Giáo án Số học Lớp 6 - Tiết 1: Tập hợp phần tử của tập hợp - Năm học 2009-2010 - Ngô Thị Bình

Soạn: 12/8 / 09	Chương I:«n tËp vµ bỉ tĩc vỊ sè tù nhiªn
D¹y:18/8/09
Tiết 1 tËp hỵp phÇn tư cđa tËp hỵp
I.Mục tiêu bài học:
-Giúp học sinh nắm được các khái niệm về tập hợp, phần tử của tập hợp. Biết cách viết tập hợp, cho tập hợp
-Sử dụng kí hiệu , ,xác định được phần tử hay tập hợp
-RÌn luyƯn cho häc sinh t­ duy linh ho¹t khi dïng nh÷ng c¸ch kh¸c nhau ®Ĩ viÕt mét tËp hỵp.
Mtcb: HS hiĨu kh¸i niƯm vỊ tËp hỵp ,biÕt viÕt tËp hỵp.
II. Phương tiện dạy học:
-GV :Thước, bảng phụ
-HS :Xem trước bài học, bảng nhóm
III. Tiến trình bµi d¹y:
 1.ỉn ®Þnh tỉ chøc
 2.KiĨm tra bµi cị
GV giíi thiƯu néi dung cđa ch­¬ng I
 3.Bµi míi:
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Ghi bảng
Hoạt động 1:Một số VD về tập hợp
-GV lấy một số VD về tập hợp: tập hợp học sinh lớp 6a,..; tập hợp các số tự nhiên;..
-GV cho học sinh lấy một số VD tại chỗ
_GV nhËn xÐt.
VD tập hợp các số tự nhiên nhỏ hơn 5 gồm những số nào?
-GV Để tiện cho việc viết, thể hiện, tính toán người ta thường kí hiệu tập hợp bởi các chữ cái in hoa: A,B,C.
Hoạt động 2: Cách viết, kí hiệu, khái niệm
-GV lấy VD và minh hoạ cách ghi một tập hợp :
 0:
 VD:A lµ tËp hỵp c¸c STN <4 ,ta viÕt:A= 0;1;2;3
HoỈcA=1;0;2;3
 Tương tự : B lµ TH c¸c ch÷ c¸I a;b;c 
H·y viÕt tËp hỵp B?
-GV giíi thiƯu :
Kí hiệu đọc là “ thuộc”
 đọc là không thuộc
1 lµ phÇn tư cđa A,ta viÕt 1A
 2 A ?v× sao?
 5A ? vì sao?
GV : Chú ý cho học sinh các ghi một tập hợp, ghi các phần tử trong khi ghi tập hợp
-Nếu ghi : A = được không? Vì sao?
Nghĩa là khi ghi tập hợp mỗi phần tử được ghi như thế nào?( mấy lần)
- A = có thể ghi bằng cách nào khác?
-Ở đây x =? 
HS nghe gi¶ng,ghi nhí
HS ®øng t¹i chç nªu VD
 0,1,2,3,4
HS nghe gi¶ng kÕt hỵp ghi bµi
;bbbbbb aa ; ;
B=
HS nghe gi¶ng,ghi nhí
HS ®øng t¹i chç tr¶ lêi
 HS kh¸c NX,gãp ý.
Không thuộc vì : Tập hợp A là tập hợp các số tự nhiên nhỏ hơn 5
-HS nghe gi¶ng,ghi nhí
Không vì hai phần tử 2 trùng nhau
Một lần
A = 
0,1,2,3,4
1.Các ví dụ
_ TËp hỵp c¸c ®å vËt trªn bµn
_TËp h¬p c¸c HS líp 6A
_TËp hỵp c¸c sè tù nhiªn nhá h¬n 
 4
2. Các viết , các kí hiệu
VD: Tập hợp A các số tự nhien<5
 Ta viết: A = 
 Hay : A = .
VD: Tập hợp B các chữ cái a,b,c
 Ta viết: 
B = ..
