Giáo án lớp 6 môn học Số học - Tuần 17 - Tiết 51 - Bài 8: Quy tắc dấu ngoặc

Tuần 17	Ngày soạn :
Tiết 51	Ngày dạy :
t 8. QUY TẮC DẤU NGOẶC 
I. Mục tiêu :
	1. Kiến thức : HS hiểu và vận dụng quy tắc dấu ngoặc (bỏ dấu ngoặc và cho số hạng vào trong dấu ngoặc). Biết khái niệm tổng đại số, viết gọn và phép biến đổi trong tổng đại số. 
	2. Kỹ năng : Giải các bài tập bỏ dấu ngoặc và cho số hạng vào trong dấu ngoặc, giải nhanh, đúng các bài tập.
	3. Thái độ : Cẩn thận, bỏ dấu ngoặc đặt dấu ngoặc vào biểu thức.
II. Chuẩn bị :
	GV : Sgk, giáo án, phấn, thước, bảng phụ.
	HS : Đọc trước bài ở nhà.
III. Hoạt động trên lớp :
TG
Hoạt động Giáo viên
Hoạt động Học sinh
Nội dung
20’
10’
14’
1. Ổn định lớp :
2. Kiểm tra bài cũ :
3. Dạy bài mới : 
* HĐ 1 : Quy tắc dấu ngoặc :
 -GV cho hs tính :
5 + (42 – 15 + 17) – (42 + 17)
-Gọi hs nêu cách làm.
-Nhận xét ngoặc 1, ngoặc 2 đều có 42; 17.
-Cho hs làm ?1
a) Tìm số đối của : 
2 ; (-5) ; 2 + (-5)
b) So sánh số đối của tổng
2 + (-5) với tổng các số đối của 2 và (-5)
-Cho hs làm ?2
Tính và so sánh kết quả của :
a) 7 + (5 – 13) và 7 + 5 + (-13)
b) 12 – (4 – 6) và 12 – 4 + 6
-Nhận xét : Khi bỏ dấu ngoặc có dấu “-” đằng trước thì dấu các số hạng trong ngoặc như thế nào ?
-Yêu cầu hs phát biểu quy tắc dấu ngoặc.
-Treo bảng phụ quy tắc.
-VD : Tính nhanh :
a) 324 + [112 –(112 + 324)]
b) (-257) –[(-257 +156) - 56]
-Cho hs làm ?3
Tính nhanh :
a) (768 – 39) – 768
b) (-1579) – (12 – 1579)
* HĐ 2 : Tổng đại số :
Giới thiệu tổng đại số :
- Một dãy các phép tính cộng, trừ các số nguyên được gọi là một tổng đại số.
- Khi viết một tổng đại số, ta có thể bỏ tất cả các dấu của phép cộng và dấu ngoặc. 
VD : 5 + (-3) – (-6) – (+7)
= 5 + (-3) + (+6) + (-7)
= 5 – 3 + 6 – 7
- Trong một tổng đại số, ta có thể :
+ Thay đổi tùy ý vị trí các số hạng kèm theo dấu của chúng.
+ Đặt dấu ngoặc để nhóm các số hạng một cách tùy ý với chú ý rằng nếu trước dấu ngoặc là dấu “-” thì phải đổi tất cả các số hạng trong ngoặc.
-Gọi hs nêu VD :
-Gọi hs phát biểu chú ý SGK trang 85.
4. Củng cố : 
-BT 57, SGK trang 85 :
Tính tổng :
a) (-17) + 5 + 8 + 17
b) 30 + 12 + (-20) + (-12)
c) (-4) + (-440) + (-6) + 440
d) (-5) + (-10) + 16 + (-1)
-Cho hs hoạt động nhóm BT 57.
