BÁNH CHƯNG, BÁNH GIẦY
(Truyền thuyết – Hướng dẫn đọc thêm)
A. Mục tiêu bài dạy:
1. Kiến thức:
Giúp học sinh: Hiểu nội dung, ý nghĩa và những chi tiết tưởng tượng kì ảo của truyện.
2. Kĩ năng:
Rèn luyện kĩ năng đọc văn bản, nghe, kể chuyện của HS.
3. Thái độ:
Giáo dục học sinh lòng tự hào về trí tuệ, văn hóa của dân tộc ta.
B. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh:
1. Giáo viên:
• Nghiên cứu tài liệu, soạn bài.
• Tranh làm bánh chưng, bánh giầy trong ngày Tết của nhân dân.
2. Học sinh:
• Học thuộc bài cũ.
• Soạn bài mới chu đáo.
C. Tiến trình tiết dạy:
1. Ổn định lớp: (1’)
2. Kiểm tra bài cũ: (3’)
H: Trình bày ý nghĩa của truyện “Con rồng cháu tiên”?
- Giải thích, suy tôn nguồn gốc cao quí, thiêng liêng của cộng đồng người Việt.
- Đề cao nguồn gốc chung và biểu hiện ý nguyện đoàn kết, thống nhất của nhân dân ta ở mọi miền của đất nước ta.
3. Bài mới: (1’)
Hằng năm, mỗi khi mùa xuân về Tết đến, nhân dân ta – con cháu của các vua Hùng từ miền ngược đến miền xuôi, vùng rừng núi cũng như vùng biển, lại nô nức, hồ hởi chở lá dong, xay đỗ, giã gạo gói bánh. Quang cảnh ấy làm chúng ta thêm yêu quí, tự hào về nền văn hóa cổ truyền, độc đáo của dân tộc và như làm sống lại truyền thuyết “Bánh chưng, bánh giầy” trong ngày Tết. Đây là truyền thuyết giải thích phong tục làm bánh chưng, bánh giầy trong ngày Tết, đề cao sự thờ kính Trời, Đất và tổ tiên của nhân dân, đồng thời ca ngợi tài năng, phẩm chất của cha ông ta trong việc tìm tòi, xây dựng nền văn hóa đậm đà màu sắc, phong vị dân tộc.
TL Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Kiến thức
10’ HĐ1 HĐ2 I. Tìm hiểu chung:
H: Em hãy nêu cách đọc, kể văn bản? - Đọc: Giọng chậm rãi, tình cảm, chú ý lời nói của Thần trong giấc mộng của Lang Liêu, giọng âm vang, xa vắng. Giọng vua Hùng đĩnh đạc,chắc, khỏe.
- Kể ngắn gọn nhưng đủ ý và mạch lạc. 1. Đọc, kể, tìm hiểu chú thích?
- Gọi 3 HS đọc 3 đoạn của văn bản. - Đọc văn bản
H: Em hãy nhận xét cách đọc của bạn? - Nhận xét.
H: Qua việc chuẩn bị ở nhà và nghe bạn đọc, em nào có thể kể lại câu truyện? - HS kể.
- GV nhận xét sau khi HS kể xong.
- Gọi 1 HS đọc các chú thích 1,2,3,4,7,8,9,12,13.
- Đọc chú thích.
2. Bố cục
H: Truyện gồm có mấy đoạn? Nội dung của mỗi đoạn?
- Truyện có ba đoạn:
• Đoạn 1: Từ đầu . “chứng giám”: Hùng Vương chọn người nối ngôi.
• Đoạn 2: Tiếp theo.“Hình tròn”: Cuộc đua tài dâng lễ vật.
• Đoạn 3: phần còn lại – kết quả cuộc thi tài.
15’ HĐ3 HĐ3 II. Tìm hiểu nội dung
- Gọi HS đọc đoạn 1. - Đọc 1. Hoàn cảnh, ý định, cách thức vua Hùng chọn người nối ngôi.
