BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN
“Trích Dế Mèn phiêu lưu kí” - Tô Hoài -
I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT
- Hiểu được nội dung, ý nghĩa của Bài học đường đời đầu tiên.
- Thấy được tác dụng của một số biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong đoạn trích.
II . TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG
1. Kiến thức
- Nhân vật, sự kiện, cốt truyện trong một văn bản truyện viết cho thiếu nhi.
- Dế Mèn: một hình ảnh đẹp của tuổi trẻ sôi nổi nhưng tính tình bồng bột kiêu ngạo.
- Một số biện pháp nghệ thuật xây dựng nhân vật đặc sắc trong đoạn trích.
2. Kỹ năng
- Văn bản truyện hiện đại có yếu tố tự sự kết hợp với yếu tố miêu tả.
- Phân tích các nhân vật trong đoạn trích.
- Vận dụng được các biện pháp nghệ thuật so sánh, nhân hóa khi viết miêu tả.
III. CHUẨN BỊ
1. Gv: Soạn bài, đọc sách tham khảo
2. Hs: soạn bài
Tiết 73 Ngày soạn: 1/1/2014 BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN “Trích Dế Mèn phiêu lưu kí” - Tô Hoài - I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Hiểu được nội dung, ý nghĩa của Bài học đường đời đầu tiên. - Thấy được tác dụng của một số biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong đoạn trích. II . TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Nhân vật, sự kiện, cốt truyện trong một văn bản truyện viết cho thiếu nhi. - Dế Mèn: một hình ảnh đẹp của tuổi trẻ sôi nổi nhưng tính tình bồng bột kiêu ngạo. - Một số biện pháp nghệ thuật xây dựng nhân vật đặc sắc trong đoạn trích. 2. Kỹ năng - Văn bản truyện hiện đại có yếu tố tự sự kết hợp với yếu tố miêu tả. - Phân tích các nhân vật trong đoạn trích. - Vận dụng được các biện pháp nghệ thuật so sánh, nhân hóa khi viết miêu tả. III. CHUẨN BỊ 1. Gv: Soạn bài, đọc sách tham khảo 2. Hs: soạn bài IV. TIẾN TRÌNH DẠY - HỌC 1. Ổn định tổ chức 2. Kiểm tra bài cũ : Kiểm tra bài cũ (Kiểm tra vở soạn) 3. Bài mới: Hoạt động 1: Giới thiệu bài : Tô Hoài là nhà văn chuyên viết chuyện ngắn cho thiếu nhi. Các tác phẩm của ông đều mang màu sắc tưởng tượng phong phú. Dế mèn phiêu lưu kí cũng là một trong những tác phẩm như vậy. Truyện vô cùng hấp dẫn nên đã được chuyển thành phim và dịch ra nhiều thứ tiếng trên thế giới. Hoạt động 2. Tìm hiểu chung về tác phẩm. Hướng dẫn HS đọc - Đ1: - Giọng hào hứng, kiêu hãnh, to, vang. - Nhấn mạnh ở các động từ, tính từ miêu tả. - Đ2: - Chú ý giọng đối thoại: + DMèn: trịnh thượng, khó chịu + DChoắt: yếu ớt, rên rẩm + Chị Cốc: đáo để, tức giận. - Đ3: đọc chậm, buồn, sâu lắng (bi thương) ? Giới thiệu đôi nét về Tô Hoài? Hs thảo luận sử dụng kĩ thuật khăn phủ bàn ? Hãy kể tên một số tác phẩm văn học của ông? - Võ sĩ bọ ngựa; Đàn chim quý; Cá đi ăn thề - Vợ chồng A Phủ; Người ven thành ? Hãy tìm xuất xứ đoạn trích? ? Tác phẩm sáng tác theo thể loại nào? ? Giải thích từ Mẫm: Đầy đặn, mập mạp... ? Bố cục của bài được chia làm mấy phần? Nêu nội dung chính của từng phần? ? Phần nội dung kể về bài học đường đời đầu tiên của Dế Mèn có những sự việc chính nào? - Dế Mèn coi thường Dế Choắt - Dế Mèn trêu chị Cốc dẫn đến cái chết của Dế Choắt. - Sự ân hận của Dế Mèn. ? Truyện được kể bằng lời của nhân vật nào? Và được kể ở ngôi thứ mấy? Hoạt động 3 ? Cho biết nội dung chính của phần 1 ? Hình ảnh của chú Dễ Mèn được miêu tả qua những nét cụ thể nào? ? Những chi tiết nào miêu tả hình dáng(ngoại hình) của Dế Mèn? ? Vậy theo em Dế Mèn có vẻ đẹp như thế nào? ? Đẹp cường tráng là đẹp ntn?- Đẹp - Khoẻ mạnh ? Vẻ đẹp cường tráng còn được thể hiện ntn trong từng hành động của chú Dế? Hãy tìm những từ ngữ miêu tả hành động của Dế Mèn? Thảo luận nhóm: ? Em hãy cho biết trình tự và cách miêu tả của tác giả ? - Lần lượt từng biện pháp, gắn liền miêu tả từ ngoại hình tới hành động khiến hình ảnh Dế Mèn hiện lên mỗi lúc một rõ nét ? Khi miêu tả, tác giả đã sử dụng những từ loại nào? Em hãy nhận xét cách dùng những từ loại này? ? Có thể thay thế những tính từ trong phần nay bằng những tính từ khác... ? Đoạn văn miêu tả đã làm hiện lên một chàng Dế ntn trong tưởng tượng của em? ? Và Dế Mèn lấy “làm hãnh diện với bà con” về vẻ đẹp của mình. Theo em Dế Mèn có quyền hãnh diện như thế không? Vì sao? - Có, vì đó là tình cảm chính đáng. - Không, vì nó tạo thành một thói tự kiêu, có hại cho Dế Mèn sau này. ? Tính cách của Dế Mèn được miêu tả qua các chi tiết nào? Về hành động và ý nghĩ? ? Khi nói về mình, Dế Mèn tự nhận mình là “tợn lắm”, “ xốc nổi”, và “ngông cuồng”. Em hiểu những lời đó của Dế Mèn như thế nào? - Dế tự thấy mình liều lĩnh, thiếu cho mình là nhất, không coi ai ra gì. ? Qua đây, ta thấy Dế Mèn có tính cách ntn? ? Qua phần vừa tìm hiểu trên em hãy rút ra những nhận xét của mình về Dế Mèn? - Việc miêu tả ngoại hình đã bộc lộ tính nết, thái độ của nhân vật. Tất cả các chi tiết đều thể hiện được vẻ đẹp cường tráng, trẻ trung, chứa chất sức sống mạnh mẽ của tuổi trẻ ở Dế Mèn. Nhưng đồng thời cũng cho thấy những nét chưa đẹp, chưa hoàn thiện trong tính cách, trong nhận thức và hành động của Dế ở tuổi mới lớn. Đó là tính kiêu căng, tự phụ, xem thường mọi người, hung hăng, xốc nổi. Nét chưa đẹp ấy chúng ta sẽ tìm hiểu ở phần sau của đoạn trích. I. Đọc- tìm hiểu chung 1. Tác giả tác phẩm - Tên khai sinh: Nguyễn Sen - Sinh 1920 lớn lên ở quê ngoại, Hoài Đức- Hà Tây (cũ), nay là Cầu Giấy HN -Viết văn trước cách mạng tháng 8. Viết nhiều cho trẻ em 2. Tác phẩm - Trích từ tác phẩm DMPLK - Thể loại: Tiểu thuyết - Từ khó: SGK - Ngôi kể: Dế Mèn tự kể - Ngôi thứ nhất. 3. Bố cục: 2 phần - Đ1:Từ đầu...thiên hạ rồi: Miêu tả hình dáng tính cách Dế Mèn - Đ2: Còn lại: Bài học đường đời đầu tiên của Dế Mèn truyện Dế Mèn phiêu lưu kí II. Đọc, tìm hiểu chi tiết. 1. Hình ảnh của Dế Mèn a. Hình dáng (Ngoại hình): - Càng: mẫm bóng - Vuốt: nhọn hoắt - Cánh: dài - Thân người: màu nâu bóng mỡ - Đầu: to, nổi từng mảng - 2 răng: đen nhánh - Râu: dài, uốn cong. à Vẻ đẹp cường tráng b. Hành động: - Đạp phành phạch - Nhai ngoàm ngoạp - Trịnh trọng vuốt râu - Ăn uống điều độ - Làm việc chừng mực -> NT: động từ, tính từ - miêu tả khá chính xác về tập tính loài dế. à Chàng Dế: hùng dũng, đẹp đẽ, đầy sức sống, tự tin, yêu đời và hấp dẫn c.Tính cách - Đi đứng oai vệ như con nhà võ - Cà khịa với tất cả hàng xóm - Quát mấy chị Cào Cào - Đá mấy anh Gọng Vó - Tưởng mình sắp đứng đầu thiên hạ - Chê bai kẻ khác. àKiêu căng, tự phụ, hợm hĩnh =>Dế Mèn có một vẻ đẹp cường tráng, đầy sức sống, tự tin, yêu đời. Nhưng cũng đầy kiêu căng, hợm hĩnh. 4. Củng cố 1.Chi tiết nào sau đây không thể hiện được vẻ đẹp cường tráng của dế Mèn? A. Đôi càng mẫm bóng vói những cái vuốt nhọn hoắt B. Hai cái răng đen nhánh nhai ngoàm ngoạp C. Cái đầu nổi từng tảng rất bướng Đ. Nằm khểnh, bắt chân chữ ngũ trong hang. 5. Hướng dẫn về nhà - Học thuộc bài phần I - Soạn câu hỏi còn lại theo câu hỏi sgk. Chuẩn bị phần II - Vẽ tranh theo sgk. Tiết 74 Ngày soạn: 1/1/2014 BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN Tô Hoài I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Hiểu được nội dung, ý nghĩa của Bài học đường đời đầu tiên. - Thấy được tác dụng của một số biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong đoạn trích. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Nhân vật, sự kiện, cốt truyện trong một văn bản truyện viết cho thiếu nhi. - Dế Mèn : một hình ảnh đẹp của tuổi trẻ sôi nổi nhưng tính tình bồng bột kiêu ngạo. - Một số biện pháp nghệ thuật xây dựng nhân vật đặc sắc trong đoạn trích. 2. Kỹ năng - Văn bản truyện hiện đại có yếu tố tự sự kết hợp với yếu tố miêu tả. - Phân tích các nhân vật trong đoạn trích. - Vận dụng được các biện pháp nghệ thuật so sánh, nhân hóa khi viết miêu tả. III. CHUẨN BỊ 1. GV: Giáo án, tài liệu tham khảo; Tranh ảnh 2. HS: Soạn bài IV. TIẾN TRÌNH DẠY-HỌC 1. Ổn định lớp. 2. Kiểm tra bài cũ: ? Em hãy miêu tả lại hình ảnh của chú Dế Mèn và cho biết chú là nhân vật như thế nào? 3. Bài mới. Hoạt động 1. GV giới thiệu tiếp Hoạt động 2 GV: Em hãy tóm tắt các sự việc chính trong đoạn 2? - Dế mèn coi thường Dế Choắt . - Dế Mèn trêu chị Cốc dẫn đến cái chết của Dế Choắt. - Dế Mèn ân hận và rút ra bài học đường đời đầu tiên . ? Cái tên Dế Choắt do đâu mà có? Do Dế Mèn