Giáo án môn học Vật lí 6 - Tiết 21: Sự nở vì nhiệt của chất rắn

Chương II: Nhiệt học
Tiết 21 Sự nở vì nhiệt của chất rắn
S:
G:
A- Mục tiêu:
	- Hs nắm được thể tích, chiều dài của 1 vật rắn tăng lên khi nóng lên, giảm khi lạnh đi.
	- Các chất rắn khác nhau nở vì nhiệt khác nhau.
	- Giải thích được 1 số hiện tượng đơn giản về sự nở vì nhiệt của chất rắn.
	- Biết đọc các biểu, bảng để rút ra kết luận cần thiết.
	- Rèn luyện kỹ năng làm TN, tính cẩn thận, trung thực, ý thức tập thể.
B- Chuẩn bị:
	- Đồ dùng: 
	+ Quả cầu kim loại, vòng kim loại, đèn cồn, chậu nước.
	+ Bảng phụ ghi độ tăng chiều dài của các thanh kim loại khác nhau có chiều dài ban đầu 100cm. Khi nhiệt độ tăng thêm 500C.
	+ Tranh vẽ tháp ép Phen.
Những điểm cần lưu ý:
+ Khi thay đổi nhiệt độ, vật rắn có sự nở dài và sự nở khối. Trong bài này đề cập đến sự nở khối của vật rắn.
+ Chú ý: Trong các bảng hằng số vật lý người ta ghi hệ số nở dài của chất rắn.
+ Gv: Làm TN cho Hs quan sát. Tránh gây bỏng cho Hs.
	- Kiến thức bổ xung:
C- Các hoạt động trên lớp:
	I- ổn định tổ chức:
 Sĩ số:  Vắng: 
	II- KIểm tra bài cũ: Không.
 Gv: ĐVĐ: 
Giới thiệu chương II: Nhiệt học qua các tiêu đề (57 – SGK).
Treo tranh vẽ tháp ép Phen cho Hs quan sát  Các phép đo vào tháng 1 và tháng 7 cho thấy trong vòng 6 tháng tháp cao lên 10cm.
Tại sao lại có hiện tượng kỳ lạ đó? -> vào bài.
III- Bài mới:
Hs: Đọc - nghiên cứu TN – nêu dụng cụ cần có.
Gv: Cho Hs quan sát dụng cụ.
- Dự đoán: Quả cầu khi chưa hơ nóng có lọt qua vòng kim loại không?
- Khi hơ nóng có lọt qua vòng kim loại không?
Gv: Làm TN cho Hs quan sát.
Dùng đèn cồn đốt quả cầu kim loại trong 3 phút. Đặt quả cầu lên vòng kim loại.
Hs: Quan sát – nhận xét.
- Nhúng quả cầu đang nóng vào chậu nước lạnh. Quả cầu có lọt qua vòng kim loại nữa không? 
Hs: Lần lượt trả lời C1, C2. 
Hs: Trả lời C3: CHọ từ thích hợp trong khung điền vào chỗ trống.
- Phát biểu hoàn chỉnh kết luận.
Gv: Các chất rắn nở ra khi nóng lên, co lại khi lạnh đi. Vậy các chất rắn khác nhau có giãn nở vì nhiệt giống nhau không? -> 4
Gv: Treo bảng phụ ghi độ tăng thể tích của các thanh kim loại khác nhau có chiều dài ban đầu 100cm khi nhiệt độ tăng thêm 500C.
C4: từ bảng kết quả trên có thể rút ra kết luận gì về sự nở vì nhiệt của các chất rắn khác nhau?
- Qua các TN trên hãy rút ra nhận xét chung về sự nở vì nhiệt của chất rắn.
Gv: Sự giãn nở vì nhiệt của chất rắn có nhiều ứng dụng trong đời sống và trong kỹ thuật.
Hs: Trả lpời C5; C6; C7. 
- Hãy nghĩ cách làm cho quả cầu đang nóng vẫn có thể lọt qua vòng kim loại.
- Trả lời phần đặt vấn đề ở đầu bài.
I- Thí nghiệm về sự nở vì nhiệt của chất rắn
 2- Trả lời câu hỏi
C1: Quả cầu bị hơ nóng, không lọt qua vòng kim loại vì quả cầu nóng lên nở ra.
C2: 
 Quả cầu nóng nhúng vào nước lạnh -> quả cầu lọt qua vòng kim loại vì quả cầu co lại khi lạnh đi.
 3- Rút ra kết luận
C3:
 (1)- Tăng (2)- Lạnh đi.
* Kết luận:
 - Thể tích quả cầu tăng khi quả cầu nóng lên.
 - Thể tích quả cầu giảm đi khi quả cầu lạnh đi.
 4- So sánh sự nở vì nhiệt của các chất rắn
Nhôm
1,15cm
Đồng
0,85cm
Sắt
0,60cm
* Kết luận: Các chất rắn khác nhau nở vì nhiệt khác nhau.
 5- Vận dụng
* Ghi nhớ:
* Vận dụng:
C5: Phải nung nóng khâu dao, liềm vì khi được nung nóng khâu nở ra dễ lắp vào cán. Khi nguội khâu co lại xiết chặt vào cán.
C6: Nung nóng vòng kim loại.
C7: Vào mùa hè nhiệt độ tăng lên -> thép nở ra -> tháp cao lên.
	IV- Củng cố:
	+ Phát biểu các kết luận về sự nở vì nhiệt của chất rắn.
	+ Trả lời: - Bài tập 18.1 (22 – SBT). (Kết quả: D - đúng).
	 - Bài 18.2. ( B- đúng).
 - Bài 18.3.
	V- Hướng dẫn học ở nhà:
	+ Học thuộc phần ghi nhớ – Làm bài 18.3 -> 18.5 (22 – SBT).
	+ Mỗi nhóm chuẩn bị 2 khăn lau khô giờ sau mang theo.
	+ Đọc trước bài “Sự nở vì nhiệt của chất lỏng”.
D- Rút kinh nghiệm: