I/. Mục tiêu:
- Nắm được khái niệm hoán dụ , các kiểu hoán dụ
- Hiểu được tác dụng của hoán dụ
- Biết vận dụng kiến thức về hoán dụ vào việc đọc – hiểu văn bản văn học và viết bài văn miêu tả .
II/. Kiến thức chuẩn:
1.Kiến thức :
- Khái niệm hoán dụ, các kiểu hoán dụ .
- Tác dụng của phép hoán dụ .
2.Kĩ năng :
- Nhận biết và phân tích được ý nghĩa cũng như tác dụng của phép hoán dụ trong thực tế sử dụng tiếng Việt .
- Bước đầu tạo ra một số kiểu hoán dụ trong viết và nói .
III/. Hướng dẫn - thực hiện:
Tuaàn 28 Tieát 101 NS: ND: HOAÙN DUÏ I/. Mục tiêu: Nắm được khái niệm hoán dụ , các kiểu hoán dụ Hiểu được tác dụng của hoán dụ Biết vận dụng kiến thức về hoán dụ vào việc đọc – hiểu văn bản văn học và viết bài văn miêu tả . II/. Kiến thức chuẩn: 1.Kiến thức : - Khái niệm hoán dụ, các kiểu hoán dụ . - Tác dụng của phép hoán dụ . 2.Kĩ năng : - Nhận biết và phân tích được ý nghĩa cũng như tác dụng của phép hoán dụ trong thực tế sử dụng tiếng Việt . - Bước đầu tạo ra một số kiểu hoán dụ trong viết và nói . III/. Hướng dẫn - thực hiện: HOAÏT ÑOÄNG GIAÙO VIEÂN HÑHS NOÄI DUNG Hoạt động 1 : Khởi động . 1.Ổn định lớp . 2.Kiểm tra bài cũ : + Theá naøo laø aån duï ? ( 8 ñieåm ) -> Laø goïi teân söï vaät, hieän töôïng naøy baèng teân söï vaät, hieän töôïng khaùc coù neùt töông ñoàng vôùi noù nhaèm taêng söùc gôïi hình, gôïi caûm cho söï dieãn ñaït. + Caâu thô naøo döôùi ñaây coù söû duïng pheùp aån duï ? ( 2 ñieåm ) A. Boùng Baùc cao loàng loäng B. Baùc vaãn ngoài ñinh ninh ü C. Ngöôøi cha maùi toùc baïc D. Chuù cöù vieäc nguû ngon. 3.Giới thiệu bài mới : ÔÛ giôø hoïc tröôùc cô ñaõ höôùng daãn caùc em pheùp tu töø aån duï laø goïi teân söï vaät, hieän töôïng naøy baèng teân söï vaät hieän töôïng khaùc döïa treân tính chaát töông ñoàng. Giôø hoïc naøy chuùng ta tieáp tuïc tìm hieåu moät bieän phaùp tu töø döïa treân tính chaát töông caän (gaàn nhau), ñoù laø bieän phaùp tu töø hoaùn duï. Hoạt động 2 : Hình thành kiến thức . Höôùng daãn HS tìm hieåu theá naøo laø Hoaùn duï ? -Gv treo baûng phuï. Goïi HS ñoïc ví duï. - Hoûi: Caùc töø in ñaäm trong khoå thô treân chæ ai ? - GV nhaän xeùt. -Aùo naâu à Noâng daân . -Aùo xanh à Coâng nhaân . => Caùch noùi döïa vaøo quan heä ñaëc ñieåm, tính chaát (noâng daân thöôøng maëc aùo naâu, coâng nhaân thöôøng maëc aùo xanh khi laøm vieäc) -Noâng thoân à Chæ nhöõng ngöôøi soáng ôû noâng thoân -Thò thaønh à Chæ nhöõng ngöôøi soáng ôû thaønh thò . =>Caùch goïi nhö vaäy döïa vaøo quan heä giöõa vaät chöùa ñöïng (noâng thoân, thaønh thò) vôùi vaät bò chöùa ñöïng (nhöõng ngöôøi soáng ôû noâng thoân vaø thaønh thò) . -Hoûi: Giöõa “aùo naâu” vaø “aùo