- HS tính :
5 + (42 – 15 + 17) – (42 + 17)
5 + 44 – 59 = -10
Ta làm trong ngoặc trước rồi thực hiện từ trái sang phải.
a) Số đối của 2 là -2
 Số đối của (-5) là 5
 Số đối của 2 + (-5) = -3 
 là –(-3) = 3
b) Tổng 2 + (-5) = -3 số đối là 3
Tổng các số đối của 2 và (-5) là 
(-2) + 5 = 3. Hai kết quả bằng nhau.
- Vậy số đối của một tổng bằng tổng số đối của các số hạng.
a) 7 + (5 – 13) = 7 + (-8) = -1
 7 + 5 + (-13) = 12 + (-13) = -1
b) 12 – (4 – 6) = 12 – (-2) = 14
 12 – 4 + 6 = 8 + 6 = 14
- Khi bỏ dấu ngoặc có dấu “-” đằng trước thì dấu các số hạng trong ngoặc thay đổi, dấu “+” thành “-” và dấu “-” thành dấu “+”.
- Khi bỏ dấu ngoặc có dấu “-” đằng trước, ta phải đổi dấu các số hạng trong dấu ngoặc : dấu “+” thành dấu “-” và dấu “-” thành dấu “+”.
- Khi bỏ dấu ngoặc có dấu “+” đằng trước thì dấu các số hạng trong ngoặc vẫn giữ nguyên.
-HS tính :
 a) 324 + [112 –(112 + 324)]
= 324 + [112 –112 - 324]
= 324 – 324 = 0
b) (-257) –[(-257 +156) - 56]
= (-257) –(-257 +156) + 56
= -257 + 257 – 156 + 56
= -100
a) (768 – 39) – 768
= 768 – 39 – 768
= - 39
b) (-1579) – (12 – 1579)
= -1579 – 12 + 1579
= -12
-Chú ý theo dõi, nắm tổng đại số.
-Viết gọn tổng đại số :
5 + (-3) – (-6) – (+7)
= 5 + (-3) + (+6) + (-7)
= 5 – 3 + 6 – 7
= 11 – 10 = 1
-VD :
a – b – c = (a – b) – c 
 = a – (b + c)
284 – 75 – 25 = 284 – (75 + 25)
 = 284 – 100 = 184 
- Nếu không sợ nhầm lẫn, tó có thể nói gọn tổng đại số là tổng.
-HS giải :
a) (-17) + 5 + 8 + 17
= (-17 + 17) + (5 + 8)
= 0 + 13 = 13
b) 30 + 12 + (-20) + (-12)
= [30 + (-20)] + [12 + (-12)]
= 10
c) (-4) + (-440) + (-6) + 440
= [(-4) + (-6)] + [(-440) + 440]
= -10
d) (-5) + (-10) + 16 + (-1)
= 16 – (5 + 10 + 1)
= 16 – 16 = 0
1. Quy tắc dấu ngoặc :
- Khi bỏ dấu ngoặc có dấu “-” đằng trước, ta phải đổi dấu các số hạng trong dấu ngoặc : dấu “+” thành dấu “-” và dấu “-” thành dấu “+”.
- Khi bỏ dấu ngoặc có dấu “+” đằng trước thì dấu các số hạng trong ngoặc vẫn giữ nguyên.
2. Tổng đại số :
- Một dãy các phép tính cộng, trừ các số nguyên được gọi là một tổng đại số.
- Trong một tổng đại số, ta có thể :
+ Thay đổi tùy ý vị trí các số hạng kèm theo dấu của chúng.
+ Đặt dấu ngoặc để nhóm các số hạng một cách tùy ý với chú ý rằng nếu trước dấu ngoặc là dấu “-” thì phải đổi tất cả các số hạng trong ngoặc.
-BT 57, SGK trang 85 :
Tính tổng :
a) (-17) + 5 + 8 + 17
b) 30 + 12 + (-20) + (-12)
c) (-4) + (-440) + (-6) + 440
d) (-5) + (-10) + 16 + (-1)
5. Dặn dò : (1’)
- Về nhà học bài
-Làm bài tập 58; 59; 60 SGK trang 85.
-Tiết sau luyện tập.