Giáo án Ngữ văn 6 - Tuần 23 (Bản đẹp)

TUẦN
TIẾT
TÊN BÀI DẠY
NGÀY SOẠN
NGÀY DẠY
PHỤ CHÚ
23
82
BỨC TRANH CỦA EM GÁI TÔI.
 27-01-2012
30-01-2012
83
84
LUYỆN NÓI VỀ QUAN SÁT, TƯỞNG TƯỢNG, SO SÁNH VÀ NHẬN XÉT TRONG VĂN MIÊU TẢ
 27-01-2012
30-01-2012
03-02-2012
ÔN TẬP
27-01-2012
 03-02-2012
DUYỆT CỦA TỔ PHÓ
NGUYỄN VĂN THƯỢNG
Tuần : 23 Bài : 20
 Tiết : 82 - Văn Bản: BỨC TRANH CỦA EM GÁI TÔI(tt) 
 -Tạ Duy Anh- 
I. .MỤC TIÊU :
 - Nắm được những nét đặc sắc trong nghệ thuật kể chuyện và miêu tả tâm lí nhân vật trong tác phẩm.
 - Thấy được sự chiến thắng của tình cảm trong sáng, nhân hậu đối với lòng ghanh ghét, đố kị.
II. KIẾN THỨC CHUẨN:
1. Kiến thức:
 - Tình cảm của người em có tài năng đối với người anh.
 - Những nét đặc sắc trong nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật và nghệ thuật kể chuyện.
 - Cách thức thể hiện vấn đề giáo dục nhân cách của câu chuyện: không khô khan, giáo huấn mà tự nhiên, sâu sắc qua sự tự nhận thức của nhân vật chính.
 2. Kỹ năng:
 - Đọc diễn cảm, giọng đọc phù hợp với tâm lí nhân vật.
 - Đọc – hiểu nội dung văn bản truyện hiện đại có yếu tố tự sự kết hợp với miêu tả tâm lí nhân vật.
 - Kể tóm tắt câu chuyện trong một đoạn văn ngắn.
III. HƯỚNG DẪN-THỰC HIỆN:
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY
HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ
NỘI DUNG
* HOẠT ĐỘNG 1: Khởi động
1.On định:ktss
2.Kiểm tra: +Hãy tóm tắt ngắn gọn nội dung văn bản :”Bức Tranh Của Em Gái Tôi “.
? Ai là nhân vật chính trong truyện? Vì sao?
3.Bài mới:
Gv dẫn vào bài.
=>HS tự tóm tắt 
- Hs trả lời.
TIẾT 82- BỨC TRANH CỦA EM GÁI TÔI .
* HOẠT ĐỘNG 2: Phân tích.
GV: gọi HS đọc đoạn tiếp theo cho đến :”Cháu hãy vẻ những gì thân thuộc nhất với cháu .”
GV: Khi tài năng hội hoạ của Kiều Phương được phát hiện thì tâm trạng của mọi người như thế nào ?Còn riêng tâm trạng của người anh trai ra sao ?(được thể hiện qua những từ ngữ nào?)
GV:Khi có tâm trạng buồn chán người anh trai có những hành động gì Thái độ ra sao ?Thể hiện qua từ ngữ nào ?
GV: Tại sao khi tài năng ,hội hoạ của em gái mình được phát hiện ,người anh trai lại có tâm trạng buồn ,không thể thân với em như trước kia nữa ?
GV: Không chơi thân với em gái nữa cố tạo khoảng cách nhưng lại lén lút xem tranh và thằm phục tài năng của em gái mình .Qua đây tác giả muốn gởi gắm một ý nghĩ gì ?
GV: gọi HS đọc phần còn lại 
GV: Tâm trạng của người anh trai diễn ra như thế nào khi đứng trước bức tranh được tặng giải nhất của em gái mình? Tâm trạng ấy được thể hiện qua từ ngữ nào? giải thích vì sao người anh có tâm trạng ấy ?
GV: Trong tranh cậu bé mà còn rất mơ mộng nữa .Tại sao tác giả viết ”Mặt chú bé như toả ra một thứ ánh sáng rất lạ “.Theo em đó là thứ ánh sáng gì ?
