bieát sai laàm cuûa naêm thaày boùi ôû choã naøo ? 
Choát: Sai laàm cuûa moãi thaày laø chæ sôø ñöôïc moät boä phaän cuûa con voi maø ñaõ töôûng , ñaõ phaùn ñoù laø toaøn boä con voi . Caû naêm thaày ñeàu chung moät caùch xem voi phieán dieän . Truyeän khoâng nhaèm noùi caùi muø theå chaát maø muoán noùi ñeán caùi muø veà nhaän thöùc vaø caùi muø veà phöông phaùp nhaän thöùc cuûa caùc thaày boùi . Truyeän cheá gieãu luoân caû caùc thaày boùi vaø ngheà boùi . 
Hoûi: Ngheä thuaät cuûa truyeän ñoäc ñaùo laø ôû choã naøo ?Lôøi ñoái thoaïi,caùc söï vieäc saép xeáp nhö theá naøo?
Choát: Qua truyeän Thaày boùi xem voi , ñaây laø caùch noùi nguï ngoân , caùch giaùo huaán töï nhieân , saâu saéc : Xaây döïng lôøi ñoái thoaïi giöõa naêm thaày boùi xem voi , phaùn ñoaùn veà voi sai taïo neân tieáng cöôøi haøi höôùc , kín ñaùo  Truyeän coù söû duïng bieän phaùp phoùng ñaïi ñeå toâ ñaäm caùi sai laàm veà thaùi ñoä cuûa caùc thaày boùi xem voi .
Hoûi: Theo em , truyeän Thaày boùi xem voi khuyeân con ngöôøi ta ñieàu gì ?
Hoûi: Trong cuoäc soáng haèng ngaøy em coù ñaùnh giaù söï vaät , söï vieäc , con ngöôøi moät caùch phieán dieän khoâng ? vì sao ? 
 Chaúng haïn : nhö ñaùnh giaù moät ngöôøi naøo ñoù ta phaûi ñaùnh giaù veà hình thöùc vaø noäi dung ( lôøi noùi , cöû chæ , caùch ñoái xöû ).
GV dieãn giaûng :Sự vật, hiện tượng rộng lớn gồm nhiều mặt , nhiều khía cạnh khác nhau. Nếu chỉ biết một mặt, một khía cạnh mà đã cho rằng đó là toàn bộ sự vật thì sẽ mắc sai lầm . Muốn kết luận đúng phải xem xét toàn diện , cân nhắc kỹ tránh sai lầm.
Hoûi: Tìm moät vaøi thaønh ngöõ tuong töï thaønh ngöõ “Thaày boùi xem voi”
Hoûi: Em haõy tìm ñieåm chung , ñieåm rieâng cuûa hai baøi hoïc trong hai truyeän “EÁch ngoài ñaùy gieáng” vaø “Thaày boùi xem voi”.
- Moät HS daãn truyeän , 5 HS ñoïc vai 5 oâng thaày boùi .
- Nhaän xeùt .
- Ñoïc phaàn chuù thích
- Phaøn naøn : Noùi vôùi thaùi ñoä khoâng vui , khoâng haøi loøng .
- Hình thuø : Hình daùng .
- Trình baøy yù kieán 
- Nghe 
-Traû lôøi caù nhaân 
- Nghe 
-> Bò muø maét 
-> Sôø vaøo boä phaän naøo ñoù cuûa voi .
-> Phaùn toaøn boä con voi .
- Traû lôøi caù nhaân
 sun sun nhö con ñæa
 chaàn chaãn nhö caùi ñoøn
 beø beø nhö caùi quaït thoùc
 söøng söõng nhö caùi coät ñình
 tun tuûn nhö caùi choåi seå cuøn
-> Töø laùy
- Trình baøy yù kieán
- Nghe + ghi.
- Xoâ saùt
-> Sai laàm cuûa hoï laø laáy caùi boä phaän maø chæ caùi toaøn theå.
- Traû lôøi caù nhaân 
- Nghe.
- Trình baøy yù kieán
-> Khoâng maø phaûi xem xeùt moät caùch toaøn dieän ñeå khoâng daãn ñeán sai laàm .
-> Thaáy caây chaúng thaáy röøng
- Thaûo luaän nhoùm .
 A. Tìm hieåu chung 
 Truyeän nguï ngoân .
B.Đọc- Hiểu văn bản
1.Đọc.
