Giáo án môn Ngữ văn lớp 6 - Tiết 97 đến tiết 100

Ngµy : 27 / 02 /2011
 TiÕt 97. KiĨm tra v¨n
A. Mơc tiªu bµi häc:
a. Kiến Thức : - Kiểm tra lại kiến thức văn học đã được học trong chương trình học kỳ II.
b. Rèn luyện kỹ làm bài tập trắc nghiệm, bài tập tự luận.
c. Giáo dục thái độ nghiêm túc trong thi cử, kiểm tra.
B. ChuÈn bÞ:
- GV: §Ị
- HS: §å dïng
C. TiÕn tr×nh c¸c ho¹t ®éng:
1. Tỉ chøc: KiĨm tra sÜ sè:
2. KiĨm tra bµi cị: KiĨm tra viƯc chuÈn bÞ cđa HS.
3. Bµi míi: HĐ 1: Hướng dẫn cách làm bài .Những quy định khi làm bài .
- Không xem tài liệu. Không quay cóp. Không trao đổi . 
-Đọc kĩ nội dung yêu cầu trước khi làm bài .Câu nào biết trước làm trước .
-Không chọn 2 đáp án cùng lúc 
HĐ 2: Phát đề cho hs
 PhÇn I: Tr¾c nghiƯm ( 6 c©u – 3,0 ®iĨm – mçi c©u khoanh ®ĩng cho 0,5 ®iĨm ).
 Khoanh trßn vµo ch÷ c¸i víi ®¸p ¸n ®ĩng nhÊt ë mçi c©u hái d­íi ®©y.
1. T¸c gi¶ cđa v¨n b¶n “Bµi häc ®­êng ®êi ®Çu tiªn” lµ ai?
 A. T¹ Duy Anh. B. T« Hoµi. C. Vâ Qu¶ng. D. §oµn Giái.
2. NhËn xÐt nµo sau ®©y ®ĩng víi ®o¹n trÝch “S«ng n­íc Cµ Mau”?
 A. V¨n b¶n miªu t¶ c¶nh quan ë vïng cùc nam Nam Bé.
 B. V¨n b¶n miªu t¶ c¶nh quan ë vïng ®ång b»ng Trung Bé.
 C. V¨n b¶n miªu t¶ c¶nh quan ë vïng ®ång b»ng Nam Bé.
 D. V¨n b¶n miªu t¶ c¶nh quan ë vïng rõng miỊn T©y Nam Bé.
3. NhËn xÐt nµo sau ®©y kh«ng ®ĩng víi nh©n vËt KiỊu Ph­¬ng trong truyƯn “Bøc tranh cđa em g¸i t«i”?
 A. Hån nhiªn, hiÕu ®éng. B. Tµi héi ho¹ hiÕm cã.
 C. T×nh c¶m trong s¸ng, nh©n hËu. D. Kh«ng quan t©m ®Õn anh.
4. NhËn xÐt nµo nªu ®ĩng ®Ỉc s¾c trong nghƯ thuËt miªu t¶ cđa ®o¹n trÝch “V­ỵt th¸c”?
 A. Lµm râ c¶nh thiªn nhiªn tr¶i däc theo hai bê s«ng.
 B. Kh¸i qu¸t ®­ỵc sù d÷ d»n vµ ªm dÞu cđa dßng s«ng.
 C. Lµm nỉi bËt h×nh ¶nh con ng­êi trong t­ thÕ lao ®éng.
 D. Phèi hỵp t¶ c¶nh thiªn nhiªn víi t¶ ho¹t ®éng cđa con ng­êi.
5. Lßng yªu n­íc cđa thÇy gi¸o Ha-men ®­ỵc biĨu hiƯn nh­ thÕ nµo trong v¨n b¶n “Buỉi häc cuèi cïng”?
 A. Yªu mÕn, tù hµo vỊ vïng quª An- d¸t cđa m×nh.
 B. C¨m thï sơc s«i kỴ thï ®· x©m l­ỵc quª h­¬ng.
 C. Yªu tha thiÕt tiÕng nãi cđa d©n téc.
 D. Kªu gäi mäi ng­êi cïng ®oµn kÕt, chiÕn ®Êu chèng kỴ thï. 
Câu 6 : Trình tự nào thể hiện đúng diễn biến tâm trạng của người anh khi xem bức tranh em gái vẽ mình ?
 A. Ngạc nhiên, hãnh diện, xấu hổ. B. Ngạc nhiên, xấu hổ, hãnh diện. 
 C. Hãnh diện, ngạc nhiên, xấu hổ. D. Xấu hổ, hãnh diện, ngạc nhiên.
PhÇn II: Tù luËn (7,0 ®iĨm).
Câu 1: Chép lại theo trí nhớ hai khổ thơ cuối trong bài thơ “Đêm nay Bác không ngủ” của tác giả Minh Huệ. (2đ)
Câu 2:Dùa theo bµi th¬ “§ªm nay B¸c kh«ng ngđ”, em h·y viÕt ®o¹n v¨n ng¾n b»ng lêi cđa ng­êi chiÕn sÜ vỊ kØ niƯm mét ®ªm ®­ỵc ë bªn B¸c Hå khi ®i chiÕn dÞch cã sư dơng mét sè biƯn ph¸p tu tõ ®· häc.( 5®)
H§3: Thu bµi, kiĨm tra sè l­ỵng.
