Giáo án Ngữ văn 6 - Tuần 30, Tiết 117: Ôn tập truyện và kí - Năm học 2005-2006

Tuần: 30
Tiết: 117
 Ngày soạn : 03/04/2006 
 Ngày dạy : 10/04/2006 
 ÔN TẬP TRUYỆN VÀ KÍÙ 
I. YÊU CẦU : Giúp HS:
 - Hình thành được những hiểu biết sơ lược về các thể truyện, ký trong loại hình tự sự.
 - Nhớ được nội dung cơ bản và những nét đặc sắc về nghệ thuật của các tác phẩm truyện, kí hiện đại đã học.
II. CHUẨN BỊ :
 - GV : Soạn giáo án, tham khảo tài liệu SGK, SGV, sách tự học.
- HS : Soạn bài ở nhà theo gợi ý SGK.
III. TIẾN TRÌNH HOẠT ĐỘNG :
Nội dung hoạt động
Hoạt động giáo viên
Hoạt động học sinh
+ Hoạt động 1 : Khởi động ( 5 phút)
 - Ổn định lớp.
 - Kiểm tra bài cũ.
 - Giới thiệu bài mới.
- Ổn định nề nếp – kiểm tra sỉ số.
- GV giới thiệu bài mới.
- Báo cáo sỉ số.
- Nghe, ghi tựa bài.
+ Hoạt động 2: Hướng dẫn trả lời các câu hỏi.(30 phút)
- Gọi HS đọc câu hỏi 1.
Hỏi: Hãy kể tên các tác phẩm đã học thuộc thể loại truyện và kí?
- GV yêu cầu HS điền những văn bản đã học vào bảng SGK.
- Nghe.
- HS lên bảng diền.
Stt
Tên văn bản
Tác giả
Thể loại
Tóm tắt nội dung (Đại ý)
1
Bài học đường đời đầu tiên (Trích “Dế Mèn phiêu lưu kí”)
Tô Hoài
Truyện
Dế Mèn có vẻ đẹp cường tráng , nhưng tính cách xốc nổi, kiêu căng. Trò đùa ngỗ nghịch của Mèn đã gây ra cái chết thảm thương cho dế Choắt. Mèn ân hận và rút ra bài học đường đời đầu tiên.
2
Sông nước Cà Mau (Trích “Đất rừng phương Nam”)
Đoàn Giỏi
Truyện ngắn
Cảnh quan độc đáo của vùng Cà Mau với sông ngòi, kêng rạch bủa giăng chi chít. Rừng đước trùng điệp hai bên bờ và cảnh chợ Năm Căn tấp nập trù phú họp ngay trên mặt sông.
3
Bức tranh của em gái tôi.
Tạ Duy Anh
Truyện ngắn
Tài năng hội hoạ, tâm hồn trong sáng và lòng nhân hậu ở cô em gái đã giúp cho người anh vượt lên được lòng tự ái và sự tự ti của mình.
4
Vượt thác (Trích “Quê nội”)
Võ Quảng
Truyện
Hành trình ngược sông Thu Bồn vượt thác của con thuyền do dượng Hương Thư chỉ huy. Cảnh sông nước và hai bên bờ, sức mạnh và vẻ đẹp của con người trong cuộc vượt thác.
5
Buổi học cuối cùng.
An-phông-xơ Đô-đê.
Truyện ngắn
Buổi học tiếng Pháp cuối cùng của lớp học trường làng vùng An-dát bị Phổ chiếm đóng và hình ảnh thầy giáo Ha-men qua cái nhìn, tâm trạng của chú bé Phrăng.
6
Cô Tô
Nguyễn Tuân
Kí
Vẻ đẹp tươi sáng phong phú của cảnh sắc thiên nhiên vùng đảo Cô Tô và một nét sinh hoạt của người dân trên đảo.
7
Cây tre Việt Nam
Thép Mới
Kí
Cây tre là người bạn gần gũi, thân thiết của nhân dân Việt Nam trong cuộc sống hàng ngày, trong lao động và chiến đấu. Cây tre đã trở thành biểu tượng của đất nước và dân tộc Việt Nam.
8
Lòng yêu nước
I-li-a Ê-ren-bua
Tuỳ bút-chính luận
Lòng yêu nước khởi nguồn từ lòng yêu những vật bình thường, gần gũi, từ tình yêu gia đình, quê hương. Lòng yêu nước được thử thách và bộc lộ mạnh mẽ trong cuộc chiến đấu bảo vệ Tổ quốc.
9
Lao xao (Trích “Tuổi thơ im lặng”)
Duy Khán
Hồi kí.
Miêu tả các loài chim ở đồng quê, qua đó bộc lộ vẻ đẹp, sự phong phú của thiên nhiên làng quê và bản sắc văn hoá dân gian.
+ Đặc điểm của truyện và kí:
 - Đều thuộc loại hình tự sự.
- Đều có người kể chuyện hay người trần thuật, có thể xuất hiện trực tiếp dưới dạng một nhân vật hay gián tiếp qua lời kể.
- Truyện dựa trên sự tưởng tượng sáng tạo của tác giả. Không đúng với hiện thực, thường có cốt truyện, có nhân vật.
- Kí kể về những gì có thật từng xảy ra, thường không có nhân vật, cốt truyện.
- GV gọi HS đọc câu hỏi 2.
- Yêu cầu HS tự lập bảng theo hướng dẫn.
- GV sửa chữa.
- Goi HS trình bày đặc điểm của truyện và kí (theo sự hiểu biết của các em).
- Đọc.
- Lập bảng theo hướng dẫn.
+ Hoạt động 3: Tổng kết: (5 phút)
Ghi nhớ SGK/118
- Gọi HS thực hiện ghi nhớ.
- Thực hiện ghi nhớ.
+ Hoạt động 4: Củng cố, dặn dò.(5 phút)
 - Củng cố.
- Dặn dò.
Hãy kể lại một văn bản đã học mà em thích.
Chuẩn bị: Câu trần thuật đơn không có từ là.
- Kể .
- Nghe.