Giáo án môn Ngữ văn lớp 6 - Tiết 1 đến tiết 123

g
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y :
TuÇn 1:	 Bµi 1
TiÕt 1:
V¨n b¶n:
Con Rång ch¸u Tiªn
 (TruyỊn thuyÕt)182
A. Mơc tiªu bµi häc: Giĩp häc sinh:
HiĨu ®­ỵc ®Þnh nghÜa s¬ l­ỵc vỊ truyỊn thuyÕt Con Rång, ch¸u Tiªn.
 ChØ ra vµ hiĨu ®­ỵc ý nghÜa cđa nh÷ng chi tiÕt t­ëng t­ỵng k× ¶o.
- KĨ ®­ỵc truyƯn.
B. ChuÈn bÞ:
* Gi¸o viªn:
+ So¹n bµi
+ §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n.
+ S­u tÇm tranh ¶nh liªn quan ®Õn bµi häc.
* Häc sinh:
+ So¹n bµi
+ S­u tÇm nh÷ng bøc tranh ®Đp, k× ¶o vỊ vỊ l¹c Long Qu©n vµ ¢u c¬ cïng 100 ng­êi con chia tay lªn rõng xuèng biĨn.
+ S­u tÇm tranh ¶nh vỊ §Ịn Hïng hoỈc vïng ®Êt Phong Ch©u.
C. TiÕn tr×nh c¸c ho¹t ®éng d¹y vµ häc
1. ỉn ®Þnh tỉ chøc.
2. KiĨm tra bµi cị:
KiĨm tra viƯc chuÈn bÞ s¸ch vë vµ dơng cơ häc tËp bé m«n.
3. Bµi míi
Ngay tõ nh÷ng ngµy ®Çu tiªn c¾p s¸ch ®Õn tr­êng chĩng ta ®Ịu ®­ỵc häc vµ ghi nhí c©u ca dao:
 BÇu ¬i th­¬ng lÊy bÝ cïng
 Tuy r»ng kh¸c gièng nh­ng chung mét giµn
Nh¾c ®Õn gièng nßi mçi ng­êi ViƯt Nam cđa m×nh ®Ịu rÊt tù hµo vỊ nguån gèc cao quÝ cđa m×nh - nguån gèc Tiªn, Rång, con L¹c ch¸u Hång. VËy t¹i sao mu«n triƯu ng­êi ViƯt Nam tõ miỊn ng­ỵc ®Õn miỊn xu«i, tõ miỊn biĨn ®Õn rõng nĩi l¹i cïng cã chung mét nguån gèc nh­ vËy. TruyỊn thuyÕt Con Rång, ch¸u Tiªn mµ chĩng ta t×m hiĨu h«m nay sÏ giĩp c¸c em hiĨu râ vỊ ®iỊu ®ã.
Ho¹t ®éng cđa thÇy vµ trß
Néi dung cÇn ®¹t
Ho¹t ®éng 1: 
 H­íng dÉn HS ®äc vµ t×m hiĨu chung
I. §äc vµ t×m hiĨu chung:
- GV h­íng dÉn c¸ch ®äc
- GV ®äc mÉu mét ®o¹n sau ®ã gäi HS ®äc.
- NhËn xÐt c¸ch ®äc cđa HS
- H·y kĨ tãm t¾t truyƯn tõ 5-7 c©u?
- Theo em trruyƯn cã thĨ chia lµm mÊy phÇn? Néi dung cđa tõng phÇn?
- §äc kÜ phÇn chĩ thÝch * vµ nªu hiĨu biÕt cđa em vỊ truyỊn thuyÕt?
- Em h·y gi¶i nghÜa c¸c tõ: ng­ tinh, méc tinh, hå tinh vµ tËp qu¸n?
1. §äc vµ kĨ:
- §äc Râ rµng, rµnh m¹ch, nh¸n giäng ë nh÷ng chi tiÕt k× l¹ phi th­êng 
2. Bè cơc: 3 phÇn
a. Tõ ®Çu ®Õn...long trang Þ Giíi thiƯu L¹c Long Qu©n vµ ¢u C¬
b. TiÕp...lªn ®­êng Þ ChuyƯn ¢u C¬ sinh në k× l¹ vµ LLQ vµ ¢u C¬ chia con
c. Cßn l¹i Þ Gi¶i thÝch nguån gèc con Rång, ch¸u Tiªn.
