Giáo án Ngữ văn Lớp 6 - Tuần 6 - Năm học 2011-2012 - Nguyễn Thị Lành

Tuần 6: 
Tiết 21: THẠCH SANH 
(Truyện cổ tích)
Ngày soạn:/ /2011 
Ngày dạy: / /2011
A. Mục tiêu:
I. Chuẩn:
1. Kiến thức :
- Sơ giản về thể loại truyện cổ tích.
- Nhóm truyện cổ tích ca ngợi người dũng sĩ.
- Niềm tin thiện thắng ác, chính nghĩa thắng gian tà của tác giả dân gian và nghệ thuật tự sự dân gian của truyện cổ tích Thạch Sanh.
2. Kĩ năng: 
- Bước đầu biết cách đọc - hiểu văn bản truyện cổ tích theo đặc trưng thể loại.
- Bước đầu biết trình bày những cảm nhận, suy nghĩ của mình về các nhân vật và các chi tiết đặc sắc trong truyện.
- Kể lại được truyện ( kể được những tình tiết chính = ngôn ngữ kể của HS).
3. Thái độ: 
- Giáo dục về đạo đức, có niềm tin, ước mơ, tin tưởng vào lẽ phải, yêu chuộng hoà bình.
II.Nâng cao và mở rộng:
 Trình bày những cảm nhận, suy nghĩ về các chiến công của Thạch Sanh.
B. Chuẩn bị:
- GV: + Soạn bài.
 + Tranh : cảnh TS chém chằn tinh và TS chém đại bàng cứu công chúa.
	+ Cảnh vua bắt tội mẹ con Lý Thông và ban thưởng cho TS.
	+ Cảnh TS dùng đàn để đánh giặc.
- HS: + Đọc văn bản “Thạch Sanh” và các chú thích ở trong sgk.
 + Trả lời các câu hỏi phần “Đọc – hiểu văn bản vào vở soạn”.
C. Phương pháp/KTDH:
 Phân tích, thảo luận, động não, vấn đáp, đọc hợp tác.
D. Tiến trình:
1. Ổn đinh.
2. Bài cũ: - Kiểm tra vở soạn bài của HS.
	 - Kể lại truyện “Sự tích Hồ Gươm” và nêu nội dung câu chuyện?
3. Bài mới: 
 “Thạch Sanh” là một trong những truyện cổ tích tiêu biểu của kho tàng truyện cổ tích Việt Nam. Đây là truyện cổ tích về người dũng sĩ diệt chằn tinh, diệt đại bàng, vạch mặt kẻ vong ân, bội nghĩa, chống xâm lược. Đồng thời, thể hiện ước mơ, niềm tin và đạo đức, công lý xã hội của nhân dân ta. Bài học hôm nay sẽ giúp các em hiểu về ý nghĩa của truyện. 
Hoạt động của GV và HS
Nội dung
Hoạt động 1: Hướng dẫn HS tìm hiểu chung.
GV dùng KT đọc hợp tác, động não, thảo luậnđể rèn kĩ năng giao tiếp.
1. Văn bản “Thạch Sanh” thuộc thể loại truyện cổ tích. Vậy em hiểu truyện cổ tích là gì?
2. Thạch Sanh là truyện cổ tích thuộc kiểu nhân vật nào?
* GV: Hướng dẫn HS cách đọc, kể: 
- Gợi không khí cổ tích, chậm rãi, sâu lắng, phân biệt giọng kể và giọng nhân vật, nhất là giọng Lý Thông.
- GV đọc mẫu: 2 HS đọc nối tiếp nhau.
- Lưu ý các chú thích số 3,6,7,8,9,11,12.
- GV yêu cầu HS tóm tắt truyện theo chuỗi sự việc.
GV nhận xét khi HS kể xong. Treo 2 bức tranh đã chuẩn bị sẵn trên bảng cho HS xem.
2. Truyện gồm những nhân vật nào?
3. Nhân vật chính của truyện là ai? Nhân vật này thuộc kiểu nhân vật nào trong truyện cổ tích?
4. Văn bản này có thể được chia làm mấy phần? Em hãy nêu nội dung chính từng phần?
GV lưu ý: Truyện cũng có thể chia bố cục theo dàn ý mở truyện, thân truyện, kết truyện. 
Hoạt động 2: Hướng dẫn HS phân tích.
GV dùng KT phân tích, động não, thảo luận để rèn kĩ năng tự nhận thức được giá trị lòng nhân ái sự công bằng trong cuộc sống.
