Giáo án môn Ngữ văn lớp 6 - Tuần dạy 26

Ngày soạn:16/2/2011 TUÀN 26
Ngày dạy
Tiết 97: KIỂM TRA VĂN
A. Mục tiêu 
- Nhận thức của học sinh về các văn bản tự sự, văn xuôi và thơ hiện đại đã học.
- Kết hợp kiểm tra trắc nghiệm và tự luận viết những đoạn văn ngắn.
- Có thái độ tự lập vận dụng kiến thức vào bài làm của mình, không quay cóp.
B. Đề bài
Phần I: Trắc nghiệm (3đ)
Câu 1. Văn bản “Dế Mèn phiêu lưu kí” được kể theo ngôi thứ mấy?
A. Ngôi thứ nhất
C. Ngôi thứ ba
B. Ngôi thứ hai
D. Ngôi thứ ba số ít
Câu 2. Chi tiết nào không liên đến việc miêu tả ngoại hình của dượng Hương Thư?
A. Như một pho tượng đồng đúc
C. Thở không ra hơi
B. Các bắp thịt cuồn cuộn.
D. Hai hàm răng cắn chặt.
Câu 3. Văn bản nào thuộc văn học nước ngoài?
A. Sông nước Cà Mau
C. Bức tranh của em gái tôi
B. Buổi hoc cuối cùng
D. Vượt thác
Câu 4. Rừng đước dựng lên cao ngất như:
A. Dãy núi Thái Sơn hùng vĩ
C. Hai dãy Trường Sơn vô tận	
B. Dãy Trường Sơn vô tận
D. Hai dãy trường thành vô tận
Câu 5.Vị trí của người miêu tả trong văn bản: “ Sông nước Cà mau” là từ trên thuyền xuôi theo kênh rạch đúng hay sai ?
 A. Đúng B. Sai
Câu 6.Nối tên tác giả (cột A) và tác phẩm (cột B) sao cho phù hợp.
A
Tác giả
Nối
B
Tác phẩm
1
Tô Hoài
 1 - 
 2 - 
 3 - 
 4 - 
 5 - 
a
Sông nước Cà Mau
2
Đoàn Giỏi
b
Dế Mèn phiêu lưu kí
3
Tạ Duy Anh
c
Đêm nay bác không ngủ
4
Võ Quảng
d
Bức tranh của em gái tôi
5
Minh Huệ
e
Vượt thác
Phần II: Tự luận (7đ)
C©u 7. ChÐp ®óng hai khæ th¬ cuèi trong bµi “ §ªm nay B¸c kh«ng ngñ” cña 
 Minh HuÖ. ( 2 ®iÓm)
Câu 8. Hãy viết một đoạn văn khoảng từ 5- 6 câu nêu cảm nhận của em về nhân vật
 Dế Mèn. ( 3 ®iÓm)
Câu 9. Văn bản Bức tranh của em gái tôi của tác giả nào? Qua văn bản em rút ra được
 bài học gì trong cuộc sống? ( 2 ®iÓm)
C.Đáp án – Thang điểm
 Phần I: Trắc nghiệm (3đ)
 Mỗi câu trả lời đúng được 0.5 điểm
Câu
1
2
3
4
5
6
Đáp án
A
C
B
D
A
1b; 2a; 3d; 4e; 5c
Phần II: Tự luận (7đ)
C©u7. ChÐp ®óng theo yªu cÇu, kh«ng sai lçi chÝnh t¶. ( 2 ®iÓm)
Câu 8: (3đ)
Yêu cầu : - Nội dung : Cảm nhận của em về nhân vật Dế Mèn
 - Hình thức: 1 đoạn văn khoảng 5- 6 câu.
Một số ý cần có:
 Dế Mèn là một con vật như thế nào( Ngoại hình và tính cách) (1,5đ)
 Cảm nhận của en về nhân vật Dế Mèn. (1,5đ)
Câu 9: (2đ)
Bức tranh của em gái tôi của tác giả Tạ Duy Anh ( 0,5 đ)
Bài học: Mỗi chúng ta cần có lòng nhân hậu, độ lượng và bao dung, không nên có tính ghen tị và ích kỉ. ( 1,5 đ)
C. Tiến trình lên lớp
1. Ổn định
 Sĩ số 6a
2. Tiến hành kiểm tra
3. Thu bài nhận xét giờ
E. HDVN
 Làm lại bài 
 Soạn bài: Lượm 
===============================
Ngày soạn:16/2/2011 
Ngày dạy: 
Tiết 98: TRẢ BÀI TẬP LÀM VĂN TẢ CẢNH VIẾT Ở NHÀ
A. Mục tiêu 
 1. Kiến thức:
- Nhận xét những ưu điểm, khuyết điểm trong bài viết của mình.