3. Kh¸i niƯm truyỊn thuyÕt:
- TruyƯn d©n gian truyỊn miƯng kĨ vỊ c¸c nh©n vËt, sù kiƯn cÝ liªn quan ®Õn lÞch sư thêi quÝa khø.
- Th­êng cã yÕu tè t­ëng t­ỵng k× ¶o.
- ThĨ hiƯn th¸i ®é, c¸ch ®¸nh gi¸ cđa nh©n d©n ®èi víi c¸c sù kiƯn vµ nh©n vËt LS.
Ho¹t ®éng 2: 
II. t×m hiĨu v¨n b¶n:
1. Giíi thiƯu L¹c Long Qu©n - ¢u c¬:
- Gäi HS ®äc ®o¹n 1
- LLQ vµ ¢u c¬ ®­ỵc giíi thiƯu nh­ thÕ nµo? (Nguån gèc, h×nh d¸ng, tµi n¨ng)
- Em cã nhËn xÐt g× vỊ chi tiÕt miªu t¶ LLQ vµ ¢u c¬?
- T¹i sao t¸c gi¶ d©n gian kh«ng t­ëng t­ỵng LLQ vµ ¢u c¬ cã nguån gèc tõ c¸c loµi vËt kh¸c mµ t­ëng t­ỵng LLQ nßi rång, ¢u C¬ dßng dâi tiªn? §iỊu ®ã cã ý nghÜa g×?
* GV b×nh: ViƯc t­ëng t­ỵng LLQ vµ ¢u C¬ dßng dâi Tiªn - Rång mang ý nghÜa thËt s©u s¾c. Bëi rång lµ 1 trong bèn con vËt thuéc nhãm linh mµ nh©n d©n ta t«n sïng vµ thê cĩng. Cßn nãi ®Õn Tiªn lµ nãi ®Õn vỴ ®Đp toµn mÜ kh«ng g× s¸nh ®­ỵc. T­ëng t­ỵng LLQ nßi Rång, ¢u C¬ nßi Tiªn ph¶i ch¨ng t¸c gi¶ d©n gian muèn ca ngỵi nguån gèc cao quÝ vµ h¬n thÕ n÷a muèn thÇn k× ho¸, linh thiªng ho¸ nguån gèc gièng nßi cđa d©n téc VN ta.
- VËy qua c¸c chi tiÕt trªn, em thÊy h×nh t­ỵng LLQ vµ ¢u C¬ hiƯn lªn nh­ thÕ nµo?
* GV b×nh: Cuéc h«n nh©n cđa hä lµ sù kÕt tinh nh÷ng g× ®Đp ®Ï nhÊt cđa con ng­¬×, thiªn nhiªn, s«ng nĩi.
- ¢u C¬ sinh në cã g× k× l¹? ®©y lµ chi tiÕt ntn? Nã cã ý nghÜa g×?
* GV b×nh: Chi tiÕt l¹ mang tÝnh chÊt hoang ®­êng nh­ng rÊt thĩ vÞ vµ giµu ý nghÜa. Nã b¾t nguån tõ thùc tÕ rång, r¾n ®Ị ®Ỵ trøng. Tiªn (chim) cịng ®Ĩ trøng. TÊt c¶ mäi ng­êi VN chĩng ta ®Ịu sinh ra tõ trong cïng mét bäc trøng (®ång bµo) cđa mĐ ¢u C¬. DTVN chĩng ta vèn khoỴ m¹nh, c­êng tr¸ng, ®Đp ®Ï, ph¸t triĨn nhanh Þ nhÊn m¹nh sù g¾n bã chỈt chÏ, keo s¬n, thĨ hiƯn ý nguyƯn ®oµn kÕt gi÷a c¸c céng ®ång ng­êi ViƯt.
- Em h·y quan s¸t bøc tranh trong SGK vµ cho biÕt tranh minh ho¹ c¶nh g×?
- L¹c Long Qu©n vµ ¢u C¬ chia con nh­ thÕ nµo? ViƯc chia tay thĨ hiƯn ý nguyƯn g×?
- B»ng sù hiĨu biÕt cđa em vỊ LS chèng ngo¹i x©m vµ c«ng cuéc x©y dùng ®Êt n­íc, em thÊy lêi c¨n dỈn cđa thÇn sau nµy cã ®­ỵc con ch¸u thùc hiƯn kh«ng?