- Các số 0,1,2,3,4 gọi là các 
 phần tử của tập hợp A; cá chữ cái a,b,c gọi là các phần tử của tập hợp B 
Kí hiệu: 1A đọc là 1 thuộc A hay 1 là phần tử của A 
 5A đọc là 5 không thuộc A
 hay 5 không là phần tử của A
Chú ý: 
 (Sgk/5)
-Khi đó cách ghi : A = ta gọi là liệt kê các phần tử của tập hợp
Khi ghi : A = ta gọi là cách ghi : Chỉ ra tính chất đặc trưng cho các phần tử là x và x<5
 Muốn ghi ( viết ) một tập hợp ta có thể ghi như thế nào? 
GV minh hoạ bằng hình vẽ:
 A
 °1
 °0 °2 °3 B
 ° 4 
 ° a °b
 °c 
?1, ?2 GV cho học sinh thảo luận nhóm(5’) sau đó yêu cầu nhận xét dựa trên các bảng thảo luận nhóm trên bảng.
GV 
4: Củng cố
 Cho 3 học sinh lªn làm trên bảng bài 1,2,3/6/Sgk
HS ®äc phÇn ®ãng khung
( SGK-5)
-Liệt kê các phần tử của tập hợp
- Chỉ ra tính chất đặc trưng của các phần tử
Hs thảo luận theo nhóm rồi trình bày kết quả của nhóm
-C¸c nhãm so s¸nh,nhËn xÐt kÕt qu¶ .
1) 12 A 16 A
2) T = 
3) x A ; y B ; b A; bB 
Tóm lại:
 Để ghi một tập hợp, thường có hai cách ghi:
- Liệt kê các phần tử của tập hợp
- Chỉ ra tính chất đặc trưng cho các phần tử của tập hợp đó.
?1 D = 
 2D; 10 D
?2 A = 
3. Luyện tập
1) 12 A 16 A
2) T = 
3) x A ; y B ; b A; bB
5,H­íng dÉn vỊ nhµ
-Về nhà tự lấy một số VD về tập hợp và xác định vài phần tử thuộc và không thuôïc tập hợp.
-Lµm bµi 4 SGK,ba× 1 8 SBT
-Xem kĩ lại lí thuyết 
-HD bµi 4 SGK:Tr­¬c hÕt x¸c ®Þnh xem tËp A cã mÊy phÇn tư?lµ nh÷ng p.tư nµo? ViÕt tËp hỵp A.T­¬ng tù ®èi víi tËp hỵp B,M,H.
-§äc tr­íc bµi “tËp hỵp c¸c sè tù nhiªn”
Hoạt động 1: KiĨm tra bµi cị
1>Có mấy cách viết một tập hợp?
 Là những cách nào?
2> Làm bài tập 4/6/Sgk?
Hoạt động 2:phân biệt sự khác nhau giữa tập N và tập N* 
-Các số tự nhiên gồm nhũng số nào ?
-Ta kí hiệu tập hợp các số tự nhiên là N
Þ tập hợp N ghi như thế nào?
Cho biÕt c¸c phÇn tư cđa N?
 C¸c sè tù nhiªn ®­ỵc biĨu diƠn trªn tia sè nh­ sau:
-GV Minh hoạ biểu diển các số tự nhiên trên tia số 
-H·y vÏ tia sè vµ biĨu diƠn 1 vµi sè TN trªn tia sè. 
GVÞ giíi thiƯu tập hợp N* 
 H·y viÕt tËp N*
Ta thấy mỗi số tự nhiên được biểu diễn bởi mấy điểm trên tia số ?
L­u ý:®iĨm biĨu diƠn STN a gäi lµ ®iĨm a.
*BT:§iỊn vµo « trèng c¸c ký hiƯu,
12 N ;5 N ;3/4 N;0 N ;
0 N* 
Hoạt động 3:Thứ tự trong N
Y/c HS ®äc mơc a(SGK-7)
-Nhìn trên tia số ,so s¸nh sè 2 vµ 3? có kết luận gì về vị trí của chúng trên tia số?
