Giáo án Số học Lớp 6 - Chương II - Tiết 69 đến 83 - Năm học 2010-2011 - Đỗ Thanh Nhiếp

CHƯƠNG III: PHÂN SỐ
Ngày soạn: 15.01.2011 
Ngµy d¹y: 
Tiết 69: §1. MỞ RỘNG KHÁI NIỆM PHÂN SỐ
I. MỤC TIÊU:
	- HS thấy được sự giống nhau và khác nhau giữa khái niệm phân số đã học ở bậc tiểu học và khái niệm phân số ở lớp 6.
	- Viết được các phân số mà tử và mẫu là các số nguyên.
	- Thấy được số nguyên cũng được coi là phân số với mẫu là 1.
II. CHUẨN BỊ:
SGK, SBT, phấn màu, bảng phụ ghi sẵn đề bài ? SGK, bài tập củng cố.
Đọc tr­íc bµi ë nhµ.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:
	1. Ổn định:
	2. Bài mới:
Đặt vấn ®Ò(1’) Ở bậc tiểu học, các em đã học phân số. Em hãy cho vài ví dụ về phân số?. Trong các phân số các em đã cho, tử và mẫu đều là số tự nhiên, mẫu khác 0. Vậy nếu tử và mẫu là số nguyên, ví dụ: có phải là phân số không? Ta học qua bài: “Phân số”.
Hoạt động của Thầy và trò
Phần ghi bảng
* Hoạt động 1: Khái niệm phân số.(20’)
GV: Em hãy cho một ví dụ thực tế trong đó phải dùng phân số để biểu thị và ý nghĩa của tử và mẫu mà em đã học ở tiểu học?
HS: Một cái bánh chia làm 4 phần bằng nhau, lấy ra 3 phần, ta nói rằng: “đã lấy cái bánh”. ta có phân số . Ở đây, số 4 là mẫu số chỉ số phần bằng nhau được chia từ cái bánh; số 3 là tử số, chỉ số phần bằng nhau đã lấy đi.
GV: Phân số có thể coi là thương của phép chia 3 chia cho 4. Như vậy, với việc dùng phân số, có thể ghi được kết quả của phép chia hai số tự nhiên dù số bị chia có chia hết hay không
chia hết cho số chia.
(Lưu ý: Số chia luôn khác 0)
GV: Tương tự: (-3) chia cho 4 thì thương là bao nhiêu?
HS: (-3) chia cho 4 thì thương là .
GV là thương của phép chia nào?
HS: là thương của phép chia (-2) chia (-3).
GV: Khẳng định: ; ; đều là các phân số. Vậy thế nào là một phân số?
HS: Trả lời như trong SGK.
GV: Từ khái niệm phân số em đã học ở bậc tiểu học với khái niệm phân số em vừa nêu đã được mở rộng như thế nào?
HS: Tử và mẫu của phân số không chỉ là số tự nhiên mà có thể là số nguyên; mẫu khác 0.
GV: Đưa tổng quát ghi sẵn trên bảng phụ cho HS đọc lại.
HS: Đọc tổng quát.
* Hoạt động 2: Ví dụ. *(19’)
GV: Treo đề bài ghi sẵn bài tập ?1; ?2; ?3. Cho HS nêu yêu cầu của bài tập ?1.
HS: Lên bảng thực hiện.
GV: Cho HS hoạt động theo nhóm làm ?2.
HS: Thảo luận nhóm.
GV: Yêu cầu giải thích vì sao các cách viết đó không phải là phân số. Gọi đại diện nhóm lên trả lời.
HS: Thực hiện theo yêu cầu của GV.
GV: Gọi HS đứng tại chỗ làm ?3. Dẫn đến nhận xét SGK. Ghi: a = .
1. Khái niệm phân số.
+ Tổng quát: (SGK)
2. Ví dụ.
 ; ; ; 
Là những phân số
- Làm ?1.
- Làm ?2.
- Làm ?3
	4. Củng cố:(3’) Làm bài 1, 2/5, 6 SGK
	5. Hướng dẫn về nhà:(2’)
	+ Học thuộc của phân số.