* GV b×nh: LS mÊy ngµn n¨m dùng n­íc vµ gi÷ n­íc cđa d©n téc ta ®· chøng minh hïng hån ®iỊu ®ã. Mçi khi TQ bÞ l©m nguy, ND ta bÊt kĨ trỴ, giµ, trai, g¸i tõ miỊn ng­ỵc ®Õn miỊn xu«i, tõ miỊn biĨn ®Õn miỊn rõng nĩi xa x«i ®ång lßng kỊ vai s¸t c¸nh ®øng dËy diÕt kỴ thï. Khi nh©n d©n mét vïng gỈp thiªn tai ®Þch ho¹, c¶ n­íc ®Ịu ®au xãt, nh­êng c¬m xỴ ¸o, ®Ĩ giĩp ®ì v­ỵt qua ho¹n n¹n. vµ ngµy nay, mçi chĩng ta ngåi ®©y cịng ®·, ®ang vµ sÏ tiÕp tơc thùc hiƯn lêi c¨n dỈn cđa Long Qu©n x­a kia b»ng nh÷ng viƯc lµm thiÕt thùc.
- Trong tuyƯn d©n gian th­êng cã chi tiÕt t­ëng t­ỵng k× ¶o. Em hiĨu thÕ nµo lµ chi tiÕt t­ëng t­ỵng k× ¶o?
- Trong truyƯn nµy, chi tiÕt nãi vỊ LLQ vµ ¢u C¬; viƯc ¢u C¬ sinh në k× l¹ lµ nh÷ng chi tiÕt t­ëng t­ỵng k× ¶o. Vai trß cđa nã trong truyƯn nµy nh­ thÕ nµo?
- Gäi HS ®äc ®o¹n cuèi
- Em h·y cho biÕt, truyƯn kÕt thĩc b»ng nh÷ng sù viƯc nµo? ViƯc kÕt thĩc nh­ vËy cã ý nghÜa g×?
- VËy theo em, cèt lâi sù thËt LS trong truyƯn lµ ë chç nµo?
* GV: Cèt lâi sù thËt LS lµ m­êi mÊy ®êi vua Hïng trÞ v×. cßn mét b»ng chøng n÷a kh¼ng ®Þnh sù thËt trªn ®ã lµ l¨ng t­ëng niƯm c¸c vua Hïng mµ t¹i ®©y hµng n¨m vÉn diƠn ra mét lƠ héi rÊt lín ®ã lµ lƠ héi ®Ịn Hïng. LƠ héi ®ã ®· trë thµnh mét ngµy quèc giç cđa c¶ d©n téc, ngµy c¶ n­íc hµnh qu©n vỊ céi nguån: 
 Dï ai ®i ng­ỵc vỊ xu«i
 Nhí ngµy giç tỉ mïng m­êi th¸ng ba
vµ chĩng ta tù hµo vỊ ®iỊu ®ã. Mét lƠ héi ®éc ®¸o duy nhÊt chØ cã ë VN!
- Em h·y cho biÕt ®Ịn Hïng n»m ë tØnh nµo trªn ®Êt n­íc ta?
- Theo em, t¹i sao tuyƯn nµy ®­ỵc gäi lµ truyỊn thuyÕt? TruyƯn cã ý nghÜa g×?
L¹c Long Qu©n ¢u C¬
- Nguån gèc: thÇn Tiªn
- H×nh d¸ng: m×nh Xinh ®Đp tuyƯt trÇn
rång ë d­íi n­íc
- Tµi n¨ng: cã nhiỊu phÐp l¹,
giĩp d©n diƯt trõ yªu qu¸i
Þ §Đp k× l¹, lín lao víi nguån gèc v« cïng cao quÝ.
2. DiƠn biÕn truyƯn:
a. ¢u C¬ sinh në k× l¹:
- Sinh bäc tr¨m trøng, në tr¨m con, ®Đp ®Ï, kh«i ng«, kh«ng cÇn bĩ mím, lín nhanh nh­ thỉi.
Þ Chi tiÕt t­ëng t­ỵng s¸ng t¹o diƯu k× nhÊn m¹nh sù g¾n bã keo s¬n, thĨ hiƯn ý nguyƯn ®oµn kÕt gi÷a c¸c céng ®ång ng­êi ViƯt
b. ¢u C¬ vµ L¹c Long Qu©n chia con:
- 50 ng­êi con xuèng biĨn;
- 50 Ng­êi con lªn nĩi
- Cïng nhau cai qu¶n c¸c ph­¬ng, dùng x©y ®Êt n­íc.