đặt- một cách chế giễu và trịnh thượng. ? Hãy tìm những chi tiết miêu tả hình ảnh, tính nết của Dế Choắt? ? Vậy dưới con mắt của Dế Mèn, Dế Choắt hiện lên ntn? ? Khi nói chuyện với Dế Choắt, Dế Mèn đã xưng hô với Dế Choắt ntn? Hãy n/x cách xưng hô của Dế Mèn với Dế choắt ? ? Khi Dế Choắt có ý định nhờ vả Dế Mèn, Dế Mèn đã có thái độ ntn? Thái độ đó đã tô đậm thêm tính cách gì của Dế Mèn? ? Vì tính hung hăng đó, Dế Mèn đã gây ra chuyện gì? ? Vì sao Dế Mèn dám gây sự với chị Cốc to lớn hơn mình ? - Hết coi thường Dế Choắt, Dế Mèn lại gây sự với chị Cốc, vì muốn ra oai với Dế Choắt và muốn chứng tỏ mình sắp đứng đầu thiên hạ ? Hãy n/x thái độ của Dế Mèn khi gây sự với chị Cốc bằng câu hát? ? Việc Dế Mèn dám gây sự với Cốc lớn khoẻ hơn mình có phải là hành động dũng cảm không? ? Vì sao? - Không dũng cảm mà ngông cuồng. Vì nó sẽ gây ra hậu quả nghiêm trọng cho Dế Choắt. ? Thái độ của Dế Mèn thay đổi như thế nào khi Dế Choắt chết ? ? Thái độ ấy cho ta hiểu thêm gì về Dế Mèn ? - Quỳ xuống, nâng Dế Choắt lên mà than, đắp mộ to cho Dế Choắt, đứng lặng hồi lâu nghĩ về bài học đường đời đầu tiên. ? Thái độ ấy cho ta hiểu thêm gì về Dế Mèn? – Còn có t/c đồng loại, biết ăn năn hối lỗi. ? Theo em sự ăn năn của Dế Mèn có cần thiết không ? Có thể tha thứ được không ? - Cần, vì kẻ biết lỗi sẽ tránh được lỗi - Cần nhưng khó tha thứ vì hối lỗi không thể cứu được mạng người đã chết - Có thể tha thứ vì t/c của Dế Mèn rất chân thành ? Cuối truyện là hình ảnh Dế Mèn đứng lặng giờ lâu trước nấm mồ bạn . Em thử hình dung tâm trạng của Dế Mèn lúc này ? - Cay đắng vì lỗi lầm của mình, xót thương Dế Choắt, mong Dế Choắt sống lại, nghĩ đến việc thay đổi cách sống của mình. ? Bài học rút ra của Dế Mèn là gì ? - Học sinh đọc lời khuyên của Dế choắt đối với Dế Mèn. GV: Như vậy, qua câu chuyện trêu Cốc để rồi Dế Choắt phải chết oan, Dế Mèn đã rút ra được bài học: kẻ kiêu căng có thể làm hại người khác khiến phải hận suốt đời . Nên biết sống đoàn kết, có tình thân ái . Hoạt động 3 ? Em hãy cho biết nội dung đoạn trích? ? Theo em, có đặc điểm nào của con người được gán cho các con vật trong truyện này? + Dế Mèn: kiêu căng nhưng biết hối lỗi . + Dế Choắt: yếu đuối nhưng biết tha thứ . +Cốc : tự ái, nóng nảy . ? Em học tập được gì từ nghệ thuật miêu tả của tác giả trong văn bản này ? - Học sinh đọc mục ghi nhớ. Hoạt động 4 - Phần luyện tập : HS đọc đoạn Dế Mèn trêu Chị Cốc II. Đọc- tìm hiểu chi tiết 2. Bài học đường đời đầu tiên - Dế choắt: Người gầy gò, cánh ngắn ngủn, râu một mẩu, mặt mũi ngẩn ngơ, hôi, có lớn mà không có khôn => Yếu ớt, xấu xí, lười nhác, đáng khinh. - Dế Mèn: Gọi Choắt là chú mày xưng ta => Trịnh thượng, kẻ cả, khinh rẻ –“ hếch răng lên xì một hơi rõ dài”- lớn