2. Kĩ năng:
- Rèn kỷ năng tự sữa chữa nhận xét bài làm của mình, nhận xét bài viết của bạn.
3. Thái độ:
- Có thái độ trân trọng thành quả của mình và của bạn, có ý thức cầu tiến .
B. Chuẩn bị 
- GV : Chấm bài theo đáp án, phân loại bài, tìm những ưu điểm và khuyết điểm (dùng từ , đặt câu , dựng đoạn ).
- HS : Tự lập lại dàn ý, đề ra theo kiểu văn gì ?
C. Tiến trình lên lớp 
Hoạt động 1:Khởi động
1. Ổn định
 Sĩ số 6a
2. Kiểm tra
3. Giới thiệu bài
Hoạt động 2: HD trả bài
Hoạt động của thầy và trò
 Nội dung kiến thức
GV yêu cầu HS nhớ và nhắc lại đề -> GV chép lên bảng
? Đề yêu cầu gì? 
? Thể loại? Tả cảnh
? Đối tượng? Sân trường giờ ra chơi
? Những ý nào cần dưa vào?
GV nhận xét những ưu khuyết diểm của học sinh
- Dựa vào bài HS nhận xét chung sửa lỗi cơ bản
I. Đề bài
Hãy tả quang cảnh trường em trong giờ ra chơi
II. Chữa bài
1. Tìm hiểu đề
- Thể loại : Tả cảnh
- Đối tượng: Sân trường giờ ra chơi
2. Lập dàn ý
MB
- Giới thiệu chung
TB 
- Tín hiệu trống báo hiệu giờ ra chơi
- Các bạn ùa ra sân
- Các hoạt động trên sân: thể dục, các trò chơi
- Cảnh chung quanh sân trường
- Không khí giờ ra chơi: náo nhiệt
KB 
- Cảm nghĩ của em
III. Nhận xét
1.Ưu điểm
- Đa số hiểu yêu cầu của đề bài, tả đúng đối tượng là sân trường giờ ra chơi.
- Nhiều bài có bố cục rõ ràng, trình bày sạch sẽ,thoát ý.
- Một số bài biết sử dụng so sánh bài viết sinh động.
2. Hạn chế
- Còn mắc nhiều về lỗi diễn đạt, sai chính tả, chữ viết quá xấu.
- còn bài chưa có bố cục 3 phần, diễn đạt lủng củng chưa thoát ý.
III. Sửa lỗi sai
1. Bố cục
2. Chính tả
3. Dùng từ đặt câu (diễn đạt)
4. Sắp xếp ý
IV. Trả bài – Gọi điểm
*Hoạt động 3: Củng cố - HDVN
 - Nhắc lại văn miêu tả cảnh
 - Các lỗi cơ bản
 - Về tự sửa
 - Chuẩn bị bài Lượm
Ngày soạn:16/2/2011 
Ngày dạy: 
Tiết 99 : LƯỢM
 Tố Hữu
A. Mục tiêu 
1. Kiến thức:
- Cảm nhận được vẽ đẹp hồn nhiên, vui tươi trong sáng của mình. Hình ảnh Lượm, ý nghĩa cao cả trong sự hy sinh của nhân vật.
- Nắm dược thể thơ 4 chữ, nghệ thuật tả và kể trong bài thơ có yếu tố tự sự
2. Kĩ năng:
- Đọc, phân tích nhân vật 
3. Thái độ:
- Biết trân trọng những điều tốt đẹp, cảm phục sự hy sinh của Lượm.
- Học tập tấm gương thiếu niên dũng cảm
B. Chuẩn bị 
- GV : Soạn bài chu đáo.
- HS : Đọc bài và soạn bài theo câu hỏi SGK.
C. Tiến trình lên lớp 
Hoạt động 1:Khởi động
1. Ổn định
 Sĩ số 6a
2. Kiểm tra
? Đọc thuộc lòng bài thơ “Đêm nay Bác không ngủ”
3. Giới thiệu bài
Hoạt động 2: Hình thành kiến thức
Hoạt động của thầy và trò
 Nội dung kiến thức
GV: Đọc thay đổi nhip đọc thích hợp với từng đoạn
Hướng dẫn đọc và tìm hiểu chú thích
? Em hãy cho biết đôi nét về tác giả Tố Hữu và tác phẩm Lượm ?
? Văn bản chia làm mấy đoạn, nội dung của từng đoạn ?
- Từ đầu → Xa dần→ Cuộc gặp tình cờ ; - Tiếp → Giữa đồng 
→ sự hy sinh của Lượm.
- Còn lại→ Hình ảnh Lượm sống mãi
? Lượm và tác giả gặp nhau trong hoàn cảnh nào ? Cuộc chiến tranh đó Lượm làm công việc gì?