Þ Cuéc chia tay ph¶n ¸nh nhu cÇu ph¸t triĨn DT: lµm ¨n, më réng vµ gi÷ v÷ng ®Êt ®ai. ThĨ hiƯn ý nguyƯn ®oµn kÕt, thèng nhÊt DT. Mäi ng­êi ë mäi vïng ®Êt n­íc ®Ịu cã chung mét nguån gèc, ý chÝ vµ søc m¹nh.
* ý nghÜa cđa chi tiÕt t­ëng t­ỵng k× ¶o:
- Chi tiÕt t­ëng t­ỵng k× ¶o lµ chi tiÕt kh«ng cã thËt ®­ỵc d©n gian s¸ng t¹o ra nh»m mơc ®Ých nhÊt ®Þnh.
- ý nghÜa cđa chi tiÕt t­ëng t­ỵng k× ¶o trong truyƯn:
+ T« ®Ëm tÝnh chÊt k× l¹, lín lao, ®Đp ®Ï cđa c¸c nh©n vËt, sù kiƯn.
+ ThÇn k× ho¸, linh thiªng ho¸ nguån gèc gièng nßi, d©n téc ®Ĩ chĩng ta thªm tù hµo, tin yªu, t«n kÝnh tỉ tiªn, d©n téc.
+ Lµm t¨ng søc hÊp dÉn cđa t¸c phÈm.
3. KÕt thĩc t¸c phÈm:
- Con tr­ëng lªn ng«i vua, lÊy hiƯu Hïng V­¬ng, lËp kinh ®«, ®Ỉt tªn n­íc.
- Gi¶i thÝch nguån gèc cđa ng­êi VN lµ con Rång, ch¸u Tiªn.
Þ C¸ch kÕt thĩc muèn kh¼ng ®Þnh nguån gèc con Rång, ch¸u Tiªn lµ cã thËt
Ho¹t ®éng 3
Thùc hiƯn phÇn ghi nhí
III. ghi nhí:SGK- tr3
- HS ®äc
 4.Cđng cè :
Cđng cè vµ luyƯn tËp
IV LuyƯn tËp:
1. Häc xong truyƯn: Con Rång, ch¸u Tiªn em thÝch nhÊt chi tiÕt nµo? v× sao?
2. KĨ tªn mét sè truyƯn t­¬ng tù gi¶i thÝch nguån gèc cđa d©n téc VN mµ em biÕt?
- Kinh vµ Ba Na lµ anh em
- Qu¶ trøng to në ra con ng­êi (m­êng)
- Qu¶ bÇu mĐ (kh¬ me)
5. H­íng dÉn häc tËp:
Häc bµi, thuéc ghi nhí.
§äc kÜ phÇn ®äc thªm
So¹n bµi: b¸nh ch­ng, b¸nh giÇy
T×m c¸c t­ liƯu kĨ vỊ c¸c d©n téc kh¸c hoỈc trªn thÕ giíi vỊ viƯc lµm b¸nh hoỈc quµ d©ng vua.
D. Đánh giá điều chỉnh kế hoạch.
............................................................................................................................................................................................................................................................................
 ____________________________________________
--------------------------------------------------
Ngµy so¹n :
Ngµy d¹y :
TiÕt 2: 
V¨n b¶n:
H­íng dÉn ®äc thªm: B¸nh ch­ng, b¸nh giÇy
( TruyỊn thuyÕt )
A. Mơc tiªu bµi häc: Giĩp häc sinh:
HiĨu néi dung, ý nghÜa cđa truyƯn.
ChØ ra vµ hiĨu ®­ỵc ý nghÜa cđa chi tiÕt t­ëng k× ¶o.
T×m hiĨu, tËp ph©n tÝch nh©n vËt trong truyƯn truyỊn thuyÕt.
KĨ ®­ỵc truyƯn.
B. ChuÈn bÞ:
*Gi¸o viªn:
+ So¹n bµi
+ §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n.
+ S­u tÇm tranh ¶nh vỊ c¶nh nh©n d©n ta chë l¸ dong, xay ®ç gãi b¸nh ch­ng, b¸nh giÇy.
* Häc sinh:
+ So¹n bµi
C. TiÕn tr×nh c¸c ho¹t ®éng d¹y vµ häc
1. ỉn ®Þnh tỉ chøc.