1. Sự ra đời và lớn lên của Thạch Sanh có điều gì khác thường ? 
2. Kể về sự ra đời của Thạch Sanh như vậy, theo em, nhân dân ta muốn thể hiện điều gì ? 
(Kể về sự ra đời của Thạch Sanh vừa bình thường, vừa khác thường, đó là: Con gia đình nông dân tốt bụng sống nghèo khổ bằng nghề kiếm củi. Do Ngọc Hoàng sai đầu thai xuống , mang thai nhiều năm mới đẻ, được thiên thần dạy võ nghệ " nhằm thể hiện quan niệm của nhân dân ta ngày xưa về người anh hùng dũng sĩ. Người dũng sĩ là người có tài phi thường. Người dũng sĩ gần gũi với nhân dân)
3. Trước khi kết hôn với công chúa, Thạch Sanh đã đã lập những chiến công hiển hách nào?
4. Thạch Sanh đã bộc lộ những phẩm chất gì qua những chiến công hiển hách ấy?
I. Tìm hiểu chung:
1.Khái niệm cổ tích.(sgk/53)
2. Tác phẩm:
- Thạch Sanh là truyện cổ tích về người dũng sĩ cứu người bị hại, vạch mặt kẻ vong ân bội nghĩa, chiến thắng quân xâm lược.Truyện thể hiện ước mơ , niềm tin vào đạo đức, công lí xã hội và lí tưởng nhân đạo, yêu hòa bình của nhân dân ta.
3. Đọc, tìm hiểu chú thích.
4. Bố cục: Có thể chia làm 4 phần.
- Phần 1: Từ đầu ... “phép thần thông”
- Phần 2: Tiếp đó ... “Quận công”
- Phần 3: Tiếp đó ... “bọ hung”
- Phần 4: Còn lại.
II. Phân tích.
1. Nhân vật Thạch Sanh 
* Nguồn gốc xuất thân:
- Cao quí.
- Sống nghèo khó nhưng lương thiện.
=> Tô đậm tính chất kỳ lạ, đẹp đẽ cho nhân vật: người anh hùng dũng sĩ có tài phi thường nhưng cũng rất gần gũi với nhân dân. 
* Những chiến công hiển hách của Thạch Sanh:
- chém chằn tinh thu được bộ cung tên vàng.
- diệt đại bàng cứu công chúa.
- diệt thủy tinh cứu thái tử con vua Thủy tề được vua thủy tề tặng cây đàn thần đuổi quân xam lược 18 nước chư hầu.
9 Phẩm chất đáng quý : 
+ Thật thà, chất phác, trọng tình nghĩa . 
+ Dũng cảm, mưu trí 
+ Giàu lòng nhân đạo, bao dung độ lượng 
E. Tổng kết - Rút kinh nghiệm.
- Củng cố phần kiến thức, kĩ năng:
+ Đọc kĩ truyện, nhớ những sự việc chính và kể lại được truyện bằng lời văn của mình.
+ Trình bày những suy nghĩ, tình cảm của em về nhân vật Thạch Sanh?
- Hướng dẫn học bài : 
+ Đọc lại truyện, kể được truyện.
+ Nắm nội dung đã học.
+ Chuẩn bị bài cho tiết sau: Thạch Sanh(tiết 2)
. Nhân vật phản diện là ai trong tác phẩm này?
. Những chi tiết thần kì thể hiện trong câu chuyện này là gì? Ý nghĩa của nó?
- Đánh giá chung về buổi học.
....................................................................................................................................................................
* Rút kinh nghiệm:
....................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................
Tiết 22: THẠCH SANH 
(Truyện cổ tích)
Ngày soạn:/ /2011 
Ngày dạy: / /2011
A. Mục tiêu:
I. Chuẩn:
1. Kiến thức :
- Sơ giản về thể loại truyện cổ tích.
- Nhóm truyện cổ tích ca ngợi người dũng sĩ.
- Niềm tin thiện thắng ác, chính nghĩa thắng gian tà của tác giả dân gian và nghệ thuật tự sự dân gian của truyện cổ tích Thạch Sanh.
2. Kĩ năng: 
- Bước đầu biết cách đọc - hiểu văn bản truyện cổ tích theo đặc trưng thể loại.
- Bước đầu biết trình bày những cảm nhận, ... ....................................................................................
....................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
 Tiết 24: TRẢ BÀI TẬP LÀM VĂN SỐ 1
Văn kể chuyện
 Ngày soạn:/ /2011 
Ngày dạy: / /2011
A. Mục tiêu:
I. Chuẩn:
1. Kiến thức :
- Đánh giá bài làm, rút kinh nghiệm,sửa chữa các sai sót về các mặt: ý, từ, bố cục,câu.
2. Kĩ năng: 
- Rèn kỹ năng diễn đạt sửa lỗi
3. Thái độ: 
- Khắc phục các nhược điểm, phát huy ưu điểm 
II. Nâng cao và mở rộng:
 Đọc những đoạn văn tự sự hay đề HS tham khảo.
B. Chuẩn bị:
- GV: Chấm bài, soạn bài
- HS: Lập dàn bài, ôn lại những kiến thức đã học
C. Phương pháp/ KTDH
 Vấn đáp, thực hành.
D. Tiến trình:
1. Ổn định: 
2. Bài cũ: 1. Văn tự sự là gì?
 2. Nêu các bước làm bài văn tự sự?
3. Bài mới: Giới thiệu bài:
	 Lần trước chúng ta đã viết bài Tập làm văn số 1 về văn tự sự(kể chuyện). Hôm nay cô sẽ trả bài các em chú ý nghe cô sửa để nhận ra các ưu ,khuyết điểm của mình và rút kinh nghiệm cho các bài viết lần sau.