xanh”; “noâng thoân” vaø “thò thaønh” coù quan heä vôùi nhau nhö theá naøo vôùi söï vaät ñöôïc chæ ? => Aùo naâu, aùo xanh, noâng thoân, thò thaønh : Söï vaät ñöôïc goïi teân -> Söï vaät ñöôïc bieåu thò à quan heä : vaät chöùa ñöïng à vaät bò chöùa ñöïng (noâng thoân-> ngöôøi noâng daân ; thaønh thò -> ngöôøi coâng nhaân) -Hoûi: Caùch dieãn ñaït naøy coù taùc duïng gì? => Taùc duïng : Ngaén goïn, taêng tính hình aûnh vaø haøm suùc cho caâu vaên . Nhö vaäy, hoaùn duï goïi laø teân söï vaät hieän töôïng naøy baèng teân söï vaät hieän töôïng khaùc coù quan heä gaàn guõi. Caùch goïi nhö vaäy laøm cho caâu vaên taêng söùc gôïi hình, gôïi caûm cho dieån ñaït Hoûi: Caùch dieãn ñaït treân laø hoaùn duï. Vaäy em hieåu theá naøo laø hoaùn duï ? Ä Gv choát laïi nhö ghi nhôù -Goïi teân söï vaät baèng teân söï vaät khaùc coù quan heä gaàn guõi vôùi noù goïi laø hoaùn duï. -Hs ñoïc laïi ghi nhôù. -Lớp cáo cáo -Hs nghe câu hỏi và lên trả lời . -Hs nghe và ghi tựa bài . - Ñoïc . - HS traû lôøi caù nhaân : noâng nhaân vaø coâng nhaân ; ngöôøi daân soáng ôû noâng thoân vaø thaønh thò . - HS traû lôøi caù nhaân : Coù quan heä gaàn guõi giöõa vaät chöùa ñöïng vaø vaät bò chöùa ñöïng. - HS traû lôøi caù nhaân : taêng söùc gôïi hình, gôïi caûm cho söï dieãn ñaït . - Nghe. - HS trả lời cá nhân . - Ñoïc laïi ghi nhôù. I/ HOAÙN DUÏ LAØ GÌ ? 1. Tìm hieåu ví duï : - Aùo naâu à chæ nhöõng ngöôøi noâng daân. - Aùo xanh à chæ nhöõng ngöôøi coâng nhaân. Ä Quan heä giöõa ñaëc ñieåm, tính chaát vôùi söï vaät coù ñaëc ñieåm, tính chaát . - Noâng thoân à chæ nhöõng ngöôøi soáng ôû noâng thoân. - Thò thaønh à chæ nhöõng ngöôøi soáng ôû thaønh thò. Ä Quan heä giöõa vaät chöùa ñöïng vaø vaät bò chöùa ñöïng . ðTaùc duïng cuûa aån duï : Ngaén goïn, taêng tính hình aûnh vaø haøm suùc cho caâu vaên . 2. Ghi nhôù : (SGK.Trang 82) Hoaùn duï laø goïi teân söï vaät, hieän töôïng, khaùi nieäm baèng teân cuûa moät söï vaät, hieän töôïng, khaùi nieäm khaùc coù moái quan heä gaàn guõi vôùi noù nhaèm taêng söùc gôïi hình, gôïi caûm cho söï dieãn ñaït . Höôùng daãn Hs tìm hieåu caùc kieåu Hoaùn duï. - Goïi HS ñoïc caùc ví duïa,b,c; chuù yù nhöõng töø in ñaäm trong baûng phuï. Hoûi : Caùc pheùp hoaùn duï ñöôïc thöïc hieän qua caùc töø ngöõ naøo ? Chuùng coù quan heä nhö theá naøo ñoái vôùi caùc söï vaät ñöôïc chæ ? - GV ñöa theâm ví duï (baûng phuï). “Vì sao Hoà Chí Minh” - GV nhaän xeùt. Baøn tay ta laø ngöôøi lao ñoäng- traùi ñaát laø vaät chöùa ñöïng ñeå goïi söï vaät bò chöùa ñöïng - Aùo chaøm laø daáu hieäu söï vaät- Moät,Hai laø caùi cuï theå ñeå noùi caùi tröøu töôïng Hoûi : Moãi VD laø moät kieåu hoaùn