2. KiĨm tra bµi cị:
1. Em hiĨu thÕ nµo truyỊn thuyÕt? T¹i sao nãi truyƯn Con Rång, ch¸u Tiªn lµ truyƯn truyỊn thuyÕt?
2. Nªu ý nghÜa cđa truyỊn thuyÕt "Con Rång, ch¸uTiªn"? Trong truyƯn em thÝch nhÊt chi tiÕt nµo? V× sao em thÝch?
3. Bµi míi
Hµng n¨m cø mçi khi tÕt ®Õn, xu©n vỊ, nh©n d©n ta, con ch¸u cđa vua Hïng tõ miỊn ng­ỵc ®Õn miỊn xu«i, vïng rõng nĩi cịng nh­ vïng biĨn l¹i n« nøc, hå hëi chë l¸ dong, xay g¹o, gi· g¹o. gãi b¸nh. quang c¶nh Êy lµm sèng l¹i truyỊn thuyÕt "B¸nh ch­ng, b¸nh giÇy".
*. Bµi míi: §©y lµ tiÕt tù häc cã h­íng dÉn nªn GV tỉ chøc cho HS th¶o luËn nhiỊu h¬n
Ho¹t ®éng cđa thÇy
Néi dung cÇn ®¹t
Ho¹t ®éng 1: 
I. §äc vµ t×m hiĨu chung:
- GvVgäi HS ®äc truyƯn
- Em h·y kĨ tãm t¾t truyƯn
- H­íng dÉn HS t×m hiĨu chĩ thÝch: 1,2,3,4,8,9,12,13
- Theo em, truyƯn cã thĨ chia lµm mÊy phÇn?
1. §äc - kĨ:
- Hïng V­¬ng vỊ giµ muèn truyỊn ng«i cho con nµo lµm võa ý, nèi chÝ nhµ vua.
- C¸c «ng lang ®ua nhau lµm cç thËt hËu, riªng Lang Liªu ®­ỵc thÇn m¸ch b¶o, dïng g¹o lµm hai thø b¸nh ®Ĩ d©ng vua.
- Vua cha chän b¸nh cđa lang Liªu ®Ĩ tÕ trêi ®Êt cïng Tiªn V­¬ng vµ nh­êng ng«i cho chµng.
- Tõ ®ã n­íc ta cã tơc lµm b¸nh ch­ng, b¸nh giÇy vµo ngµy tÕt.
2. Chĩ thÝch:
3. Bè cơc: 3 phÇn
a. Tõ ®Çu...chøng gi¸m
b. TiÕp ....h×nh trßn
c. Cßn l¹i
Ho¹t ®éng 2: 
II. T×m hiĨu v¨n b¶n:
- Më ®Çu c©u chuyƯn muèn giíi thiªơ víi chĩng ta ®iỊu g×?
- Vua Hïng chän ng­êi nèi ng«i trong hoµn c¶nh nµo?
- ý ®Þnh cđa vua ra sao?(qua ®iĨm cđa vua vỊ viƯc chän ng­êi nèi ng«i)
- Vua chän ng­êi nèi ng«i b»ng h×nh thøc g×?
* GV: Trong truyƯn d©n gian gi¶i ®è lµ1 trong nh÷ng lo¹i thư th¸ch khã kh¨n ®èi víi nh©n vËt
- §iỊu kiƯn vµ h×nh thøc truyỊn ng«i cã g× ®ỉi míi vµ tiÕn bé so víi ®­¬ng thêi?
- Qua ®©y, em thÊy vua Hïng lµ vÞ vua nh ... i làm văn bản tự sự theo các bước tìm hiểu đề, lập ý, lập dàn ý.
- Cho HS chọn văn bản “Sự tích Hồ Gươm” mới học để kể.
+ Tìm hiểu đề: Ở trên đã hướng dẫn.
+ Lập ý: Truyện có những sự việc chính nào? Những nhân vật nào tạo ra những sự việc đó? Nhân vật và sự việc cùng thể hiện chủ đề gì?
 _ Nhân vật: Lê Lợi, Lê Thận, Long Quân, Rùa vàng.
 _ Sự việc: Long Quân cho Lê Lợi mượn gươm đánh giặc, Lê Lợi nhận chuôi gươm, Lê Thận nhận lưỡi gươm ® đánh thắng giặc ® Long Quân sai rùa vàng đòi gươm ® đổi tên hồ.