	+ Làm bài tập 3, 4, 5/6 SGK. Bài tập 1 đến 8/4 SBT.
	+ Đọc phần “Có thể em chưa biết” trang 6 SGK
	+ Mỗi em chuẩn bị trước 2 tấm bìa hình chữ nhật bằng nhau. Một tấm lấy bút chia thành 3 phần bằng nhau rồi tô màu 1 phần. Tấm còn lại chia thành 6 phần bằng nhau rồi tô màu 2 phần. Rút ra nhận xét về phần tô màu của hai tấm bìa trên?
----------------------------***-----------------------------
Ngày soạn: 16.01.2011
Ngµy d¹y:
Tiết 70: PHÂN SỐ BẰNG NHAU.
I. MỤC TIÊU:
	- HS nhận biết được thế nào là hai phân số bằng nhau.
	- Nhận dạng được các phân số bằng nhau và không bằng nhau.
II. CHUẨN BỊ:
	GV: Sgk, Sbt, phấn màu, bảng phụ ghi sẵn các bài tập ? SGK và các bài tập củng cố.
	HS: Chuẩn bị 2 tấm bìa hình chữ nhật có kích thước bằng nhau, chia đều thành các phần bằng nhau và tô màu theo hướng dẫn của tiết trước.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:
	1. Ổn định:
2. Kiểm tra bài cũ:(3’)
HS1: Em hãy nêu khái niệm về phân ? Làm bài tập sau:
Trong các cách viết sau đây, cách viết nào cho ta phân số:
	a/ 	b/ 	c/ 	d/ 	e/ 
HS2: 	Làm bài 4/4 SBT.
	GV: Kiểm tra phần chuẩn bị của các nhóm, nhận xét, ghi điểm.
Đặt vấn đề: (H.1) (H.2)
GV: Em cho biết phần tô màu (H.1) chiếm bao nhiêu phần tấm bìa ?
HS: Phần tô màu chiếm tấm bìa.
Tương tự (H.2): Phần tô màu chiếm tấm bìa.
GV: Em có nhận xét gì về phần tô màu của 2 tấm bìa trên?
HS: Phần tô màu của hai tấm bìa bằng nhau. 
GV: Ta nói tấm bìa bằng tấm bìa, hay, đó là kiến thức các em đã học ở tiểu học. Nhưng đối với các phân số có tử và mẫu là các số nguyên, ví dụ: và làm thế nào để biết hai phân số này có bằng nhau hay không? Hôm nay ta học qua bài : “Phân số bằng nhau”
3. Bài mới:
Hoạt động của Thầy và trò
Phần ghi bảng
* Hoạt động 1: Định nghĩa (18’)
GV: Trở lại ví dụ trên
 Em hãy tính tích của tử phân số này với mãu của phân số kia (tức là tích 1. 6 và 2.3), rồi rút ra kết luận?
HS: 1.6 = 2.3 ( vì cùng bằng 6 )
GV: Như vậy điều kiện nào để phân số ?
HS: Phân số nếu 1.6 = 2.3 
GV: Nhấn mạnh: Điều kiện để phân số nếu các tích của phân số này với mẫu của phân số kia bằng nhau (tức 1.6 = 2.3) 
GV: Một cách tổng quát phân số khi nào?
HS: nếu a.d = b.c
GV: Đó là nội dung của định nghĩa hai phân số bằng nhau. Em hãy phát biểu định nghĩa?
HS: Phát biểu định nghĩa SGK.
GV: Em hãy cho một ví dụ về hai phân số bằng nhau?
HS: 
GV: Em hãy nhận xét ví dụ bạn vừa nêu và giải thích vì sao?
HS: Đúng, vì 5.12 = 6.10.
GV: Để hiểu rõ hơn về định nghĩa hai phân số bằng nhau ta qua mục 2.
* Hoạt động 2: Các ví dụ:(20’)
GV: Cho hai phân số theo định nghĩa, em cho biết hai phân số trên có bằng nhau không? Vì sao?
