Giáo án Hình học Lớp 6 - Tiết 5: Tia - Năm học 2008-2009 - Trường THCS Võ Trường Toản

Ngày sọan : 
Ngày dạy : Tuần: 
Tiết :
Lớp :
TIA
Mục tiêu
Kiến thức cơ bản: 
HS biết định nghĩa mô tả tia bằng các cách khác nhau.
HS biết thế nào là hai tia đối nhau.
Kĩ năng cơ bản:
HS biết vẽ tia, biết viết tên và biết đọc tên một tia.
Biết phân loại hai tia chung gốc.
Thái độ: Phát biểu chính xác các mệnh đề toán học, rèn luyện khả năng về vẽ hình, quan sát và nhận xét. 
Chuẩn bị: 
GV: thước thẳng, phấn màu, SGK.
HS: thước thẳng, viết màu, SGK.
Giảng bài 
Ổn định lớp.
Kiểm tra sĩ số: 
Có mặt: Vắng mặt:
3- Giảng bài mới:
Hoạt động của thầy
Nội dung
Viết bảng
HOAÏT ÑOÄNG 1: TIA
- Goïi HS veõ ñöôøng thaúng xy, veõ OÎ xy, giôùi thieäu: laáy ñieåm O laøm ranh giôùi, toâ phaàn ñöôøng thaúng Ox baèng phaán ñoû, ta thaáy ñöôøng thaúng xy bò chia laøm 2 phaàn (hình), hình goàm ñieåm O vaø moät phaàn ñöôøng thaúng bò chia ra bôûi ñieåm O ñöôïc goïi laø moät tia goác O.
- Toâ ñaäm Oy vaø hoûi phaàn ñöôøng thaúng Oy coù goïi laø tia goác O hay khoâng? Vì sao?
Þ Theá naøo laø tia goác O?
Treân hình veõ coù maáy tia goác O? 
- Giôùi thieäu teân cuûa hai tia laàn löôït laø Ox vaø Oy (hai tia naøy coøn ñöôïc goïi laø nöûa ñöôøng thaúng Ox, Oy). 
- Tia Ox bò giôùi haïn taïi ñieåm O. Vaäy veà phía cuûa x thì tia coù bò giôùi haïn hay khoâng? 
- Nhö vaäy tia Ox bò giôùi haïn ôû ñieåm O, nhöng khoâng bò giôùi haïn veà phía x. Vaø löu yù: Khi ñoïc (hay vieát) tia, phaûi ñoïc teân goác tröôùc: Ox, Oy.
GV: ta duøng moät vaïch thaúng ñeå bieåu dieãn tia, vaø löu yù goác tia phaûi ñöôïc veõ roõ.( GV: veõ hình minh hoïa.)
Cuûng coá:
a) Veõ tia Bx.
b) Veõ tia BC.
c) Veõ tia CB
- Tia Ox naèm treân ñt naøo? Töông töï, tia Oy naèm treân ñt naøo?
- Goác cuûa hai tia naøy nhö theá naøo vôùi nhau? 
- Nhö vaäy ta thaáy hai tia Ox, Oy coù chung goác O vaø cuøng naèm treân 1 ñt vaø ta goïi hai tia naøy laø hai tia ñoái nhau. Ñeå tìm hieåu kó hôn veà hai tia ñoái nhau, chuùng ta cuøng tìm hieåu trong noäi dung phaàn 2) hai tia ñoái nhau.
-Veõ hình theo yeâu caàu cuûa GV vaø nghe GV giôùi thieäu veà tia
- Phaûi vì hình ñoù goàm ñieåm O vaø moät phaàn ñöôøng thaúng bò chia ra bôûi O.
HS: trả lời.
HS: hai tia goác O.
HS: nghe GV giôùi thieäu teân.
HS: Khoâng. 
HS: nghe giaûng.
HS: quan saùt GV veõ hình. 
HS: laøm theo yeâu caàu cuûa GV. 
- xy.
- xy.
- Truøng nhau.
§5: TIA
1/Tia:
 y O x
 Ÿ
Ñònh nghóa :
 Hình goàm ñieåm O vaø moät phaàn ñöôøng thaèng bò chia ra bôûi ñieåm O ñöôïc goïi laø moät tia goác O.
+Tia Ox (nöûa ñöôøng thaúng Ox)
+Tia Oy (nöûa ñöôøng thaúng Oy)
HOAÏT ÑOÄNG 2: Hai tia ñoái nhau.
GV: chæ vaøo hình veõ vaø nhaéc laïi: hai tia chung goác Ox vaø Oy taïo thaønh ñöôøng thaúng xy ñöôïc goïi laø hai tia ñoái nhau. 
* Vaäy theá naøo laø 2 tia ñoái nhau?2 tia ñoái nhau phaûi thoaû caùc ñieàu kieän gì?
- Neâu khaùi nieäm.
Þ Nhaän xeùt(sgk)
GV: yeâu caàu 1HS veõ ñt xy vaø laáy 1 ñieåm A naèm treân xy. Sau ñoù cho bieát 2 tia ñoái nhau.
- Laáy theâm 1 ñieåm B treân xy vaø neâu 2 tia ñoái goác B.
-2 tia Ax vaø By coù phaûi laø hai tia ñoái nhau hay khoâng? Vì sao? 
-Löu yù: hai tia ñoái nhau phaûi thoûa maõn cuøng luùc hai ñieàu kieän: 
Coù chung goác.
Cuøng taïo thaønh 1 ñt.
-Y/c HS ñoïc ?1 
- chuùng ta vöøa traû lôøi ñöôïc caâu a. y/c HS nhaéc laïi.
- Neâu caùc tia ñoái nhau treân hình veõ. 
-GV veõ laïi hình vaø hoûi tia Ax vaø tia AB coù taïo thaønh ñt hay khoâng? Coù chung goác khoâng? 
-Nhö vaäy 2tia naøy coù phaûi laø hai tia ñoái nhau khoâng?
-Ta thaáy ôû treân thì tia Ax vaø tia Ay laø 2 tia ñoái nhau thì naèm veà hai phía so vôùi ñieåm A. Tia Ax vaø tia AB naèm veà cuøng 1phía so vôùi ñieåm A. Neân 2 tia naøy khoâng phaûi laø 2tia ñoái nhau. Maø 2tia naèm ôû vò trí nhö vaäy ñöôïc goïi laø 2tia truøng nhau. Nhö vaäy 2tia truøng nhau laø gì? Þ phaàn 3. Hai tia truøng nhau.
HS: quan saùt hình veõ vaø nghe GV giaûng baøi. 
HS: traû lôøi.
HS veõ hình vaø laøm theo yeâu caàu cuûa GV. 
HS: laøm theo yeâu caàu cuûa GV. 
HS: traû lôøi. 
HS: chuù yù nghe giaûng.
- ñoïc ? 1 
HS traû lôøi laïi.
HS traû lôøi. 
HS: Ax vaø AB coù chung goác vaø taïo thaønh 1 ñt.
-Khoâng. 
2- Hai tia ñoái nhau:
a) Khaùi nòeâm: (sgk)
b) Nhaän xeùt(sgk)
y
B
 °
A
x
 °
? 1
a) Tia Ax vaø By khoâng phaûi laø hai tia ñoái nhau.
b) Hai tia Ax vaø Ay, Bx vaø By laø hai tia ñoái nhau.
Hoaït ñoäng 3: Hai tia truøng nhau.
- treân hình veõ ta coù tia Ax. Tia naøy coøn coù teân goïi laø tia gì? 
- Nhö vaäy ta coù tia Ax vaø tia AB laø 2 tia truøng nhau. Nhö vaäy nhìn vaøo hình veõ haõy khaùi quaùt thaønh k/n 2 tia truøng nhau.
Þ Chuù yù. 
- Löu yù: töø nay veà sau khi noùi 2tia maø khoâng noùi gì theâm, ta hieåu ñoù laø 2tia phaân bieät. 
- y/c Hs ñoïc ? 2 
- y/c caùc Hs laàn löôït traû lôøi caùc caâu hoûi.
- hia tia Ox vaø Oy nhö vaäy goïi laø 2tia phaân bieät. Ngoaøi ra coøn 2 tia naøo laø phaân bieät vôùi nhau khoâng? 
Ñeå cuûng coá vaø phaân bieät caùc khaùi nieäm vöøa hoïc Þ laøm baøi taäp 22, 23.
-AB
HS: traû lôøi.
HS: chuù yù nghe giaûng.
- ñoïc ? 2 
3 - Hai tia truøng nhau
Ax và AB là 2 tia trùng nhau.
a) Khaùi nieäm:
* Hai tia trùng nhau là 2 tia mà mọi điểm đều là điểm chung.
b) Chuù yù: ( sgk)
Hoaït ñoäng 4: Cuûng coá.
GV: y/c caùc HS laàn löôït traû lôøi mieäng caùc caâu hoûi (22,23).
Hoaït ñoäng 5:hướng dẫn về nhà: 
Học k/n tia, 2tia đối nhau, 2tia trùng nhau.
Làm các bài tập 24, 25 và chuẩn bị phần luyện tập/113
Hoaït ñoäng 5: ruùt kinh nghieäm: 
 DUYEÄT