GV:Em hiểu thế nào về đoạn kết của truyện (tôi không tả lời mẹ lòng nhân hậu của em con đấy )qua đó em có cảm nghĩ gì về nhân vật người anh?
* Nhân vật cô em gái 
GV:Tác giả miêu tả nhân vật Kiều Phương về ngoại hình ,cử chỉ hành động ,thái độ và quan hệ với người anh trai như thế nào ?thể hiện qua chi tiết hình ảnh nào ?
GV:Qua những chi tiết hình ảnh trên nhân vật Kiều Phương ,thể hiện được nét tính cách ,phẩm chất gì ?
GV:Điều khiến em cảm mến nhất ở nhân vật Kiều Phương là gì?(tài năng ,sự hồn nhiên ,lòng độ lượng ,nhân hậu )
Gv: em có nhận xét gì qua việc tác giả miêu tả tâm lí nhân vật người anh?
Gv: hãy nhắc lại, văn bản sử dụng ngôi kể nào? Tác dụng?
Hs đọc ngữ liệu.
-Tất cả mọi người đều vui mừng (bố ôm thóc Mèo lên ;Mẹ không kìm được xúc động ,mua sắm tất cả những gì cần cho công việc vẽ ,=>Riêng anh trai lại cảm thấy buồn (tôi chỉ muốn gục xuống khóc ;không tìm thấy ở mình một năng khiếu gì ;cảm thấy mình bị cả nhà bỏ quên)
-”Chỉ cần một lỗi nhỏ ở nó là tôi gắt um lên,xem trộm bức tranh của Mèo .Tôi từng thấy nó như chọc tức tôi. Khiến tôi rất khó chịu ,tôi lén trút một hơi thở dài ..”
-Anh trai Kiều Phương có lòng tự ái ,mặc cảm tự ti ,khi thấy người khác có tài năng nổi bật .
-Tác giả khẳng định chân lí của tài năng .
-Người anh đầu tiên là sự ngỡ ngàng rồi đến hãnh diện ,sau đó xấu hỗ .
-Người anh có tâm trạng đó là vì không ngờ em gái vẽ mình trong tranh đẹp đến như thế ,đẹp từ bề ngoài đến phẩm chất bên trong .Chính điều đó làm cậu ta hãnh diện .Xong cậu so hình trong tranh với bản thân mình bên ngoài là người tự ti ,ích kỉ ,nhỏ nhen ,điều đó làm cho cậu ta xấu hỗ .
-Anh sáng ấy phải chăng là ánh sáng của lòng ước mong ,của bản chất trẻ thơ :cả cặp mắt suy tư và mơ mộng nữa .
-Người anh dám nhìn thẳng vào yếu điểm của mình để phấn đấu trở thành con người hoàn thiện (gạc bỏ lòng tự ái ,tự ti )
-Chỉ có có mặt mèo là không thay đổi ,lúc nào cũng lan nhan 
-Cử chỉ và hành động (sự tò mò hiếu động ,việc tự chế tạo màu vẽ ,say mê vẽ tranh )
-Thái độ và quan hệ gần gủi với anh (vẫn trân trọng thương yêu gần gủi anh)
-Hồn nhiên hiếu động ,tài năng giàu tình cảm 
-Mến nhất ở sự hồn nhiên trong sáng của tuổi thơ .
-Người anh trai có lòng tự ái ,mặt cảm ,tự ti khi thấy người khác hơn mình nhưng biết hối hận và nhận lỗi .
-Kiều Phương hồn nhiên hiếu động ,tài năng hội hoạ ,tình cảm trong sáng và lòng nhân hậu .
-Nghệ thuật miêu tả tâm lý nhân vật chân thật, đúng với tâm lí tự nhiên của con người.
Kể chuyện theo ngôi thứ nhất. Làm cho văn bản thêm sinh động, chân thật.
I.TÌM HIỂU CHUNG:
II.PHÂN TÍCH :
1. Nội dung:
 a. 
 b. Tâm trạng của người anh trai khi tài năng của em gái được phát hiện .