HS: 
GV: Trở lại câu hỏi đã nêu ra ở đề bài, em cho biết: Hai phân số và có bằng nhau không? Vì sao?
HS: vì: 3.7 (-4).5
-Làm bài ?1
Các cặp phân số sau đây có bằng nhau không?
a/ và ; b/ và 
 c/ và ; d/ và 
GV: Cho học sinh đọc đề. Hỏi:Để biết các cặp phân số trên có bằng nhau không, em phải làm gì?
HS: Em xét xem các tích của tử phân số này với mẫu của phân số kia có bằng nhau không và rút ra kết luận.
GV: Cho hoạt động nhóm.
HS: Thảo luận nhóm.
GV: Gọi đại diên nhóm lên bảng trình bày và 
yêu cầu giải thích vì sao?
HS: Trả lời.
- Làm ?2.
Có thể khẳng định ngay các cặp phân số sau đây không bằng nhau, tại sao?
a/ và ; b/ và ; c/ và 
GV: Gọi HS đứng tại chỗ trả lời.
HS: Các cặp phân số trên không bằng nhau, vì: Tích của tử phân số này với mẫu phân số kia có một tích dương, một tích âm.
GV: Treo bảng phụ ghi đề bài ví dụ 2 SGK.
 Hướng dẫn: Dựa vào định nghĩa hai phân số bằng nhau để tìm số nguyên x.
GV: Gọi HS lên bảng trình bày.
HS: Thực hiện yêu cầu của GV. 
♦ Củng cố: Điền đúng (Đ); sai (S) vào các ô trống sau đây:
a/ ; b/ 
c/ ; d/
1. Định nghĩa:
 (SGK)
2. Các ví dụ:
Ví dụ1:
 vì: 3.7 (-4).5
- Làm ?1
- Làm ?2
Ví dụ 2: Tìm số nguyên x, biết:
 Giải:
Vì : 
Nên: x. 28 = 4.21
=> x = = 3
4. Củng cố: (3’) 	- Làm bài tập 6a/8 SGK
	- Làm bài tập 7a,b/8 SGK
	5. Hướng dẫn về nhà:(2’)
	- Học thuộc định nghĩa.
	- Làm bài tập 6b; 7c,d; 8; 9; 10 / 8,9 SGK
	- Làm bài tập 9 -> 16 / 4 SBT.
	- Soạn bài “Tính chất cơ bản của phân số” chuẩn bị cho tiết học sau.
-----------------***----------------
Ngày soạn: 16.01.2011 
Ngµy d¹y:
Tiết 71: TÍNH CHẤT CƠ BẢN CỦA PHÂN SỐ
I. MỤC TIÊU:
	Học xong bài này HS phải:
	- Nắm vững tính chất cơ bản của phân số.
	- Vận dụng được tính chất cơ bản của phân số để giải một số bài tập đơn giản, viết một phân số có mẫu âm thành phân số bằng nó và có mẫu dương.
	- Bước đầu có khái niệm về số hữu tỉ.
II. CHUẨN BỊ:
	- SGK; SBT; bảng phụ ghi đề các bài tập ?; bài tập củng cố SGK, ghi tính chất cơ bản của phân số.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:
	1. Ổn định:
2. Kiểm tra bài cũ:(3’)
HS1: Phát biểu định nghĩa hai phân số bằng nhau?
	- Điền số thích hợp vào ô vuông: = ; = 
HS2: Làm bài 9/9 SGK.
	3. Bài mới:
	Đặt vấn đề: (1’)GV trình bày: Từ bài tập của HS2, dựa vào định nghĩa hai phân số bằng nhau, ta đã chứng tỏ = và áp dụng kết quả đó để viết phân số thành một phân số bằng nó và có mẫu dương. Ta cũng có thể làm được điều này dựa trên "Tính chất cơ bản của phân số"
Hoạt động của Thầy và trò
Phần ghi bảng
* Hoạt động 1: Nhận xét.(18’)
GV: Từ bài HS1:
Ta có: 
Hỏi: Em hãy đoán xem, ta đã nhân cả tử và mẫu của phân số thứ nhất với bao nhiêu để được phân số thứ hai bằng nó?
HS: Nhân cả tử và mẫu của phân số với 
(-3) để dược phân số thứ hai.
. (-3)
. (-3)
GV: Ghi: 
Hỏi: Từ cách làm trên em rút ra nhận xét gì?
HS: Nếu nhân cả tử và mẫu của một phân số với cùng một số nguyên khác 0 thì ta được một phân số bằng phân số đã cho.
GV: Ta có: 
Tương tự với câu hỏi trên, cho HS trả lời và ghi: 
Hỏi: (-2) là gì của (-4) và (-12) ?
HS: (-2) là ước chung của - 4 và -12
GV: Từ cách làm trên em rút ra kết luận gi?
HS: Nếu ta chia cả tử và mẫu của một phân số cho cùng một ước chung của chúng thì ta được một phân số bằng phân số đã cho.
♦ Củng cố: Làm ?2b
Hoạt động2: Tính chất cơ bản của phân số:(18’)
GV: Trên cơ sở tính chất cơ bản của phân số đã học ở Tiểu học, dựa vào các ví dụ trên với các phân số có tử và mẫu là các số nguyên, em phát biểu tính chất cơ bản của phân số?
HS: Phát biểu.
GV: Ghi với m Z ; m 0
 với n ƯC(a,b)
GV: Từ bài tập của HS2.
Áp dụng tính chất cơ bản của phân số, em hãy giải thích vì sao ?
HS: Ta nhân cả tử và mẫu của phân số với (-1) ta được phân số ; 
GV: Từ đó em hãy đọc và trả lời câu hỏi đã nêu ở đầu bài?
HS: Đọc và trả lời: Ta có thể viết một phân số bất kỳ có mẫu âm thành phân số bằng nó và có mẫu dương bằng cách nhân cả tử và mẫu của phân số với -1.
GV: Cho HS hoạt động nhóm làm ?3
Hỏi: Phân số mẫu có dương không?
HS: có mẫu dương vì: b 0.
GV: Từ tính chất trên em hãy viết phân số 
 thành 4 phân số bằng nó.
HS: = = ...
GV: Có thể viết được bao nhiêu phân số bằng phân số như vậy?
HS: Có thể viết được vô số phân số.
GV: Mỗi phân số có vô số phân số bằng nó.
GV: Giới thiệu: Các phân số bằng nhau là cách viết khác nhau của cùng một số, người ta gọi là số hữu tỉ.
♦ Củng cố: Em hãy viết số hữu tỉ dưới dạng các phân số khác nhau ?
 1. Nhận xét.
- Làm ?1
- Làm ?2
2. Tính chất cơ bản của phân số: (SGK)
 với m Z; m 0 với n ƯC(a,b)
- Làm ?3
+ Mỗi phân số có vô số phân số bằng nó.
+ Các phân số bằng nhau là cách viết khác nhau của cùng một số, người ta gọi là số hữu tỉ.
	4. Củng cố: (3’)
	- Phát biểu lại tính chất cơ bản của phân số. Làm bài 11/11 SGK.
	- Làm bài tập: Điền đúng (Đ), sai (S) vào các ô trống sau:
	a) 
	5. Hướng dẫn về nhà:(2’)
	+ Học thuộc tính chất cơ bản của phân số và viết dạng tổng quát.
	+ Làm bài tập SGK, bài tập 17, 18, 19, 22, 23, 24/6,7 SBT.
----------------------------------------***&***--------------------------------------
Ngày soạn: 20.01.2011	Ngµy d¹y:
Tiết 72: RÚT GỌN PHÂN SỐ
I. MỤC TIÊU:
	- HS hiểu thế nào là rút gọn phân số và biết cách rút gọn phân số.
	- HS hiểu thế nào là phân số tối giản và đưa phân số về phân số tối giản.
	- HS hiểu được cách viết phâ ... ố: 
	HS2: Nêu qui tắc cộng hai phân số không cùng mẫu?
