Giáo án Hình học Lớp 9 - Năm học 2012-2013 (Cả năm)

 Ngày soạn : 20/8/2012
 Ngµy d¹y : 22/8/2012` 
 Chương I: Hệ thức lượng trong tam giác vuông.
Tiết : 1 	MỘT SỐ HỆ THỨC VỀ CẠNH VÀ ĐƯỜNG CAO
	 TRONG TAM GIÁC VUÔNG
A. MỤC TIÊU cÇn ®¹t
KiÕn thøc :-HS cần nhận biết được các cặp tam giác vuông đồng dạng trong hình 1/tr64.
Kû n¨ng : -Biết thiết lập các hệ thức : b2 = a.b/ , c2 = a.c/ , h2 = b/.c/
GD : -Biết vận dụng các hệ thức trên để giải bài tập
B. CHUẨN BỊ
GV : 	- Tranh vẽ hình 2/tr66. Bảng phụ ghi định lí 1; định lí 2 ; và các câu hỏi, bài tập.
 - Thước thẳng, phấn màu
HS : 	- Ôn tập các trường hợp đồng dạng của tam giác vuông, định lí Pytago.
 - Thước thẳng, êke.
C. TIẾN TRÌNH lªn líp
1.ỉn ®Þnh líp: V¾ng 
2. GIỚI THIỆU SƠ LƯỢC CHƯƠNG TRÌNH HÌNH 9
Trong chương trình hình học 9, các em sẽ học các phần
1. Hệ thức lượng trong tam giác vuông.
2. Đường tròn.
3. Các hình không gian : hình trụ, hình nón, hình cầu.
Chương I : “Hệ thức lượng trong tam giác vuông” bao gồm các hệ thức trong tam giác vuông, sử dụng các hệ thức này để tính các góc, các cạnh trong một tam giác vuông nếu biết được hai cạnh hoặc biết được một cạnh và một góc trong tam giác vuuong đó.
Hôm nay các em học bài đầu tiên của chương I. “Một số hệ thức về cạnh và đường cao trong tam giác vuông”
3.Bµi míi:
GV vẽ hình 1 tr64 lên bảng phụ và giới thiệu các kí hiệu qui ước trên hình :
a
A
C
H
b
c
h
B
c/
b/
GV lưu ý HS : Trong rABC người ta luôn qui ước : AB = c; AC = b ; BC = a.
Yêu cầu HS đọc định lí 1 sgk.
Theo định lí này, ta viết được hệ thức gì trên hình vẽ?
Em nào có thể chứng minh được hệ thức :
AC2 = BC.HC
Câu hỏi tiếp theo đối với hệ thức : 
AB2 = BC.HB
GV nhận xét bài làm của HS. 
Hỏi : Mấu chốt của việc chứng minh hai hệ thức trên là gì?
A
C
H
y
x
B
1
4 
Bài 2/tr68. (Đưa đề bài và hình vẽ lên bảng phụ).
GV : Ở lớp 7 các em đã biết nội dung của định lí Pytago, hãy phát biểu nội dung của định lí này.
Hệ thức : a2 = b2 + c2. Em nào chứng minh?
Gợi ý : Dựa vào kết quả của định lí 1 vừa học để chứng minh.
Vậy từ định lí 1 ta cũng suy ra được định lí Pytago
1. HỆ THỨC GIỮA CẠNH GÓC VUÔNG VÀ HÌNH CHIẾU CỦA NÓ TRÊN CẠNH HUYỀN
HS quan sát hình vẽ, và nghe GV trình bày các qui ước về độ dài của các đoạn thẳng trên hình.
HS nêu các hệ thức . . . 
Hai HS cùng lên bảng :
- HS1 trình bày chứng minh hệ thức:
AC2 = BC.HC
- HS2 trình bày chứng minh hệ thức:
AB2 = BC.HB.
Sau khi 2 HS chứng minh xong, các HS khác nhận xét bài làm của bạn.
Mấu chốt của việc chứng minh hai hệ thức trên là dựa vào tam giác đồng dạng.
HS trả lời miệng, GV ghi bảng : . . .
x = ; y = 2
HS phát biểu nội dung của định lí Pytago . . .
HS chứng minh hệ thức : a2 = b2 + c2
 2. MỘT SỐ HỆ THỨC LIÊN QUAN TỚI ĐƯỜNG CAO
Định lí 2 : Yêu cầu HS đọc định lí 2, sgk tr65.
Hỏi : Theo các qui ước thì ta cần chứng minh hệ thức nào? 
nghĩa là chứng minh : AH2 = BH.CH. 