 _ Chủ đề: Ca ngợi hình tượng người anh hùng, tính chín nghĩa của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn và giải thích tên hồ Hoàn Kiếm.
 _ Lập dàn ý: 
 _ Mở bài: Giới thiệu hoàn cảnh và đất nước việc Long Vương cho mượn gươm.
 _ Thân bài: Kể diễn biến sự việc.
 _ Kết bài: Việc trả gươm và việc giải thích tên hồ.
* GV: Sau khi lập dàn ý xong, các em sẽ viết thành văn, rồi kiểm tra lại bài làm của mình.
- Em hiểu “Viết bằng lời văn của em” là như thế nào? (tức là không phải chép lại nguyên xi nội dung văn bản)
- Vậy lập ý là xây dựng những vấn đề gì? (xác định nhân vật, sự việc, chủ đề)
- Bố cục được thực hiện qua phần lập dàn ý cho văn bản tự sự có mấy phần? Từng phần giới thiệu những vấn đề gì?
- Sau khi xây dựng bố cục xong em phải làm gì? (viết thành văn)
- Làm bài xong các em có nên đọc lại để kiểm tra bài hay không? Vì sao? (chữa lại những lỗi sai của bài)
* Hoạt động 3: GV cho HS đọc lại ghi nhớ SGK.
I. Tìm hiểu đề:
1. Kể lại một câu chuyện mà em thích bằng lời văn của em.
2. Kể chuyện về một người bạn tốt.
3. Kỷ niệm ngày thơ ấu.
4. Ngày sinh nhật của em.
5. Quê em đổi mới.
6. Em đã lớn rồi.
Þ Đọc kĩ đề.
II. Cách làm bài văn tự sự.
- Tìm hiểu đề: Xác định rõ ý của đề.
- Lập ý: Xác định sự việc, nhân vật của đề.
- Lập dàn ý: Xây dựng bố cục: 3 phần.
+ Mở bài.
+ Thân bài.
+ Kết bài.
- Viết thành văn.
- Kiểm tra, đọc lại bài, sửa chữa những chỗ sai sót.
* Ghi nhớ: (SGK)
4. Củng cố: (3 phút)
GV nhắc lại những nét cơ bản của tiết học.
5. Dặn dò: (2 phút)
Học bài và chuẩn bị phần luyện tập.
TIẾT 2:
	1. Bài cũ: Nhắc lại những bước làm một bài văn tự sự
* Hoạt động 4: GV cho HS luyện tập (SGK)
(HS thảo luận truyện Sơn Tinh, Thủy Tinh)
- Gọi đại diện 1 nhóm 4 em lên nói trước lớp ® GV sửa ® kết luận.
III. Luyện tập.
	2. Củng cố:
 Đọc lại ghi nhớ SGK.
	3. Dặn dò:
Học thuộc phần ghi nhớ.
Xem lại các văn bản tự sự đã học.
Chuẩn bị viết bài tập làm văn số 1.
TUẦN 28
Ngày soạn: ..../..../....
Ngày dạy: ..../..../....
TIẾT PPCT: 109
TÊN BÀI: 	 	 CÂY TRE VIỆT NAM
	(THÉP MỚI) 
I. Mục tiêu: Giúp HS hiểu.
Hiểu và cảm nhận được giá trị nhiều mặt của cây tre và sự gán bó giữa cây tre với cuộc sống của dân tộc Việt Nam -> Tre trở bằng một biểu tượng của Việt Nam.
Nắm được đặc điểm nghệ thuật của bài kí giàu chi tiết và hình ảnh k/h miêu tả và bình luận, lời văn giàu nhịp điệu.
II. Tiến trình dạy học:
1. Ổn định:
2. Bài cũ: (5 phút) Nêu ý nghĩa bài văn “Cô Tô” của Nguyễn Tuân.
3. Bài mới: (35 phút)
Hoạt động của giáo viên và học sinh
Nội dung ghi bảng
* Hoạt động 1: GV nêu vài nét về tác giả, tác phẩm.
- Hướng dẫn HS đọc -> GV đọc mẫu -> HS đọc -> GV nhận xét.
* Hoạt động 2: - Nêu đại ý của bài? 
* Hoạt động 3: - Bố cục bài văn chia làm mấy đoạn? Ý mỗi đoạn?
