Giáo án Số học Lớp 6 - Tiết 9: Phép trừ và phép chia - Năm học 2009-2010

Ngµy so¹n: 01/9/2009
Ngµy gi¶ng: 03/9/2009 Líp 6A,B
TiÕt 9: PhÐp trõ vµ phÐp chia
I- Mơc tiªu
1. KiÕn thøc:
- NhËn biÕt ®­ỵc khi nµo kÕt qu¶ cđa mét phÐp trõ lµ mét sè TN, kÕt qu¶ cđa mét phÐp chia lµ mét sè TN
- HS x¸c ®Þnh ®­ỵc quan hƯ gi÷a c¸c sè trong phÐp trõ, phÐp chia hÕt, phÐp chia cã d­.
2. KÜ n¨ng:
- RÌn cho HS kü n¨ng vËn dơng kiÕn thøc trõ, phÐp chia ®Ĩ t×m ®­ỵc sè ch­a biÕt trong phÐp chia, phÐp trõ.
3. Th¸i ®é:
	- CÈn thËn, chÝnh x¸c trong ph¸p biĨu vµ tÝnh to¸n.
II- §å dïng
	GV: PhÊn mÇu, b¶ng phơ, bĩt d¹
	HS: Bĩt d¹, b¶ng phơ
III- Ph­¬ng ph¸p
- Gỵi më.
- VÊn ®¸p
- Ho¹t ®éng nhãm.
 IV- TiÕn tr×nh d¹y häc
1. ỉn ®Þnh tỉ chøc(1')
	- SÜ sè: 6A:3 /36
	 6B:3 /36
2. KiĨm tra bµi cị: (5')
	Bµi tËp 56( SBT-Tr10)
	a, 2.31.12 + 4.6.42 + 8.27.3
	= (2.12).31+(4.6).42 + (8.3).27
	= 24.31 + 24.42 + 24.27
	= 24.(31+ 42 + 27) = 24.100 = 2400
3. Bµi míi
§V§(1’): PhÐp céng vµ phÐp nh©n lu«n thùc hiƯn ®­ỵc trong tËp hỵp sè tù nhiªn. VËy phÐp trõ vµ phÐp chia cã ph¶i lĩc nµo cịng thùc hiƯn ®­ỵc trong tËp hỵp sè tù nhiªn kh«ng?
Ho¹t ®éng cđa GV -HS
Néi dung ghi b¶ng
Ho¹t ®éng 1: PhÐp trõ hai sè Tù nhiªn ( 10')
Mơc tiªu: HS x¸c ®Þnh ®­ỵc khi nµo mét phÐp trõ thùc hiƯn ®­ỵc.
H·y xÐt xem cã sè tù nhiªn x nµo mµ 
a, 2 + x = 5 hay kh«ng?
b, 6 + x = 5 hay kh«ng?
ë c©u a ta cã phÐp trõ: 5 - 2 = x
ë c©u a t×m ®­ỵc x = 3
ë c©u b kh«ng t×m ®­ỵc gi¸ trÞ cđa x
GV: Kh¸i qu¸t vµ ghi b¶ng 
-
 GV giíi thiƯu c¸ch x¸c ®Þnh hiƯu b»ng tia sè
X¸c ®Þnh kÕt qu¶ cđa 5 - 2 nh­ sau:
§Ỉt bĩt ch× ë ®iĨm 0, di chuyĨn trªn tia sè 5 ®v theo chiỊu mịi tªn.
- Di chuyĨn bĩt ch× theo chiỊu ng­ỵc l¹i 2 ®¬n vÞ- Khi ®ã bĩt ch× chØ ®iĨm 3 ®ã lµ hiƯu cđa 5 vµ 2
GV: Gi¶i thÝch kh«ng trõ ®­ỵc 6 v× khi di chuyĨn bĩt tõ ®iĨm 5 theo chiỊu ng­ỵc chiỊu mịi tªn 6 ®v th× bĩt v­ỵt ra ngoµi tia sè.
HS dïng bĩt ch× di chuyĨn trªn tia sè ë h14 theo h­íng dÉn cđa GV
- GV cho HS lµm ?1
GV nhÊn m¹nh
a, Sè bÞ trõ= Sè trõ HiƯu b»ng 0
b, Sè tr­=0 Sè bÞ trõ = HiƯu
c, Sè bÞ trõ Sè trõ
1.PhÐp trõ hai sè Tù nhiªn
Cho hai sè tù nhiªn a vµ b, nÕu cã sè TN x sao cho b + x = A th× cã phÐp trõ a - b = x
.
T×m hiƯu cđa:
7 - 3; 5 - 6
: HS tr¶ lêi miƯng
a, a - a = 0 ()
b, a - 0 =a ()
c, a - b lµ 
Ho¹t ®éng 2: PhÐp chia hÕt vµ phÐp chia cã d­ (10')
Mơc tiªu: HS x¸c ®Þnh khi nµo phÐp chia hÕt, khi nµo phÐp chia cã d­.
GV: XÐt xem sè TN x nµo mµ
a, 3.x = 12 hay kh«ng?
b, 5.x = 12 hay kh«ng?
NhËn xÐt: ë c©u a ta cã phÐp chia
 12:3=4
GV: Kh¸i qu¸t vµ ghi b¼ng: cho 2 sè TN a vµ b( ) nÕu cã sè TN x sao cho b.x=a th× ta cã phÐp chia hÕt a:b=x
- Y/c HS c¸ nh©n lµm ?2
GV giíi thiƯu 2 phÐp chia
( h×nh ¶nh ch­a chÌn)
12:3=4 vµ 14:3=4 d­ 2
Hai phÐp chia trªn cã g× kh¸c nhau?
HS: phÐp chia thø nhÊt cã sè d­ b»ng 0
PhÐp chia thø 2 cã sè d­ kh¸c 0
GV: giíi thiƯu phÐp chia hÕt, phÐp chia cã d­( nªu c¸c thµnh phÇn cđa phÐp chia)
- Bèn sè: sè bÞ chia, sè chia, th­¬ng, sè d­ cã mèi qu©n hƯ g×?
? Sè chia cÇn cã ®iỊu kiƯn g×
? Sè d­ cÇn cã ®iỊu kiƯn g×
- GV cho hs lµm ?3
GV kiĨm tra kÕt qu¶
2. PhÐp chia hÕt vµ phÐp chia cã d­
a, x - 4 v× 3.4 = 12
b, Kh«ng t×m ®­ỵc gi¸ trÞ nµo cđa x v× kh«ng cã sè TN nµo nh©n víi 5 b¨ng 12
: HS tr¶ lêi miƯng
a, 0 : a = 0
b, a : a = 1
c, a : 1 = a
Tỉng qu¸t( SGK-Tr 22)
Sè bÞ chia = sè chia th­¬ng+ sè d­( sè chia )
Sè d­ < Sè chia
A = b.q + r 
NÕu r = 0 th× a = b.q phÐp chia hÕt
NÕu th× phÐp chia cã d­
:a, th­¬ng 35; sè d­ 5
b, th­¬ng 41; sè d­ 0
c, kh«ng s¶y ra v× sè chia b»ng 0
d, kh«ng say ra v× sè d­ > sè chia
Ho¹t ®éng 3: LuyƯn tËp ( 13')
Mơc tiªu: Hs vËn dơng kiÕn thøc võa häc vỊ phÐp trõ, phÐp chia ®Ĩ gi¶i bµi tËp.
- Cho HS lµm bµi tËp 44(a, d)
GV gäi 2 HS lªn b¶ng ch÷a bµi tËp
GV kiĨm tra bµi cđa c¸c b¹n cßn l¹i
GV cho hs t×m hiĨu bµi 46 SGK.Sư dơng kÜ thuËt ®éng n·o tr¶ lêi c©u hái bµi 46.
Bµi tËp 44( SGK)
a, T×m x biÕt:
x : 13 = 41
x = 41.13 x = 533
b, 7x - 8 = 713
 7x = 713 + 8
 7x = 721
 x = 721:7 = 103
Bµi tËp 46( SGK)
a) Trong phÐp chia cho 3sè d­ b»ng 1; 2; 3; 4.
Trong phÐp chia cho 4 sè d­ b»ng 1; 2; 3
Trong phÐp chia cho 5 sè d­ b»ng 1; 2; 3; 4.
b) D¹ng tỉng qu¸t cđa sè chia cho 3 d­ 1 lµ: 3k +1
D¹ng tỉng qu¸t cđa sè chia cho 3 d­ 2 lµ: 3k +2
4. Cđng cè(3')
? Nªu c¸ch t×m sè bÞ chia, sè bÞ trõ
- Sè bÞ chia = Th­¬ng sè chia + sè d­ (Sè d­ nhá h¬n sè chia)
 Sè bÞ trõ = hiƯu + sè trõ . Sè bÞ trõ Sè trõ
5. HDVN: (3')
	- BTNV: 41;42;43;45;46( SGK)
	- Häc kü phÇn lý thuyÕt
	HD bµi tËp 46( SGK)
	Trong phÐp chia cho 3, sè d­ cã thĨ b»ng 0,1,2
	Trong phÐp chia cho 4, sè d­ cã thĨ b»ng 0;1;2;3
	Trong phÐp chia cho 5, sè d­ cã thĨ b»ng 0;1;2;3;4
	- ChuËn bÞ kü bµi tËp chuÈn bÞ giêi sau LuyƯn tËp