Để chứng minh hệ thức này ta phải chứng minh điều gì? Em nào chứng minh được rAHB rCHA?
Yêu cầu HS áp dụng định lí 2 vào việc giải ví dụ 2 tr66,sgk.
(Đưa đề bài và lên bảng phụ).
A
C
B
D
E
2,25m
1,5m
1,5m
2,25m
Hỏi : Đề bài yêu cầu ta tính gì?
? Trong tam giác vuông ADC ta đã biết những gì?
- Cần tính đoạn nào? Cách tính?
HS lên bảng ,GV nhận xét bài làm của HS.
HS chứng minh : rAHB rCHA
Þ . . . . Þ AH2 = BH.CH. 
HS quan sát bảng phụ.
Đề bài yêu cầu tính đoạn AC.
Trong tam giác vuông ADC ta đã biết . . .
Tính đoạn BC.
ÁP dụng định lí 2, ta có : BD2 = AB.BC
Þ . . . Þ BC = 3,375 (m)
Vậy chiều cao của cây là :
AC = AB + BC = . . . = 4,875 (m)
HS nhận xét bài làm trên bảng, nghe GV nhận xét chung sau đó ghi bài giải vào vở.
4.Cđng cè:
Hãy phát biểu định lí 1 và định lí 2?
Cho rDEF vuông tại D, kẻ đường cao DI (I Ỵ EF). Hãy viết hệ thức các định lí 1 và 2 ứng với hình trên.
Bài 1/tr68. (Đưa đề bài lên bảng phụ).
Yêu cầu hai HS lên bảng làm bài (cả hai em cùng làm bài 1a,b.
8
6
y
x
12
x
y
20
HS phát biểu định lí 1 và định lí 2.
HS nghe GV đọc đề và vẽ hình.
Ghi hệ thức . . .
Bài 1/tr68. 
Hai HS lên bảng làm bài.
Các HS còn lại làm bài trên giấy (Hình vẽ có sẵn trong sgk)
x = 3,6 ; y = 6,4
x = 7,2 ; y = 12,8
5.H­íng dÉn vỊ nhµ
- Yêu cầu HS học thuộc định lí 1, định lí 2, định lí Pytago.
- Đọc “có thể em chưa biết” tr68 sgk là các cách phát biểu khác của hệ thức1, hƯ äthức2.
- Bài tập về nhà số 4,6 tr69 sgk và bài số 1,2 tr89 SBT.
- Ôn lại cách tính diện tích tam giác vuông.
- Đọc trước định lí 3 và 4.
D.Rĩt kinh nghiƯm:
Ngày soạn :26/8/2012
Ngµy d¹y: 29/8/2012 -07/9/2012
 MỘT SỐ HỆ THỨC VỀ CẠNH 
Tiết : 2 -3 	VÀ ĐƯỜNG CAO TRONG TAM GIÁC VUÔNG
A. MỤC TIÊU cÇn ®¹t
 *KiÕn thøc:Củng cố định lí 1 và 2 về cạnh và đường cao trong tam giác vuông.
 *Kû n¨ng:HS biết thiết lập các hệ thức bc = ah và dưới sự hướng dẫn của GV.
 *Th¸i ®é:Biết vận dụng các kiến thức trên để giải bài tập.
B. CHUẨN BỊ
 * GV :- Bảng tổng hợp một số về cạnh và đường cao trong tam giác vuông.
 - Bảng phụ ghi sẵn một số bài tập, định lí3, định lí4.
 * HS - Thước thẳng, compa, êke.
C. TIẾN TRÌNH lªn líp:
1.ỉn ®Þnh líp: V¾ng  
2.Bµi cđ:
GV nêu yêu cầu kiểm tra :
Phát biểu định lí1 và 2 hệ thức về cạnh và đường cao trong tam giác vuông.
- Vẽ tam giác vuông, điền kí hiệu và hệ thức 1 và 2 (dưới dạng chữ nhỏ a,b,c. . .)
x
A
B
H
2
y
C
- Chữa bài tập 4 tr69 sgk. (Đưa đề bài lên bảng phụ).
GV nhận xét bài làm của HS.
HS : Phát biểu định lí1 và 2 hệ thức về cạnh và đường cao trong tam giác vuông.
-Vẽ tam giác vuông, điền kí hiệu và hệ thức 1 và 2 (dưới dạng chữ nhỏ a,b,c. . .).
AH2 = BH.HC (Định lí1)
Hay 22 = 1.x Þ x = 4.
AC2 = AH2 + HC2 (Định lí Pytago).