? Hình ảnh Lượm hiện lên qua những câu thơ nào? Cách dùng từ của tác giả ? Nhằm mục đích gì?
? Trang phục của Lượm ? Em có nhận xét gì về trang phục đó ?
? Cử chỉ , lời nói ?
? Tác giả dùng cách nói như thế nào?
? Lời thơ nào tả Lượm làm nhiệm vụ ? Lời thơ nào gây ấn tượng mạnh cho người đọc ?
? Cách dùng từ của tác giả có gì đặc sắc ?
? Cái chết của Lượm được miêu tả qua lời thơ nào ?
? Cái chết đổ máu được tác giả miêu tả như một giấc ngủ, gợi cho em suy nghĩ gì ?
? Tình cảm của tác giả thể hiện qua cách xưng hô như thế nào?
? Khi nghe Lượm hy sinh tác giả thay đổi cách xưng hô ntn? bộc lộ tình cảm gì ?
? Trong bài có câu thơ có cấu trúc đặc biệt? ? Hãy tìm những câu thơ đó ? Nêu tác dụng Của nó trong việc miêu tả cảm xúc ?
? Nêu nội dung chính của văn bản
? Nghệ thuật của văn bản là gì ?
Hoạt động 3
* GV: Cho HS về nhà làm bài tập
I. Đọc - Tìm hiểu chung
1. Đọc
2. Tìm hiểu chú thích.
a.Tác giả 
 - Tố Hữu (1920 – 2002) - ở Huế - nhà cách mạng , nhà thơ hiện đại.
b. Tác phẩm 
Sáng tác 1949 trong kháng chiến chống Pháp.
c. Từ khó SGK.
3. Thể loại
- Thơ tự sự, thể thơ 4 chữ.
4. Bố cục
 3 đoạn.
II. Tìm hiểu văn bản.
1. Hình ảnh Lượm.
a. Cuộc giặp gỡ tình cờ với nhà thơ.
- Ngày Huế đổ máu → sự ác liệt của chiến tranh → ẩn dụ.
- Liên lạc→ Phù hợp với lứa tuổi.
* Hình dáng: loắt choắt , thoăn thoắt, nghênh nghênh, híp mí, má đỏ.
→ Từ láy gợi hình → một hình dáng nhỏ bé nhưng nhanh nhẹn , hoạt bát.
* Trang phục: xinh xinh, ca lô đội lệch 
→ Gọn , đẹp phù hợp với công việc .
* Cử chỉ , lời nói : 
Mồm huýt sáo vang ; Như con chim chích.
Cháu đi liên lạc , vui hơn ở nhà..
- So sánh → nhanh nhẹn đáng yêu.
b. Hình ảnh Lượm trong lúc làm nhiện vụ và hy sinh.
- Bỏ thư vào bao ; Thư đề thưọng khẩn
- Vụt qua mặt trận ; Đạn bay vèo vèo.
→ Động từ , tính từ miêu tả chính xác hành động dũng cảm của Lượm và sự ác liệt của chiến tranh.
- Một dòng máu tươi ; Cháu nằm trên lúa,Hồn bay giữa đồng.
→ Vừa xót thương , vừa cảm phục. Một cái chết dũng cảm, nhẹ nhang , thanh thản.
→ Lượm không còn nhưng hình ảnh Lượm vẫn còn sống mãi với chúng ta 
2. Tình cảm của nhà thơ
- Chú – cháu → thân thiết , ruột rà.
- Hai lần gọi Lượm là đồng chí.
→ Vừa thân tình , vừa trân trọng coi Lượm như là đồng chí.
- Ra thế Thôi rồi Lượm ơi
Lượm ơi ! Lượm ơi ! còn không.
→ Câu thơ ngắt làm đôi→ Thể hiện cảm xúc nghẹn ngào, đau xót. Lượm vẫn sống mãi trong tâm trí nhà thơ, Lượm còn mãi với đất nước.
III. Tổng kết .
IV. Luyện tập
 Làm bài tập ở nhà
Hoạt động 4 :Củng cố - Dặn dò
- GV : Hệ thống lại toàn bộ nội dung bài học
- Hình ảnh Lượm gợi cho em cảm xúc gì?
- HS đọc lại ghi nhớ SGK
- Đọc phần đọc thêm , học thuộc bài thơ - Soạn bài “Mưa”
===============================
Soạn:16/2/2011
Dạy 
Tiết 100 : MƯA
 Trần Đăng Khoa
A. Mục tiêu 
1. Kiến thức:
- Cảm nhận được sức sống , sự phong phú, sinh động của bức tranh thiên nhiên và tư thế của con người được miêu tả trong bài thơ.
