Giáo án môn Vật lí 6 - Tuần 8 - Tiết 16 - Bài 16: Định luật Jun - Lenxơ

Tuần : 8	 Ngày soạn:
Tiết :16	 Ngày dạy
§16 ĐỊNH LUẬT JUN - LENXƠ
I/ MỤC TIÊU:
 1/ KIẾN THỨC:
- Nêu được tác dụng nhiệt của dòng điện.
- Phát biểu được nội dung và viết được hệ thức định luật Jun – Lenxơ.
 2/ KỸ NĂNG:
 Vận dụng được định luật này để giải các bài tập về tác dụng nhiệt của dòng điện.
 3/ THÁI ĐỘ:
 Chấp nhận nội dung và hệ thức định luật Jun – Lenxơ.
II/ CHUẨN BỊ: Đối với cả lớp
 Ảnh và đôi nét về cuộc đời của Jun và Lenxơ.
III. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH.
HỌAT ĐỘNG CỦA HS
TRỢ GIÚP CỦA GIÁO VIÊN
NỘI DUNG
Hoạt động 1 (5 phút)
 Tìm hiểu sự biến đổi điện năng thành nhiệt năng.
a. Kể tên một vài dụng cụ hay thiết bị biến đổi một phần điện năng thành nhiệt năng.
b. Kể tên một vài dụng cụ hay thiết bị biến đổi toàn bộ điện năng thành nhiệt năng.
* Cho HS quan sát trực tiếp hoặc giới thiệu hình vẽ các dụng cụ hay thiết bị điện sau: bóng đèn dây tóc, đèn của bút thử điện, điôt phát quang, nồi cơm điện, bàn là, ấm điện, mỏ hàn điện, máy sấy tóc, quạt điện, máy bơm nước, máy khoan điện.
* Trong số các dụng cụ hay thiết bị trên đây, dụng cụ hay thiết bị nào biến đổi điện năng đồng thời thành nhiệt năng và năng lượng ánh sáng? Đồng thời thành nhiệt năng và cơ năng?
* Trong số các dụng cụ hay thiết bị trên đây, dụng cụ hay thiết bị nào biến đổi toàn bộ điện năng thành nhiệt năng?
I:/ Trường hợp điện năng biến đổi thành nhiệt năng
1. Một phần điện năng biến đổi thành nhiệt năng:
a. Đèn dây tóc, đèn LED
b. Máy khoan, máy bơm nước, quạt điện.
2. Toàn bộ điện năng thành nhiệt năng
a.Bàn là, nồi cơm điện, mỏ hàn.
b.Dây điện trở của các dụng cụ trên bằng hợp kim 
nikêlin hay contantan , có điện trở suất rất lớn so với điện trở suất của đồng.
Hoạt động 2 (8 phút)
 Xây dựng hệ thức biểu thị định luật Jun-Lenxơ.
* Xét trường hợp điện năng biến đổi hoàn toàn thành nhiệt năng thì nhiệt lượng tỏa ra ở dây dẫn điện trở R khi có dòng điện cường độ I chạy qua trong thời gian t được tính bằng công thức nào?
* Viết công thức tính điẹn năng tiêu thụ theo I, R, t và áp dụng định luật bảo toàn và chuyển hóa năng lượng.
Tích hợp môi trường: - Đối với các thiết bị đốt nĩng như: bàn là, bếp điện, lị sưởi việc tỏa nhiệt là cĩ ích. Nhưng một số thiết bị khác như: động cơ điện, các thiết bị điện tử gia dụng khác việc tỏa nhiệt là vơ ích. 
- Biện pháp bảo vệ mơi trường: Để tiết kiệm điện năng, cần giảm sự tỏa nhiệt hao phí đĩ bằng cách giảm điện trở nội của chúng.