AC2 = 22 + 42 = 20 Þ y = 2
HS nhận xét bài làm trên bảng, nghe GV nhận xét chung sau đó ghi bài giải vào vở.
3.Bµi míi	 
A
B
H
h
b
C
c
a
GV đưa nội dung của định lí 3 và hình vẽ lên bảng phụ.
- Nêu hệ thức của định lí 3
Hãy chứng minh định lí?
Yêu cầu HS phát hiện thêm cách chứng minh khác.
 Yêu cầu HS trình bày miệng chứng minh, GV ghi vài ý chính trong chứng minh này : 
rABC rHBA (vì hai tam giác vuông có góc nhọn B chung) Þ 
Þ AC.AB = BC.AH 
Yêu cầu HS làm bài 3 tr69 sgk. Tính x và y.
x
7
5
y
(Đưa đề bài lên bảng phụ).
ĐỊNH LÍ 3
HS nêu hệ thức . . .
Chứng minh :
SABC = 
Þ AC.AB = BC.AH hay b.c = a.h
HS : Có thể chứng minh dựa vào tam giác đồng dạng : rABC rHBA
HS trình bày miệng chứng minh
HS làm bài 3 tr69 sgk. Tính x và y.
y = 
y = 
y = 
x.y = 5.7 (định lí 3)
x = 
 ĐỊNH LÍ 4
Đặt vấn đề : Nhờ hệ thức (3) và nhờ định lí Pytago, ta có thể chứng minh được hệ thức sau : và hệ thức này được phát biểu thành lời như sau :
GV phát biểu định lí 4 . . . đồng thời có giải thích từ gọi nghịch đảo của . . .
Hướng dẫn chứng minh :
Ta có : Û = 
Û . Mà b2 + c2 = a2
Þ . Vậy để chứng minh hệ thức ta phải chứng minh điều gì?
Hệ thức có thể chứng minh được từ đâu? Bằng cách nào?
Yêu cầu các em về nhà tự trình bày chứng minh này.
h
8
6
Ví dụ 3/tr67. (Đưa đề bài và hình vẽ lên bảng phụ).
Căn cứ vào giả thiết, ta tính độ dài đường cao h như thế nào?
HS nghe GV đặt vấn đề.
HS nghe GV giải thích từ gọi của . . .
HS nghe GV hướng dẫn tìm tòi cách chứng minh hệ thức 
Để chứng minh hệ thức ta phải chứng minh hệ thức 
Có thể chứng minh được từ hệ thức b.c = h.a, bằng cách bình phương hai vế.
HS làm bài dưới sự hướng dẫn của GV.
Kết quả : h = 4,8 (cm)	
4.Cđng cè 
h
b
c
a
c/
b/
Bài tập : HS điền vào chỗ trống (...) để được các hệ thức cạnh và đường cao trong tam giác vuông.
	a2 = . . . + . . .
	b2 = . . . ; . . . = ac/
	h2 = . . .
	. . . = ah
HS điền vào chỗ trống (...) 
5.H­íng dÉn vỊ nhµ
- Nắm vững các hệ thức về cạnh và đường cao trong tam giác vuông.
- Bài tập về hnà số 7, 9 tr 69,70 sgk, bài số 3, 4, 5, 6, 7 tr 90 sbt.
- Tiết sau luyện tập.
D.Rĩt kinh nghiƯm..
Ngày soạn :09/9/2012
Ngµy d¹y : 12/9/2012	 	LUYỆN TẬP
Tiết : 04 
A. MỤC TIÊU 
*KiÕn thøc:-Cđng cố các hệ thức về cạnh và đường cao trong tam giác vuông.
*Kû n¨ng :BiÕt vận dụng các hệ thức trên để giải bài tập.
*Th¸i ®é häc tËp nghiªm tĩc
B. CHUẨN BỊ
GV :- Bảng phụ ghi sãn đề bài, hình vẽ và hướng dẫn về nhf bài 12 tr91 SBT.
 - Thước thẳng, êke, compa, phấn màu.
HS :- Ôn tập các hệ thức về cạnh và đường cao trong tam giác vuông.
- Thước kẻ, compa, êke.
C. TIẾN TRÌNH lªn líp:
1.ỉn ®Þnh líp: V¾ng.
2. Bµi cđ: 
HS1: Chữa bài tập 3(a) tr90,sgk.
(Đưa đề bài và hình vẽ lên bảng phu).
Phát biểu các định lí vận dụng chứng minh trong bài toán.
x
20
15
y
HS2: Chữa bài tập số 4(a) tr 90 SBT.
