Giáo án Vật lí 7 - Tiết 33: An toàn khi sử dụng điện

Tiết 33: An toàn khi sử dụng điện
A – Mục tiêu
- Biết giới hạn nguy hiểm của dòng điện đối với cơ thể người. Biết sử dụng đúng loại cầu chì để tránh tác hại của hiện tượng đoản mạch. Biết và thực hiện một số quy tắc ban đầu để đảm bảo an toàn khi sử dụng điện.
- Luôn có ý thức sử dụng điện an toàn.
B – Chuẩn bị
- Cả lớp: một số loại cầu chì có ghi số ampe, một máy chỉnh lưu dòng điện, một bóng đèn, một công tắc, một bút thử điện, dây nối.
C – Tổ chức hoạt động dạy học
1 – Tổ chức 
Ngày dạy:.......... 
Lớp: 7A1: 
..........
7A2:
.........
7A3:
..........
7A4:
2 – Kiểm tra
HS1: Nêu các tác dụng của dòng điện? Dòng điện qua cơ thể người có lợi hay có hại?
3 – Bài mới
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
HĐ1: Tổ chức tình huống học tập (3ph)
ĐVĐ: Cuộc sống có điện thật ích lợi, thuận tiện và văn minh. Nhưng nếu sử dụng điện không an toàn thì điện có thể gây thiệt hại như cháy, nổ và nguy hiểm tới tính mạng của con người. Vậy sử dụng điện như thế nào là an toàn?
HĐ2: Tìm hiểu các tác dụng và giới hạn nguy hiểm của dòng điện đối với cơ thể người (12ph)
- GV cắm bút thử điện vào một trong hai lỗ của ổ lấy điện để HS quan sát
- Tay cầm bút thử điện phải như thế nào thì bóng đèn của bút thử điện sáng ?
- Nếu tay chạm vào đầu kia của bút thử điện để cắm vào lỗ của ổ lấy điện được không? Vì sao?
- Yêu cầu HS làm việc theo nhóm: Lắp mạch điện H29.1 để hoàn thành nhận xét.
- GV hướng dẫn HS thảo luận để có nhận xét đúng.
- Yêu cầu HS đọc phần thông tin mục 2 và trả lời câu hỏi: Giới hạn nguy hiểm đối với dòng điện đi qua cơ thể người là bao nhiêu?
- Tổ chức cho HS làm bài tập 29.2(SBT)
- Một trong những nguyên nhân gây hoả hoạn là do chập điện (đoản mạch). Chúng ta sẽ tìm hiểu về hiện tượng này.
HĐ3: Tìm hiểu hiện tượng đoản mạch và tác dụng của cầu chì (15ph)
- GV mắc mạch điện H29.2 và làm thí nghiệm về sự đoản mạch như SGK. Yêu cầu HS quan sát và ghi lại số chỉ của ampe kế và trả lời câu C1. 
- Yêu cầu HS thảo luận nhóm về tác hại của hiện tượng đoản mạch.
- GV làm thí nghiệm thí nghiệm H29.3. Yêu cầu HS quan sát và nhận xét hiện tượng xảy ra với cầu chì khi xảy ra đoản mạch.
- GV liên hệ thực tế hiện tượng đoản mạch như vỏ bọc dây dẫn bị hở, hai lõi đây tiếp xúc nhau (chập điện)
- Hướng dẫn HS tìm hiểu về cầu chì
- Yêu cầu HS giải thích các con số ghi trên cầu chì và trả lời câu hỏi C5.
HĐ4: Tìm hiểu các quy tắc an toàn khi sử dụng điện (6ph)
- Yêu cầu HS tìm hiểu 4 quy tắc an toàn khi sử dụng điện (SGK)
- GV cho HS vận dụng hiểu biết về các quy tắc này khi quan sát H29.5 để trả lời câu C6(Cho HS làm việc theo nhóm và các nhóm nêu kết quả thảo luận với cả lớp) 
- HS lắng nghe để nắm được nội dung cần nghiên cứu trong bài.
I- Dòng điện đi qua cơ thể người có thể gây nguy hiểm
1- Dòng điện có thể đi qua cơ thể người
- HS quan sát GV làm thí nghiệm để trả lời câu hỏi của GV và trả lời câu C1
- HS làm việc theo nhóm mắc mạch điện H29.1, quan sát và hoàn thành nhận xét 
Nhận xét: Dòng điện có thể đi qua cơ thể người khi chạm vào mạch điện tại bất kì vị trí nào của cơ thể
2- Giới hạn nguy hiểm đối với dòng điện đi qua cơ thể người
- Cá nhân HS đọc phần thông tin trong mục 2 và trả lời câu hỏi GV đưa ra.
I > 10mA: cơ co mạnh
I > 25mA: gây tổn thương tim
I > 70mA (40V): tim ngừng đập
- Làm bài tập 29.2 trên bảng phụ
II- Hiện tượng đoản mạch và tác dụng của cầu chì
1- Hiện tượng đoản mạch (ngắn mạch)
- HS quan sát GV làm thí nghiệm, ghi lại số chỉ của ampe kế, thấy được khi bị đoản mạch ssố chỉ của ampe kế lớn hơn nhiều so với lúc bình thường.
- Thảo luận nhóm về tác hại của hiện tượng đoản mạch
- Nhận xét: Khi bị đoản mạch, dòng điện trong mạch có cường độ rất lớn
Các tác hại của hiện tượng đoản mạch: gây hoả hoạn, làm hỏng các dụng cụ dùng điện,...
2- Tác dụng của cầu chì
- HS quan sát thí nghiệm để trả lời câu C3
C3: Khi đoản mạch: dây chì nóng lên, chảy và đứt làm ngắt mạch điện
- HS quan sát cầu chì và hiểu được ý nghĩa con số ghi trên cầu chì và trả lời câu C5
C4: ý nghĩa của số ampe ghi trên mỗi cầu chì: Dòng điện có cường độ vượt quá giá trị đó thì dây chì sẽ đứt.
C5: Với mạch điện thắp sáng bóng đèn (0,1A đến 1A) thì nên dùng cầu chì có ghi 1A
III- Các quy tắc an toàn khi sử dụng điện
- HS hoạt động cá nhân tìm hiểu 4 quy tắc an toàn khi sử dụng điện
- Vận dụng quy tắc để trả lời C6
+ Lõi dây có chỗ bị hở. Khắc phục: dùng băng dính cách điện quấn nhiều vòng,...
+ Nắp cầu chì ghi2A lại được nối bằng dây chì 10A quá xa mức quy định. Khi dòng điện trong mạch có cường độ 9A, dây chì chưa bị đứt còn dụng cụ dùng điện bị hỏng. Nên dùng dây chì ghi 2A
4– Củng cố
- GV khái quát lại những kiến thức cơ bản của bài và giới thiệu nội dung
 “Có thể em chưa biết”
5– Hướng dẫn về nhà
- Học bài và làm bài tập 29.1 đến 29.4 (SBT). 
- Ôn tập các kiến thức đã học từ đầu học kì II để kiểm tra học kì.