- Nắm được nét đặc sắc trong nghệ thuật miêu tả thiên nhiên là phép nhân hóa.
2. Kĩ năng:
- Đọc, tìm chi tiết
3. Thái độ:
- Có thái độ đúng đắn trước cảnh đẹp của thiên nhiên và sức mạnh của con người
B. Chuẩn bị 
- GV : Soạn bài chu đáo.
- HS : Đọc bài và soạn bài theo câu hỏi SGK.
C. Tiến trình lên lớp 
Hoạt động 1: Khởi động
1. Ổn định
 Sĩ số 6a
2. Kiểm tra
 ? Đọc thuộc lòng bài thơ “Lượm”
3. Giới thiệu bài
Hoạt động 2: Đọc hiểu văn bản
Hoạt động của thầy và trò
 Nội dung kiến thức
GV: Đọc theo nhịp thơ , nhanh 
? Em hãy cho biết đôi nét về tác giả Trần Đăng Khoa và tác phẩm Mưa ?
? Văn bản chia làm mấy đoạn, nội dung của từng đoạn ?
? Quang cảnh lúc trời sắp mưa được miêu tả qua những hình ảnh từ ngữ nào?
? Tác giả sử dụng biện pháp nghệ thuật gì ?
? Những cảnh vật trước cơn mưa hiện lên như thế nào ?
? Trong cơn mưa cảnh vật được miêu tả như thế nào ?
? Nhận xét về nghệ thuật miêu tả 
? Quang cảnh trước cơn mưa và sau cơn mưa được tác giả miêu tả rất phù hợp và sinh động . Vì sao có đựoc điều đó ?
? Trong cơn mưa hình ảnh của người bố đi cày về hiện lên bằng từ ngữ nào ? Hình ảnh đội sấm , đội chớp gợi cho em điều gì ?
? Nêu nội và nghệ thuật của văn bản.
GV: cho HS đọc ghi nhớ SGK
Hoạt động 3
Bài thơ tả cơn mưa ở vùng nào ? và vào mùa nào ?
HS đọc thêm SGK 
I. Đoc - Tìm hiểu chung
1. Đọc
 2. Tìm hiểu chú thích.
a.Tác giả : 
- Trần Đăng Khoa 1958
- Quê ở Hải Dương, làm thơ từ rất sớm.
b. Tác phẩm 
- Bài Mưa rút từ tập thơ đầu tay “Góc sân và khoảng trời” của tác giả.
3. Bố cục: 3 đoạn.
- Từ đầu → Đầu tròn trọc lốc → Quang cảnh lúc trời sắp mưa.
- Tiếp → Cây lá hả hê → Cảnh trong mưa.
- Còn lại → Hình ảnh con người giữa cảnh dử đội của cơn mưa.
II. Tìm hiểu văn bản
1. Quang cảnh lúc trời sắp mưa.
- Mối bay ra
- Gà rối rít tìm nơi ẩn nấp
- Ông trời mặc áo giáp đen
- Kiến hành quân 
- Lá khô gió cuốn
- Cỏ gà rung tai Sấm , chớp
-> Động từ , tính từ đặc biệt là nhân hóa
→ Một bức tranh sinh động được miêu tả qua hàng loạt hình ảnh chi tiết về hình dáng, động tác , hoạt động của nhiều cảnh vật, loài vật trước cơn mưa.
→ Khẩn trương, vội vã.
2. Quang cảnh lúc trời mưa.
- Mưa ù ù như xay lúa
- Đất trời mù trắng nước
- Cóc nhảy chó sủa
- Cây cối hả hê
→ So sánh , nhân hóa→ Cơn mưa dữ dội nhưng rất cần cho cảnh vật.
 → Tác giả quan sát và cảm nhận bằng mắt và tâm hồn cùng với sự liên tưởng tượng phong phú, tinh tế.
3. Hình ảnh con người trong cơn mưa
- Đội sấm , đội chớp 
 đội cả trời mưa
→ Lối nói ẩn dụ và cách nói khoa trương.
→ Hình ảnh con người có tầm vóc lớn lao và tư thế hiên ngang, sức mạnh to lớn có thể sánh với thiên nhiên vũ trụ.
III. Tổng kết
 Ghi nhớ SGK
IV. Luyện tập 
Cơn mưa rào vào mùa hạ ở vùng nông thôn.
 Đọc thêm : SGK – 81.
Hoạt động 4: Củng cố - Dặn dò
 - GV : Hệ thống lại toàn bộ nội dung bài học
 - Em học tập được gì sau khi học xong văn bản này ?
 - HS đọc lại ghi nhớ SGK
 - Đọc phần đọc thêm 
 - Học thuộc bài thơ - Soạn bài : Hoán dụ