Phát biểu các định lí vận dụng trong chứng minh.
3
y
x
2
GV nhận xét bài làm 
của HS.
Hai HS lên bảng chữa bài tập :
HS1, chữa bài 3(a)
y = . . . . (Pytago)
x.y = 15.20 Þ x = . . .
Kết quả : x = 12
Sau đó HS1 phát biểu định lí Pytago và định lí 3.
HS2: Chữa bài tập số 4(a).
32 = 2.x (hệ thức h2 = b/c/ )
Þ x = . . = 4,5
y2 = x(x+2) (hệ thức b2 = a.b/ )
Þ . . . Þ . . . Þ y » 5,41.
Sau đó HS1 phát biểu định lí 1,2 và định lí 3.
HS nhận xét bài làm trên bảng, nghe GV nhận xét chung sau đó ghi bài giải vào vở.
3.LuyƯn tËp
Bài 1 (trắc nghiệm)
A
H
16
9
B
C
Hãy chọn kết quả đúng (giả thiết đã ghi trên hình vẽ)
a) Độ dài đường cao AH bằng :
A. 75	B. 15	C. 12 	D. 34
b) Độ dài cạnh AB bằng :
A. 20	B. 15	C. 25	D. 12
Bài 7/tr69. (Đưa đề bài và hình vẽ lên bảng phụ).
GV vẽ hình hướng dẫn.
Hỏi : Chứng minh cách vẽ này đúng, nghĩa là chứng minh điều gì? 
- Để chứng minh x2 = a.b, ta cần chứng minh điều gì?
- Em nào chứng minh ?
Cách 2 : Yêu ca ... 20 = 150 (cm2)
4. Cđng cè: Xen trong bµi.
5.H­íng dÉn vỊ nhµ:
+ ¤n tËp kiÕn thøc ch­¬ng I vµ lµm tiÕp c¸c bµi tËp 1; 6; 7; 8.(SGK/ 134 – 135)
 + TiÕp tơc «n tËp c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n trong ch­¬ng II.
+ Nghiªn cøu vµ t×m c¸ch gi¶i bµi tËp 9; 10; 11 (SGK/ 135)
D.Rĩt kinh nghiƯm :..
Ngµy so¹n : 14/5/2011 
Ngµy d¹y:19/5/2011
 ¤n tËp cuèi n¨m (2)
a-Mơc tiªu : 
-¤n tËp hƯ thèng ho¸ c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n vỊ ®­êng trßn vµ gãc víi ®­êng trßn.
-RÌn luyƯn kÜ n¨ng gi¶i bµi tËp tr¾c nghiƯm vµ tù luËn
-Cã ý thøc häc tËp
b-ChuÈn bÞ:
GV: Th­íc th¼ng, th­íc ®o gãc, com pa, m¸y tÝnh, b¶ng phơ ghi c¸c bµi tËp vµ h×nh vÏ.
HS: Th­íc kỴ, th­íc ®o gãc, com pa, m¸y tÝnh, «n tËp hƯ thèng ho¸ c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n vỊ ®­êng trßn vµ gãc víi ®­êng trßn.
c- tiÕntr×nh lªn líp
1.ỉn ®Þnhlíp
2.Bµi cị : KÕt hỵp phÇn «n tËp
3.Bµi míi:
¤n tËp lÝ thuyÕt:
GV nªu bµi tËp trªn b¶ng phơ.
Bµi 1: §iỊn vµo chç trèng ®Ĩ ®­ỵc kh¼ng ®Þnh ®ĩng.
Trong 1 ®­êng trßn, ®­êng kÝnh vu«ng gãc víi b¸n kÝnh th× .
Trong 1 ®­êng trßn 2 d©y b»ng nhau th× 
Trong 1 ®­êng trßn d©y lín h¬n th× 
Mét ®­êng th¼ng lµ tiÕp tuyÕn cđa 1 ®­êng trßn nÕu 
Hai tiÕp tuyÕn cđa ®­êng trßn c¾t nhau t¹i 1 ®iĨm th× .
NÕu 2 ®êng trßn c¾t nhau th× ®êng nèi t©m lµ ..
Tø gi¸c néi tiÕp ®­ỵc ®êng trßn ph¶i cã .
h) Quü tÝch c¸c ®iĨm cïng nh×n 1 ®o¹n th¼ng cho tríc díi 1 gãc a kh«ng ®ỉi lµ 
GV cho tõng HS ®øng t¹i chç tr¶ lêi:
Y/c: HS kh¸c nhËn xÐt.