duï, vaäy em haõy cho bieát coù maáy kieåu hoaùn duï ? -GV choát laïi ghi nhôù 2 theo ghi nhôù vaø ñoàng thôøi cuõng noùi roõ : Neáu aån duï döïa treân quan heä töông ñoàng (gioáng nhau) giöõa caùc söï vaät, thì hoaùn duï döïa treân quan heä töông caän (gaàn nhau) giöõa caùc söï vaät) -HS ñoïc ghi nhôù 2 - Ñoïc. - Traû lôøi caù nhaân : + Baøn tay = ngöôøi lao ñoäng. + Moät, ba = soá ít, soá nhieàu. + Ñoå maùu = chieán tranh + Traùi Ñaát = nhaân loaïi - Traû lôøi caù nhaân: 4 kieåu : -Laáy moät boä phaän ñeå goïi toaøn theå . -Laáy vaät chöùa ñöïng ñeå goïi vaät bò chöùa ñöïng . -Laáy daáu hieäu söï vaät ñeå goïi söï vaät . -Laáy caùi cuï theå ñeå goïi caùi tröøu töôïng. -Hs ñoïc ghi nhôù 2. II. CAÙC KIEÅU HOAÙN DUÏ. 1. Tìm hieåu caùc ví duï : a) Baøn tay ta = boä phaän cuûa con ngöôøi (thay cho ngöôøi lao ñoäng) => Laáy moät boä phaän ñeå goïi toaøn theå . b) Moät ,Ba = Soá löôïng cuï theå (thay cho soá ít vaø soá nhieàu) => Laáy caùi cuï theå ñeå goïi caùi tröøu töôïng . c) Ñoå maùu = Daáu hieäu (thay cho söï hy sinh, maát maùt, laø ngaøy Hueá xaûy ra chieán söï) => Laáy daáu hieäu söï vaät ñeå goïi söï vaät d) Traùi Ñaát = Nhaân loaïi => Laáy vaät chöùa ñöïng ñeå goïi vaät bò chöùa ñöïng . 2. Ghi nhôù 2 :(SGK.Trang 83) Coù boán kieåu hoaùn duï thöôøng gaëp laø : Laáy boä phaän ñeå goïi toaøn theå ; Laáy vaät chöùa ñöïng ñeå goïi vaät bò chöùa ñöïng ; Laáy daáu hieäu cuûa söï vaät ñeå goïi söï vaät ; Laáy caùi cuï theå ñeå goïi caùi tröøu töôïng . Hoạt động 3 : Luyện tập . Höôùng daãn HS Luyeän taäp. -Yeâu caàu HS laàn löôït xaùc ñònh yeâu caàu caùc baøi taäp (1),(2) -GV gôïi yù HS caùch laøm nhön sau: Baøi 1: Döïa vaøo Ghi nhôù 1, xaùc ñònh pheùp hoaùn duï vaø moái quan heä giöõa chuùng. Hs nhaän xeùt . Gv choát : -Laøng xoùm= Vaät chöùa ñöïng-vaät bò chöùa ñöïng. - Möôøi naêm= Caùi cuï theå - caùi tröøu töôïng. - Aùo chaøm = daáu hieäu cuûa söï vaät vôùi söï vaät . - Traùi ñaát = Vaät chöùa ñöïng-vaät bò chöùa ñöïng. Treo baûng phuï (ñeå troáng phaàn ghi gioáng vaø khaùc ) ñeå hoïc sinh chia nhoùm thaûo luaän (3 phuùt) vaø sau ñoù cho ñaïi dieän Hs leân ñieàn vaøo . Baøi 2: Döïa vaøo khaùi nieäm aån duï vaø hoaùn duï ñeå so saùnh söï gioáng vaø khaùc nhau . Aån duï vaø hoaùn duï gioáng nhau ôû ñieåm naøo ? Gv cho Hs thaûo luaän nhoùm vaø cöû ñaïi dieän leân baûng ñieàn vaøo . Chuù yù Hs : Gioáng nhau döïa vaøo ghi nhôù 1 cuûa 2 baøi, coøn khaùc nhau thì döïa vaøo ghi nhôù 2 cuûa hai baøi (Töông ñoàng- Töông caän veà caùc kieåu aån vaø hoaùn duï) -Gioáng : Goïi teân söï vaät, hieän töôïng naøy baèng teân söï vaät, hieän töôïng khaùc . Hoûi :Aån duï vaø hoaùn duï