Giáo án tự chọn Số học Lớp 6 - Tuần 2 - Năm học 2012-2013

TuÇn 02
Ngày soạn: 24 /08/2012
 TiÕt 2 sè phÇn tö cña mét tËp hîp. TËp hîp con
A/ Môc tiªu:
1. Kiến thức: Học sinh được cñng cè kh¸i niÖm tËp hîp con, hai tËp hîp b»ng nhau
2. KÜ n¨ng: BiÕt t×m sè phÇn tö cña mét tËp hîp, biÕt x¸c ®Þnh tËp hîp con cña mét tËp hîp cho tr­íc
BiÕt sö dông thµnh th¹o c¸c ký hiÖu Ì vµ Æ vµ 
Sö dông chÝnh x¸c ký hiªu Ì v© Ï 
3. Thái độ: Rèn cho HS tư duy linh hoạt khi dùng những cách khác nhau để viết một tập hợp.
B/ ChuÈn bÞ:
- GV: S¸ch tham kh¶o
- HS: ¤n tËp kiÕn thøc vÒ tËp hîp
C/ Tæ chøc c¸c häat ®éng: 
 Häat ®éng 1: Tæ chøc líp
 Häat ®éng 2: KTBC
 ? HS1: ViÕt tËp hîp A lµ c¸c sè tù nhiªn kh«ng v­ît qu¸ 30 vµ tÝnh sè phÇn tö cña tËp hîp
 ? HS2: ViÕt tËp hîp B lµ c¸c sè tù nhiªn ch½n kh«ng v­ît qu¸ 20 vµ tÝnh sè phÇn tö cña tËp hîp B.
 Häat ®éng 3: Bµi míi:
 ? Tr×nh bµy khái niệm tập con 
- GV nhấn mạnh lại kí hiệu 
? ThÕ nµo lµ hai tập hợp bằng nhau
? LÊy c¸c vÝ dô vÒ hai tập hợp bằng nhau 
? TËp hîp c¸c sè tù nhiªn tõ a ®Õn b cã bao nhiªu phÇn tö ?
? TËp hîp c¸c sè ch½n tõ a ®Õn b cã bao nhiªu phÇn tö ?
? TËp hîp c¸c sè lÎ tõ m ®Õn n cã
bao nhiªu phÇn tö ?
 Bµi 1: ViÕt c¸c tËp hîp sau vµ cho biÕt mçi tËp hîp cã bao nhiªu phÇn tö?
a) TËp hîp A c¸c sè tù nhiªn kh«ng v­ît qu¸ 10;
b) TËp hîp B c¸c sè tù nhiªn lín h¬n 7 vµ kh«ng lín h¬n 9;
c) TËp hîp C c¸c sè tù nhiªn lín h¬n 13 vµ nhá h¬n 14
 - HS thảo luận nhóm, sau đó mçi nhãm cö một đại diện lên bảng tr×nh bµy.
Bµi 2: Cho A = 
 B = 
H·y t×m c©u tr¶ lêi ®óng trong c¸c c©u sau:
 a) A lµ tËp hîp hîp con cña B
 b) B lµ tËp hîp hîp con cña A
 c) Hai tËp hîp A vµ B b»ng nhau.
? H·y x¸c ®Þnh râ yªu cÇu cña bµi to¸n.
 - HS ®äc kÜ ®Ò vµ lµm bµi ®éc lËp vµo vë sau ®ã lªn b¶ng tr¶ lêi.
? NhËn xÐt bµi lµm cña b¹n.
Bµi 3:H·y tÝnh sè phÇn tö cña tËp hîp B c¸c sè tù nhiªn tõ 10 ®Õn 100.
- GV nªu ®Ò vµ cho HS lÇn l­ît nªu c¸c b­íc lµm bµi.
? CÇn lµm g× ®Ó cã thÓ t×m ra ®­îc sè phÇn tö cña tËp hîp B.
(*) Nªu c«ng thøc tÝnh tæng qu¸t?
*C¸c kiÕn thøc c¬ b¶n:
+ NÕu mäi phÇn tö cña tËp hîp A ®Òu thuéc tËp hîp B th× tËp hîp A gäi lµ tËp hîp con cña tËp hîp B
Ký hiÖu : A Ì B hay B É A
+ NÕu A Ì B vµ B ÉA th× A vµ B lµ hai tËp hîp b»ng nhau
Ký hiÖu A = B
+ TËp hîp c¸c sè tù nhiªn tõ a ®Õn b cã:
b-a+1 phÇn tö
+ TËp hîp c¸c sè ch½n tõ a ®Õn b cã:
(b-a) : 2 + 1 phÇn tö.