Bµi 2: Cho h×nh vÏ. H·y ®iỊn vµo chç trèng ®Ĩ ®­ỵc kÕt qu¶ ®ĩng.
GV cho HS lªn b¶ng ®iỊn:
s® = ..
. = s®
s® = .
s® = .
s® .. = 900.
Bµi 3: GhÐp mçi phÇn a; b; c; d ë cét a víi mçi phÇn 1; 2; 3; 4; 5 ë cét B ®Ĩ ®ỵc kÕt qu¶ ®ĩng.
Cét A
Cét B
S (O; R) = 
C (O; R) = 
l (cung trßn) = 
S (Qu¹t trßn) =
 1) 
 2) 
pR2.
2pR
GV cho HS lªn b¶ng ghÐp c©u:
Y/c HS trong líp nhËn xÐt.
Gi¶i bµi tËp:
GV nªu bµi tËp vµ h×nh vÏ trªn b¶ng phơ.
Bµi 7 (SGK/ 134)
H×nh vÏ:
Chøng minh BD.CE kh«ng ®ỉi.
+ §Ĩ chøng ming BD.CE kh«ng ®ỉi ta ph¶i lµm nh­ thÕ nµo ?
+ Cơ thĨ ta cÇn chøng minh cho tam gi¸c nµo ®ång d¹ng víi tam gi¸c nµo ?
+ Em h·y chøng minh DBDO ~ DCOE.
GV cho 1 HS lªn b¶ng chøng minh.
Chøng minh DO lµ ph©n gi¸c .
+ §Ĩ chøng minh DO lµ ph©n gi¸c ta ph¶i chøng minh g× ?
+ Chøng minh ta cÇn chøng minh ®iỊu g× ?
+ Em h·y chøng minh DBOD ~ DOED ®Ĩ suy ra .
GV cho 1 HS lªn b¶ng chøng minh.
VÏ (O) tiÕp xĩc víi AB. Chøng minh r»ng (O) tiÕp xĩc víi DE.
GV gỵi ý : VÏ OH ^ AB t¹i H, vÏ ®êng trßn (O; OH). KỴ OK ^ DE.
+ §Ĩ chøng minh r»ng (O) tiÕp xĩc víi DE ta cÇn chøng minh ®iỊu g× ?
+ Em h·y chøng minh cho OK cịng lµ b¸n kÝnh cđa (O; OH), nghÜa lµ OK = OH.
GV cho 1 HS lªn b¶ng chøng minh.
Bµi 1: 
§i qua trung ®iĨm cđa d©y vµ ®iĨm chÝnh gi÷a cđa cung c¨ng d©y.
+ C¸ch ®Ịu t©m vµ ng­ỵc l¹i.
+ C¨ng 2 cung b»ng nhau vµ ng­ỵc l¹i.
+ GÇn t©m h¬n vµ ng­ỵc l¹i.
+ C¨ng cung lín h¬n vµ ng­ỵc l¹i.
+ ChØ cã 1 ®iĨm chung víi ®­êng trßn.
+ HoỈc tho¶ m·n hƯ thøc d = R.
+ HoỈc ®i qua 1 ®iĨm cđa ®­êng trßn vµ vu«ng gãc víi b¸n kÝnh ®i qua ®iĨm ®ã.
+ §iĨm ®ã c¸ch ®Ịu 2 tiÕp ®iĨm.
+ Tia kỴ tõ ®iĨm ®ã qua t©m lµ tia ph©n gi¸c cđa gãc t¹o bëi 2 tiÕp tuyÕn
+ Tia kỴ tõ t©m qua ®iĨm ®ã lµ tia ph©n gi¸c cđa gãc t¹o bëi 2 b¸n kÝnh.
Trung trùc cđa d©y cung chung.
Mét trong c¸c ®iỊu kiƯn sau:
+ Tỉng 2 gãc ®èi diƯn b»ng 1800.
+ Gãc ngoµi t¹i 1 ®Ønh b»ng gãc trong ë ®Ønh ®èi diƯn.
+ Cã 4 ®Ønh c¸ch ®Ịu 1 ®iĨm ( mµ ta x¸c ®Þnh ®ỵc) ®iĨm dã lµ t©m ®­êng trßn ngo¹i tiÕp tø gi¸c.
+ Hai ®Ønh kỊ nhau cïng nh×n c¹nh chøa 2 ®Ønh cßn l¹i díi cïng 1 gãc a .
Hai cung chøa gãc a dùng trªn ®o¹n th¼ng ®ã ( 00 < a < 1800)
Bµi 2: 
s® hoỈc s® hoỈc 2s® hoỈc 2s®
s® hoỈc s® hoỈc s®
s®( )
s®( )
s® hoỈc s®
Bµi 3: 
 a – 3 
 b – 4 
 c – 1 
 d – 5 
Bµi tËp ¸p dơng:
Bµi 7 (SGK/ 134)
XÐt DBDO vµ DCOE cã :
 ( V× DABC ®Ịu)
Þ DBDO ~DCOE (g.g)
Þ Þ BD.CE = CO.BO = 
VËy BD.CE = Kh«ng ®ỉi ( V× BC kh«ng ®ỉi)
Theo c©u a) ta cã: DBDO ~DCOE (g.g)
 mµ OB = OC Þ 
Ta l¹i cã: 
Þ DBOD ~DOED (c.g.c) Þ 
VËy DO lµ ph©n gi¸c .
HS: Ta ph¶i chøng minh OH = OK
XÐt DODH vµ DODK cã:
; 
OD chung
Þ DODH = DODK ( C¹nh huyỊn vµ gãc vu«ng)
Þ OH = OK Þ K (O; OH)
Mµ OK ^ DE Þ DE tiÕp xĩc víi (O)
Bµi 11( SGK/ 135)
 = s® 
4. Cđng cè: Xen trong bµi.
5.H­íng dÉn vỊ nhµ:
+ ¤n tËp kÜ l¹i phÇn lÝ thuyÕt ch­¬ng II.
+ Lµm c¸c bµi tËp cßn l¹i SGK/ 134 – 135
+ TiÕp tơc «n tËp c¸c kiÕn thøc trong ch­¬ng III – IV ®Ĩ tiÕt sau «n tËp tiÕp.
D.Rĩt kinh nghiƯm :.
.
Ngµy so¹n 14/5/2011
Ngµy d¹y:20/5/2011
 TiÕt 69	 ¤n tËp cuèi n¨m 
a-Mơc tiªu : 
T-rªn c¬ së tỉng hỵp c¸c kiÕn thøc vỊ ®­êng trßn, HS luyƯn tËp 1 sè bµi to¸n tỉng hỵp vỊ chøng minh vµ so s¸nh.
-RÌn kÜ n¨ng ph©n tÝch d÷ kiƯn cđa ®Ị bµi vµ h×nh vÏ ®Ĩ t×m c¬ së ®Ĩ chøng minh bµi to¸n.
-Cã ý thøc häc tËp
b-ChuÈn bÞ
GV: Th­íc th¼ng, th­íc ®o gãc, com pa, m¸y tÝnh, b¶ng phơ ghi c¸c bµi tËp vµ h×nh vÏ.
HS: Th­íc kỴ, th­íc ®o gãc, com pa, m¸y tÝnh, «n tËp hƯ thèng ho¸ c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n trong ch­¬ng II vµ ch­¬ng III.
c.tiÕn tr×nh lªn líp
1.ỉn ®Þnh líp
2.Bµi cị : KiĨm tra sù chuÈn bÞ bµi cđa HS. 
3.Bµi míi:
Gi¶i bµi tËp:
GV: Nªu bµi tËp vµ h×nh vÏ trªn b¶ng phơ:
Bµi 15 (SGK/ 136)
H×nh vÏ:
Chøng minh BD 2 = AD.CD
GV híng dÉn HS ph©n tÝch:
BD 2 = AD.CD Þ 
+ §Ĩ cã tØ sè ta cÇn chøng minh ®iỊu g× ?
+ Em h·y chøng minh DABD ~ DBCD
GV cho 1 HS nªu c¸ch chøng minh cho DABD ~ DBCD.
Chøng minh BCDE lµ tø gi¸c néi tiÕp.
+ §Ĩ kÕt luËn tø gi¸c néi tiÕp ta cÇn cã ®iỊu kiƯn g× ?
GV: Cho HS nªu c¸c ®iỊu kiƯn cđa 1 tø gi¸c néi tiÕp.
+ §èi víi bµi to¸n nµy ta cÇn chøng minh g× ®Ĩ kÕt luËn tø gi¸c BCDE néi tiÕp ?
GV cho HS chøng minh 
GV: Nªu c¸ch chøng minh kh¸c trªn b¶ng phơ:
 ( ®èi ®Ønh)
Mµ ( gãc t¹o bëi tia tiÕp tuyÕn vµ d©y cung ch¾n 2 cung b»ng nhau)
Þ Þ BCDE lµ tø gi¸c néi tiÕp.
Chøng minh BC // ED
+ §Ĩ chøng minh BC // ED ta cÇn chøng minh g× ?
+ Em h·y chøng minh.