khaùc nhau ôû ñieåm naøo ? Gv cho Hs leân baûng ñieàn vaøo . -Khaùc : + Aån duï : Döïa vaøo quan heä töông ñoàng. Cuï theå laø töông ñoàng veà : -Hình thöùc . -Caùch thöùc thöïc hieân . -Phaåm chaát; -Caûm giaùc +Hoaùn duï : Döïa vaøo quan heä töông caän. Cuï theå : -Boä phaän -> toaøn theå . -vaät chöùa ñöïng -> vaät bò chöùa ñöïng -daáu hieäu cuûa söï vaät -> söï vaät -Cuï theå ->Tröøu töôïng . Gv nhaän xeùt vaø chöõa laïi cho ñuùng . Baøi taäp 3 : -Hs ñoïc yeâu caàu cuûa baøi taäp 3 (Gv thöïc hieän hoaät ñoäng naøy khi coøn thôøi gian – Neáu khoâng coù thôøi gian thì Gv höôùng daãn Hs thöïc hieän ôø nhaø ) . Hs laàn löoät xaùc ñònh yeàu b aøi taäp -Laøng xoùm= Vaät chöùa ñöïng-vaät bò chöùa ñöïng. - Möôøi naêm= Caùi cuï theå - caùi tröøu töôïng. - Aùo chaøm = daáu hieäu cuûa söï vaät vôùi söï vaät . - Traùi ñaát = Vaät chöùa ñöïng-vaät bò chöùa ñöïng. -Hs laéng nghe vaø thöïc hieän. -*Gioáng : Goïi teân söï vaät, hieän töôïng naøy baèng teân söï vaät, hieän töôïng khaùc . -*Khaùc : + Aån duï : Döïa vaøo quan heä töông ñoàng. Cuï theå laø töông ñoàng veà : -Hình thöùc . -Caùch thöùc thöïc hieân . -Phaåm chaát; -Caûm giaùc +Hoaùn duï : Döïa vaøo quan heä töông caän. Cuï theå : -Boä phaän -> toaøn theå . -vaät chöùa ñöïng -> vaät bò chöùa ñöïng -daáu hieäu cuûa söï vaät -> söï vaät -Cuï theå ->Tröøu töôïng . III. LUYEÄN TAÄP Baøi taäp 1: -Caùc pheùp hoaùn duï vaø moái quan heä : a. Laøng xoùm = ngöôøi noâng daân. ðVaät chöùa ñöïng-vaät bò chöùa ñöïng. b.Möôøi naêm, traêm naêm = thôøi gian tröôùc maét à Thôøi gian laâu daøi . ð Caùi cuï theå - caùi tröøu töôïng. c. Aùo chaøm = ngöôøi daân Vieät Baéc. ð daáu hieäu cuûa söï vaät vôùi söï vaät . d. Traùi ñaát = nhaân loaïi. ð Vaät chöùa ñöïng-vaät bò chöùa ñöïng. Baøi taäp 2: So saùnh aån duï vaø hoaùn duï: Aån duï Hoaùn duï Gioáng Goïi teân söï vaät, hieän töôïng naøy baèng teân söï vaät, hieän töôïng khaùc . Khaùc Döïa vaøo quan heä töông ñoàng. Cuï theå laø töông ñoàng veà : -Hình thöùc . -Caùch thöùc thöïc hieân . -Phaåm chaát; -Caûm giaùc Döïa vaøo quan heä töông caän. Cuï theå : -Boä phaän -> toaøn theå . -vaät chöùa ñöïng -> vaät bò chöùa ñöïng -daáu hieäu cuûa söï vaät -> söï vaät -Cuï theå ->Tröøu töôïng Hoạt động 4 : Củng cố - Dặn dò . 4.Củng cố : - Thế nào là biện pháp tu từ hoán dụ ? Cho ví dụ . - Có mấy kiểu hoán dụ ? Hãy kể ra . 5.Dặn dò : *Bài vừa học : + Khái niệm về biện pháp tu từ hoán dụ , ví dụ . + Các kiểu hoán dụ và bài tập luyện tập . *Chuẩn bị bài mới : Tập làm thơ bốn chữ . + I/. Chuẩn bị ở nhà : Thực hiện trả lời và làm bài các mục 1,2,3,4,5 SGK/85,86. + II/. Tập làm thơ bốn chữ tại lớp : Thực hiện 4 bài tập SGK/85 (chú ý phần đọc thêm để hiểu các thực hiện) . *Bài sẽ trả bài : Kiểm tra tập soạn bài. v Hướng dẫn tự học : - Nhớ được khái niệm hoán dụ . - Viết một đoạn văn miêu tả có sử dụng phép hoán dụ . - HS traû lôøi ... òp : 2/2 thích hôïp vôùi loái keå vaø taû. II. Moät soá thuaät ngöõ caàn naém: - Vaàn löng : Coøn goïi laø yeâu vaän laø loaïi vaàn ñöôïc gieo vaøo giöõa doøng thô. VD: Maây löng chöøng haøng Veà ngang löng nuùi Ngaøn caây nghieâm trang Mô maøng theo buïi .. (Xuaân Dieäu) Vaàn löng : haøng-ngang, trang-maøng Vaàn chaân : haøng-trang, nuùi buïi . - Vaàn chaân : Coøn goïi laø cöôùc vaän ñöôïc gieo vaøo cuoái doøng thô coù taùc duïng ñaùnh daáu söï keát thuùc cuûa doøng thô.(VD treân) - Gieo vaàn lieàn : Khi caùc caâu thô coù vaàn lieân tieáp gioáng nhau. VD: Ngheù haøng ngheù heï Ngheù chaúng theo meï Thì ngheù theo ñaøn Ngheù chôù ñi caøn Keû gian noù baét (Ñoàng dao) Vaàn lieàn : heï-meï, ñaøn-caøn . - Gieo vaàn caùch : Caùc vaàn taùch ra khoâng lieàn nhau. VD: Chaùu ñi ñöôøng chaùu Chuù leân ñöôøng ra Ñeán nay thaùng saùu Chôït nghe tin nhaø (Toá Höõu) Vaàn caùch : chaùu-saùu - Gieo vaàn hoån hôïp : Gieo vaàn khoâng theo thöù töï naøo . VD: Chuù beù loaét choaét Caùi xaéc xinh xinh Caùi chaân thoaên thoaét Caùi ñaàu ngheânh ngeânh . (Toá Höõu) Vaàn löng, vaàn chaân, töï do.....: Choaét-Xaéc, choaét-thoaét , xinh-xinh III. Taäp laøm thô boán chöõ : (Thöïc hieän theo caùc böôùc) Hoạt động 4 : Củng cố - Dặn dò . 4.Củng cố : - Nhớ đặc điểm của thể thơ bốn chữ . - Nhớ một số vần cơ bản . - Nhận diện thể thơ bốn chữ . - Sưu tầm một số bài thơ được viết theo thể thơ naỳ hoăc tự sáng tác thêm các bài thơ bốn chữ . 5. Dặn dò : *Bài vừa học : + Nhớ đặc điểm của thể thơ bốn chữ . + Nhớ một số vần cơ bản . + Nhận diện thể thơ bốn chữ . *Chuẩn bị bài mới : Cô Tô . + Tìm hiểu chung về tác giả, tác phẩm ... + Trả lời câu hỏi trong phần đọc-hiểu văn bản . + Luyện tập (1,2) . *Bài sẽ trả bài : Mưa (THCHD) v Hướng dẫn tự học : - Nhớ đặc điểm của thể thơ bốn chữ . - Nhớ một số vần cơ bản . - Nhận diện thể thơ bốn chữ . - Sưu tầm một số bài thơ được viết theo thể thơ này hoặc tự sáng tác thêm các bài thơ bốn chữ . - HS traû lôøi theo yeâu caàu cuûa giaùo vieân . - HS nghe vaø thöïc hieän theo yeâu caàu cuûa giaùo vieân . Tieát 103,104 COÂ TOÂ NGUYEÃN TUAÂN I/. Mục tiêu: - Hiểu và caûm nhaän ñöôïc veû ñeïp sinh ñoäng, trong saùng`cuûa böùc tranh thieân nhieân vaø ñôøi soáng con ngöôøi ôû vuøng ñaûo Coâ Toâ ñöôïc mieâu taû trong baøi vaên. - Hiểu ñöôïc ngheä thuaät mieâu taû vaø taøi naêng söû duïng ngoân ngöõ ñieâu luyeän cuûa taùc giaû. - Yêu mến thiên nhiên và con người trên đất nước . II/. Kiến thức chuẩn: 1.Kiến thức : Vẻ đẹp của đất nước ở một vùng biển đỏa . Tác dụng của một số biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong văn bản . 2.Kĩ năng : - Đọc diễn cảm văn bản : giọng đọc vui tươi, hồ hởi . - Đọc – hiểu văn bản ký có yếu tố miêu tả . - Trình bày suy nghĩ, cảm nhận của bản thân về vùng đảo Cô Tô sau khi học xong văn bản . III/. Hướng dẫn - thực hiện: HOAÏT ÑOÄNG GIAÙO VIEÂN HÑHS NOÄI DUNG Hoạt động 1 : Khởi động . 1.Ổn định lớp . 2.Kiểm tra bài cũ : - Ñoïc thuoäc loøng ñoaïn thô töø “ Moät hoâm naøo ñoù “ cho ñeán heát baøi thô ? ( 8 ñieåm ) -> Hoïc sinh ñoïc thuoäc, troâi chaûy , ñuùng gioïng, dieãn caûm. - Veû ñeïp cuûa Löôïm trong hai khoå thô 2 vaø 3 laø veû ñeïp gì ? ( 2 ñieåm ) A. Khoeû maïnh, cöùng caùp. B.Hieàn laønh, deã thöông. C. Raén roûi, cöông nghò. ü D. Hoaït baùt, hoàn nhieân. 3.Giới thiệu bài mới : ÔÛ ñaàu hoïc kyø II, chuùng ta ñaõ ñöôïc ñeán tham quan vuøng ñaát Caø Mau. Vaên baûn hoâm nay seõ ñöa caùc em ñeán ñaûo Coâ Toâ. Hoạt động 2 : Đọc-hiểu văn bản . Höôùng daãn Hs tìm hieåu taùc giaû, taùc phaåm vaø boá cuïc cuûa truyeän : - Goïi HS ñoïc chuù thích daáu sao. Töø Khoù : ( sgk ) . - Neâu vaøi neùt veà taùc giaû, taùc phaåm - GV giaûng theâm veà taùc giaû, taùc phaåm(saùch tham khaûo) - Goïi HS ñoïc vaên baûn. Hoûi: Theo em, baøi vaên chia laøm maáy ñoaïn ? Moãi ñoaïn neâu leân yù gì ? =>Choát : ba ñoaïn : a) Töø ñaàu .. “theo muøa soùng ôû ñaây”: Veû ñeïp trong saùng cuûa ñaûo Coâ Toâ sau côn baõo . b) “Maët trôøi lainhòp caùnh” :Caûnh maët trôøi moïc treân bieån Coâ Toâ. c) coøn lai : Caûnh sinh hoaït cuûa con ngöôøi. -Lớp cáo cáo -Hs nghe câu hỏi và lên trả lời . -Hs nghe và ghi tựa bài . - Hs ñoïc chuù thích * vaø neâu nhöõng thoâng tin chính veà taùc giaû, taùc phaåm - Hs laéng nghe - Hs ñoïc vaên baûn vaø tìm boá cuïc - Hs laéng nghe , nhaän xeùt vaø ghi nhaän I/. Tìm hiểu chung: 1.Taùc giaû – Taùc phaåm. a. Taùc giaû : - Nguyeãn Tuaân ( 1910 – 1987), queâ ôû Haø Noäi , laø nhaø vaên noåi tieáng , sôû tröôøng veà tuyø buùt vaø kyù. Taùc phaåm cuûa Nguyeãn tuaân luoân theå hieän phong caùch ñoäc ñaùo, taøi hoa, söï hieåu bieát phong phuù veà moïi maët vaø voán ngoân ngöõ giaøu coù, ñieâu luyeän. b. Taùc phaåm: - Coâ Toâ laø phaàn cuoái cuûa baøi kyù Coâ Toâ , ñöôïc vieát trong chuyeán thaêm ñi thöïc teá thaêm ñaûo Coâ Toâ cuûa taùc giaû. 2. Boá cuïc : - Chia laøm ba ñoaïn : a) Töø ñaàu .. “theo muøa soùng ôû ñaây”: Veû ñeïp trong saùng cuûa ñaûo Coâ Toâ sau côn baõo . b) “Maët trôøi lainhòp caùnh” :Caûnh maët trôøi moïc treân bieån Coâ Toâ. c) coøn lai : Caûnh