- Khi viết a ≤ b hay a ≥b hiểu như thế nào? 
- Nếu có a < ; b < c Þ Kl gì?
VD?
-Tìm số tự nhiên liỊn sau sè 4?
-Tìm số tự nhiên liỊn tr­íc sè 4?
Sè 4 cã mÊy sè liỊn tr­íc,mÊy sè liỊn sau?
 3 vµ 4 lµ hai sè tù nhiªn liªn tiÕp
 Chĩng h¬n kÐm nhau mÊy ®¬n vÞ?
-Số nhỏ nhất của tập hợp N?
Tập hợp N có bao nhiêu phần tử?
Với số tự nhiên a Þ liền trứơc của a là?
Liền sau của a là?
-Tìm số liền trước của số 0?
Hoạt động 4 : Củng cố
?. Gv ghi đề trên bảng phụ cho học sinh tìm tại chỗ
1a/7/Sgk 
GV:Yêu cầu học sinh làm tại chỗ 
7a/8/Sgk : cho học sinh làm tại chỗ
Có hai cách đó là:
-Liệt kê các phaần tử của tập hợp.
-Chỉ ra tính chất đặc trưng của các phần tử
A = ; B= 
M = {bút }; H = {sách, bút, vở }
 HS tr¶ lêi :0,1,2,3,4,5,6..
HS nghe gi¶ng,ghi nhí.
N = {0;1;2;3;4; }
HS tr/l:0;1;2;3;4;...
HS nghe gi¶ng kÕt hỵp vÏ tia sè vµo vë. 
1 HS lªn b¶ng thùc hiƯn
HS d­íi líp theo dâi,nhËn xÐt.
N* 
Bởi một điểm
1 HS lªn b¶ng ®iỊn ký hiƯu thÝch hỵp vµo « trèng.
2<3
Số nhỏ hơn nằm bên trái số lớn hơn trên tia số
-HS dù vµo kiÕn thøc võa ®äc tr¶ lêi c©u hái.
a b hoặc a= b
a < c
 HS :lµ sè 5
là số 3
HS ®øng t¹i chç tr/l
Hai STN liªn tiÕp h¬n kÐm nhau 1 ®¬n vÞ.
Là số 0
Vô số phần tử
Là a – 1
Là a + 1
29, 30
99, 100, 101
1. Tập hợp N và tập hợp N*
 *Tập hợp các số tự nhiên kí hiệu là N và 
 N = { 0,1,2,3,4,5,.. } 
Các số 0,1,2,3,4,5, gọi là các phần tử của tập hợp N
*Biểu diễn các số tự nhiên trên tia số:
{ { { { { {
0 1 2 3 4 5
-Mỗi số tự nhiên được biểu diễn bởi một điểm trên tia số.
-Điểm biểu diễn số tự nhiên a gọi là điểm a
2. Thứ tự trong tập hợp số tự nhiên
*Với a, b, c Ỵ N
- Nếu a khác b, thì ab
-Nếu a< b thì trên tia số điểm a nằm bên trái điểm b (từ trái sang phải)
-Nếu a<b, b< c thì a<c
-
* Số liền trước, số liền sau:
 (Sgk/7)
*Số 0 là số tự niên nhỏ nhất
*Tập hợp các số tự nhiên có vô số phần tử
* Số 0 không có số liền trước
3.Luyện tập
6a/7/Sgk:
-Số liền sau của số 17 là 18
-Số liền truước của số 35 là 34
7a/8/Sgk
A = { 13, 14, 15}
Hoạt động 5: Dặn dò – Về nhà xem lại cách biểu diễn một số tự nhiên trên tia số, vàchú ý các khoảng chia tia sớ phải bằng nhau.
BTVN:6 b,c; 7b,c; 8;9;10/7,8/Sgk. Chuẩn bị trước bài 3 tiết sau học: ?Ta thường dùng bao nhiêu chữ số để ghi một số tự nhiên? Lớp , hàng ..