Giáo án Vật lí lớp 6 - Tiết 12 - Bài 11: Khối lượng riêng – trọng lượng riêng

Tiết 12 -BÀI 11. KHỐI LƯỢNG RIÊNG – TRỌNG LƯỢNG RIÊNG.
I - Mục tiêu:
 Kiến thức:
Học sinh hiểu khối lượng riêng và trọng lượng riêng là gì?
Xây dựng được công thức tính m = D.V 
Sử dụng bảng khối lượng riêng của một số chất để xác định: Chất đó là chất gì khi biết khối lượng riêng của chất đó hoặc tính được khối lượng của vật khi biết khối lượng riêng của chất làm vật.
Kĩ năng:
Rèn kĩ năng tính khối lượng của một vật khi biết thể tích của vật và chất tạo nên vật.
Thái độ: Nghiêm túc; cẩn thận.
II - Chuẩn bị của giáo viên và học sinh:
Giáo viên: Soạn giáo án, SGK, bảng phụ ghi khối lượng riêng của một số chất.
Học sinh: Học bài, làm BTVN, nghiên cứu bài học.
III. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH:
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN
HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH
Hoạt động 1: Kiểm tra -Tổ chức tình huống học tập(5’)
? Lực kế là dụng cụ để đo đại lượng vật lí nào?
EM hãy nêu nguyên tắc cấu tạo của lực kế? Thực hiện bài tập 10.1
? Chữa bài tập 10.3 và 10.4.
ĐVĐ: HS đọc mẩu chuyện về cây cột sắt ở Ấn độ.
? Câu chuyện này cho ta thấy vấn đề cần nghiên cứu là gì?
Ta cần tìm cách xác định khối lượng của một vật mà không cần cân vật đó.
HS 1 trả lời câu hỏi.
Thực hiện bài tập 10.1
HS 2 thực hiện hai bài tập 10.3 và 10.4.
HS trong lớp theo dõi và chấm điểm cho bạn
Hoạt động 2: Tìm hiểu Khối lượng riêng. (25 phút)
Yêu cầu học sinh đọc và trả lời C1)
Gợi ý để học sinh xác định phương án có thể thực hiện được.
GV cho học sinh ghi lại các số liệu đã có.
Thể tích 1m3 sắt có khối lượng là 7800kg.
7800kg của 1m3 sắt gọi là khối lượng riêng của sắt.
? Khối lượng riêng là gì?
? Đơn vị khối lượng riêng là gì?
GV cho học sinh đọc bảng khối lượng riêng.
? Qua xác số liệu đó các em có nhận xét gì?
Chính vì mỗi chất có khối lượng riêng khác nhau mà chúng ta có thể trả lời câu hỏi đầu bài.
? 1m3 đá có khối lượng bao nhiêu?
0,5m3 đá có khối lượng bao nhiêu?
? Muốn biết khối lượng một vật có nhất thiết phải cân vật đó hay không? Khi không cân hoặc không thể cân được thì chúng ta có thể làm như thế nào để xác định khối lượng của vật?
? Dựa vào công thức có ở C2) để thực hiện C3)
I. Khối lượng riêng. 
1. Khối lượng riêng
 HS trả lời C1)
Chọn phương án có thể thực hiện được.
V = 1dm3 Þ m = 7,8kg.
V = 1m3 Þ m = ?
V = 0,9m3 Þ m = ?
HS trả lời để thống nhất khái niệm khối lượng riêng
Đơn vị khối lượng riêng là kg/m3.
2. Bảng khối lượng riêng của một số chất
Học sinh đọc bảng khối lượng riêng.
Nhận xét: Với cùng thể tích là 1m3 nhưng các chất khác nhau có khối lượng riêng không giống nhau.
3. Tính khối lượng của một vật theo khối lượng riêng.
Học sinh nghiên cứu để trả lời C2)
m = 0,5m3. 800kg/m3 
m = 400kg.
m = D.V
Hoạt động 5:Củng cố - HDVN (15’)
Khối lượng riêng của một chất là gì?
Công thức tính khối lượng của một vật theo khối lượng riêng như thế nào? 
BT: Một hòn gạch có hai lỗ có khối lượng 1,6kg. Biết thể tích của hòn gạch là1200cm3 và thể tích mỗi lỗ là 192cm3. Tính khối lượng riêng của gạch?
Hãy tóm tắt bài toán?
Đơn vị của các đại lượng đã thống nhất chưa? Cần phải làm gì?
Thể tích thực của viên gạch đã biết chưa? Tính như thế nào?
Từ công thức tính khối lượng hãy suy ra công thức tính khối lượng riêng?
GV gọi học sinh trả lời để gv ghi bảng
HDVN: Học thuộc và ghi nhớ công thức tính khối lượng theo khối lượng riêng
Làm bài tập: 11.1 – 11.2/ SBT/ T17
Học sinh đứng tại chỗ trả lời
HS tóm tắt và đổi đơn vị:
m = 1,6kg
VGạch= 1200cm3 = 0,0012m3
VLỗ = 192 cm3 = 0,000192m3
D = ?
	Giải
Thể tích thực của viên gạch là
 V = 0,0012 – 2(0,000192)= 0,000816(m3)
Khối lượng riêng của gạch là
từ CT m =D.V
Suy ra D = m: V
Thay số ta được : 
D = 1,6 : 0,000816 = 1961(kg/m3)
	Đáp số: 1961kg/m3
HS ghi bài tập về nhà