	+ Làm bài 43 a/26 SGK
	3. Bài mới:
	Đặt vấn để: 3’ GV: Phép cộng số nguyên có những tính chất cơ bản gì?
	HS: 	1) Tính chất giao hoán a + b = b + a
	2) Tính chất kết hợp (a + b) + c = a + (b + c)
	3) Cộng với số 0 : a + 0 = a
	4) Cộng với số đối: a + (-a) = 0
	GV: Treo bảng phụ ghi các tính chất trên và dạng tổng quát. => Ôn lại kiến thức cho HS. Giới thiệu:đây là bài ?1/27 SGK
	- Phép cộng số nguyên có các tính chất trên, còn phép cộng phân số có những tính chất gì, ta qua bài "Tính chất cơ bản của phân số".
Hoạt động của Thầy và trò
Phần ghi bảng
* Hoạt động 1: Các tính chất.
GV: Yêu cầu HS lên bảng trình bày bài tập sau:
Em hãy điền số và dấu thích hợp (; =) vào ô trống: a) 
 b) 
So sánh: 
HS: Lên bảng trình bày
GV: Từ bài tập trên em rút ra nhận xét gì?
HS: Khi đổi các số hạng trong một tổng thì tổng không thay đổi.
GV: Phép cộng phân số có tính chất giao hoán.Viết: 
GV: Cho HS làm bài tập 2:
Em hãy điền số và dấu thích hợp (>; <; =) vào 
ô trống:
a) () + 
b) 
So sánh: 
GV: Em rút ra nhận xét gì?
HS: Cộng một tổng hai số với một số thứ ba, cũng bằng cộng số thứ nhất với tổng của số thứ hai và số thứ ba.
GV: Phép cộng phân số có tính chất kết hợp.
Viết: 
GV: Cho HS làm bài tập.
Em hãy điền số và dấu thích hợp (>; <; =) vào ô trống sau:
a) ; b) 
So sánh: 
GV: Em rút ra nhận xét gì?
HS: Một phân số cộng với 0 thì bằng chính nó.
GV: Phép cộng có tính chất cộng với số 0.
Ghi: 
Vậy phép cộng phân số có các tính chất tương tự như phép cộng số nguyên. Yêu cầu HS nhắc lại các tính chất trên.
GV: Nhấn mạnh các tính chất trên không những đúng với tổng hai phân số mà còn đúng với tổng nhiều số hạng.
* Hoạt động 2: Áp dụng
GV: Giới thiệu: Nhờ các tính chất giao hoán, kết hợp của phép cộng mà khi cộng nhiều phân số, ta có thể đổi chỗ hoặc nhóm các phân số lại theo bất cứ cách làm nào sao cho thuận tiện trong việc tính toán.
Ví dụ: Tính tổng
GV: Gọi HS lên bảng trình bày và nêu các bước làm.
HS: 
 (T.chất giao hoán)
= (T.chất kết hợp)
= (-1) + 1 + = 0 + = (Cộng với số 0)
GV: Cho HS hoạt động nhóm.
- Làm ?2 SGK.
- Gọi đại diện nhóm lên trình bày và nêu cách làm.
HS: Thực hiện theo yêu cầu của GV.
 B = ; C = 
1. Các tính chất. 15’
a) Tính chất giao hoán:
b) Tính chất kết hợp:
c) Cộng với số 0:
2. Áp dụng. 14’
Ví dụ: Tính tổng:
Giải:
= 
= (-1) + 1 + = 0 + = 
	4. Củng cố: 5’
	- Nhắc lại các tính chất của phép cộng phân số? Dạng tổng quát?
	- Bài tập: Bài 47/28 SGK
	5. Hướng dẫn về nhà: 3’
	- Học các tính chất của phép cộng phân số.
	- Làm bài tập 48, 49, 50, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57/28, 29, 30 SGK
Bài tập về nhà
vvv
	* Tính nhanh giá trị các biểu thức sau:
	A = 
	B = 
	C = 
	D = 
--------------***&***-----------------
Ngày soạn: 
Ngµy d¹y:
Tiết 81: LUYỆN TẬP
I. MỤC TIÊU:
	- Củng cố lại kiến thức đã học .