+ TËp hîp c¸c sè lÎ tõ m tíi n cã: 
 (n - m) : 2 + 1 phÇn tö
Bµi 1: 
a) TËp hîp A ®­îc viÕt d­íi d¹ng liÖt kª lµ:
 A = 
Sè phÇn tö cña tËp hîp A lµ 11 phÇn tö.
b) TËp hîp B ®­îc viÕt d­íi d¹ng liÖt kª lµ:
 B = 
Sè phÇn tö cña tËp hîp B lµ 2 phÇn tö.
c) Hai sè tù nhiªn 13 vµ 14 lµ hai sè tù nhiªn liªn tiÕp nªn gi÷a chóng kh«ng cã phÇn tö nµo.VËy C lµ tËp hîp rçng.
 C = Æ
Bµi 2: Ta cã: A = 
 B = 
a)V× mäi phÇn tö cña tËp hîp A ®Òu thuéc tËp hîp B nªn A Ì B. VËy c©u a lµ ®óng.
b)V× mäi phÇn tö cña tËp hîp B ®Òu thuéc tËp hîp A nªn B Ì A. VËy c©u b lµ ®óng.
c) V× A Ì B vµ B Ì A nªn A = B.
 VËy c©u c lµ ®óng.
- HS d­íi líp nhËn xÐt bæ sung.
Bµi 3: 
- HS x¸c ®Þnh yªu cÇu cña bµi vµ lµm vµo vë.
- 1 HS lªn b¶ng tr×nh bµy.
Ta cã B = 
TËp hîp B cã sè phÇn tö lµ:
100 - 10 + 1 = 91 phÇn tö.
- HS d­íi líp nhËn xÐt bæ sung.
*/ Häat ®éng cñng cè: 
	(*)/ H·y nªu c¸c d¹ng bµi tËp c¬ b¶n ®· ®­îc luyÖn trong tiÕt häc. KiÕn thøc c¬ b¶n lµ g×?
 - GV chèt l¹i c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ tËp hîp vµ øng dông cña nã sau nay trong to¸n häc vµ ®êi sèng hµng ngµy. 
*/ Häat ®éng h­íng dÉn vÒ nhµ: 
 - Häc vµ xem l¹i c¸c bµi tËp ®· ch÷a ®Ó ghi nhí c¸c kiÕn thøc vÒ c¸ch x¸c ®Þnh phÇn tö trong tËp hîp, c¸ch t×m tËp hîp con.
 - Lµm bµi 34;35;36 T.7,8 SBT
	-------------------------------------------------------------------------------------------------
Tuần 2 : Ngày soạn: 24/8/2012
Tiết 4: ÔN TẬP CHUNG VỀ TẬP HỢP
Mục tiêu: 
1. KT: Tiếp tục củng cố các kiến thức cơ bản về tập hợp
2. KN: Rèn HS kỉ năng viết tập hợp, viết tập hợp con của một tập hợp cho trước, sử dụng đúng, chính xác các kí hiệu .
- Sự khác nhau giữa tập hợp 
- Biết tìm số phần tử của một tập hợp được viết dưới dạng dãy số cóquy luật.
3. TĐ: Vận dụng kiến thức toán học vào một số bài toán thực tế.
Chuẩn bị của GV và HS:
- GV: Hệ thống bài tập có liên quan
- HS : Ôn tập các kiến thức về tập hợp
C. Tổ chức các họat động: 
HĐ1: Ổn định lớp
HĐ2: Kiểm tra bài cũ
I. Ôn tập lý thuyết.
Câu 1: Hãy cho một số VD về tập hợp thường gặp trong đời sống hàng ngày và một số VD về tập hợp thường gặp trong toán học?
Câu 2: Hãy nêu cách viết, các ký hiệu thường gặp trong tập hợp.
Câu 3: Một tập hợp có thể có bao nhiêu phần tử?
Câu 4: Có gì khác nhau giữa tập hợp và ?
HĐ3: Nội dung bài tập
Dạng 1: Rèn kĩ năng viết tập hợp, viết tập hợp con, sử dụng kí hiệu
Bài 1: Cho tập hợp các chữ cái X = {A, C, O}
a/ Tìm chụm chữ tạo thành từ các chữ của tập hợp X.
b/ Viết tập hợp X bằng cách chỉ ra các tính chất đặc trưng cho các phần tử của X.
Hướng dẫn
a/ Chẳng hạn cụm từ “CA CAO” hoặc “CÓ CÁ”
b/ X = {x: x-chữ cái trong cụm chữ “CA CAO”}
Bài 2: Cho các tập hợp
A = {1; 2; 3; 4; 5; 6} ; B = {1; 3; 5; 7; 9}
a/ Viết tập hợp C các phần tử thuộc A và không thuộc B.
b/ Viết tập hợp D các phần tử thuộc B và không thuộc A.
c/ Viết tập hợp E các phần tử vừa thuộc A vừa thuộc B.
d/ Viết tập hợp F các phần tử hoặc thuộc A hoặc thuộc B.
