Giáo án Đại số Lớp 7 - Tiết 41: Thu thập số liệu thống kê, tần số - Năm học 2010-2011 - Dương Thị Thanh Nga

Ngày soạn:2/1/2011
Ngày giảng:4/1/2011
CHƯƠNG 3: THỐNG KÊ
TIẾT 41: THU THẬP SỐ LIỆU THỐNG KÊ, TẦN SỐ 
I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức
- Học sinh biết được khái niêm thống kê.
- Biết lập các bảng đơn giản để ghi lại các số liệu thu thập được qua điều tra.	
2. Kĩ năng
- Biết cách thu thập các số liệu thống kê.
3. Thái độ
- Học sinh yêu thích môn học, hứng thú học bài
II. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC
1.Giáo viên: Giáo án + Tài liệu tham khảo + Đồ dùng dạy học
2. Học sinh: Đọc trước bài mới + ôn tập các kiến thức liên quan.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
Giáo viên
Học sinh
Ghi bảng
Hoạt động 1: kiểm tra bài cũ (Không) 
* Đặt vấn đề: Thống kê là một môn khoa học được sử dụng rộng rãi trong các hoạt động kinh tế, xã hội. Trong chương II chúng ta sẽ được làm quen với Thống kê mô tả, một bộ phận của khoa học thống kê. Các số liệu thu thập được khi điều tra sẽ được ghi lại như thế nào. Để tìm hiểu vấn đề này ta vào bài học hôm nay.
Hoạt động 2: Thu thập số liệu, bảng số liệu thống kê ban đầu ( 8')
1. Thu thập số liệu, bảng số liệu thống kê ban đầu
- Cho học sinh quan sát bảng 1
 Ví dụ: (Sgk - 4)
? Cần điều tra về số cây trồng được của mỗi lớp trong trường em nào có thể nêu cách tiến hành điều tra?
- Lập danh sách 20 lớp và ghi vào đó số cây trồng được của mỗi lớp
- Việc làm như trên của người điều tra là thu thập số liệu về vấn đề được quan tâm. Các số liệu trên được ghi lại trong 1 bảng số liệu thống kê lần đầu.
- Cho biết yêu cầu của 
? 1 (Sgk - 5)
? 1 (Sgk - 5)
- Cho học sinh hoạt động theo nhóm lập bảng thống kê ban đầu với chủ đề tự chọn sau đó các nhóm trình bày.
- Học sinh hoạt động theo nhóm lập bảng thống kê ban đầu
- Đưa ra chú ý sau khi các nhóm làm xong trong bài ? 1
* Chú ý: Tuỳ theo yêu cầu của cuộc điều tra mà các bảng số liệu thống kê ban đầu có thể khác nhau.
? Nội dung điều tra trong bảng 1 là gì?
- Số cây trồng của mỗi lớp
Hoạt động 3: Dấu hiệu (14')
2. Dấu hiệu 
- Trở lại bảng 1 và giới thiệu thuật ngữ: dấu hiệu, đơn vị điều tra bằng cách cho học sinh làm ? 2
? 2 (Sgk - 5)
K? Thế nào là dấu hiệu? 
- Vấn đề hay hiện tượng mà người điều tra quan tâm cần tìm hiểu được gọi là dấu hiệu
* Dấu hiệu: Là vấn đề hay hiện tượng mà người điều tra quan tâm tìm hiểu
? Dấu hiệu X ở bảng 1 là gì?
- Là số cây trồng được của mỗi lớp
* Kí hiệu: X
- Vấn đề hay hiện tượng mà người điều tra quan tâm tìm hiểu gọi là dấu hiệu. (Kí hiệu bằng chữ cái in hoa X, Y ...) Dấu hiệu X ở bảng 1 là số cây trồng được của mỗi lớp. Còn mỗi lớp là một đơn vị điều tra. 
? 3 (Sgk - 5)
K? Trong bảng 1 có bao nhiêu đơn vị điều tra?
- Có 20 đơn vị điều tra
- Mỗi lớp trồng được 1 số cây: Chẳng hạn lớp 7A trồng được 35 cây, lớp 7D trồng được 50 cây (bảng 1)
Như vậy ứng với mỗi đơn vị điều tra có một số liệu, số liệu đó goi là một giá trị của dấu hiệu. Số các giá trị của dấu hiệu đúng bằng số các đơn vị điều tra (kí hiệu N)
* Giá trị của dấu hiệu: Mỗi đơn vị điều tra có 1 số liệu, số liệu đó là một giá trị của dấu hiệu. Số các giá trị của dấu hiệu bằng số các đơn vị điều tra.
* Kí hiệu: N
- Trở lại bảng 1: giới thiệu dãy giá trị của dấu hiệu X chính là các giá trị ở cột thứ 3 (kể từ bên trái sang)
- Cho học sinh làm ? 4
? 4 (Sgk - 6)
? Dấu hiệu X ở bảng 1 có tất cả bao nhiêu giá trị. Hãy đọc dãy giá trị của dấu hiệu?