§¸p ¸n:
PhÇn tr¾c nghiƯm: (3®- Mçi c©u tr¶ lêi ®ĩng ®¹t 0,5 ®)
 C1: B C2: A C3: D C4: D C5: C C6: A
PhÇn Tù luËn ( 8,0 ®iĨm ).
C©u 1: - ChÐp ®ĩng, ®Đp 2 khỉ th¬. 
C©u 2: HS cÇn ®¹t c¸c yªu cÇu:
- Néi dung: KØ niƯm mét ®ªm ®­ỵc ë bªn B¸c Hå khi ®i chiÕn dÞch.
- H×nh thøc: + §o¹n v¨n ng¾n cã sư dơng mét sè biƯn ph¸p tu tõ ®· häc.
 + KĨ theo ng«i thø nhÊt b»ng lêi ng­êi chiÕn sÜ.
4.H­íng dÉn HS vỊ nhµ. 
- ¤n l¹i nh÷ng kiÕn thøc vỊ c¸c v¨n b¶n truyƯn th¬ hiƯn ®¹i ®· häc.
 - §äc, so¹n v¨n b¶n “ L­ỵm”.
----------------------------------------------------------------------------------------------------
Ngµy : 28 / 02 /2011
TiÕt 98. Tr¶ bµi tËp lµm v¨n t¶ c¶nh viÕt ë nhµ
A. Mơc tiªu bµi häc: Giúp HS :
 a. Kiến thức : Nhận ra những lỗi sai cơ bản trong bài viết của mình và biết cách khắc phục, sửa chữa. 
 b. Rèn kỹ năng viết bài văn tả cảnh hoàn chỉnh.
 c. Giáo dục thái độ nghiêm túc trong học tập , học đi đôi với hành . 
B. ChuÈn bÞ:
1. ThÇy: Bµi kiĨm tra cđa HS.
2. Trß: Nhí l¹i ®Ị bµi TLV t¶ c¶nh viÕt ë nhµ . Vë ghi.
C. TiÕn tr×nh c¸c ho¹t ®éng:
1. Tỉ chøc: ỉn ®Þnh líp.
2. KiĨm tra bµi cị: GV kÕt hỵp trong giê tr¶ bµi.
3. Bµi míi:
 Ho¹t ®éng cđa thÇy vµ trß KiÕn thøc cÇn ®¹t
Ho¹t ®éng 1: -MT: Rèn kỹ năng viết bài văn tả cảnh hoàn chỉnh.
-PP: VÊn ®¸p, th¶o luËn
 * GV cho HS nh¾c l¹i ®Ị bµi.
* GV cho HS t×m hiĨu ®Ị.
* GV cho HS th¶o luËn ®Ĩ x©y dùng dµn ý.
I.T×m hiĨu ®Ị vµ LËp dµn ý.
 §Ị bµi: T¶ c¶nh nhén nhÞp cđa s©n tr­êng em trong giê ra ch¬i.
- KiĨu bµi: Miªu t¶ ( T¶ c¶nh sinh ho¹t).
- Néi dung: C¶nh ra ch¬i nhén nhÞp cđa s©n tr­êng em trong giê ra ch¬i.
A. Më bµi:
- Khung c¶nh s©n tr­êng tr­íc giê ra ch¬i. -- - Sau tiÕng trèng b¸o hÕt tiÕt, tõ c¸c líp, c¸c b¹n ch¹y ïa ra s©n, reo hß Çm Üvµ c¸c trß ch¬i b¾t ®Çu.
B. Th©n bµi:
- Miªu t¶ ho¹t ®éng ra ch¬i cđa HS (miªu t¶ vµi ba nhãm vui ch¬i víi nh÷ng trß ch¬i kh¸c nhau nh­ nh¶y d©y, l¾c vßng, ®¸ cÇu,. 
- Chĩ ý miªu t¶ mçi nhãm nªn ®Ỉt vµo trong kh«ng khÝ nhén nhÞp, ån µo, s«i nỉi cđa s©n tr­êng, vµ trong mçi nhãm ch¬i, nªn dµnh Ýt dßng miªu t¶ mét vµi c¸ nh©n nỉi bËt 
- Khung c¶nh s©n tr­êng khi tiÕng trèng vµo líp 
C. KÕt bµi: C¶m nghÜ vỊ giê ra ch¬i: niỊm vui cßn ®äng l¹i, nh÷ng kØ niƯm ®Đp ®Ï d­íi m¸i tr­êng th©n yªu.
Ho¹t ®éng 2:- MT: Nhận ra những lỗi sai cơ bản trong bài viết của mình,biết cách khắc phục,sửa chữa 
 - PP: VÊn ®¸p, t¸i hiƯn 
 * GV tr¶ bµi cho HS.
* GV cho HS trao ®ỉi bµi lÉn nhau råi chØ ra ­u - nh­ỵc ®iĨm trong bµi lµm.
* GV tỉng kÕt ­u – nh­ỵc ®iĨm trong bµi lµm cđa HS
II.Tr¶ bµi vµ nhËn xÐt bµi lµm. 
1. Ưu điểm:
+Trình bày khá đúng yêu cầu.
+Đa số hs trình bày về chữ viết khá rõ ràng.