* Hoạt động 4: - Trong đoạn 1 của bài văn tác giả đã ca ngợi phẩm chất của cây tre như thế nào?
- Tìm thêm ở các đoạn sau của bài văn tác giả thể hiện và nhấn mạnh thêm nhiều nét phẩm chất đáng qúi của cây tre như thế nào?
- Tác giả sử dụng nghệ thuật gì?
- Nội dung ca ngợi cây tre như thế nào?
* Hoạt động 5: - Tìm những chi tiết, hình ảnh thể hiện sự gắn bó của tre với con người trong lao động và trong cuộc sống hàng ngày?
- Tre gắn bó với dân tộc Việt Nam trong cuộc chiến đấu và giải phóng dân tộc như thế nào?
- Đoạn kết tác giả hình dung về vị trí của cây tre trong tương lai và trong thời kì công nghiệp hoá như thế nào?
* Hoạt động 6: - Gọi HS đọc ghi nhớ SGK.
* Hoạt động 7: - GV hướng dẫn HS luyện tập ở SGK -> HS nhận xét -> GV kết luận.
I. Đọc, chú thích: (SGK)
II. Đại ý: Tre là người bạn thân thiết của nông dân Việt Nam, tre có nhiều biểu tượng và nhiều phẩm chất qúi báu.
III. Bố cục: 2 đoạn.
 1. Từ đầu -> của tre: Tre là bạn thân của nông dân và nhân dân Việt Nam.
 2. đoạn còn lại: Vị trí cây tre trong tương lai, trong công nghiệp hoá, là biểu tượng của dân tộc Việt Nam.
IV. Tìm hiểu văn bản:
 1) Phẩm chất của cây tre:
- Tốt ở mọi nơi, mộc mạc, thanh cao, cứng, dẻo dai, vững chắc.
- Chiến đấu, giữ làng, giữ nước 
- Tre hi sinh để bảo vệ con người, tre anh hùng lao động, tre anh hùng chiến đấu.
- Làm nhạc bằng tre.
-> Nhân hóa => ca ngợi công lao và phẩm chất của cây tre.
 2) Sự gắn bó của cây tre vói con người và dân tộc Việt Nam.
- Tre có mặt khắp mọi nơi, bao bọc xóm làng.
- Dưới bóng tre người dân Việt Nam dựng nhà, dựng cửa, sinh sống, giữ nền văn hóa.
- Tre như cánh tay của người nông dân Việt Nam.
- Tre gắn với con người trong mọi lứa tuổi.
- Tre gắn bó với cuộc chiến đấu.
=> Tre gắn bó với cả cuộc đời người nông dân từ khi lọt lòng -> nhắm mắt xuôi tay. 
4. Củng cố: (3 phút) 
Cây tre có phẩm chất như thế nào?
Sự gắn bó của cây tre với con người dân tộc Việt Nam?
5. Dặn dò: (2 phút) 
Học thuộc bài và soạn “lòng yêu nước”.
Chuẩn bị: “Câu trần thuật đơn”.
Ngày soạn: ..../..../....
Ngày dạy: ..../..../....
TIẾT PPCT: 123
TÊN BÀI: 	 CẦU LONG BIÊN CHỨNG NHÂN LỊCH SỬ
I. Mục tiêu: Giúp HS hiểu.
Hiểu được thế nào là câu sai về Chủ ngữ, Vị ngữ.
Nắm được khái niệm “ văn bản nhật dụng” và ý nghĩa của việc học loại văn bản này.
Hiểu được ý nghĩa “ chứng nhân lịch sử “ của cầu Long Biên, từ đó nâng cao và làm phong phú thêm linh hồn, tình cảm quê hương.
II. Tiến trình dạy học:
1. Ổn định:
2. Bài cũ: 
3. Bài mới: (40 phút)
Hoạt động của giáo viên và học sinh
Nội dung ghi bảng
Đọc phần chú thích SGK trg 125 qua đó em hiểu như thế nào là văn bản nhật dụng?
GV dựa vào SGK để nói rõ hơn cho HS về văn bản này.
Đọc văn bản, đọc phần giải thích các từ khó.
(4) Văn bản này chia làm mấy đoạn? Ý nghĩa của mỗi đoạn là gì?
3 đoạn
Đoạn 1: Từ đầu đến “Thủ Đô Hà Nội” – Giới thiệu khái quát cầu Long Biên
Đoạn 2 : Tiếp theo đến “. . dẻo dai vững chắc .” – Cầu Long Biên – Chứng nhân lịch sử.