-Anh trai Kiều Phương có lòng tự ái mặt cảm tự ti vì nghĩ bản thân không có năng khiếu gì.
c.Tâm trạng của người anh khi đứng trước bức tranh “anh trai tôi” của em gái .
-Người anh có tâm trạng ngỡ ngàng ,hãnh diện ,xấu hổ và xúc động khi cảm nhận được tâm hồn, lòng nhân hậu của cô em gái qua bức tranh “Anh trai tôi”. 
d. Nhân vật Kiều Phương
- Say mê hội họa.
-Kiều Phương thể hiện nét tính cách ,phẩm chất hồn nhiên , trong sáng và lòng nhân hậu .
2. Nghệ thuật:
 - Miêu tả chân thật diễn biến tâm lí nhân vật.
 - Kể chuyện bằng ngôi thứ nhất taon nên sự chân thật cho câu chuyện.
*HOẠT ĐỘNG 3: Tổng kết
 Văn bản muốn ca ngợi đều gì trong cuộc sống của con người?
-Giáo viên giải thích ý nghĩa các câu văn phần đọc thêm .
III. Ý nghĩa :
 Tình cảm trong sáng, nhân hậu bao giờ cũng lớn hơn, cao đẹp hơn lòng ghen ghét, đố kị. 
*HOẠT ĐỘNG 4: Luyện tập
GV:gọi học sinh đọc yêu cầu bài tập 1,2 giáo viên hướng dẫn học sinh về nhà làm .
- Bài tập 1.viết một đoạn văn thuật lại tâm trạng của người anh trai khi đứng trước bức tranh em gái tôi .
-Bài tập 2. viết đoạn văn tả thái độ mọi người xung quanh khi một thành viên trong lớp được giải I
IV. Luyện tập
*HOẠT ĐỘNG 5 : Củng cố, Dặn dò
Củng cố
+Qua truyện “Bức Tranh Của Em Gái Tôi” đã để lại trong em những suuy nghĩ,cảm xúc gì ? (Tích hợp KNS: động não)
Dặn dò
-Kể tóm tắt được truyện .
-Nhớ kĩ về phẩm chất và hành động của hai nhân vật trong truyện 
-soạn bài :”luyện nói về quan sát 
*Chú ý:từ ngữ làm nổi bật phẩm chất nhân vật .
Hướng dẫn tự học:
Kể tóm tắt được truyện.
Nắm được ý nghĩa truyện.
=>Học sinh tự bộc lộ suy nghĩ,cảm xúc của bản thân qua việc cảm nhận tác phẩm.
Tuần : 23 Bài : 20
 Tiết : 83,84 -TLV: LUYỆN NÓI VỀ QUAN SÁT,TƯỞNG TƯỢNG
SO SÁNH VÀ NHẬN XÉT TRONG VĂN MIÊU TẢ
I.MỤC TIÊU:
 - Nắm chắc các kiến thức về văn miêu tả được sử dụng trong bài luyện nói.
 - Thực hành kĩ năng quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét trong văn miêu tả.
 - Rèn luyện kĩ năng lập dàn ý và luyện nói trước tập thể lớp.
II. KIẾN THỨC CHUẨN:	
1.Kiến thức:
 - Những yêu cầu cần đạt đối với việc luyện nói.
 - Những kiến thức đã học về quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét trong văn miêu tả.
 - Những bước cơ bản để lựa chọn các chi tiết hay, đặc sắc khi miêu tả một đối tượng cụ thể.
 2.Kỹ năng:
- Sắp xếp các ý theo một trình tự hợp lí.
- Đưa các hình ảnh có phép tu từ so sánh vào bài nói.
- Nói trước tập thể lớp thật rõ ràng, mạch lạc, biểu cảm, nói đúng nội dung, tác phong tự nhiên.
III. HƯỚNG DẪN – THỰC HIỆN:
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY
HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ
NỘI DUNG
*HOẠT ĐỘNG 1: Khởi động
1.On định: KTSS
2.Kiểm tra:
-Như thế nào gọi là bài văn miêu tả ?
