Giáo án môn Ngữ văn Lớp 6 - Tiết 20: Lời văn, đoạn văn tự sự - Năm học 2011-2012

Tuần 5 -Tiết 20 :
Ngày soạn:.	LỜI VĂN, ĐOẠN VĂN TỰ SỰ .
Ngày dạy : ..
 I) Mức đô cần đạt : Giúp HS :
 - Hiểu thế nào là lời văn, đoạn văn trong văn bản tự sự.
 - Biết cáh phân tích, sử dụng lờivăn, đoạn văn để học – hiểu văn bản và tạo lập văn bản.
II) Trong tâm kiến thức, kĩ năng :
 1, Kiến thức
 - Lời văn tự sự : dùng để kể người và kể việc
 - Đoạn văn tự sự : gồm một số câu. được xác định giữa hai dấu chấm xuống dòng.
 2, Kĩ năng
 - Bước đầu biết cách dùng lời văn, triển khai ý, vận dụng vào đọc – hiểu văn bản tự sự.
 - Biết viết đoạn văn, bài văn tự sự.
III) Hướng dẫn – Thực hiện :
* Hoạt động 1 :
 1, Ổn định lớp :
 2, Kiểm tra bài cũ : 
 - Khi tìm hiểu đề văn tự sự yêu cầu phải làm gì ?
 - Có mấy cách làm bài văn tự sự ?
* Hoạt động 2:
 3, Bài mới : 
Hoạt động của GV .
Hoạt động của HS .
Ghi bảng .
-HS quan sát đoạn trích.
 Đoạn 1 : SGK.
Cho HS đọc đoạn văn & hỏi.
Đoạn văn gồm mấy câu ? Giới thiệu nhân vật nào, giới thiệu điều gì , nhằm mục đích gì ? Thứ tự của các câu cĩ thay đổi được khơng ? Vì sao ?
 GV :Trong lời văn giới thiệu bao hàm việc cung cấp thơng tin về nhân vật , bày tỏ thái độ khen , chê, đặc biệt là cung cấp những dữ kiện về tính cách, lý lịch cĩ ảnh hưởng đến tiến trình về sau của truyện .
 Đoạn 2 : 
 Cho HS đọc đoạn văn & hỏi.
Đoạn văn giới thiệu nhân vật nào ? Giới thiệu điều gì ? nhằm mục đích gì ?
Qua đoạn văn cĩ những từ nào được sử dụng là văn tự sự ?
Vậy thế nào là văn tự sự ?
- HS : Trả lời.
- GV : Nhận xét, bổ sung .
 Cho HS đọc đoạn 3 SGK 
- Đoạn văn trên đã dùng những từ nào để kể hành động của nhân vật. 
- Các hành động đó được kể theo thứ tự nào ? lời kể trùng điệp ( nước dâng, nước ngập ) gây được ấn tượng gì cho người đọc ? 
 - Dựa vào đoạn văn em xem tác giả đưa ra quan hệ gì ? 
- Vậy khi kể về sự việc thì ta cần phải đạt được điều gì ?
- HS : Trả lời.
- GV : Nhận xét và ghi.
Nhìn vào 3 đoạn văn trên hãy cho biết ý chính được biểu đạt trong từng đoạn ? Gạch dưới câu biểu đạt ý chính ? Tại sao người ta gọi đóù là câu chủ đề ? 
- Vậy thế nào là đoạn văn ?
- HS : Trả lời.
- GV : Nhận xét và ghi.
- Mỗi đoạn văn trên kể về điều gì ? Gạch dưới câu chủ đề có ý quan trọng nhất của mỗi đoạn văn ? Các đoạn văn trên triển khai chủ đề ấy theo thứ tự nào ?
- Nhân vật : Hùng Vương &Mị Nương.
- Giới thiệu :- Tình cảm của Vua Hùng.
 - Nguyện vọng của vua Hùng.
 - Mục đích : Đề cao, khẳng định : “ “ “Người đẹp như hoa, tính nết hiền diệu ... “
- Giới thiệu nhân vật : Sơn Tinh & Thuỷ Tinh.
- Câu 1 : Giới thiệu chung về Sơn Tinh & Thuỷ Tinh.
- Câu 2 &3 : Giới thiệu 1 người.
- Câu 4 &5 : Giới thiệu 1 người.
- Câu 6 : Kết lại.
- Có, là .
- Đuổi theo, địi cướp, hơ mưa, gọi giĩ,làm thành giơng bảo, cuồn cuộn, đánh , dâng nước.
Thứ tự : cái gì trước nói trước, cái gì sau nói sau.
- Không lấy được vợ => đem quân đuổi theo cướp Mị Nương. 
- Hô mưa gọi gió đánh Sơn Tinh.
=> Lời kể trùng điệp gây ấn tượng mạnh.
- Nguyên nhân – kết quả.
- Kết quả thành phong châu như nổi lềnh bềnh trên một biển nước.
1, Hùng vương kén rễ.
2, Sơn Tinh, Thuỷ Tinh đến cầu hôn.
3, Thuỷ Tinh đánh Sơn tinh .
 - Câu chủ đề là câu nêu ý chính.
 - Những câu còn lại diễn đạt cho ý phụ hoặc giải thích cho ý chính .
I) Lời văn và đoạn văn tự sự :
1, Lời văn giới thiệu nhân vật :
 Khi kể người thì có thể giới thiệu tên, họ, lai lịch, quan hệ tính tình, tài năng, ý nghĩa của nhân vật .
2,Lời văn kể sự việc: 
 Khi kể việc thì kể các hành động, việc làm, kết quả và sự đổi thay do các hành động ấy đem lại.
3, Đoạn văn :
- Mỗi đoạn văn thường có 1 ý chính diễn đạt thành 1 câu gọi là câu chủ đề.
- Các câu khác diễn đạt ý phụ dẫn đến ý chính đó, hoặc giải thích cho ý chính làm cho ý chính nổi lên .
* Hoạt động 3: 
IV) Củng cố :
 - Thế nào là lời văn kể sự việc, sự vật?
- Câu chủ đề cĩ vai trị như thế nào trong đoạn văn?
* Luyện tập :
Bài 1 :
a) Ý chính : “ Cậu chăn bị rất giỏi “ được thể hiện: - chăn suốt ngày từ sáng đến tối, dù nắng hay mưa bị đều no cả.
b) Ý chính : “ Hai cơ chị ác hay hất hủi Sọ Dừa, cơ Út hiền lành đối xử với Sọ dừa rất tử tế .
 c) Ý chính : “ Tính cơ cịn trẻ con lắm “. Các câu sau nĩi rõ cái tính cịn trẻ con ấy biểu hiện như thế nào.
Bài 2 : Câu (b) đúng .
 V) Dặn dò – Hướng dẫn tự học :
Học bài, làm những bài tập cịn lại.
Soạn bài: Thạch Sanh .
+Sự ra đời và lớn lên của Thạch Sanh ?
+Sự đối lập giữa Lý Thơng và Thạch Sanh về tính cách và hành động?
+ Ý nghĩa của truyện?