Giáo án Vật lý Lớp 7 - Tiết 19: Sự nhiễm điện do cọ sát - Năm học 2008-2009 - Trần Văn Dũng

Ngày soạn: 06/01 /2009. Ngày dạy: 08 /01 /2009
Tiết: 19.
Bài: 17. SỰ NHIỄM ĐIỆN DO CỌ XÁT
A. Mục tiêu:
1. Kiến thức:
- Mô tả được một hiện tượng hoặc một thí nghiệm chứng tỏ vật bị nhiễm điện do cọ xát.
2. Kỹ năng:
- Giải thích được một số hiện tượng nhiễm điện do cọ xát trong thực tế (chỉ ra các vật nào cọ xát với nhau và biểu hiện của sự nhiễm điện).
3. Thái độ:
- Yêu thích môn học, ham hiểu biết, khám phá thế giới xung quanh.
B. Phương pháp:
- Vấn đáp đàm thoại, thuyết trình, trực quan
C. Chuẩn bị:
Gv: - 1 thước nhựa, 1 thanh thuỷ tinh. 1 mảnh nilong, 1 quả cầu nhựa xốp, 1 giá treo, 1 mảnh len, 1 mảnh lụa sấy khô, một số giấy vụn, 1 mảnh tole, 1 mảnh nhựa, 1 bút thử điện.
Hs: - mỗi nhóm như trên
D. Tiến trình lên lớp:
I. Ổn định tổ chức: (1’)
7A: 7B: 7C:
7D: 7E: 7G:
II. Kiểm tra bài cũ: Không
III. Bài mới:
1. Giới thiệu bài: (3’)
Cho một học sinh mô tả hiện tượng trong ảnh đầu chương III.
Học sinh nêu mục tiêu chương III (SGK trang 47)
+ Để tìm hiểu các loại điện tích, trước hết ta phải tìm hiểu 1 trong các cách nhiễm điện cho các vật là “nhiễm điện do cọ xát”
+ Vào những ngày hanh, khô khi cởi áo bằng len hoặc dạ em đã thấy hiện tượng gì ?
2. Triễn khai bài.
TG
Hoạt động Gv - Hs
Nội dung
15’
Hoạt động 1: Làm thí nghiệm phát hiện nhiều vật bị cọ xát có khả năng hút các vật khác.
Yêu cầu Hs đọc TN1, nêu dụng cụ TN, các bước tiến hành TN.
Gv : cách cọ xát các vật (cọ mạnh nhiều lần theo 1 chiều)
HS tiến hành TN theo nhóm, mỗi HS trong nhóm đều phải tiến hành TN với ít nhất 1 vật.
Hs : TN xong ghi kết quả vào bảng.
 Từ kết quả TN, nhóm thảo luận, lựa chọn cụm từ thích hợp điền vào chổ trống trong kết luận
I. Vật nhiễm điện.
* Thí nghiệm.
* Kết luận1: 
- Nhiều vật sau khi bị cọ xát có khả năng hút các vật khác.
15’
Hoạt động 2: Phát hiện vật bị cọ xát bị nhiễm điện (mang điện tích)
+ Vì sao nhiều vật sau khi cọ xát lại có thể hút các vật khác ?
Hs đưa ra các phương án .
Gv hướng dẫn HS kiểm tra các phương án Gv : hướng dẫn cách tiến hành thí nghiệm 2 Hs làm TN2 theo nhóm, quan sát hiện tượng xảy ra để thấy được bóng đèn của bút thử điện sa
 Hs : Thảo luận nhóm để hoàn thành KL2
Kết luận 2: Nhiều vật sau khi bị cọ xát có khả năng làm sáng bóng đèn bút thử điện.
=> các vật bị cọ xát có khả năng hút các vật khác hoặc có thể làm sáng bóng đèn của bút thử điện. Các vật đó được gọi là các vật nhiễm điện ( hay vật mang điện tích)
7’
Hoạt động 3: Vận dụng.
Cho HS thảo luận nhóm trả lời câu C1?
- Gọi Hs trả lời câu C2?
- Gọi Hs trả lời câu C3?
C3 : Khi lau chùi gương soi, kính cửa sổ hay màn hình tivi bằng khăn bông khô, chúng bị cọ xát và bị nhiễm điện ® Vì thế chúng hút các bụi vải.
II. Vận dụng
C1 : Lược nhựa và tóc cọ xát vào nhau. Cả lược nhựa và tóc đều bị nhiễm điện. Do đó tóc bị lược nhựa hút kéo thẳng ra.
C2 : Khi thổi bụi trên mặt bàn, luồng gió thổi làm bụi bay đi. Cánh quạt điện khi quay cọ xát mạnh với không khí và bị nhiễn điện, vì thế cánh quạt hút các hạt bụi có trong không khí ở gần nó. Mép cánh quạt chém vào không khí được cọ xát mạnh nhất nên nhiễm điện nhiều nhất. Do đó chỗ mép cánh quạt hút bụi mạnh nhất và bụi bám ở mép cánh quạt nhiều nhất.
 IV. Củng cố : (3’)
1. Thế nào là vật nhiễm điện?
2. Làm thế nào để biết được một vật sau khi bị cọ xát nhiễm điện?
V. Dặn dò: (1’)
 - Học thuộc phần ghi nhớ SGK/49 và hoàn chỉnh từ câu C1àC3 vào vở bài tập.
 - Làm bài tập 17.1 à 17.4 / SBT, đọc thêm có thể em chưa biết để trả lời câu hỏi đầu bài