Giáo án Đại số Lớp 7 - Tiết 33: Đồ thị hàm số y = ax - Năm học 2010-2011 - Dương Thị Thanh Nga

Ngày soạn:6/12/2010
Ngày giảng:8/12/2010
TIẾT 33: 
ĐỒ THỊ HÀM SỐ Y = AX (A0)
I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức
- Hiểu được khái niệm đồ thị của hàm số, đồ thị của hàm số y = a x.
- Biết được ý nghĩa của đồ thị trong thực tiễn và trong nghiên cứu hàm số
- Biết cách vẽ đồ thị hàm số y = a x.
2. Kĩ năng
- Rèn kĩ năng vẽ đồ thị hàm số
3. Thài độ
- Học sinh hứng thú học bài, yêu thích môn học
II. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC
1. Giáo viên: Giáo án + Tài liệu tham khảo + Đồ dùng dạy học + Bảng phụ
2. Học sinh: Học bài cũ, đọc trước bài mới
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
Giáo viên
Học sinh
Ghi bảng
Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ(Kết hợp trong bài giảng)
* Đặt vấn đề: Chúng ta đã biết nhờ có mặt phẳng toạ độ chúng ta biểu diễn được tất cả các điểm. Hàm số là sự phụ thuộc của hai đại lượng. Vậy ta có thể sử dụng mặt phẳng toạ độ để biểu diễn được trực quan mối quan hệ giữa hai đại lượng của đồ thị hay không? Ta vào bài học hôm nay
Hoạt động 2: Đồ thị hàm số là gì? (10')
1. Đồ thị hàm số là gì?
- Yêu cầu học sinh làm
 ? 1 (Sgk - 69)
? 1 (Sgk - 69)
- Đứng tại chỗ thực hiện câu a
Giải
? Để đánh dấu các điểm trên mặt phẳng toạ độ ta làm như thế nào?
x
0
3
2
1
-1
-2
-2
2
1
R
N
M
P
Q
y
- Để đánh dấu các điểm A(x; y) trên mặt phẳng toạ độ ta làm như sau:
+ Từ điểm x trên trục hoành kẻ đường thẳng song song với trục tung.
+ Từ điểm y trên trục tung kẻ đường thẳng song song với trục hoành.
+ Giao điểm của 2 đường thẳng này chính là điểm A.
a. { (-2;3); (-1;2); (0;-1); (0,5;1); (1,5;-2)}
Các điểm M, N, P, Q, R biểu diễn các cặp số của hàm số y = f(x). Tập hợp các điểm đó gọi là đồ thị của hàm số y = f(x) đã cho.
b. 
K? Vậy thế nào là đồ thị của hàm số y = f(x) đã cho?
- Đồ thị của hàm số y = f(x) đã cho là tập hợp các điểm {M, N, P, Q, R}
? Vậy đồ thị hàm số y = f(x) là gì?
- Đọc lại định nghĩa (Sgk - 69)
* Định nghĩa (Sgk - 69)
- Xét ví dụ 1: Vẽ đồ thị của hàm số y = f(x) đã cho trong ? 1
- Cho học sinh nghiên cứu đọc ví dụ 1, quan sát hình 23
* Ví dụ 1 (Sgk - 69)
Giải
? Qua nghiên cứu hãy cho biết để vẽ đồ thị hàm số y = f(x) ta phải làm những bước nào?
+ Vẽ hệ trục toạ độ Oxy
+ Xác định trên mp toạ độ các điểm biểu diễn các cặp giá trị tương ứng (x; y) của hàm số.
+ Cách vẽ:
- Vẽ hệ trục toạ độ Oxy
- Xác định trên mp toạ độ các điểm biểu diễn các cặp giá trị tương ứng (x; y) của hàm số.
+ Vẽ đồ thị (Sgk - 70 - H.23)
- Vậy đồ thị hàm số y = f(x) có dạng như thế nào ta sang phần 2.
 Hoạt động 3: Đồ thị hàm số y = ax (a0) (25')
2. Đồ thị hàm số y = ax (a0)
- Xét hàm số y = 2x, có dạng y = ax với a = 2
? Hàm số này có bao nhiêu cặp số (x; y)? 