- Dấu hiệu X ở bảng 1 có tất cả 20 giá trị (đọc giá trị X ở cột 3 bảng 1)
- Yêu cầu học sinh làm bài tập 2 (Sgk - 7)
Bài tập 2 (Sgk - 7)
K? Dấu hiệu mà bạn An quan tâm là gì và dấu hiệu đó có tất cả bao nhiêu giá trị?
- Dấu hiệu mà bạn An quan tâm là: 
a. Dấu hiệu mà bạn An quan tâm là: 
? Có bao nhiêu giá trị khác nhau trong dãy giá trị của dấu hiệu đó? 
- Thời gian cần thiết hàng ngày mà An đi từ nhà đến trường
Dấu hiệu đó có 10 giá trị
Thời gian cần thiết hàng ngày mà An đi từ nhà đến trường
Dấu hiệu đó có 10 giá trị
? Lên bảng viết các giá trị khác nhau của dấu hiệu?
- Có 5 giá trị khác nhau trong dãy giá trị dấu hiệu đó.
c. Các giá trị khác nhau của dấu hiệu là 17, 18, 19, 20, 21
b. Có 5 giá trị khác nhau trong dãy giá trị dấu hiệu đó.
c. Các giá trị khác nhau của dấu hiệu là 17, 18, 19, 20, 21
 Hoạt động 4: Tần số của mỗi giá trị (13')
3. Tần số của mỗi giá trị
- Trở lại bảng 1 và yêu cầu h/s làm ? 5 và ? 6
? 5 (Sgk - 6)
Giải:
K? Có bao nhiêu số khác nhau trong cột số cây trồng được? Nêu cụ thể các số khác nhau đó?
- Có 4 số khác nhau trong cột số cây trồng được
Có 4 số khác nhau trong cột số cây trồng được
- Đó là các số 28; 30; 35; 50
Đó là các số 28; 30; 35; 50
? Có bao nhiêu lớp trồng được 30 cây, 28 cây, 35 cây, 50 cây ?
- Có 8 lớp trồng được 30 cây, có 2 lớp trồng được 28 cây, có 7 lớp trồng được 35 cây, có 3 lớp trồng được 50 cây 
? 6 (Sgk - 6)
Giải
- Hướng dẫn học sinh định nghĩa tần số: Số lần xuất hiện của 1 giá trị trong dãy giá trị của dấu hiệu được gọi là tần số của giá trị đó.
+ Giá trị của dấu hiệu kí hiệu là x và tần số của dấu hiệu kí hiệu n.
Có 8 lớp trồng được 30 cây
Có 2 lớp trồng được 28 cây
Có 7 lớp trồng được 35 cây
Có 3 lớp trồng được 50 cây 
* Định nghĩa: (Sgk - 5)
K? Trong dãy giá trị của dấu hiệu ở bảng 1 có bao nhiêu giá trị khác nhau?
- Trong dãy giá trị của dấu hiệu ở bảng 1 có 4 giá trị khác nhau
* Kí hiệu:
x - giá trị của dấu hiệu
n - tần số của dấu hiệu
? Hãy viết các giá trị đó cùng tần số của chúng?
- Các giá trị khác nhau là 28; 30; 35; 50
Tần số tương ứng của các giá trị trên lần lượt là 2; 8; 7; 3
? 7 (Sgk - 6)
- Qua đó ta có thể tìm tần số theo các bước sau:
+ Quan sát dãy và tìm các số khác nhau trong dãy viết các số đó theo thứ tự từ nhỏ đến lớn 
+ Tìm tần số của từng số bằng cách đánh dấu vào số đó trong dãy rồi đếm và ghi lại.
- Đọc phần đóng khung trong Sgk - 6
* Chú ý (Sgk - 7)
Hoạt động 5: Củng cố (5')
4. Luyện tập
- Treo bảng phụ nội dung bài tập sau:
Số học sinh nữ của 12 lớp trong một trường trung học cơ sở được ghi lại trong bảng sau:
18
14
20
17
25
14
19
20
16
18
14
16
Cho biết:
a. Dấu hiệu là gì? Số tất cả các giá trị của dấu hiệu.
b. Nêu các giá trị khác nhau của dấu hiệu và tìm tần số của từng giá trị đó.
Bài tập:
a. Dấu hiệu: Số học sinh nữ trong mỗi lớp
- Số tất cả các giá trị của dấu hiệu là 12.
b. Các giá trị khác nhau của dấu hiệu là 14, 16, 17, 18, 19,20, 25
Tần số tương ứng của các giá trị trên lần lượt là: 3, 2, 1, 2, 1, 2, 1
* Hướng dẫn về nhà (2')
+ Học thộc bài
+ Làm bài tập 1 (Sgk - 7); 3 (Sgk - 8)
+ Bài tập: 1, 2, 3 (SBT - 3, 4)
+ Mỗi học sinh tự điều tra thu thập số liệu thống kê theo môt chủ đề tự chọn. Sau đó đặt ra các câu hỏi trong tiết học và trình bày lời giải.