II Định luật Jun-Lenxơ
1. Hệ thức của định luật
Q = I2Rt
Hoạt động 3 (15 phút)
 Xử lý kết quả thí nghiệm kiểm tra hệ thức biểu thị định luật Jun- Lenxơ.
a. Đọc phần mô tả thí nghiệm hình 16.1 SGK và các dữ kiện đã thu được từ thí nghiệm kiểm tra.
b. Tiến hành làm C1.
c. Tiến hành làm C2.
d. Tiến hành làm C3.
* Đề nghị HS nghiên cứu SGK và hình 16.1 SGK.
* Tính điện năng theo công thức đã viết dưới đây.
* Viết công thức và tính nhiệt lượng Q1 nhận được, nhiệt lượng Q2 bình nhôm nhận được để đun sôi nước.
* Từ đó nhiệt lượng Q = Q1 + Q2 nước và bình nhôm nhận được khi đó và so sánh Q với A.
2. Xử lí kết quả của thí nghiệm kiêmt tra
C1:
A = I2Rt = (2,4)2.5.300 =8640 (J)
C2:
Q1 = C1m1rt = 4200.0,2.9,5 =7980 (J )
Q2 = C2 m2 r t = 880.0,078.9,5 = 652,08 (J )
Nhiệt lượng nước và bình nhôm nhận được.
Q = Q1 + Q2 = 8632,08 (j)
C3: Q A
Hoạt động 4 (4 phút)
 Phát biểu định luật Jun-Lenxơ.
* Thông báo mối quan hệ mà định luật Jun-Lenxơ đè cập tới và đề nghị HS phát biểu định luật này.
* Đề nghị HS nêu tên đơn vị của mỗi đại lượng có mặt trong định luật trên.
3. Phát biểu định luật:SGK
 Biểu thức: Q=I2Rt(1)
Trong đó:
I: cường độ dòng điện (A)
R: điện trở tb ôm (d)
t: thời gian (s)
Q: nhiệt lượng (J).
 Ngoài đơn vị Jun, nhiệt lượng còn được tính bằng đơn vị calo. Ta có:
1JUN= 0.24 Calo.
1Calo= 4.18 Jun.
 Lưu ý: nếu tính bằng đơn vị calo thì hệ thức (1) được viết lại Q= 
0.24.I2Rt.
Hoạt động 5 (8 phút)
 Vận dụng định luật Jun-Lenxơ.
a. Làm C4.
b. Làm C5.
* Từ hệ thức của định luật Jun-Lenxơ, hãy suy luận xem nhiệt lượng tỏa ra ở dây tóc bóng đèn và ở dây nối khác nhau do yếu tố nào. Từ đó tìm câ ủtả lời C4.
* Viết công thức và tính nhiệt lượng cần cung cấp để đun sôi lượng nước đã cho theo khối lượng nước, nhiệt dung riêng và độ tăng nhiệt độ.
* Viết công thức tính điện năng tiêu thụ trong thời gian t để tỏa ra nhiệt lượng cần cung cấp trên đây.
* Từ đó tính thời gian t cần dùng để đun sôi nước.
Hướng dẫn về nhà:
Đọc phần có thể em chưa biết.
Học bài và làm BT 16-17.1; 16-17.2
III/ Vận dụng:
C4: 
Dòng điện qua dây tóc đèn và dây nối bằng nhau (mắc nối tiếp ).
Dây tóc đèn có điện trở lớn nên nhiệt lượng tỏa ra nhiều, do đó dây tóc nóng tới mức phát sáng.
Dây dãn có điện trở nhỏ nên nhiệt lượng tỏa ra ít, do đó dây tóc hầu như không nóng.
C5:
Tóm tắt:
Ấm (220V-1000W)
U=220V
V=2làm=2Kg
t01=20oC
t02=1000C
C=4200J/Kgđộ.
T=?
Giải
Vì ấm sử dụng ở HĐT 220V nên công suất P=1000W
Theo ĐLBT và CHNL 
A=Q hay 
P.t=m C r t .
àt== 
 = 672 (J )
Ghi nhớ: SGK
PHẦN BỔ SUNG:
-----------------------------------------------------------------------------
-----------------------------------------------------------------------------------