tiếng mắng mỏ => Kiêu căng, không quan tâm, giúp đỡ. - Trêu chị Cốc => Muốn ra oai với Dế Choắt . Vặt lông cái Cốc cho tao Tao nấu tao nướng tao xào tao ăn => Xấc xược, ác ý, ngông cuồng - Khi Dế choắt chết : Dế Mèn hối hận và xót thương . => Dế Mèn đã biết ăn năn hối lỗi, xót thương Dế Choắt và nghĩ đến việc thay đổi cách sống của mình . àBài học về thói kiêu căng, bài học về tình thân ái . III. Tổng kết 1. Nội dung. - Vẻ đẹp cường trá ... ng ChuyÖn 5 «ng thÇy bãi xem voi ®Òu rÊt c¹n hÑp mµ b¶o thñ dÉn ®Õn kÕt thóc ®au lßng Th«ng qua cuéc häp cña lµng chuét ®Ó nh¾c nhë c¸ch sèng viÓn v«ng, ham sèng sî chÕt Nh©n ho¸ 5 bé phËn trªn c¬ thÓ ®Ó khuyªn nhñ con ngêi nªn sèng ®oµn kÕt, g¾n bã víi nhau Cã ý nghÜa Èn dô, ngô ý Khuyªn nhñ con ngêi Khuyªn nhñ c¸ch nh×n nhËn xem xÐt sù vËt Nh¾c nhë c¸ch sèng thùc tÕ ChuyÖn bé phËn c¬ thÓ thµnh chuyÖn con ngêi Nªu bµi häc ®Ó r¨n d¹y khuyªn nhñ ngêi ta trong cuéc sèng Thêng xuyªn më réng hiÓu biÕt, kh«ng chñ quan kiªu ng¹o Muån hiÓu biÕt sù vËt ph¶i xem xÐt chóng toµn diÖn Hµnh ®éng ph¶i thùc tÕ. Kh«ng v× ham sèng sî chÕt mµ trót bá nguy hiÓn lªn ®Çu ®ång ®éi Kh«ng sèng t¸ch biÖt mµ ph¶i n¬ng tùa, g¾n bã, biÕt hîp t¸c, t«n träng c«ng søc cña nhau 6- Dùa vµo ®Þnh nghÜa, ®Æc trng cña mçi lo¹i truyÖn d©n gian trªn, h·y t×m nh÷ng chi tiÕt tiªu biÓu minh ho¹ cho tõng ®Æc trng cña lo¹i truyÖn cêi §Æc trng Lîn cíi ¸o míi Treo biÓn Lµ truyÖn d©n gian kÓ vÒ nh÷ng hiÖn tîng ®¸ng cêi trong cuéc sèng ®Ó nh÷ng hiÖn tîng nµy ph¬i bµy ra vµ ngêi nghe, ngêi ®äc ph¸t hiÖn thÊy HiÖn tîng khoe cña qu¸ møc ®Õn lè bÞch thµnh trß cêi cho mäi ngêi TruyÖn ch©m biÕm hiÖn tîng ngêi nghe gãp ý mÊt hÕt chñ kiÕn, kh«ng biÕt suy xÐt, dÉn ®Õn viÖc lµm v« lÝ Cã yÕu tè g©y cêi T×nh huèng hµi híc. C¶ hai ®Òu cè ®ua tµi Têng nh cã lÝ thùc ra rÊt phi lÝ Nh»m g©y cêi, mua vui, phª ph¸n, ch©m biÕm thãi h tËt xÊu, híng tíi c¸i tèt Phª ph¸n tÝnh hay khoe cña cña mét sè ngêi giµu cã Ngêi nghe gãp ý mÊt hÕt chñ kiÕn, kh«ng biÕt suy xÐt. Lµm g× còng ph¶i cã chñ kiÕn, biÕt tiÕp thu, cã suy xÐt (Tham kh¶o: §Ïo cµy gi÷a ®êng) So s¸nh VH DG vµ VH viÕt Néi dung ss VH D©n gian VH viÕt Ra ®êi Thêi viÔn cæ, cha cã ch÷ viÕt ThÕ kØ X, cã ch÷ viÕt Ng s¸ng t¸c TËp thÓ quÇn chóng lao ®éng C¸ nh©n trÝ thøc phong kiÕn KiÎu s¸ng t¸c S¸ng t¸c tËp thÓ, truyÒn miÖng, cã dÞ b¶n S¸ng t¸c c¸ nh©n, dïng ch÷ viÕt, æn ®Þnh cao Mèi quan hÖ G¾n bã mËt thiÕt víi ®êi sèng céng ®ång, ph« diÔn trong c¸c sinh ho¹t tËp thÓ nh lÔ, héi, cã tÝnh diÔn xíng Mang dÊu Ên c¸ nh©n. §i s©u ®Ò cao c¸i t«i Ph¶n ¸nh c¸i chung §i s©u t©m tr¹ng, kh¼ng ®Þnh c¸i t«i Theo c«ng thøc, chuÈn mùc, khu«n mÉu Theo c¶m høng s¸ng t¸c, nhiÒu c¸ch t©n míi l¹ Dïng trong sinh ho¹t Dïng c¶ trong nghi lÔ Vai trß