2.Từ khó:sgk
3.Boá cuïc : Ba ñoaïn
4.Phaân tích
a. Cách xem voi của các thầy bói :
 - Xem voi theo cách của người mù : sờ vào bộ phận nào đó của voi: người sờ vòi, người sờ ngà , người sờ tai, người sờ chân, người sờ đuôi .
 - Phán đúng được bộ phận nhưng không đúng về bản chất và toàn thể .
b.Thái độ của mỗi thầy bói với ý kiến của các thầy bói khác :
 - Lời nói thiếu khách quan : khẳng định ý kiến của mình , phủ định ý kiến của người khác.
 - Hành động sai lầm : xô xát, đánh nhau toác đầu, chảy máu .
C.Tổng kết.
1. Nghệ thuật 
 Cách nói bằng ngụ ngôn
, cách giáo huấn tự nhiên, sâu sắc : tạo nên tiếng cười hài hước kín đáo.
 - Nghệ thuật phóng đại .
2. Ý nghĩa văn bản
 Truyện khuyên nhủ con người khi tìm hiểu về một sự vật ,sự việc nào đó phải xem xét chúng một cách toàn diện .
 Choát:
 - Điểm chung:Cả hai truyện đều nêu ra những bài học về tìm hiểu và đánh giá sự vật, hiện tượng,nhắc người ta không được chủ quan trong việc nhìn sự vật, hiện tượng xung quanh.
 - Điểm riêng :
 * Ếch ngồi đáy giếng” nhắc nhở con người phải biết mở rộng tầm hiểu biết của mình, không được kiêu ngạo, coi thường những đối tượng xung quanh .
 * “Thầy bói xem voi” là bài học về phương pháp tìm hiểu về sự vật, hiện tượng .
 => Điểm riêng của hai truyện bổ trợ cho nhau trong bài học về nhận thức . 
 Hoạt động 3: Luyện tập
- Gọi HS đọc bài tập SGK /103 
- Gọi HS xác định yêu cầu bài .
- Gọi HS kể 
VD: Cuoäc troø chuyeän giöõa ba baïn hoïc sinh vôùi nhau .
 Coù moät baïn hoûi 
 Naøy ! Caùc baïn thaáy coâng vieân Ñaàm sen TP HCM nhö theá naøo ?
 Moät baïn thì noùi ñaàm sen nhö theá naøy ,baïn khaùc cho raèng khoâng phaûi vaäy -> Cuoái cuøng daãn ñeán keát quaû caûi coï nhau .Töông töï nhö vaäy veà nhaø caùc em laøm baøi taäp naøy .
- Keå moät vaøi ví duï :
 Töï hoïc sinh tìm ra 1 soá maãu truyeän neâu leân sai laàm maø mình maéc phaûi . 
 Coù theå keå laïi caâu chuyeän “Toâi vaø Lieân”ôû baøi thöù töï keå trong vaên töï söï (Phaàn luyeän taäp trang 98 SGK ).
 Hoạt động 4+5: Củng cố - Dặn dò .
 4.Củng cố: 
 Qua truyện “Thầy bói xem voi” em rút ra bài học gì cho bản thân .
 5.Dặn dò:
 a.Bài vừa học: Nắm được nội dung, ý nghĩa của truyện.
 b.Soạn bài: Danh từ (tt), trang 108,sgk
 Cách soạn:
 Xem bài danh từ ,giải trước các câu hỏi sgk . Cho biết :
 - Các kiểu loại danh từ chỉ sự vật :Danh từ chung và danh từ riêng .
 - Nêu quy tắc viết hoa danh từ riêng .
 c.Trả bài: Danh từ (tiết 32)
v Hướng dẫn tự học : 
 - Ñoïc kó truyeän , taäp keå dieãn caûm caâu chuyeän theo ñuùng trình töï caùc söï vieäc . 
 - Neâu ví duï veà tröôøng hôïp ñaõ nhaän ñònh , ñaùnhgiaù söï vaät hay con ngöôøi moät caùch sai laàm theo kieåu “Thaày boùi xem voi” vaø haäu quaû cuûa vieäc ñaùnh giaù sai laàm naøy . 
 - Thöïc hieän theo yeâu caàu GV.
 - Thöïc hieän theo yeâu caàu GV. 
V.Tự rút kinh nghiêm sau giờ giảng.