Gi¸o ¸n: NG÷ V¡N 6 1. §Çy ®ñ c¸c tiÕt 2. §· ®æi míi theo chuÈn KTKN Tiết: 1 Ngày soạn: Bài 1 Văn bản: CON RỒNG CHÁU TIÊN (Truyền thuyết) Mục tiêu bài dạy: Kiến thức: Giúp học sinh: Bước đầu nắm được định nghĩa truyền thuyết. Hiểu được nội dung, ý nghĩa và những chi tiết tưởng tượng kì ảo của truyện “Con rồng cháu tiên”. Kĩ năng: Bước đầu rèn luyện kĩ năng: đọc văn bản nghệ thuật, nghe kể chuyện. Thái độ: Bồi dưỡng học sinh lòng yêu nước và tinh thần tự hào dân tộc, tinh thần đoàn kết. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh: Giáo viên: Nghiên cứu tài liệu, soạn giáo án. Bức tranh Lạc Long Quân và Âu Cơ cùng 100 người con chia tay nhau lên rừng, xuống biển. Tranh ảnh về đền Hùng hoặc về vùng đất Phong Châu. Học sinh: Đọc văn bản “Con rồng cháu tiên”. Trả lời các câu hỏi phần “Đọc – Hiểu văn bản vào vở soạn”. Tiến trình tiết dạy: Ổn định lớp:(1’) Kiểm tra bài cũ: (2’) Kiểm tra việc soạn bài của học sinh Bài mới: Mỗi con người chúng ta đều thuộc về một dân tộc. Mỗi dân tộc lại có nguồn gôc riêng của mình, gửi gắm trong những thần thoại, truyền thuyết kì diệu. Dân tộc Kinh (Việt) chúng ta đời đời sinh sống trên dải đất hẹp và dài hình chữ S bên bờ biển Đông, bắt nguồn từ một truyền thống xa xăm, huyền ảo: “Con rồng cháu tiên”. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Kiến thức HĐ1 HĐ1 I. Tìm hiểu chung: - Gọi HS đọc chú thích có dấu * - Đọc 1. Thế nào là truyền thuyết? H: Qua theo dõi bạn đọc, em hãy nhắc lại thế nào là truyền thuyết? - Trả lời theo SGK - Loại truyện dân gian kể về các nhân vật và sự kiện có liên quan đến lịch sử thời quá khứ. - Thường có yếu tố tưởng tượng kì ảo. - Thể hiện thái độ và cách đánh giá của nhân dân đối với các sự kiện và nhân vật lịch sử được kể - GV: Hướng dẫn HS cách đọc kể. - Nghe 2. Đọc, kể, tìm hiểu chú thích. + Rõ ràng, mạch lạc, nhấn mạnh các chi tiết li kì, thuần tưởng tượng. + Cố gắng thể hiện hai lời đối thoại của Lạc Long Quân và Âu Cơ. Giọng Âu Cơ: lo lắng, than thở. Giọng Long Quân: tình cảm, ân cần, chậm rãi. - GV gọi 3 HS đọc 3 đoạn của văn bản -HS đọc H: Nhận xét của em khi nghe bạn đọc văn bản? - Nhận xét H: Em hãy kể tóm tắt văn bản “Con rồng cháu tiên” - Kể - GV nhận xét khi nghe HS kể. H: Em hiểu thế nào là: Ngư Tinh, Thủy cung, Thần nông, tập quán, Phong Châu. -Trả lời theo chú thích 1,2, 3,5,7 ở SGK 3. Bố cục. Văn bản “Con rồng cháu tiên” được liên kết bởi ba đoạn: - Đoạn1: Từ đầu đến “Long trang”. - Đoạn 2: Tiếp theo đến “lên đường”. - Đoạn 3: Phần còn lại H: Em hãy nêu sự việc chính được kể trong mỗi đoạn? - Thảo luận nhóm để trả lời Đoạn 1: Việc kết hôn của Lạc Long Quân và Âu Cơ Đoạn 2: Việc sinh con và chia con của Lạc Long Quân và Âu Cơ. Đoạn 3: Sự trưởng thành của các con Lạc Long Quân và Âu Cơ. HĐ2 HĐ2 II. Phân tích: H: Truyền thuyết này kể về ai và về sự việc gì? - Truyện kể về Lạc Long Quân nòi rồng kết duyên cùng bà Âu Cơ dòng tiên sinh ra cái bọc trăm trứng, nở trăm con từ đó hình thành nên dân tộc Việt Nam. - Gọi HS đọc đoạn 1 - Đọc 1. Việc kết hôn của Lạc Long Quân và Âu Cơ. H: Hình ảnh Lạc Long Quân được miêu tả có gì kì lạ và đẹp đẽ? - Lạc Long Quân là thần nòi rồng, ở dưới nước, con thần Long Nữ. - Sức khỏe vô địch, có nhiều phép lạ. - Lạc Long Quân là thần nòi rồng, ở dưới nước, con thần Long Nữ. - Sức khỏe vô địch, có nhiều phép lạ. H:Thần có công lao gì với nhân dân? - Giúp dân diệt trừ Ngư Tinh, Hồ Tinh, Mộc Tinh - những loại yêu quái làm hại dân lành ở vùng biển, đồng bằng, rừng núi, tức là những nơi dân ta thuở ấy khai phá, ổn định cuộc sống. “Thần còn dạy dân cách trồng trọt chăn nuôi và cách ăn ở”. + Giúp dân diệt trừ Ngư Tinh, Hồ Tinh, Mộc Tinh. + Dạy dân cách trồng trọt, chăn nuôi và cách ăn ở. H: Âu Cơ hiện lên với những đặc điểm đáng quí nào về giống nòi, nhan sắc và đức hạnh? - Âu Cơ dòng tiên, ở trên núi, thuộc dòng họ Thần Nông - vị thần