Lµm nÒn cho v¨n häc d©n téc N©ng cao, kh¼ng ®Þnh v¨n häc d©n téc Đề: Em hãy tả lại cánh đồng lúa chín quê em vào một buổi sáng đẹp trời. Bước 1: Xác định yêu cầu của đề: - Cảnh được tả: Cánh đồng lúa chín - Thời gian miêu tả: buổi sáng. Bước 2: Lập dàn ý đại cương: I. Mở bài: Giới thiệu cánh đồng lúa chín vào buổi sáng đẹp trời. II. Thân bài: Tả bao quát cánh đồng, tả chi tiết một vài thửa ruộng , tả cảnh làm việc của các bác nông dân III. Kết bài: Nêu ấn tượng và cảm nghĩ của bản thân trước cảnh cánh đồng. Bước 3: lập dàn ý chi tiết: I. mở bài: - Nêu lí do ra thăm cánh đồng( chủ nhật về quê, đI thăm đồng ) - Thấy cánh đồng lúa chín dưới ánh nắng ban mai thật đẹp II. Thân bài: 1. tả bao quát: Dưới ánh nắng ban mai, cánh đồng như một tấm thảm vàng trảI rộng. 2. Tả chi tiết: - Những thửa ruộng lúa chín vàng rực - Những thửa lúa đã chín, bông lúa nhiều hạt làm thân lúa uốn cong xuống giống cáI cần câu. - Từng cơn gió thổi làm cho tưngf khoảng lúa lay động khác nhau. - Mùi vị: mùi thơm của lúa, của rơm rạ. 3. Hoạt động của con gười và cảnh xung quanh: - Một số người đang gặt lúa, tay liềm, tay cầm những bông lúa một vài chú bé đI chăn trâu thổi sáo vang - Bầu trời cao rộng, ánh nắng toả xuống cánh đồng, từng đám mây nhẹ nhàng trôI theo gió. - Chim chao mình bay lượn, thỉnh thoảng cất tiếng hót líu lo. - Hàng phi lao reo vui trong gió. III. Kết luận: nêu cảm nghĩ và ấn tượng: Vui vì thấy báo hiệu một vụ mùa bội thu, đI xa rồi mà âm thanh và mùi vị của cánh đồng lúa chín còn đọng mãi. 4. Cñng cè: Nh¾c l¹i néi dung kiÕn thøc c¬ b¶n 5. Híng dÉn häc tËp: Häc bµi, «n tËp chuÈn bÞ kiÓm tra. Hoµn thiÖn bµi tËp. ----------------------------------------------------------------------------------------- TiÕt 137, 138 Ngày soạn: 5/5/2014 KIỂM TRA TỔNG HỢP CUỐI NĂM I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Qua giê kiÓm tra hÖ thèng ho¸ ®îc kiÕn thøc ®· häc vÒ TiÕng ViÖt tËp lµm v¨n, v¨n häc. - §¸nh gi¸ ®îc kh¶ n¨ng nhËn thøc, ghi nhí, bµi häc cña mçi häc sinh. - RÌn ý thøc tù gi¸, nghiªm tóc lµm bµi còng nh kü n¨ng lµm bµi tæng hîp. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG 1. Kiến thức: Qua giê kiÓm tra hÖ thèng ho¸ ®îc kiÕn thøc ®· häc vÒ TiÕng ViÖt tËp lµm v¨n, v¨n häc. 2. Kĩ năng - §¸nh gi¸ ®îc kh¶ n¨ng nhËn thøc, ghi nhí, bµi häc cña mçi häc sinh. - RÌn ý thøc tù gi¸, nghiªm tóc lµm bµi còng nh kü n¨ng lµm bµi tæng hîp. III. CHUẨN BỊ - Đề của phòng giáo dục Thanh Oai - Häc sinh: ¤n tËp, kiÓm tra IV. TIẾN TRÌNH DẠY-HỌC 1. Ổn ®Þnh tæ chøc 2. KiÓm tra bµi cò 3. Bµi míi Câu 1 (3đ) Đọc đoạn trích và trả lời câu hỏi: “ Bởi tôi ăn uống điều độ và làm việc có chừng mực nên tôi chóng lớn lắm. Chẳng bao lâu, tôi đã trở thành một chàng dế thanh niên cường tráng. Đôi càng tôi mẫm bóng. Những cái vuốt ở chân, ở khoeo cứ cứng dần và nhọn hoắt. Thỉnh thoảng, muốn thử sự lợi hại của những chiếc vuốt, tôi co cẳng lên, đạp phanh phách vào các ngọn cỏ. Những ngọn cỏ gãy rạp, y như có nhát dao vừa lia qua. Đôi cánh tôi, trước kia ngắn hủn hoẳn, bây giờ thành cái áo dài kín xuống tận chấm đuôi. Mỗi khi tôi vũ lên, đã nghe tiếng phành phạch giòn giã. Lúc tôi đi bách bộ thì cả người tôi rung rinh một màu nâu bóng mỡ soi gương được và rất ưa nhìn. Đầu tôi to ra và nổi từng tảng, rất bướng. Hai cái răng đen nhánh lúc nào cũng nhai ngoàm ngoạp như hai lưỡi liềm máy làm việc. Sợi râu tôi dài và uốn cong một vẻ rất đỗi hùng dũng.” ( Trích Ngữ văn 6, tập 2) Đoạn văn trên được trích từ tác phẩm nào? Tác giả là ai? Đoạn văn sử dụng ngôi kể thứ mấy? Đoạn văn trên được viết theo phương thức biểu đạt chủ yếu nào? Tác giả đã sử dụng biện pháp tu từ nào trong câu: “ Hai cái răng đen nhánh lúc nào cũng nhai ngoàm ngoạp như hai lưỡi liềm máy làm việc.” ? Hãy xác định chủ ngữ, vị ngữ trong câu: “Đôi càng tôi mẫm bóng” và cho biết câu đó thuộc kiểu câu gì? (Xét về mặt cấu tạo ngữ pháp và mục đích nói)? Câu 2 (2đ) Viết đoạn văn nêu cảm nhận của em về khổ thơ: “ Anh đội viên mơ màng Như nằm trong giấc mộng Bóng Bác cao lồng lộng Ấm hơn ngọn lửa hồng” ( Trích: “ Đêm nay Bác không ngủ” - Minh Huệ NV6, tập 2) Câu 3 (5đ) Em hãy tả lại hình ảnh của thầy (hoặc cô giáo) đang giảng bài trong một tiết học mà em thích nhất. A. ĐỀ: PHẦN I: Trắc nghiệm( 2đ) Đọc kĩ đọn văn sau và trả lời câu hỏi bằng cách ghi đáp án đúng vào bài làm của mình. “ Bởi tôi ăn uống điều độ và làm việc có chừng mực nên tôi chóng lớn lắm. Chẳng bao lâu, tôi đã trở thành một chàng Dế thanh niên cường tráng. Đôi càng tôi mẫm bóng. Những cái vuốt ở chân, ở khoeo cứ cứng dần và nhọn hoắt(). Đôi cánh tôi trước kia ngắn hủn hoẳn bây giờ thành cái áo dài kín xuống tận chấm đuôi. Mỗi khi tôi vũ lên, đã nghe tiếng phành phạch giòn giã. Lúc tôi đi bách bộ thì cả người tôi rung rinh một màu nâu bóng mỡ soi gương được và rất ưa nhìn. Đầu tôi to ra và nổi từng tảng rất bướng. Hai cái răng đen nhánh lúc nào cũng nhai ngoàm ngoạp như hai lưỡi liềm máy làm việc. Sợi râu dài và uốn cong một vẻ rất đỗi hùng dũng. Tôi rất lấy làm hãnh diện với bà con về cặp râu ấy lắm. Cứ chốc chốc tôi lại trịnh trọng và khoan thai đưa cả hai chân lên vuốt râu” ( Bài học đường đời đầu tiên- trích “Dế Mèn phiêu lưu kí”- Ngữ văn 6 Tập II) Tác phẩm Dế Mèn phiêu lưu kí được viết theo thể loại gì? A. Truyện B. Bút kí C. Hồi kí D. Viết thư. 2. Đoạn văn trên được viết theo phương thức biểu đạt chính nào? A. Tự sự B. Miêu tả. C. Biểu cảm D. Nghị luận. 3. Nội dung của đoạn văn trên là: A. Miêu tả ngoại hình, hành động và tính cách Dế Mèn. B. Miêu tả tính cách của Dế Mèn. C. Miêu tả vẻ đẹp cường tráng của Dế Mèn. D. Miêu tả hành động ngỗ nghịch của Dế Mèn. 4. Từ mẫm trong đoạn văn trên có nghĩa là gì? A. Đầy đặn. mập mạp B. Căng tròn C. Láng mượt D. Chắc chắn. 5. Trong các câu văn sau, câu nào không sử dụng phó từ? A. Những cái vuốt ở chân, ở khoeo cứ cứng dần và nhọn hoắt. B. Hai cái răng đen nhánh lúc nào cũng nhai ngoàm ngoạp. C. Đầu tôi to ra và nổi từng tảng rất bướng. D. Sợi râu tôi dài và uốn cong. 6. Tác giả đã sử dụng biện pháp tu từ gì trong câu văn: “ Tôi lấy làm hãnh diện với bà con về cặp râu ấy lắm” A. So sánh B. Nhân hoá C. Ẩn dụ D. Hoán dụ. 7. Nếu viết: “Trước kia ngắn hủn hoẳn bây giờ thành cái áo dài kín xuống tận chấm đuôi.” Thì câu mắc lỗi nào? A. Thiếu chủ ngữ B. Thiếu vị ngữ C. Thiếu cả nòng cốt câu D. Không mắc lỗi. 8. Trong các câu sau, câu nào không phải là câu trần thuật đơn? A. Chẳng bao lâu, tôi đã trở thành một chàng dế thanh niên cường tráng. B. Đôi càng tôi mẫm bóng. C. Bởi tôi ăn uống điều độ và làm việc có chừng mực nên tôi chóng lớn lắm. D. Tôi lấy làm hành diện với bà con về cặp râu ấy lắm. PHẦN II: Tự luận( 8đ) Câu 1(3đ) Cho câu thơ: Chú bé loắt choắt. Chép thuộc lòng 7 câu tiếp theo liền kề câu thơ trên. Đoạn thơ em vừa chép nằm trong tác phẩm nào, của ai? Trong đoạn thơ có biện pháp tu từ nào? Nêu tác dụng của biện pháp nghệ thuật đó? Em có suy nghĩ gì về chú bé liên lạc được nói đến trong bài thơ? Câu 2: (5đ) Em hãy tả lại thầy ( hoặc cô giáo) đang giảng bài trong một tiết học mà em yêu thích. B. Đáp án- Biểu điểm. 4. Cñng cè: Thu bµi vµ nhËn xÐt giê lµm bµi. 5. Híng dÉn häc tËp: So¹n bµi: ch¬ng tr×nh ng÷ v¨n phÇn ®Þa ph¬ng. --------------------------------------------------------- TiÕt 139 Ngày soạn 5/5/2014 Ch¬ng tr×nh Ng÷ v¨n ®Þa ph¬ng I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - BiÕt ®îc mét sè danh lam th¾ng c¶nh cña ®Þa ph¬ng. - Su tÇm tranh ¶nh vÒ danh lam th¾ng c¶nh. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG 1. Kiến thức: BiÕt ®îc mét sè danh lam th¾ng c¶nh cña ®Þa ph¬ng. - Su tÇm tranh ¶nh vÒ danh lam th¾ng c¶nh. 2. Kĩ năng: giới thiệu, thuyết trình về danh lam thắng cảnh... III. CHUẨN BỊ 1. Gi¸o viªn: + ChuÈn bÞ bµi giíi thiÖu mét danh lam th¾ng c¶nh ë HN 2.Häc sinh: Su tÇm tranh ¶nh, viÕt lêi giíi thiÖu IV. TIẾN TRÌNH DẠY-HỌC 1. æn ®Þnh tæ chøc 2. KiÓm tra bµi cò: 3. Bµi míi Ho¹t ®éng 1: B¸o c¸o tranh ¶nh, t liÖu ®· su tÇm ®îc C¸c tæ trao ®æi, th¶o luËn Ho¹t ®éng 2: Tr×nh bµy t liÖu - Tr×nh bµy theo ®¬n vÞ tæ - GV tæng kÕt rót ra bµi häc - GV giíi thiÖu mÉu mét danh lam th¾ng c¶nh ë HN. .4. Híng dÉn häc tËp: Hoµn thiÖn phÇn giíi thiÖu
Tài liệu đính kèm: