Giáo án Ngữ văn Lớp 6 - Tiết 58: Chỉ từ

Phiếu học tập số 1:
Nhóm số: Điểm: 
VD 1: Các từ in đậm trong câu sau bổ sung ý nghĩa cho từ nào?
Ngày xưa có ông vua nọ sai một viên quan đi dò la khắp nước tìm người tài giỏi. Viên quan ấy đi nhiều nơi, đến đâu quan cũng ra những câu đó oái oăm để hỏi mọi người. Đã mất nhiều công tìm kiếm nhưng viên quan vẫn chưa thấy có người nào thật lỗi lạc.
 Một hôm, viên quan đi qua một cánh đồng làng kia, chợt thấy bên vệ đường có hai cha con nhà nọ đang làm ruộng.
(Em bé thông minh)
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Phiếu học tập số 2:
Nhóm số: Điểm: 
VD 2: Nghĩa của các từ ấy, nọ trong những câu sau có điểm nào giống và điểm nào khác với các trường hợp đã phân tích ở ví dụ 1?
 Hồi ấy, ở Thanh Hoá có một người làm nghề đánh cá tên là Lê Thận. Một đêm nọ, Thận thả lưới ở một bến vắng như thường lệ.	
	 ( Sự tích Hồ Gươm) 
* VD1: “ Ngày xưa có ông vua nọ sai một viên quan đi dò la khắp nước tìm người tài giỏi. Viên quan ấy đi nhiều nơi, đến đâu quan cũng ra những câu đó oái oăm để hỏi mọi người.” 
Điểm giống:
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------------------------------------------------------------------
Điểm khác:
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Phiếu học tập số 3:
Nhóm số: Điểm: 
Tìm chỉ từ trong những câu sau. Xác định ý nghĩa và chức vụ của các chỉ từ ấy vào bảng bên dưới.
 a) Cuộc chống Mĩ cứu nước của nhân dân ta dù phải kinh qua gian khổ, hi sinh nhiều hơn nữa, song nhất định thắng lợi hoàn toàn.
 Đó là một điều chắc chắn. 	 (Hồ Chí Minh)
 b) Từ đấy, nước ta chăm nghề trồng trọt, chăn nuôi và có tục ngày Tết làm bánh chưng, bánh giầy. 
 (Bánh chưng, bánh giầy)
 c) Vua cha xem qua một lượt rồi dừng lại trước chồng bánh của Lang Liêu, rất vừa ý, bèn gọi lên hỏi. Lang Liêu đem giấc mộng gặp thần kể lại. Vua cha ngẫm nghĩ rất lâu rồi chọn hai thứ bánh ấy đem tế Trời, Đất cùng Tiên Vương.
 (Bánh chưng, bánh giầy)
 d) Đấy vàng, đây cũng đồng đen
 Đấy hoa thiên lí, đây sen Tây Hồ. 	(Ca dao)
 e) Nay ta đưa năm mươi con xuống biển, nàng đưa năm mươi con lên núi, chia nhau cai quản các phương.
 (Con Rồng, cháu Tiên)
Điền chỉ từ, nêu ý nghĩa và chức vụ ngữ pháp của các chỉ từ vừa tìm được vào bảng sau:
CÂU
CHỈ TỪ
Ý NGHĨA
CHỨC VỤ NGỮ PHÁP
A
B
C
D
E
 *Giống nhau: 
 - cùng trỏ vào sự vật
 - cùng xác định vị trí sự vật (định vị sự vật).
*Khác nhau: 
- các từ “ấy”, “nọ” trong ví dụ 1: xác định vị trí sự vật trong không gian.
- các từ “ấy”, “nọ” trong ví dụ 2 : xác định vị trí sự vật trong thời gian.
câu
chỉ từ
ý nghĩa
Chức vụ ngữ pháp
a
ấy
định vị sự vật trong không gian
Phụ ngữ cụm danh từ
b
đấy, đây
định vị sự vật trong không gian
Làm chủ ngữ
c
nay
định vị sự vật trong thời gian
Làm trạng ngữ