+ Em nµo cã c¸ch chøng minh kh¸c ?
+ Ta cã thĨ chøng minh 
GV: Nªu c¸ch chøng minh trªn b¶ng phơ:
V× BCDE néi tiÕp nªn:
 ( 2 gãc néi tiÕp ch¾n )
Mµ ( 2 gãc t¹o bëi tia tiÕp tuyÕn vµ d©y cung ch¾n )
Þ Þ BC // ED ( 2 gãc so le trong b»ng nhau)
Bµi 12 (SGK/ 135)
H×nh vÏ:
GV gỵi ý:
Gäi c¹nh cđa h×nh vu«ng lµ a vµ b¸n kÝnh cđa h×nh trßn lµ R.
+ Em h·y lËp hƯ thøc liªn hƯ gi÷a a vµ R theo chu vi råi t×m diƯn tÝch cđa mçi h×nh.
+ LËp tØ sè diƯn tÝch cđa 2 h×nh.
+ KÕt luËn bµi to¸n.
GV cho 1 HS lªn b¶ng tr×nh bµy.
Y/c: HS trong líp th¶o luËn vµ nhËn xÐt.
Bµi tËp
Bµi 15 (SGK/ 136)
XÐt DABD vµ DBCD cã:
 chung
 ( Cïng ch¾n )
Þ DABD ~ DBCD (g.g)
Þ Þ BD 2 = AD.CD 
b) Ta cã: s®s®()
 s® s®()
Mµ DABC c©n t¹i A Þ AB = AC
Þ 
Þ 
VËy tø gi¸c BCDE néi tiÕp ( Cã 2 ®Ønh liªn tiÕp nh×n c¹nh nèi 2 ®Ønh cßn l¹i díi cïng 1 gãc)
V× tø gi¸c BCDE néi tiÕp :
 Þ 
Mµ ( 2 gãc kỊ bï)
Þ 
MỈt kh¸c: (V× DABC c©n t¹i A)
Þ 
Þ BC // ED ( 2 gãc ®ång vÞ b»ng nhau)
Bµi 12 (SGK/ 135)
+ Gäi c¹nh h×nh vu«ng lµ a 
 Þ Chu vi lµ 4a
+ Gäi b¸n kÝnh cđa h×nh trßn lµ R 
Þ Chu vi lµ 2pR
Ta cã: 4a = 2pR Þ a = 
+ DiƯn tÝch h×nh vu«ng lµ S1 = a2 = 
+ DiƯn tÝch h×nh trßn lµ: S2 = pR2.
+ TØ sè diƯn tÝch cđa h×nh vu«ng vµ h×nh trßn lµ: < 1
VËy h×nh trßn cã diƯn tÝch lín h¬n diƯn tÝch h×nh vu«ng. 
4. Cđng cè: Xen trong bµi.
5. H­íng dÉn vỊ nhµ:
+ ¤n tËp toµn bé ch­¬ng tr×nh
+ Xem l¹i c¸c bµi tËp ®· gi¶i.
+ Lµm bµi tËp cßn l¹i trong SGK vµ SBT.
+ ChuÈn bÞ tèt cho bµi kiĨm tra häc k× II.
D.Rĩt kinh nghiƯm :.
.
Ngµy so¹n : 14/5/2011 TiÕt 70 tr¶ bµi kiĨm tra cuèi n¨m
Ngµy d¹y : 20/5/2011
A. Mơc Tiªu :
- §¸nh gi¸ kÕt qu¶ cđa tõng häc sinh th«ng qua kÕt qu¶ kiĨm tra cuèi n¨m.
- H­íng dÉn HS gi¶i vµ tr×nh bµy chÝnh x¸c bµi lµm ,rĩt kinh nghiƯm ®Ĩ tr¸nh nh÷ng sai sãt phỉ biÕn, lỉi sai ®iĨn h×nh .
- Gi¸o dơc tÝnh chÝnh x¸c ,khoa häc ,c¶n thËn cho tõng häc sinh
B.chuÈn bÞ :GV: TËp hỵp kÕt qu¶ cuèi n¨m cđa líp.
 HS : Tù rĩt kinh nghiƯm vỊ bµi lµm cđa m×nh
 -Thíc kỴ ,com pa ªke m¸y tÝnh bá tĩi.
c.tiÕn tr×nh lªn líp : 
GV : Th«ng b¸o kÕt qu¶ kiĨm tra cđa líp 
-Tuyªn d­¬ng nh÷ng HS lµm bµi tèt
- Nh¾c nhë nh÷ng HS lµm bµi cßn kÐm
GV nªu lÇn l­ỵt tõng c©u cđa tõng ®Ị bµi ,yªu cÇu HS tr¶ lêi l¹i
ë mỉi c©u ,GV ph©n tÝch râ yªu cÇu cơ thĨ ,nªu nh÷ng sai sãt phỉ biÕn, nh÷ng lçi sai ®iĨm h×nh ®Ĩ HS rĩt kinh nghiƯm 
nªu biĨu ®iĨm ®Ĩ HS ®èi chiÕu
-§Ỉc biƯt víi nh÷ng c©u khã, GV gi¶ng kØ thªm cho HS
-Sau khi ®· ch÷a xong GV nh¾c nhë HS vỊ ý thøc häc tËp ,tù gi¸c khilµm bµi 
I.NhËn xÐt ,®¸nh gi¸ t×nh h×nh häc tËp cđa líp th«ng qua kÕt qu¶ kiĨm tra
HS nghe GV tr×nh bµy
II. TR¶ bµi –Chưa bµi kiĨm tra
HS tr¶ lêi c¸c c©u hái cđa ®Ị bµi theo yªu cÇu cđa GV
HS ch÷a nh÷ng c©u lµm sai
4.H­íng dÉn vỊ nhµ : HS «n l¹i nh÷ng phÇn kiÕn thøc m×nh ch­a v÷ng ®Ĩ cđng cè
 HS lµm l¹i c¸c bµi tËp sai ®Ĩ tù m×nh rĩt kinh nghiƯm
Ngµy so¹n : 12/05/2011
Ngµy d¹y : 14/05/2011
TIẾT 66 : ƠN TẬP CHƯƠNG IV
A - MỤC TIÊU
- Hệ thống hĩa các khái niệm về hình trụ, hình nĩn, hình cầu.
- Hệ thống hĩa các cơng thức tính chu vi, diện tích, thể tích.
- Rèn luyện kỹ năng áp dụng các cơng thức vào việc giải tốn.
B- CHUẨN BỊ
- GV: Bảng tĩm tắt các kiến thức cần nhớ trên bảng phụ, đèn chiếu, giấy trong, bút lơng.
C- TIẾN TRÌNH lªn líp:
1.ỉn ®Þnh líp: V¾ng 9A..9B..
2. Bµi cđ : KiĨm tra viƯc chuÈn bÞ «n tËp ë nhµ cđa häc sinh
3.¤n tËp
GV đưa đề lên màn hình
7 cm
10 cm
1/ Cho hình nĩn cĩ các kích thước như trên, lấy p » 22/7 , Diện tích tồn phần của hình nĩn là
a/ 220 cm2 b/ 264 cm2 
c/ 308 cm2 d/ 374 cm2
2/ a) Một hình cầu cĩ bán kính bằng 5cm. Hãy tìm diện tích mặt cầu và thể tích hình cầu.
b) Thể tích của một hình cầu là 972p (đvtt). Hãy tìm diện tích mặt cầu đĩ. 
3/ Một hình trụ cĩ diện tích xung quanh là 96p cm2. Biết chiều cao của hình trụ này là 
h = 12 cm. Hãy tìm bán kính đường trịn đáy.
4/ Một hình nĩn cụt cĩ bán kính 2 đáy lần lượt là 3cm và 6cm, chiều cao là 4cm. Tính Sxq và thể tích hình nĩn cụt đĩ.
HS thảo luận nhĩm và chọn đáp án đúng : d / 374 cm2 
HS lên bảng làm bài
a) Diện tích mặt cầu là 
S = 4pR2 = 4.p.52 = 100p (cm2)
Thể tích hình cầu là 
V = 4/3p.R3 = 4/3.p.53 = (cm3) 
b) Bán kính của hình cầu là 
 V = 4/3p.R3 Þ 
R3 = 
R = 9 (cm)
Diện tích mặt cầu là
S = 4pR2 = 4.p.92 = 324p (cm2)
3/ Từ cơng thức S = 2pRh Þ 
R = (cm)
Vậy bán kính đường trịn đáy là 4 cm
4/ Độ dài đường sinh là :
 (cm)
Diện tích xung quanh hình nĩn cụt là
Sxq = p(r1 + r2).l = p(3 + 6).5 = 45p (cm2)
Thể tích hình nĩn cụt là 
V = 1/3ph(r12 + r22 + r1.r2)
= 1/3.p.4.(9 + 36 + 18) = 84p (cm3)
4.HDVN : Làm các bài tập ơn tập cuối năm trang 135 – SGK.
D.Rĩt kinh nghiƯm :