2.Khuyết điểm:
+ sai chính tả nhiều với các lỗi: ~/?, ngh/ng, viết hoa khơng đúng chỗ
+cịn một số em dùng kí hiệu đầu dịng .
+một số hs dùng từ chưa chính xác, bố cục chưa cân đối . 
Ho¹t ®éng 3: MT: BiÕt sửa chữa 
- PP: ph¸t hiƯn 
 GV cho HS tù t×m ra lçi sai trong bµi lµm, gäi HS lªn b¶ng ch÷a nh÷ng lçi sai.
* GV gäi HS nhËn xÐt c¸ch ch÷a.
* GV nªu h­íng sưa ch÷a.
III. Ch÷a lçi:
- Bµi cđa Linh(B), Hoµng (A)-> Lçi chÝnh t¶
- Bµi cđa ThÊm (B), Huy(A)-> Lçi dïng tõ
 4. H­íng dÉn HS vỊ nhµ.
- Lµm l¹i ®Ị vµo vë BT.TiÕp tơc sưa nh÷ng lçi sai trong bµi lµm.
- T×m hiĨu tr­íc tiÕt: TËp lµm th¬ bèn ch÷.
---------------------------------------------------------------------------------------------------
 Ngµy so¹n: 02/ 03/2011 
 TiÕt 99. V¨n b¶n: L­ỵm
 (Tè H÷u )
Mơc tiªu bµi häc
1. Kiến thức :
- Vẻ đẹp hồn nhiên,vui tươi, trong sáng và ý nghĩa cao cả trong sự hy sinh của nhân vật Lượm .
- Tình cảm yêu mến, trân trọng của tác giả dành cho nhân vật Lượm .
- Các chi tiết miêu tả trong bài thơ và tác dụng của các chi tiết miêu tả đĩ 
- Nét đặc sắc trong nghệ thuật tả nhân vật kết hợp với tự sự và bộc lộ cảm xúc.
2. Kĩ năng :
- Đọc diễn cảm bài thơ (bài thơ tự sự được viết theo thể thơ bốn chữ cĩ sự kết hợp các yếu tố miêu tả, tự sự, biểu cảm và xen lời đối thoại).
- Đọc – hiểu bài thơ cĩ sự kết hợp các yếu tố tự sự, miêu tả và biểu cảm .
- Phát hiện và phân tích ý nghĩa của các từ láy, hình ảnh hốn dụ và những lời đối thoại trong bài thơ . 
3. T­ t­ëng: Gi¸o dơc cho HS lßng dịng c¶m, hån nhiªn, yªu ®êi .
B. ChuÈn bÞ:
* GV:ThiÕt kÕ bµi d¹y. Tµi liƯu tham kh¶o. ¶nh ch©n dung Tè H÷u.
* HS: §äc vµ t×m hiĨu tr­íc v¨n b¶n “ L­ỵm”.
C. TiÕn tr×nh c¸c ho¹t ®éng:
1. Tỉ chøc: ỉn ®Þnh líp.
2. KiĨm tra bµi cị:
- Trong bµi th¬ “ §ªm nay B¸c kh«ng ngđ”, em xĩc ®éng h¬n c¶ tr­íc c©u th¬, ®o¹n th¬ nµo? V× sao?
- §äc thuéc lßng nh÷ng khỉ th¬ em thÝch trong bµi th¬ “ §ªm nay B¸c kh«ng ngđ” vµ nªu néi dung chÝnh nh÷ng khỉ th¬ ®ã?
3. Bµi míi: H§1: Giíi thiƯu bµi:
 ThiÕu nhi ViƯt Nam trong c¸c cuéc kh¸ng chiÕn chèng ngo¹i x©m, tiÕp b­íc cha anh, ng­êi nhá chÝ lín, trung dịng kiªn c­êng mµ vÉn lu«n hån nhiªn, vui t­¬i. H×nh ¶nh L­ỵm trong bµi th¬ cïng tªn cđa Tè H÷u lµ mét trong nh÷ng em bÐ - ®ång chÝ nhá nh­ thÕ.
 Ho¹t ®éng cđa thÇy vµ trß KiÕn thøc cÇn ®¹t
H§2:MT:N¾m t/g, t/p, ®äc diƠn c¶m 
PP:§äc s¸ng t¹o, t¸i hiƯn, vÊn ®¸p
- Gi¸o viªn h­íng dÉn ®äc.
+ §o¹n ®Çu vµ ®o¹n ®iƯp khĩc cuèi cÇn ®äc víi giäng vui t­¬i, s«i nỉi, nhÞp nhanh.
+ §o¹n gi÷a ®äc giäng trÇm, chĩ ý nh÷ng c©u ®Ỉc biƯt
? Nh÷ng hiĨu biÕt cđa em vỊ nhµ th¬ Tè H÷u? Cho biÕt hoµn c¶nh ra ®êi cđa bµi th¬?
* GV treo ¶nh ch©n dung Tè H÷u cho HS quan s¸t.
? Bµi th¬ ®­ỵc viÕt theo thĨ th¬ nµo?
? ThĨ th¬ 4 ch÷ phï hỵp víi lèi tù sù kÕt hỵp miªu t¶. VËy bµi th¬ kĨ vµ t¶ vỊ L­ỵm b»ng lêi cđa ai?
? Theo tr×nh tù kĨ bµi th¬ cã thĨ chia lµm mÊy ®o¹n , néi dung chÝnh cđa mçi ®o¹n?
I.§äc – T×m hiĨu chĩ thÝch.
1. §äc:
2. Chĩ thÝch:
a. T¸c gi¶, t¸c phÈm:
* T¸c gi¶: Tè H÷u (1920 - 2002)
- Tªn thËt: NguyƠn Kim Thµnh
- Quª qu¸n: Thõa Thiªn - HuÕ
- Lµ nhµ c¸ch m¹ng, nhµ th¬ lín cđa thi ca ViƯt Nam hiƯn ®¹i.
* T¸c phÈm: ra ®êi n¨m 1949 in trong tËp ViƯt B¾c
3. ThĨ th¬: 4 ch÷
4. Bè cơc: 3 ®o¹n nhá
- §o¹n 1: Tõ ®Çu... xa dÇn.
- §o¹n 2: TiÕp..... gi÷a ®ång.
- §o¹n 3: Cßn l¹i. 
H§3:- MT: c¶m nhËn vỴ ®Đp hån nhiªn, vui t­¬i,ý nghÜa cao c¶ trong sù hi sinh cđa nh©n vËt L­ỵm. N¾m ®­ỵc nghƯ thuËt miªu t¶ nh©n vËt
-PP: VÊn ®¸p, gỵi më, b×nh...
? “ L­ỵm” lµ bµi th¬ kÕt hỵp miªu t¶, kĨ chuyƯn víi biĨu c¶m, qua ®ã t¹o ®­ỵc hai h×nh t­ỵng nh©n vËt.
 §ã lµ nh÷ng nh©n vËt nµo?
? Ngay c©u th¬ ®Çu t/gi¶ giíi thiƯu cuéc gỈp gì t×nh cê cđa chĩ vµ ch¸u trong ngµy HuÕ ®ỉ m¸u ®Ĩ råi giíi thiƯu L­ỵm , viƯc giíi thiƯu Êy cã ý nghÜa g×?
? H×nh ¶nh L­ỵm trong cuéc gỈp gì cuèi cïng cđa hai chĩ ch¸u ®­ỵc miªu t¶ qua c¸c chi tiÕt nµo vỊ h×nh d¸ng, trang phơc, cư chØ, lêi nãi?
? Em cã nhËn xÐt g× vỊ nghƯ thuËt miªu t¶ nh©n vËt L­ỵm trªn c¸c ph­¬ng diƯn:
- Quan s¸t vµ t­ëng t­ỵng?
- §Ỉc s¾c trong c¸ch dïng tõ?
? Nh÷ng lêi th¬ miªu t¶ L­ỵm nh­ thÕ ®· lµm nỉi râ h×nh ¶nh mét chĩ bÐ víi ®Ỉc ®iĨm nµo?
? Con ®­êng vµng lµ con ®­êng nh­ thÕ nµo?
? Nh÷ng lêi th¬ nµo miªu t¶ L­ỵm lµm nhiƯm vơ?
? Theo em, nh÷ng lêi th¬ nµo g©y Ên t­ỵng m¹nh nhÊt cho ng­êi ®äc?
?Em cã nhËn xÐt g× vỊ c¸ch dïng tõ cđa t¸c gi¶ ë lêi th¬ nµy?
? C¸i chÕt cđa L­ỵm ®­ỵc miªu t¶ qua c¸c chi tiÕt th¬ nµo?
? C¸i chÕt cã ®ỉ m¸u nh­ng l¹i ®­ỵc miªu t¶ nh­ mét giÊc ngđ b×nh yªn cđa trỴ th¬ gi÷a ®ång quª th¬m h­¬ng lĩa. C¸i chÕt Êy gỵi cho em nh÷ng t×nh c¶m vµ suy nghÜ g×?
? Trong bµi th¬ nµy, t¸c gi¶ nh©n danh ng­êi chĩ cã quan hƯ th©n t×nh, g¾n bã víi L­ỵm.
 T×nh c¶m Êy béc lé nh­ thÕ nµo qua c¸i nh×n vµ c¸ch x­ng h« ë phÇn ®Çu bµi th¬?
? Khi ®­ỵc tin L­ỵm ®i lµm nhiƯm vơ vµ hi sinh, t¸c gi¶ ®· thay ®ỉi c¸ch gäi L­ỵm nh­ thÕ nµo?
? C¸ch gäi Êy béc lé t×nh c¶m vµ th¸i ®é g× cđa t¸c gi¶ ®èi víi L­ỵm?
? Trong bµi th¬, cã nh÷ng c ... hĩ ( t¸c gi¶ ).
1. H×nh ¶nh L­ỵm:
a. L­ỵm trong cuéc gỈp gì cuèi cïng cđa hai chĩ ch¸u:
+ H×nh d¸ng: bÐ lo¾t cho¾t, ch©n tho¨n tho¾t, ®Çu nghªnh nghªnh, c­êi hÝp mÝ, m¸ ®á bå qu©n.
+Trang phơc:C¸i x¾c xinh xinh/ Ca l« ®éi lƯch
+ Cư chØ:Måm huýt s¸o vang/Nh­ con chim chÝch/ Nh¶y trªn ®­êng vµng
+ Lêi nãi: Ch¸u ®i liªn l¹c/ Vui l¾m chĩ µ
 ë ®ån mang C¸/ ThÝch h¬n ë nhµ
 ->NghƯ thuËt: quan s¸t trùc tiÕp L­ỵm b»ng m¾t nh×n vµ tai nghe, L­ỵm ®­ỵc miªu t¶ rÊt cơ thĨ, sèng ®éng. Dïng nhiỊu tõ l¸y gỵi h×nh, h×nh ¶nh so s¸nh, cã gi¸ trÞ gỵi h×nh ( t¶ rÊt ®ĩng vỊ h×nh d¸ng, tÝnh c¸ch L­ỵm: nhá nh¾n, hiÕu ®éng, t­¬i vui gi÷a kh«ng gian c¸nh ®ång lĩa vµng), thĨ hiƯn t×nh c¶m yªu mÕn cđa nhµ th¬ ®èi víi L­ỵm.
 Hån nhiªn, nhanh nhĐn, yªu ®êi.
* Con ®­êng vµng cịng lµ h×nh ¶nh rÊt gỵi t¶: ®­êng vµng n¾ng, vµng c¸t, vµng l¸, ®­êng b»ng vµng nh­ trong cỉ tÝch ®­êng vµng cịng lµ con ®­êng quÝ b¸u, ®Đp ®Ï. Cịng cã thĨ ®ã lµ con ®­êng c¸ch m¹ng mµ L­ỵm lµ ng­êi céng s¶n nhá tuỉi ®ang b­íc ®i trªn con ®­êng Êy...
b. L­ỵm trong khi lµm nhiƯm vơ vµ hi sinh:
- Miªu t¶ L­ỵm lµm nhiƯm vơ:
+ Bá th­ vµo bao
+ Th­ ®Ị “ Th­ỵng khÈn”
+ Vơt qua mỈt trËn/ §¹n bay vÌo vÌo
+ Ca l« chĩ bÐ/ NhÊp nh« trªn ®ång
-> §éng tõ “ vơt”, tÝnh tõ “ vÌo vÌo” miªu t¶ chÝnh x¸c hµnh ®éng dịng c¶m cđa L­ỵm vµ sù ¸c liƯt cđa chiÕn tranh.
- C¸i chÕt cđa L­ỵm:
+ Mét dßng m¸u t­¬i
+ Ch¸u n»m trªn lĩa... gi÷a ®ång
-> Võa xãt th­¬ng, võa c¶m phơc. Mét c¸i chÕt dịng c¶m nh­ng nhĐ nhµng, thanh th¶n. L­ỵm kh«ng cßn n÷a nh­ng h×nh ¶nh ®Đp ®Ï cđa L­ỵm cßn m·i víi quª h­¬ng.
c. T×nh c¶m cđa nhµ th¬:
- C¸i nh×n tr×u mÕn khi miªu t¶ vỴ ®Đp hån nhiªn cđa L­ỵm.
- C¸ch x­ng h« th©n thiÕt ruét rµ (chĩ – ch¸u )
- 2 lÇn gäi L­ỵm lµ “ ®ång chÝ ”.
-> Võa th©n t×nh, võa tr©n träng, coi L­ỵm nh­ b¹n chiÕn ®Êu.
- Béc lé c¶m xĩc nghĐn ngµo, ®au xãt nh­ tiÕng nøc në
L­ỵm sèng m·i trong t©m trÝ nhµ th¬, cßn m·i víi cuéc ®êi.
* GV b×nh: §iỊu ®ã thĨ hiƯn niỊm tin cđa nhµ th¬ vỊ sù bÊt diƯt cđa nh÷ng con ng­êi nh­ L­ỵm. Nh­ng ®ã cßn lµ ­íc väng cđa nhµ th¬ vỊ mét cuéc sèng thanh b×nh kh«ng cßn chiÕn tranh ®Ĩ trỴ th¬ ®­ỵc sèng hån nhiªn, h¹nh phĩc. §ã lµ ý nghÜa nh©n ®¹o s©u xa cđa bµi th¬ nµy.
III. Tỉng kÕt: “ Ghi nhí” ( SGK trang 77 ). 1. Néi dung: Bµi th¬ ®· g©y Ên t­ỵng s©u s¾c vỊ L­ỵm, mét chĩ bÐ hèn nhiªn nhanh nhĐn tham gia ®i liªn l¹c. L­ỵm ®· anh dịng hi sinh trªn chiÕn luü, nh­ng h×nh ¶nh tinh thÇn L­ỵm vÉn sèng m·i trong lßng t¸c gi¶ vµ b¹n ®äc, sèng m·i víi thµnh phè HuÕ anh dịng, víi non s«ng ®Êt n­íc.
2. NghƯ thuËt: ThĨ th¬ 4 ch÷, sư dơng nhiỊu tõ l¸y, thay ®ỉi c¸ch x­ng h«, so s¸nh chÝnh x¸c, nh©n ho¸, ®iƯp khĩc, c©u hái tu tõ. 
IV. LuyƯn tËp.
Ho¹t ®éng 4: H­íng dÉn HS vỊ nhµ.
Häc thuéc lßng bµi th¬ “ L­ỵm”vµ phÇn “ Ghi nhí”.
2. §äc, so¹n v¨n b¶n “ M­a”.
----------------------------------------------------------------------------------------------------
Ngµy so¹n: 03/ 03/2011 
 TiÕt 100. H­íng dÉn ®äc thªm: m­a
 ( TrÇn §¨ng Khoa )
A.Mơc tiªu bµi häc
1 Kiến thức :
- Nét đặc sắc của bài thơ : sự kết hợp giữa bức tranh thiên nhiên phong phú, sinh động trước và trong cơn mưa rào cùng tư thế lớn lao của con người trong cơn mưa .
- Tác dụng của một số biện pháp nghệ thuật trong văn bản .
2.Kĩ năng :
- Bước đầu biết cách đọc diễn cảm bài thơ được viết theo thể thơ tự do .
- Đọc – hiểu bài thơ cĩ yếu tố miêu tả .
- Nhận biết và phân tích được tác dụng của những phép nhân hĩa, ẩn dụ cĩ trong bài thơ .
- Trình bày những suy nghĩ về thiên nhiên, con người nơi làng quê Việt Nam sau khi học xong văn bản 
B. ChuÈn bÞ:
*GV: ThiÕt kÕ bµi d¹y. Tµi liƯu tham kh¶o.
* HS: §äc vµ t×m hiĨu tr­íc v¨n b¶n “ M­a”.
C. TiÕn tr×nh c¸c ho¹t ®éng:
1. Tỉ chøc: ỉn ®Þnh líp.
2. KiĨm tra bµi cị: - Nªu c¶m nhËn cđa em vỊ h×nh ¶nh chĩ bÐ L­ỵm trong lÇn gỈp gì t×nh cê víi nhµ th¬?
- Nhµ th¬ ®· h×nh dung, miªu t¶ chuyÕn ®i liªn l¹c cuèi cïng vµ sù hi sinh cđa L­ỵm nh­ thÕ nµo? H×nh ¶nh L­ỵm gỵi cho em c¶m xĩc g×?
3. Bµi míi: H§1 : Giíi thiƯu bµi:
 M­a rµo mïa h¹ lµ mét hiƯn t­ỵng thiªn nhiªn rÊt th­êng gỈp ë lµng quª n­íc ta. Tõ “ Gãc s©n vµ kho¶ng trêi” nhµ m×nh – lµng §iỊn Tr×, huyƯn Nam S¸ch, H¶i D­¬ng, chĩ bÐ thÇn ®ång th¬ ca TrÇn §¨ng Khoa ®· c¶m nhËn vµ miªu t¶ trËn m­a mïa hÌ nh­ thÕ nµo?
 Ho¹t ®éng cđa thÇy vµ trß KiÕn thøc cÇn ®¹t
H§2:MT:N¾m t/g, t/p, ®äc diƠn c¶m 
PP:§äc s¸ng t¹o, t¸i hiƯn, vÊn ®¸p
- Gi¸o viªn h­íng dÉn ®äc: giäng nhanh, hå hëi, râ nhÞp, râ vÇn.
* GV gäi 3 HS ®äc bµi th¬.
* GV gäi HS nhËn xÐt c¸ch ®äc.
Bµi th¬ “ M­a” ®­ỵc lµm theo thĨ th¬ nµo?
Nªu néi dung chÝnh cđa bµi th¬ “M­a”?
Bµi th¬ cã thĨ chia lµm mÊy phÇn? 
I.§äc- T×m hiĨu chĩ thÝch:
1. §äc:
2.ThĨ th¬:ThĨ th¬ tù do, c©u th¬ rÊt ng¾n.
3. Néi dung: Bµi th¬ t¶ c¶nh thiªn nhiªn, c¶nh trËn m­a rµo mïa h¹ ë n«ng th«n ®ång b»ng B¾c Bé.
4. Bè cơc: 2 phÇn
- PhÇn 1 ( Tõ ®Çu ®Õn “Nh¶y mĩa”):
 C¶nh vËt tr­íc khi m­a.
- PhÇn 2 ( Cßn l¹i ): C¶nh m­a vµ c¶nh vËt trong m­a.
néi dung chÝnh cđa tõng phÇn?
H§3:- MT: N¾m nd,ngh/th bµi th¬
-PP: VÊn ®¸p, th¶o luËn
* GV chia 3 nhãm th¶o luËn, råi tr×nh bµy:
N1: T×m nh÷ng tõ ng÷ trong phÇn 1 bµi th¬ thĨ hiƯn h×nh d¸ng, tr¹ng th¸i, ho¹t ®éng cđa mçi loµi lĩc s¾p m­a?
 Nªu c¸c tr­êng hỵp sư dơng biƯn ph¸p nh©n ho¸ ®Ĩ miªu t¶ thiªn nhiªn? T¸c dơng cđa biƯn ph¸p Êy?
 Qua bøc tranh t¶ c¶nh trªn, em cã nhËn xÐt g× vỊ c¶nh vËt tr­íc khi m­a?
N2: T×m nh÷ng tõ ng÷ trong phÇn 2 cđa bµi th¬ miªu t¶ tr¹ng th¸i, h×nh d¸ng, ho¹t ®éng cđa sù vËt trong m­a? Em cã nhËn xÐt g× vỊ c¸ch miªu t¶ trªn?
N3:T×m nh÷ng c©u th¬ miªu t¶ h×nh ¶nh con ng­êi trong m­a?
 Em cã nhËn xÐt g× vỊ h×nh ¶nh trªn?
 ChØ ra nghƯ thuËt trong 4 c©u th¬ trªn?
H§4:- MT: Kh¸i qu¸t nd bµi häc
PP: Kh¸i qu¸t hãa
* GV gäi 2 HS ®äc phÇn “ Ghi nhí” 
II. T×m hiĨu v¨n b¶n.
1. C¶nh thiªn nhiªn:	
a. C¶nh vËt tr­íc khi m­a:
- Lĩc s¾p m­a: Mèi trỴ bay cao, mèi giµ bay thÊp, gµ con rèi rÝt, «ng trêi, kiÕn, cá gµ, bơi tre, hµng b­ëi,
- NghƯ thuËt nh©n ho¸: ¤ng trêi mỈc ¸o gi¸p ®en ra trËn, kiÕn hµnh qu©n, cá gµ rung tai nghe, bơi tre tÇn ngÇn,
 ->T¸c dơng: Lµm cho c¶nh vËt trë nªn sinh ®éng, gÇn gịi nh­ con ng­êi.
 C¶nh vËt phong phĩ, ®a d¹ng, cơ thĨ, sinh ®éng.
b. C¶nh vËt trong m­a:
- Sù vËt trong m­a: M­a ï ï, r¬i lép bép; cãc nh¶y chåm chåm, chã sđa,
- Tõng sù vËt ®­ỵc miªu t¶ chÝnh x¸c ë nÐt nỉi bËt nhÊt, rÊt phï hỵp víi chĩng c¶ vỊ h×nh d¸ng, c¶ trong ho¹t ®éng.
2. H×nh ¶nh con ng­êi trong m­a:
- Bè em ®i cµy vỊ
 §éi sÊm
 §éi chíp
 §éi c¶ trêi m­a
-> H×nh ¶nh trªn võa mang tÝnh cơ thĨ, võa mang tÝnh kh¸i qu¸t ( biĨu t­ỵng ).
Cơ thĨ: HiƯn lªn h×nh ¶nh ng­êi bè nhµ th¬ - b¸c n«ng d©n võa xong buỉi cµy, trªn ®­êng vỊ trong m­a rµo xèi x¶.
 BiĨu t­ỵng: Ca ngỵi vỴ ®Đp cÇn cï cđa con ng­êi n«ng d©n b×nh dÞ chèng chäi, v­ỵt qua vµ chiÕn th¾ng trë ng¹i thiªn nhiªn gãp phÇn s¶n xuÊt chèng giỈc MÜ.
- §iƯp tõ “ ®éi”. T¸c dơng: Ca ngỵi vỴ ®Đp khoỴ m¹nh cđa ng­êi lao ®éng.
- NghƯ thuËt khoa tr­¬ng. T¸c dơng: Lµm nỉi râ vỴ ®Đp kú vÜ, lín lao cđa con ng­êi.
III. Tỉng kÕt: “ Ghi nhí” (SGK trang 81).
 4. H­íng dÉn HS vỊ nhµ.
Häc thuéc lßng Bµi th¬ “ M­a”, phÇn “ Ghi nhí” 
2.ChuÈn bÞ tr­íc tiÕt “ TËp lµm th¬ bèn ch÷”.
ĐỀ KIỂM TRA HỌC KÌ I n¨m häc 2009-2010
 Mơn: Ngữ văn 6
 Thời gian: 90 phút
Câu 1( 4 điểm) §äc kÜ ®o¹n th¬ sau vµ tr¶ lêi c©u hái:
 Chĩ bÐ lo¾t cho¾t
 C¸i x¾c xinh xinh
 C¸i ch©n tho¨n tho¾t
 C¸i ®Çu nghªnh nghªnh
 Ca l« ®éi lƯch
 Måm huýt s¸o vang
 Nh­ con chim chÝch
 Nh¶y trªn ®­êng vµng
a. §o¹n th¬ trªn ®­ỵc viÕt theo ph­¬ng thøc biĨu ®¹t chÝnh g×? V× sao em biÕt?
b. T×m c¸c danh tõ, ®éng tõ, tÝnh tõ cã trong ®o¹n th¬ trªn ?
c. §Ỉt c©u víi c¸c tõ l¸y cã trong ®o¹n th¬?
C©u 2 ( 6 ®iĨm)
KĨ vỊ mét thÇy gi¸o (c« gi¸o) mµ em quý mÕn.
H­íng dÉn chÊm bµi kiĨm tra häc k× I
N¨m häc 2009-2010
M«n: Ng÷ v¨n 6
C©u 1:( 3 ®iĨm)
a. ( 1 ®iĨm)
§o¹n th¬ viÕt theo ph­¬ng thøc biĨu ®¹t chÝnh lµ miªu t¶.
 V× ®o¹n th¬ t¸i hiƯn h×nh ¶nh chĩ bÐ L­ỵm
b.( 1®iĨm) ChØ ra ®­ỵc ®ĩng vµ ®đ c¸c danh tõ, ®éng tõ, tÝnh tõ:
 - Danh tõ: Chĩ bÐ, c¸i x¾c, c¸i ch©n, c¸i ®Çu, cal«, måm , s¸o, con, chim chÝch, 
 ®­êng vµng.
 - §éng tõ: §éi, huýt, nh¶y
 - TÝnh tõ : Lo¾t cho¾t, xinh xinh, tho¨n tho¾t, nghªnh nghªnh, lƯch, vang.
c. (1®iĨm) Häc sinh ®Ỉt c©u víi c¸c tõ l¸y : Lo¾t cho¾t, xinh xinh, tho¨n tho¾t,
 nghªnh nghªnh
C©u 2 ( 7®iĨm )
1 . Më bµi : ( 1®iĨm)
Gií thiƯu mét thÇy (hoỈc c« gi¸o) cã thĨ ®· d¹y m×nh tr­íc kia hay ®ang d¹y hiƯn nay.
2. Th©n bµi : ( 5 ®iĨm)
- Giíi thiƯu ng­êi kĨ ( m×nh) vµ quan hƯ víi thÇy (hoỈc c« gi¸o) ®ã.
- Miªu t¶ chung vỊ ngo¹i h×nh, tÝnh c¸chcđa thÇy ( c«).
- KĨ vỊ nh÷ng viƯc lµm, th¸i ®é, tÝnh t×nh cđa thÇy ( c«) víi häc sinh.
- H×nh ¶nh thÇy(c«) trong t©m trÝ m×nh vµ c¸c b¹n häc sinh kh¸c.
3.KÕt bµi: ( 1 ®iĨm)
C¶m nghÜ, mong muèn cđa m×nh vỊ thÇy (c«) ®ã
H­íng dÉn chÊm bµi kiĨm tra häc k× I
N¨m häc 2009-2010
M«n: Ng÷ v¨n 6
C©u 1:( 1 ®iĨm)
C¸c danh tõ, ®éng tõ, tÝnh tõ:
- Danh tõ : C©y, bĩt thÇn, truyƯn, cỉ tÝch, nh©n vËt, tµi n¨ng.
- §éng tõ : kĨ, cã.
- TÝnh tõ : k× l¹.
C©u 2: ( 3 ®iĨm)
* Gièng:(1®iĨm) - §Ịu lµ truyƯn d©n gian.
 - Cã yÕu tè t­ëng t­ỵng, hoang ®­êng, k× ¶o.
*Kh¸c:(2®iĨm)
+ TruyỊn thuyÕt: - KĨ vỊ nh©n vËt, sù kiƯn thêi qu¸ khø.
 - ThĨ hiƯn th¸i ®é ®¸nh gi¸ cđa nh©n d©n vỊ sù kiƯn, nh©n vËt lÞch sư.
+ Cỉ tÝch: - KĨ vỊ cuéc ®êi mét sè kiĨu nh©n vËt quen thuéc.
 - ThĨ hiƯn ­íc m¬ , niỊm tin cđa nh©n d©n vỊ c«ng b»ng, x· héi, c¸i thiƯn chiÕn th¾ng c¸i ¸c
C©u 3: (6 ®iĨm)
1.Më bµi:(1®iĨm)
 Giíi thiƯu “T«i” lµ M¹nh Tư hay cßn gäi lµ M¹nh Kha ; mĐ t«i lµ ng­êi mĐ cã tiÕt nghÜa.
2. Th©n bµi: (5 ®iĨm): §¶m b¶o ®đ c¸c chi tiÕt sau: 
	- Nhµ “T«i” gÇn nghÜa ®Þa “T«i” b¾t tr­íc ng­êi ta l¨n lén khãc lãc, ®µo ch«n. MĐ “T«i” buån l¾m vµ dän nhµ ®i n¬i kh¸c
	- Nhµ gÇm chỵ ®«ng ®ĩc hçn t¹p bu«n b¸n c·i cä om xßm råi mĐ l¹i nãi “Chç nµy kh«ng ph¶i chç mĐ con ta ë ®­ỵc” thÕ råi mĐ con t«i dän ®i n¬i kh¸c.
	- Khi nhµ gÇn tr­êng häc thÊy c¶nh lƠ phÐp , s¸ch bĩt ®i häc “T«i” liỊn b¾t ch­íc hä häc tËp, lƠ phÐp mĐ t«i vui vỴ h¼n lªn mĐ nãi “chç nµy lµ chç con ta ë ®­ỵc ®©y” vµ tõ khi ®Õn ®©y mĐ con ‘T«i” cè ®Þnh ë n¬i nµy.
	- ThÊy hµng xãm giÕt lỵn t«i hái mĐ, mĐ nãi “®Ĩ cho con ¨n ®Êy”
	- “T«i” ®ang ®i häc bá häc ë nhµ mĐ cÇm dao c¾t ®øt tÊm v¶i dƯt m·i sau nµy t«i míi biÕt mĐ t«i rÊt quan t©m ®Õn m«i tr­êng sèng tèt ®Đp ®ĩng nh­ ®iỊu mµ d©n gian d¹y “GÇn mùc th× ®en, gÇn ®Ìn th× s¸ng” 
- KÕt cơc lµ t«i cè g¾ng häc tËp v­¬n lªn vµ ®· thµnh ®¹t nh­ ngµy nay.
3. KÕt bµi (1 ®iĨm) :	- Nªu ý nghÜa t¸c dơng cđa m«i tr­êng ®èi víi viƯc gi¸o dơc.
	 - Liªn hƯ t×nh h×nh hiƯn nay.