3.Bài mới:
 Để viết bài văn đầy đủ ,có hệ thống người viết cần phải xây dựng dàn ý .Tiết học hôm nay sẽ giúp ta điều đó.
Gv kiểm tra sự chuẩn bị của học sinh.
=>Văn miêu tả giúp người đọc ,người nghe hình dung được con người ,phong cảnh ,những cái đó như hiện lên trước mắt người đọc ,người nghe  
*HOẠT ĐỘNG 2: Hình thành kiến thức mới.
.Gọi hs đọc to yêu cầu bài tập 3 sách giáo khoa trang (36)
Lập dàn ý cho bài văn miêu tả một đêm trăng nơi em ở theo gợi ý sao đây :
- Đó là một đêm trăng như thế nào ?
- Đêm trăng đó có gì đặc sắc ,tiêu biểu :bầu trời ,đêm vầng trăng ,cây cối ,nhà cửa ,đường làng ,ngõ phố ,ánh trăng (quan sát)
- Để miêu tả cho các bạn thấy một đêm trăng đẹp ,em sẽ so sánh những hình ảnh trên như thế nào ?(so sánh,tưởng tượng)dựa vào dàn ý trên ,hãy nói trước các bạn về đêm trăng ấy .
 TIẾT 2
gọi hs đọc yêu cầu bài tập 4 .Hãy lập dàn ý và nói trước các bạn trong lơp1về quang cảnh một buổi sáng (bình minh )trên biển .Trong khi miêu tả,em sẽ liên tưởng và so sánh các hình ảnh ấy với những gì ?
-nêu ra những đặc điểm nổi bật ?
Hs đọc .
-hs thảo luận xây dựng dàn ý .
-đại diện nhóm xây dựng dàn ý 
-nói theo dàn ý 
+gv+hs uốn nắm sửa chữa :tác phong ,giọng nói ,dùng từ ,diễn đạt ,nội dung .
-hs xây dựng dàn ý .
-nói theo dàn ý .
-gv+hs nhận xét ,uốn nắn 
*BÀI TẬP 3.
Dàn ý :
1.Mở bài :Giới thiệu đêm trăng ấy là vào ngày nào ở đâu .
2.Thân bài:Tập trung miêu tả ,cảnh vật chi tiết theo một tật tự nhất định 
-Tả bao quát bầu trời 
-Tả vầng trăng ,ánh trăng 
-Cây cối ,nhà cửa , đường làng ,ngõ phố .
3.Kết bài :
-Phát biểu cảm nghĩ về quang cảnh ấy đối với em .
*BÀI TẬP 4:
Dàn ý :
1.Mở bài:Giới thiệu quang cảnh buổi sáng trên biển .
2.Thân bài:Tập trung miêu tả quang cảnh nổi bật vào buổi sáng trên biển :
+Tả bao quát quang cảnh biển vào buổi sáng (nhìn từ xa đến gần .)
+Mặt trời :bầu trời 
+Mặt biển :sóng 
+Bãi cát :con thuyền 
3.Kết bài :Phát biểu cảm tưởng đối với quang cảnh buổi sáng trên biển.
*HOẠT ĐỘNG 3: Củng cố, Dặn dò
Củng cố:
-Để lập dàn ý ,ta tiến hành các thao tác nào ?
-Muốn có ý ta phải làm gì ?
Dặn dò:
-Xem lại các bài tập .
-Làm bài tập 5 (đọc truyện cổ tích em thích nhân vật nào ,hình dung tưởng tượng –lập dàn ý miêu tả )
-Soạn bài :vượt thác của Võ Quãng .
*Chú ý: Tìm hiểu về tác giả.
 Cảnh nhân vật theo từng chặn đường của con thuyền . Hình ảnh con người.
 Nghệ thuật được sử dụng trong truyện.
Hướng dẫn tự học:
Xác định đối tượng miêu tả cụ thể, nhận xét về đối tượng và làm rõ nhận xét đó qua các chi tiết, hình ảnh tiêu biểu.
-Đọc kĩ đề ,tìm hiểu yêu cầu ,nội dung .
-Đặt câu hỏi dựa vào nội dung của đề.