sinh hoaït cuûa con ngöôøi. Hoạt động 3 : Phân tích . Höôùng daãn Hs phaân tích quang caûnh CoâToâ sau côn baõo : Hoûi: Döôùi ngoøi buùt mieâu taû cuûa taùc giaû, caûnh Coâ Toâ sau côn baõo hieän leân qua caùc chi tieát naøo? Hoûi: ÔÛ ñaây, lôøi vaên mieâu taû coù gì ñaëc saéc veà caùch duøng töø ? - GV nhaän xeùt. Hoûi Theo em, tính töø naøo coù giaù trò gôïi hình, gôïi caûm hôn caû? Hoûi ÔÛ ñaây, lôøi vaên mieâu taû ñaõ coù söùc gôïi leân moät caûnh töôïng thieân nhieân nhö theá naøo trong caûm nhaän cuûa em? =>Choát : Caûnh trong saùng, phoùng khoaùng vaø loäng laãy. -Hs traû lôøi döïa vaøo ñoaïn vaên thöù nhaát -Tính töø chæ maøu saéc vaø töø coù choïn loïc. - HS traû lôøi caù nhaân: Vaøng gioøn - HS suy nghó, traû lôøi caù nhaân. - Hs laéng nghe II/ Phaân tích : 1. Caûnh Coâ Toâ sau côn baõo: - Baàu trôøi trong treûo, saùng suûa. - Caây treân ñaûo theâm xanh möôït. - Nöôùc bieån lam bieác, ñaäm ñaø. - Caùt vaøng gioøn hôn. - Caù naëng löôùi. à Duøng tính töø taû maøu saéc gôïi leân khung caûnh Coâ Toâ trong saùng, tuyeät ñeïp, phoùng khoaùng vaø loäng laãy. Hoạt động 1 : Khởi động . 1.Ổn định lớp . 2.Kiểm tra bài cũ : Caâu hoûi kieåm tra chuyeån tieát : + Caûnh Coâ Toâ sau côn baõo ñöôïc taùc giaû mieâu taû nhö theá naøo ? ( 8 ñieåm ) - Baàu trôøi trong treûo, saùng suûa. - Caây treân ñaûo theâm xanh möôït . - Nöôùc bieån lam bieác, ñaäm ñaø. - Caùt vaøng doøn hôn. - Caù naëng löôùi. + Coâ Toâ laø quaàn ñaûo thuoäc ñòa phöông naøo ? ( 2 ñieåm ) A. Vuõng Taøu B. Ngheä An. C. Haûi Phoøng. ü D. Quaûng Ninh. 3.Giới thiệu bài mới : GV sơ lược lại tiết 1 đã học và giới thiệu chuyển tiết 2 . Hoạt động 3 : Phân tích (tt). Höôùng daãn HS phaân tích caûnh maët trôøi moïc treân bieån : Hoûi Caûnh maët trôøi moïc treân bieån ñaûo Coâ Toâ ñöôïc quan saùt vaø mieâu taû theo trình töï thôøi gian : tröôùc, trong vaø sau khi maët trôøi moïc. Haõy tìm caùc chi tieát mieâu taû trong töøng thôøi ñieåm ñoù? Hoûi Em coù nhaän xeùt gì veà ngheä thuaät mieâu taû cuûa taùc giaû trong caùc chi tieát treân ? ð Choát: Böùc tranh cöïc kì röïc rôõ, loäng laãy. Höôùng daãn HS phaân tích caûnh sinh hoaït cuûa con ngöôøi treân ñaûo Coâ Toâ: Hoûi :Ñeå mieâu taû caûnh sinh hoaït treân ñaûo CoâToâ, nhaø vaên ñaõ choïn ñieåm khoâng gian naøo ? Hoûi : Taïi sao taùc giaû choïn duy nhaát caùi gieáng nöôùc ngoït ñeå taû caûnh sinh hoaït treân ñaûo Coâ Toâ? - GV nhaän xeùt vaø giaûng theâm veà gieáng treân ñaûo. Hoûi :Trong con maét taùc giaû, söï soáng nôi ñaûo Coâ Toâ dieãn ra nhö theá naøo quanh caùi gieáng nöôùc ngoït? Hoûi :Hình aûnh anh huøng Chaâu Hoaø Maõn gaùnh nöôùc ngoït ra thuyeàn, chò