Đoạn 3 : Phần còn lại – ý nghĩa của cầu Long Biên trong xã hội hiện đại
(4) Tìm những chi tiết miêu tả một cách khái quát về lịch sử của cầu Long Biên?
(4) Vị trí của cây cầu này đã gợi cho em suy nghĩ gì?
–> Đẹp và đặc biệt . . .
Em hãy tóm tắt ngắn gọn lịch sử ra đời của cây cầu Long Biên?
(4) Em suy nghĩ gì về việc :”Cầu được xây dựng không chỉ bằng mồ hôi mà còn bằng xương máu của bao con người Việt Nam”?
(4) Tại sao tác giả lại gọi cầu Long Biên là một “Chứng nhân lịch sử”. Em hãy chứng minh lời khẳng định trên ?
GIỚI THIỆU VĂN BẢN NHẬT DỤNG:
 Khái niệm SGK trg125
II. TÌM HIỂU VĂN BẢN: 
Đọc : Tóm tắt văn bản
Phân tích
 1/ Giới thiệu khái quát về cầu Long Biên:
Vị trí : Bắc qua Sông Hồng – HNội 
Thời gian xuất hiện : Khởi công năm 1898 và hoàn thành năm 1902. Do kiến trúc sư nổi tiếng người Pháp Eiffel thiết kế.
- Là một chứng nhân lịch sử
=> Tự sự + so sánh –> cầu Long Biên là một chứng nhân lịch sử tròn một thế kỷ tồn tại.
 2/ Cầu Long Biên – Chứng nhân lịch sử:
 a) Cầu Long Biên:
- Tên gọi đầu tiên : Đu – me, sau CMT8 – 1945 : Long biên
- Là thành tựu quan trọng trong thời văn minh đường sắt
- Là một trong những kết quả của cuộc khai thác thuộc địa lần I của thực dân Pháp ở Việt Nam.
- Được xây dựng không chỉ bằng mồ hôi mà còn bằng xương máu của bao con người Việt Nam.
 b) Chứng nhân lịch sử :
+ Trước 1945 :
- Là thành tựu quan trọng trong thời văn minh đường sắt
- Là một trong những kết quả của cuộc khai thác thuộc địa lần I của thực dân Pháp ở Việt Nam.
- Được xây dựng không chỉ bằng mồ hôi mà còn bằng xương máu của bao con người Việt Nam.
+ Trong thời bình 1954 :
- Tàu xe đi . . . ngược xuôi
- Khánh chiến chống Mỹ :
 + Trở thành mục tiêu ném bom dữ dội của không lực Hoa Kỳ. Cầu bị đánh mười lần . . cầu rách nát, nhịp cầu tả tơi ứa máu, nhưng cây cầu vần đứng sừng sững.
 + Chóng chọi với thiên nhiên Những ngày nước lên cao, mấp mé thân cầu, nước cuồn cuộn chảy . . . cầu vẫn như chiếc võng đong đưa, dẻo dai, vững chắc
 3/ Ý nghĩa lịch sử của cầu Long Biên trong xã hội hiện đại:
Rút về vị trí khiêm nhường
Những đoàn khách . . cầu lịch sử.
Tôi cố gắng truyền . . đất nước Việt Nam.
Ghi nhớ: SGK trang 128
4. Củng cố: (3 phút) GV nhắc lại nét chính của bài học.
5. Dặn dò: (2 phút) 
Học bài và làm bài tập còn lại.
Chuẩn bị: Bài tiếp theo.
Hỡi người tình giận chi hồi
Làm sao cho em hé mơi cười
Giận nhau chi cho sầu em nhé
Lịng anh thêm đau buồn hơn
Chớ giận hờn làm ưu sầu
Hằn lên trên đơi mắt nhung huyền
Tình yêu luơn như trời mưa nắng
Khiến trái tim tơi bơ phờ
Đã bao lời anh nĩi ra
Điều rất chân thành em hỡi
Trái tim này khơng biết gian dối
Chỉ yêu cĩ em người ơi
Lời mặn nồng ngọt ngào trên mơi
Xin người đừng nĩi ra
Rồi ngày nào lại quên câu yêu bay đi mất theo thời gian
Đừng vội vàng câu yêu khi cịn nhiều đổi thay
Mà lịng người nào ai hay ai biết trước đâu chữ ngờ