- Hàm số này có vô số cặp số (x; y)
- Chính vì hàm số y = 2x có vô số cặp số (x;y) nên ta không thể liệt kê hết được các cặp số của hàm số. Ta thử vẽ 1 điểm thuộc đồ thị hàm số của nó và qua đó xét xem đồ thị có hình dạng như thế nào? Ta làm ? 2
- Yêu cầu học sinh làm 
? 2
? 2 (Sgk - 70)
- Cho học sinh hoạt động nhóm làm ? 2 vào giấy kẻ ô vuông (trong 6')
- Đại diện các nhóm trình bày: Nhóm 1: Câu a; Nhóm 2: Câu b; Nhóm 3: Câu c
Giải
a. Năm cặp số là: (-2;-4); 
y
 (-1;-2); (0;0); (1;2); (2;4)
b.
x
0
4
2
1
-2
-2
2
1
- Chốt lại: Các điểm biểu diễn các cặp số của hàm số y = 2x ta nhận thấy cùng nằm trên một đường thẳng qua gốc toạ độ.
* Kết luận:
- Treo bảng phụ mp toạ độ biểu diễn các điểm thuộc đồ thị hàm số y = 2x (số điểm tăng lên). Người ta đã chứng minh được rằng đồ thị của hàm số y = ax (a0) là một đường thẳng đi qua gốc toạ độ.
? 3 (Sgk - 70)
Giải
- Nhắc lại kết luận về đồ thị hàm số y = ax (a0)
? 4 (Sgk - 70)
Cho hàm số y = 0,5x
? Từ khẳng định trên để vẽ được đồ thị h/s y=ax (a0) ta cần biết mấy điểm của đồ thị?
- Để vẽ được đồ thị của hàm số y = ax (a0) ta cần biết 2 điểm phân biệt x
0
y
2
1
A
-2
2
1
của đồ thị.
Giải
- Yêu cầu làm ? 4
- Hoạt động nhóm làm ? 4 (Sgk - 70)
a. A(2;1)
- Tự chọn điểm A
A(4;2) hoặc A(2;1) ...
b.
- Đọc nhận xét (Sgk - 71)
- Đọc nhận xét (Sgk - 71)
Đường thẳng OA là đồ thị hàm số y = 0,5x.
* Nhận xét (Sgk - 71)
K? Hãy nêu các bước vẽ đồ thị hàm số ?
+ Vẽ hệ trục toạ độ Oxy
+ Xác định thêm 1 điểm thuộc đồ thị hàm số khác điểm O. Chẳng hạn A(2; -3)
+ Vẽ đường thẳng OA, đường thẳng đó là đồ thị hàm số y = - 1,5x
* Ví dụ 2 (Sgk - 71) 
Vẽ đồ thị hàm số y = -1,5 x
K? Lên bảng vẽ đồ thị hàm số y = - 1,5x?
- Lên bảng vẽ đồ thị hàm số y = - 1,5x
Giải
Với x = -2 thì y = 3
Có A(-2;3) thuộc đồ thị của hàm số y = -1,5x. 
Vậy đường thẳng OA là đò thị của hàm số đã cho.
x
0
y
2
1
-2
2
1
Hoạt động 4: Luyện tập - củng cố (8')
3. Luyện tập
+ Đồ thị hàm số là gì?
+ Vẽ đồ thị hàm số là làm những công việc gì?
+ Đồ thị hàm số y = ax (a0) là gì?
+ Để vẽ đồ thị hàm số y = ax (a0) ta làm như thế nào? Có cách nào vẽ nhanh nhất.
- Trả lời câu hỏi GV
Bài tập:
+ Đồ thị hàm số y = x là đường thẳng đi qua điểm O(0;0) và điểm A(1;1).
y
x
0
2
1
-2
B
A
1
+ Đồ thị hàm số y = - 2x là đường thẳng đi qua điểm O(0;0) và B(1;-2)
- Cho học sinh làm bài tập sau:
Vẽ đồ thị hàm số y = x và y = - 2x trên cùng 1 mặt phẳng toạ độ.
- Lên bảng trình bày
* Hướng dẫn về nhà (2')
- Nắm vứng các kết luận và cách vẽ đồ thị hàm số y = ax (a0)
- Bài tập về nhà: Bài 40, 41, 42, 43 (Sgk - 72, 73)
- Hướng dẫn bài 42: Xác định hệ số a ta phải xác định được (x;y) trên mặt phẳng tọa độ. Thay x, y vào công thức y = ax để tính a.
- Chuẩn bị tiết sau luyện tập.