Chaâu Hoaø Maõn dòu daøng ñieäu con beân caùi gieáng nöôùc ngoït treân ñaûo gôïi cho em caûm nghó gì veà cuoäc soáng cuûa con ngöôøi nôi ñaûo Coâ Toâ ? =>Choát: Cuoäc soáng thanh bình, roän raøng, yeân vui. - HS tìm chi tieát. - Traû lôøi caù nhaân: noåi baät laø hình aûnh so saùnh ñoäc ñaùo, môùi laï - Hs laéng nghe - HS traû lôøi caù nhaân: caùi gieáng nöôùc ngoït giöõa ñaûo. - Laø nôi söï soáng dieãn ra mang tính chaát ñaûo. - Hs nghe - Taáp naäp, ñoâng vui, thaân tình. - Hs suy nghó traû lôøi - Hs laéng nghe - Hs suy nghó döïa vaøo noäi dung ñaõ phaân tích neâu yù kieán. 2. Caûnh maët trôøi moïc treân bieån ñaûo Coâ Toâ : - Chaân trôøi, ngaán beå saïch nhö moät taám kính . - Maët trôøi troøn trónh , phuùc haäu nhö loøng ñoû moät quaû tröùng thieân nhieân ñaày ñaën à Taùc giaû duøng nhieàu hình aûnh ñeå so saùnh taïo neân böùc tranh röïc rôõ, traùng leä . 3. Caûnh sinh hoaït cuûa con ngöôøi treân ñaûo Coâ Toâ : - Taáp naäp, ñoâng vui, thaân tình . - Cuoäc soáng eâm aám , haïnh phuùc trong söï lao ñoäng giaûn dò, thanh bình . Höôùng daãn Hs thöïc hieän phaàn ghi nhôù Hoûi Baøi vaên ñaõ cho em hieåu gì veà Coâ Toâ? Hoûi Em caûm nhaän ñöôïc nhöõng veû ñoäc ñaùo naøo trong vaên mieâu taû Coâ Toâ cuûa Nguyeãn Tuaân ? =>Choát nhö ghi nhôù - Goïi HS ñoïc ghi nhôù. - Hs laéng nghe roài ñoïc phaàn ghi nhôù III.Toång keát: Ghi nhôù (SGK.trang 91 ) Caûnh thieân nhieân vaø sinh hoaït cuûa con ngöôøi treân vuøng ñaûo Coâ Toâ hieän leân thaät trong saùng vaø töôi ñeïp qua ngoân ngöõ ñieâu luyeän vaø söï mieâu taû tinh teá, chính xaùc, giaøu hình aûnh vaø caûm xuùc cuûa Nguyeãn Tuaân . Baøi vaên cho ta hieåu bieát vaø yeâu meán moät vuøng ñaát cuûa toå quoác – quaàn ñaûo Coâ Toâ . Hoạt động 4 : Luyện tập . * Caùch tieán haønh : - GV höôùng daãn thöïc haønh phaàn luyeän taäp ôû sgk vaøo vôû BT NV. -Gv höôùng daãn . - HS thöïc haønh laøm ôû nhaø . GDMT : Liên hệ môi trường biển, đảo đẹp - HS thöïc haønh laøm. IV. LUYEÄN TAÄP Hoạt động 5 : Củng cố - Dặn dò . 4.Củng cố : - Hãy kể ra những nội dung của văn bản sau khi học xong . - Nắm các yếu tố nghệ thuật của văn bản . 5.Dặn dò : *Bài vừa học : Nắm nội dung và nghệ thuật của văn bản “Cô Tô” . *Chuẩn bị bài mới : Chuẩn bị kiến thức để viết bài Tập làm văn số 6 (tả người) . Bài sẽ trả bài : Không . v Hướng dẫn tự học : - Đọc kỹ văn bản, nhớ được các chi tiết, hình ảnh tiêu biểu. - Hiểu ý nghĩa các hình ảnh so sánh . - Tham khảo một số bài viết về đảo Cô Tô để hiểu và thêm yêu mến một vùng đất của tổ quốc . - HS traû lôøi theo yeâu caàu cuûa giaùo vieân . - HS nghe vaø thöïc hieän theo yeâu caàu cuûa giaùo vieân .
Tài liệu đính kèm: