Giáo án môn Ngữ văn lớp 6 - Tiết 122: Nghĩa tường minh và nghĩa hàm ý

TIẾT : 122	 NGHĨA TƯỜNG MINH VÀ NGHĨA HÀM Ý	
Ngày soạn :20/2/2011	 
Ngày dạy :21/2/2011
A. Mức độ cần đạt. 
- Hiểu thế nào là nghĩa tường minh và nghĩa hàm ý.
- Xác đĩnh được nghĩa tường minh , hàm ý trong câu.
- Biết sử dụng hàm ý trong giao tiếp hàng ngày.
B. Trọng tâm kiến thức;
 1. Kiến thức : Khái niệm nghĩa tường minh và nghĩa hàm ý
- Tác dụng nghĩa tường minh và nghĩa hàm ý.
 2. Kĩ năng : - nhận diện , giải đoán và sử dụng nghĩa tường mình và nghĩa hàm ý.
 3. Thái độ : giáo dục học sinh ý thức sử dụng nghĩa tường minh và nghĩa hàm ý một cách phù hợp.
C. Phương pháp: Thảo luận, phát vấn, 
D. Tiến trình hoạt động.
 1. Ổn định : 
 2. Bài cũ : KT bài soạn của HS.
 3. Bài mới :
Họat động của thầy và trò
Ghi bảng
 Học sinh đọc ví dụ trong sách giáo khoa.
? Qua hai câu in đậm trên, em hãy cho biết nhân vật muốn nói gì?
? Câu nào nói trực tiếp, câu nào hàm chứa ý nghĩa?
? Phân biệt nghĩa tường minh và nghĩa hàm ý?
 Học sinh đọc ghi nhớ sách giáo khoa.
 Học sinh đọc bài tập 1.
? Câu nào cho thấy người họa sĩ chưa muốn chia tay anh thanh niên?
? Tìm những từ ngữ miêu tả thái độ của cô gái trong câu cuối của đoạn văn?
? Cho biết hàm ý trong câu in đậm ở bài tập 2?
? Tìm câu chứa hàm ý và nêu nghĩa hàm ý của câu đó?
? Những câu trong bài tập 4 có phải là câu chứa nghĩa hàm ý không? Vì sao?
I. Phân biệt nghĩa tường minh và hàm ý.
 1. Ví dụ : sách giáo khoa.
 Trời ơn, chỉ còn có năm phút.
ð thời gian đi nhanh quáð sự nuối tiếc.
à nghĩa hàm ý.
 Ô, Cô còn quên chiếc khăn mùi xoa đây này.
ð nghĩa tường minh.
 2. Ghi nhớ : sách giáo khoa.
II. Luyện tập.
 1. Bài tập 1.
 a. Nhà họa sĩ tặc lưỡi đứng dậy.
ð tặc lưỡi ð hình ảnh để diễn đạt.
 b. Mặt đỏ ửng (ngượng).
 Nhận lại chiếc khăn (không tránh được).
 Quay vội đi (quá ngượng).
ð bối rối đến vụng về do ngượng. Vì cô gái kín đáo để lại chiếc khăn nhưng anh thanh niên không hiểu nên trả lại.
 2. Bài tập 2.
 Hàm ý : Ông hoạra đi chưa kịp uống nước chè, ông muốn uống nước.
 3. Bài tập 3. 
 Cơm chín rồi ð mời ba vô ăn cơm.
 4. Bài tập 4.
 Những câu trên không phải là câu chứa nghĩa hàm ý (câu một là cách nói lãng sáng chuyện khác, câu hai là câu nói dở dang).
III. Hướng dẫn tự học
 - Học bài.
 - Hoàn chỉnh các bài tập.
 - Chuẩn bị bài “Nghĩa tường minh và nghĩa hàm ý” (tiếp theo).
E .Rút kinh nghiệm :
.