	- Rèn luyện kỹ năng làm bài tập .
II. CHUẨN BỊ: 
	- SGK, SBT, phấn màu, bảng phụ ghi sẵn đề bài ? SGK, bài tập củng cố.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:
	1. Ổn định:
	2. Kiểm tra bài cũ: 5’
	HS1: Làm bài 56a/31 SGK.
	HS2: Làm bài 56b/31 SGK
	HS3: Làm bài 56A3/31 SGK
	3. Bài mới:
Hoạt động của Thầy và trò
Phần ghi bảng
Bài 52/29 SGK:
GV: Đưa đề lên bảng phụ.
- Yêu cầu HS lên bảng trình bày và nêu cách làm?
HS: Lên bảng thực hiện.
GV: Nhận xét, ghi điểm
Bài 54/30 SGK:
GV: Treo đề bài lên bảng phụ.
- Gọi mỗi em nhận xét một câu trả lời đúng, sai và sử sai (nếu có)
HS: Lên bảng thực hiện.
Bài 55/30 SGK:
GV: Cho HS sinh hoạt nhóm.
HS: Thực hiện theo yêu cầu của GV.
GV: Gọi đại diện nhóm lên bảng trình bày.
HS: Lên bảng trình bày. (Áp dụng qui tắc cộng hai phân số cùng mẫu, khác mẫu, tính chất giao hoán của phép cộng phân số => kết quả)
GV: Cho cả lớp nhận xét, ghi điểm.
Bài 57/31 SGK:
GV: Treo bảng phụ ghi sẵn đề bài.
- Gọi từng HS đứng lên đọc đề và trả lời.
HS: Thực hiện theo yêu cầu của GV.
 => Câu C đúng. 
Bài 52/29 SGK:9’
Điền số thích hợp vào ô trống
a
b
a+b
Bài 54/30 SGK: 9’
a) (Sai)
Sửa sai: 
b) (Đúng)
c) (Đúng)
d) 
 = (Sai)
Sửa sai: 
 = 
Bài 55/30 SGK: 12’
+
-1
Bài 57/31 SGK: 2’
Câu C: Đúng
	4. Củng cố: Từng phần.5’
	5. Hướng dẫn về nhà:3’
	- Làm các bài tập 66 -> 73/13 + 14 SBT
	- Làm bài tập 2.1; 2.7; 2.9/31, 32 sách “Toán nâng cao lớp 6”. Tác giả Tôn Thân, NXB Giáo dục – 1999.
--------------***&***-----------------
Ngày soạn: 
Ngµy d¹y:
Tiết 82: PHÉP TRỪ PHÂN SỐ
I. MỤC TIÊU:
	- HS nắm được khái niệm số đối của một phân số để vận dụng vào phép trừ phân số.
	- Nắm được qui tắc trừ hai phân số bằng cách đưa về phép cộng để tính.
	- Rèn luyện kĩ năng tính chính xác và cẩn thận.
II. CHUẨN BỊ: 
	- SGK, SBT, phấn màu, bảng phụ ghi sẵn đề bài ? SGK, bài tập củng cố.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:
	1. Ổn định:
	2. Kiểm tra bài cũ: 5’
	HS1: Phát biểu qui tắc cộng hai phân số cùng mẫu?
	Tính: a) 	;	b) 
	HS2: Phát biểu qui tắc cộng hai phân số không cùng mẫu?
	Tính: (Đáp án: )
	3. Bài mới:
	Đặt vấn đề: 2’ Trong tập Z các số nguyên, ta có thể thay phép trừ bằng phép cộng với số đối của số trừ. Ví dụ: 3 – 5 = 3 + (-5) = -2. Vậy có thể thay phép trừ phân số bằng phép cộng phân số được không? Đó chính là nội dung của bài hôm nay.
Hoạt động của Thầy và trò
Phần ghi bảng
* Hoạt động 1: Số đối.