Giáo viên chép đề lên bảng:
 Đề bài: Kể lại truyện “Thánh Gióng” bằng lời văn của em. 
Hoạt động 1: Hướng dẫn HS tìm hiểu đề và tìm hiểu ý:
	- Kiểu bài: Tự sự( kể chuyện) 
	- Néi dung : Kể một câu chuyện Thánh Gióng bằng lời văn của em.
Hoạt động 2: Hướng dẫn HS lập dàn ý:
a. Mở bài: Giới thiệu về câu chuyện sẽ kể(nhân vật, sự việc) 
+ Sự ra đời của Thánh Gióng
b. Thân bài: Diễn biến của sự việc.
+ T.G đòi đi đánh giặc.
+ T.G lớn nhanh như thổi
+ T.G trở thành tráng sĩ.
+ T.G đánh tan giặc.
+ T.G bay về trời.
c. Kết bài: Kết cục của sự việc, nêu ý nghĩa của câu chuyện.
+ Vua lập đền thờ, phong danh hiệu, những vết tích còn lại 
Hoạt động 3: Hướng dẫn HS sửa lỗi.
a. Lối chính tả:
- Ghi số: 1cậu bé, 12 tháng, 3 tuổi...
- Ghi tắt: ko -> không , 
- Sai dấu hỏi ngã, vần...: roi sắc -> roi sắt; Giống -> Gióng; giặc Anh -> giặc Ân;
 nge -> nghe; nghuy cấp-> nguy cấp; xứ giả -> sứ giả; ra lạnh -> ra lệnh; ...
b. Lỗi dùng từ;
- một tên lính,
- Một hôm giặc Ân...
- nhưng nỏ có đứa con nào...
- Gióng rùng mình ...
- anh về nói với vua...
- Đến ngày tận thế...
- nhưng ông phải đem cho tôi ...
- Tráng sĩ bẻ một ...
- Gióng trèo lên lưng ngựa ...
- đành vận động bà con ...
- Một hôm nhân dân đồn ...
- Dần dần Gióng trở thành một tráng sĩ thực thụ cưỡi lên ngựa sắt đi đánh giặc ở thành làng của giặc Ân mấy ngày mấy đêm liên tiếp, mấy ngày mấy đêm roi sắt gãy đôi...
c. Lỗi đặt câu:(GV đọc và ghi những câu lên bảng)
- Vua không biết cử ai ra để đi đánh giặc liền bảo sứ giả đi rao xem có ai muốn đi đánh giặc không.
- Thời xưa, gia đình nọ 2 vợ chồng nhưng lại không có con.
- Bỗng nhiên tên sứ giả chạy tới nhà Gióng.
- Nhà vua nghe tin giặc Ân xâm lược nước ta nhà vua cho sứ giả , thông báo có giặc Ân xâm lược có ai muốn đi đánh giặc không....Nhà ông lão nuôi con, con ăn rất nhiều mà không no, vợ chong không nuôi nổi liền đi quyên góp gạo để nuôi Thánh Gióng.
- Chỉ còn mấy tên sống sót và quay về.
- Mọi chuyện thật sưh dã kết thúc.
- Từ đó Thánh Gióng muốn ăn cơm cũng không no...
- Ông bà buồn lắm và được coi là phúc đức.
Hoạt động 4: Nhận xét chung:
 1. Ưu điểm 
- Đa số đã biết cách làm một bài văn kể chuyện, lời kể sinh động, bộc lộ được cảm xúc trong cách kể của mình. 
- Một số bài viết có bố cục rõ ràng, hành văn mạch lạc trôi chảy. Biết cách dẫn dắt câu chuyện. Một số viết chữ đẹp, trình bày sạch sẽ.
Một số bài tiêu biểu: 
2. Nhược điểm:
- Một số ít chưa nắm được yêu cầu trọng tâm của đề ra, đang còn sao chép nguyên văn. 
- Một số bài dẫn dắt kể chuyện vụng, cách trình bày thiếu rõ ràng, mạch lạc...
- Một số bài chữ viết xấu, cẩu thả, viết tắt, viết số còn nhiều
- Hiểu sai yêu cầu của đề dẫn đến làm lạc đề, câu văn quá dài.
- Kĩ năng viết câu, dựng đoạn còn vụng như: 
* Thống kê:
Lớp
Điểm
Giỏi
Khá
TB
Yếu
6A
11
14
5
6B
2
6
15
9
* Trả bài:
E. Tổng kết - Rút kinh nghiệm:
- Củng cố phần kiến thức, kĩ năng:
+ Văn tự sự là gì?
+ Nêu các bước làm bài văn tự sự.
- Hướng dẫn về nhà:
+ Đọc lại bài, sửa những lỗi sai, viết lại những đoạn mắc lỗi diễn đạt.
+ Chuẩn bị cho tiết sau: Em bé thông minh 
. Đọc tác phẩm.
. Tìm bố cục của văn bản.
. Trả lời các câu hỏi ở trong sách giáo khoa. 
- Đánh giá chung về buổi học:
....................................................................................................................................................................
* Rút kinh nghiệm:
........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................