Gv nêu bài tập trên bảng, yêu cầu HS suy nghĩ làm bài 
- Gọi 4 HS lên bảng trình bày
? Hãy chỉ ra kiến thức và kĩ năng được củng cố qua bài tập trên
Kết quả:
a/ C = {2; 4; 6} b/ D = {5; 9} 
c/ E = {1; 3; 5} d/ F = {1; 2; 3; 4; 5; 6; 7; 8; 9} 
Bài 3: Cho tập hợp A = {1; 2; a; b} 
a/ Hãy chỉ rõ các tập hợp con của A có 1 phần tử.
b/ Hãy chỉ rõ các tập hợp con của A có 2 phần tử.
c/ Tập hợp B = {a, b, c} có phải là tập hợp con của A không?
? Thế nào là tập con của một tập hợp
 Kết quả:
a/ {1}; { 2}; { a }; { b} 
b/ {1; 2}; {1; a} ;{1; b}; {2; a}; {2; b} ;{ a; b} 
c/ Tập hợp B không phải là tập hợp con của tập hợp A bởi vì c nhưng c 
Bài 4: Cho tập hợp B = {x, y, z} . Hỏi tập hợp B có tất cả bao nhiêu tập hợp con?
Hướng dẫn
- Tập hợp con của B không có phần từ nào là .
- Tập hợp con của B có 1phần từ là {x} { y} { z } 
- Các tập hợp con của B có hai phần tử là {x, y} { x, z} { y, z } 
- Tập hợp con của B có 3 phần tử chính là B = {x, y, z} 
Vậy tập hợp A có tất cả 8 tập hợp con.
Ghi chú. Một tập hợp A bất kỳ luôn có hai tập hợp con đặc biệt. Đó là tập hợp rỗng và chính tập hợp A. Ta quy ước là tập hợp con của mỗi tập hợp.
Dạng 2: Các bài tập về xác định số phần tử của một tập hợp
? Hãy nêu cách tính số lượng các số trong dãy số tự nhiên liên tiếp
(SH cuối - SH đầu): khỏang cách số - 1
Bài 5: Hãy tính số phần tử của các tập hợp sau:
a/ Tập hợp A các số tự nhiên lẻ có 3 chữ số.
b/ Tập hợp B các số 2, 5, 8, 11, , 296.
c/ Tập hợp C các số 7, 11, 15, 19, , 283.
? Hãy vận dụng công thức trên để tìm số phần tử của mỗi tập hợp trên
a/ Tập hợp A có (999 – 101):2 +1 = 450 phần tử.
b/ Tập hợp B có (296 – 2 ): 3 + 1 = 99 phần tử.
c/ Tập hợp C có (283 – 7 ):4 + 1 = 70 phần tử.
Cho HS phát biểu tổng quát:
Tập hợp các số chẵn từ số chẵn a đến số chẵn b có (b – a) : 2 + 1 phần tử.
Tập hợp các số lẻ từ số lẻ m đến số lẻ n có (n – m) : 2 + 1 phần tử.
Tập hợp các số từ số c đến số d là dãy số các đều, khoảng cách giữa hai số liên tiếp của dãy là 3 có (d – c ): 3 + 1 phần tử.
Bài 6: Cha mua cho em một quyển số tay dày 256 trang. Để tiện theo dõi em đánh số trang từ 1 đến 256. Hỏi em đã phải viết bao nhiêu chữ số để đánh hết cuốn sổ tay?
Hướng dẫn:
- Từ trang 1 đến trang 9, viết 9 số.
- Từ trang 10 đến trang 99 có 90 trang, viết 90 . 2 = 180 chữ số.
- Từ trang 100 đến trang 256 có (256 – 100) + 1 = 157 trang, cần viết 157 . 3 = 471 số.
Vậy em cần viết 9 + 180 + 471 = 660 số.
Bài 7: Các số tự nhiên từ 1000 đến 10000 có bao nhiêu số có đúng 3 chữ số giống nhau.
Hướng dẫn:
- Số 10000 là số duy nhất có 5 chữ số, số này có hơn 3 chữ số giống nhau nên không thoả mãn yêu cầu của bài toán.
Vậy số cần tìm chỉ có thể có dạng: , , , với a b là cá chữ số.
- Xét số dạng , chữ số a có 9 cách chọn ( a 0) có 9 cách chọn để b khác a.
Vậy có 9 . 8 = 71 số có dạng .
Lập luận tương tự ta thấy các dạng còn lại đều có 81 số. Suy ta tất cả các số từ 1000 đến 10000 có đúng 3 chữ số giống nhau gồm 81.4 = 324 số.
HĐ4: Củng cố 
? Hãy nhắc lại các dạng bài tập đã luyện
? Kiến thức cơ bản đã được củng cố là gì.
? Hãy lập BĐTD với từ khóa"tập hợp"
HĐ5: Hướng dẫn về nhà:
- Tiếp tục ôn tập kiến thức về tập hợp và biết cách sử dụng kí hiệu tập hợp cho phù hợp
- Xem lại các dạng bài tập đã cđược ôn luyện
- Chuẩn bị các kiến thức về phép tính với số tự nhiên.
	Thanh Hång, ngµy th¸ng 8 n¨m 2012
	§· th«ng qua