GV: Từ bài làm của HS1, ta có: 
Ta nói: là số đối của phân số và cũng nói là số đối của phân số ; => Hai phân số và là hai phân số đối nhau.
Tương tự như trên, em hãy làm ?2
- Treo bảng phụ cho HS đứng tại chỗ điền vào chỗ trống.
GV: Tìm số đối của phân số ? Vì sao?
HS: 
GV: Vậy khi nào thì hai số gọi là đối nhau?
HS: Nếu tổng của chúng bằng 0.
GV: Đó chính là định nghĩa hai số đối nhau. Em hãy phát biểu định nghĩa trên?
HS: Đọc định nghĩa SGK 
GV: Giới thiệu ký hiệu số đối của phân số 
 Hỏi: Tìm số đối của ? Vì sao?
HS: Số đối của là 
Vì: 
GV: Hãy so sánh 3 phân số:
 ? vì sao?
HS: vì chúng đều là số đối của phân số .
* Củng cố: Làm bài 58/33 SGK.
* Hoạt động 2: Phép trừ phân số:
GV: Cho HS làm ?3 theo nhóm.
HS: Hoạt động nhóm và đại diện nhóm lên bảng trình bày.
So sánh: 
GV: Em có nhận xét gì về hai phân số và ?
HS: Hai phân số trên là hai phân số đối nhau.
GV: Từ việc so sánh và nhận xét trên, em cho biết muốn trừ phân số cho ta làm như thế nào?
HS: Trả lời
GV: Từ đó em hãy phát biểu qui tắc trừ phân số và viết dạng tổng quát ?
HS: Đọc qui tắc SGK
GV: Ghi: 
GV: Em hãy cho ví dụ về phép trừ phân số?
HS: Cho ví dụ và tính.
GV: Em hãy tính: 
a) ; b) 
HS: a) 
b) 
GV: Ta có: 
Vậy hiệu của hai phân số là một số như thế nào?
HS: Hiệu là một số khi cộng với thì được .
GV: Vậy phép trừ và phép cộng phân số có mối quan hệ gì?
HS: Phép trừ phân số là phép toán ngược của phép cộng phân số.
=> Nhận xét SGK
GV: Cho HS làm ?4
- Gọi 4 HS lên bảng trình bày
* Củng cố: Qui tắc phép trừ phân số không những đúng với phép trừ hai phân số mà còn đúng với phép trừ nhiều phân số.
Bài tập: Điền số thích hợp vào chỗ trống để hoàn thành phép tính:
= 
= 
1.Số đối: 15’
- Làm ?1
- Làm ?2
* Định nghĩa: (SGK)
Hai số gọi là đối nhau nếu tổng của chúng bằng 0
Ký hiệu: Số đối của phân số 
2. Phép trừ phân số: 15’
- Làm ?3
* Qui tắc:
 (SGK)
Ví dụ:
*Nhận xét: (SGK)
Phép trừ (phân số) là phép toán ngược của phép cộng (phân số)
- Làm ?4
	4. Củng cố: 5’
	+ Thế nào là hai phân số đối nhau? Phát biểu qui tắc trừ hai phân số?
	+ Làm bài tập 61/33 SGK.
	+ Bài tập: Tìm x biết:	a) x + 	;	b) 
	c) x - 	;	d) - x - 
	5. Hướng dẫn về nhà: 3’
	+ Học thuộc bài.
	+ Vận dụng qui tắc làm bài tập 59/33; bài 62, 63, 64, 65, 66, 67, 68/34+35 SGK
--------------***&***-----------------
Ngày soạn: 
Ngµy d¹y:
Tiết 83: LUYỆN TẬP
I. MỤC TIÊU:
	- Củng cố kiến thức đã học về phép trừ phân số
	- Rèn luyện kỹ năng giải bài tập.
	- Sửa những lỗi phổ biến mà HS thường mắc phải.
II. CHUẨN BỊ: 
	- SGK, SBT, phấn màu, bảng phụ ghi sẵn đề các bài tập.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:
	1. Ổn định:
	2. Kiểm tra bài cũ: 5’
	HS1: Hai phân số như thế nào gọi là đối nhau? Làm bài 66/34 SGK
	HS2: Phát biểu qui tắc trừ hai phân số? Làm bài 59a + c /33 SGK
	3. Bài mới:
Hoạt động của Thầy và trò
Phần ghi bảng
Bài 63/34 SGK:
GV: Đưa đề bài ghi sẵn trên bảng phụ, cho HS quan sát, đọc yêu cầu của đề bài và hoạt động theo nhóm.
GV: Gợi ý: Xem ô vuông như một số x chưa biết, từ đó tìm thành phần chưa biết trong phép tính hoặc áp dụng qui tắc chuyển vế.
+ Phân công: Tổ 1, 3 làm câu a, b
 Tổ 2, 4 làm câu c, d 
HS: Thực hịên các yêu cầu của GV.
Bài 64/34 SGK:
GV: Gợi ý: Ta xem phân số có tử hoặc mẫu có chỗ trống là một số x chưa biết, từ đó tìm thành phần chưa biết của phép tính hay áp dụng qui tắc chuyển vế để tìm x.
- Được kết quả chú ý rút gọn (nếu có thể) để phù hợp với tử hoặc mẫu đã có của phân số cần tìm.
- Hướng dẫn bài mẫu:
a) 
 => 
Nên số cần tìm là: 2
GV: Tương tự, gọi HS lên bảng trình bày.
HS: Lên bảng thực hiện.
Bài 65/34 SGK:
GV: Treo bảng phụ ghi sẵn đề bài. Cho HS đọc đề và tóm tắt đề bài
Hỏi: Muốn biết Bình có đủ thời gian để xem hết phim hay không ta phải làm gì?
HS: Lấy tổng số thời gian Bình làm các việc, so sánh với thời gian Bình có.
GV: Cho HS hoạt động nhóm.
- Yêu cầu đại diện nhóm lên bảng trình bày.
HS: Thực hiện yêu cầu của GV. 
Bài 67/35 SGK:
GV: Theo tứ tự, thực hiện một dãy phép tính chỉ có cộng, trừ?.
HS: Thực hiện từ trái sang phải.
GV: Yêu cầu HS trình bày các bước thực hiện.
HS: Đưa phân số có mẫu âm bằng nó và có mẫu dương, qui đồng mẫu, áp dụng qui tắc cộng các phân số có cùng mẫu.
Bài 68/35 SGK:
GV: Áp dụng bài 67 gọi HS lên bảng làm câu b, d.
HS: Lên bảng trình bày.
Bài 63/34 SGK: 6’
Điền phân số thích hợp vào ô vuông.
a) 
b) 
c) 
d) = 0
Bài 64/34 SGK: 6’
Hoàn thành phép tính:
a) 2
b) 5
c) 7
d) 19 
Bài 65/34 SGK: 7’
Giải:
Thời gian Bình có là:
21g30 – 19g00 = 2g30 = giờ
Tổng số giờ Bình làm các việc:
= giờ
Số thời gian Bình có hơn tổng thời gian Bình làm các việc là:
 giờ
Vậy Bình vẫn có đủ thời gian để xem hết phim.
Bài 67/35 SGK: 6’ Tính:
= 
= 
Bài 68/35 SGK: Tính: 7’
b) 
= 
= 
= 
d) 
= 
= 
	4. Củng cố: 5’
	- Từng phần.
	- Qui tắc cộng, trừ hai phân số còn đúng với cộng, trừ nhiều phân số
	5. Hướng dẫn về nhà: 3’
	- Ôn lại các qui tắc cộng, trừ phân số
	- Xem lại các bài tập đã giải.
	- Làm các bài tập 74 -> 81/15+16 SBT; bài 68c/35 SGK.
	- Chuẩn bị bài “Phép nhân phân số”; ôn qui tắc nhân hai số nguyên, qui tắc dấu của tích, nhân hai phân số đã học ở tiểu học.
--------------***&***-----------------