chủ trì nghề nông, dạy loài người trồng trọt và cày cấy. - Xinh đẹp tuyệt trần. - Yêu thiên nhiên, cây cỏ. - Âu Cơ dòng tiên ở trên núi, thuộc dòng họ Thần Nông. + Xinh đẹp tuyệt trần. + Yêu thiên nhiên, cây cỏ. H: Những điểm đáng quí đó ở Âu Cơ là biểu hiện của một vẻ đẹp như thế nào? - Vẻ đẹp cao quí của người phụ nữ. H: Việc kết duyên của Lạc Long Quân cùng Âu Cơ có gì kì lạ? - Vẻ đẹp cao quí của thần tiên được hòa hợp. - Lạc Long Quân kết duyên cùng Âu Cơ. H: Qua mối duyên tình này, người xưa muốn chúng ta nghĩ gì về nòi giống dân tộc? Bằng nhiều chi tiết tưởng tượng, kì ảo, thần tiên hóa nguồn gốc, nòi giống dân tộc, cha ông ta đã ca ngợi cội nguồn, tổ tiên của người Việt chúng ta bắt nguồn từ một nòi giống thần tiên tài ba, xinh đẹp, rất đáng tự hào. Mỗi người Việt Nam ngày nay vinh sự là con cháu thần tiên hãy tin yêu, tôn kính tổ tiên, dân tộc mình. * Thảo luận trả lời: - Dân tộc ta có nòi giống cao quí, thiêng liêng: Con rồng, cháu tiên. Dân tộc ta có nòi giống cao quí, thiêng liêng: Con rồng, cháu tiên. - Gọi HS đọc đoạn 2 - Đọc 2. Việc sinh con và chia con cuả Lạc Long Quân và Âu Cơ. H: Chuyện Âu Cơ sinh con có gì lạ? - Sinh ra bọc trăm trứng, nở thành trăm người con khỏe đẹp. - Âu Cơ sinh ra một cái bọc trăm trứng, nở thành trăm người con khỏe đẹp mọi người Việt Nam đều là anh em ruột thịt do cùng một ch mẹ sinh ra H: Ý nghĩa của chi tiết Âu Cơ sinh ra bọc trăm trứng nở thành trăm người con khỏe đẹp? Hình ảnh bọ trăm trứng nở trăm người con “là một chi tiết kì ảo, lãng mạn, giàu chất thơ, gợi cho chúng ta nhớ tới từ “đồng bào” – một từ gốc Hán, nghĩa là người cùng một bọc, Ý niệm về giống nòi cũng bắt đầu từ đó và mở rộng ra thành tình cảm của dân tộc lớn, đoàn kết nhiều nhóm người lại với nhau như anh em ruột thịt- dù người miền núi hay miền xuôi, người vùng biển hay trên đất liền. * Thảo luận trả lời. - Giải thích mọi người chúng ta đều là anh em ruột thịt do cùng một cha mẹ sinh ra. H: Lạc Long Quân và Âu Cơ đã chia con như thế nào? - Năm mươi con theo mẹ lên núi, năm mươi con theo cha xuống biển. - Năm mươi con theo mẹ lên núi, năm mươi con theo cha xuống biển ý nguyện phát triển dân tộc và đoàn kết thống nhất dân tộc. H: Ý nguyện nào của người xưa muốn thể hiện qua việc chia con của họ? Năm mươi con theo cha xuông biển, năm mươi con theo mẹ lên núi. Biển là biểu tượng của Nước. Núi là biểu tượng của Đất. Chính nhờ sự khai phá, mở mang của một trăm người con Long Quân và Âu Cơ mà đất nước Văn Lang xưa, tổ quốc Việt Nam ngày nay của chúng ta hình thành, tồn tại và phát triển. - Ý nguyện phát triển dân tộc: làm ăn, mở rộng và giữ vững đất đai. - Ý nguyện đoàn kết và thống nhất dân tộc. - Gọi HS đọc đoạn 3 - Đọc H: Đoạn văn cho ta biết thêm điều gì về xã hội, phong tục, tập quán của người Việt Nam cổ xưa? Xã hội Văn Lang thời đại Hùng Vương đã là một xã hội văn hóa dù còn sơ khai. - Cho HS xem tranh Đền Hùng. - Ta được biết thêm nhiều điều lí thú, chẳng hạn tên nước đầu tiên của chúng ta là Văn Lang. Thủ đô đầu tiên của Văn Lang đặt ở vùng Phong Châu, Bạch Hạc. Người con trai trưởng của Long Quân và Âu Cơ lên làm vua gọi là Hùng Vương. Từ đó có phong tục nối đời cha truyền con nối, tục truyền cho con trưởng. 3. Ý nghĩa của truyện: H: Em hãy nêu ý nghĩa của truyện “Con rồng cháu Tiên”. Từ bao đời, người Việt tin vào tính chất xác thực của những điều “truyền thuyết” về sự tích tổ tiên và tự hào về nguồn gốc, dòng giống Tiên, Rồng rất đẹp, rất cao quí, linh thiêng của mình. Người Việt Nam dù miền xuôi hay miền ngược, dù ở đồng bằng, miền núi hay ven biển, trong nước hay ở nước ngoài, đều cùng chung cội nguồn, đều là con của mẹ Âu Cơ vì vậy phải luôn thương yêu, đoàn kết. Các ý nghĩa ấy còn góp phần quan trọng vào việc xây dựng, bồi đắp những sức mạnh tinh thần của dân tộc. * Thảo luận trả lời: - Giải thích, suy tôn nguồn gốc cao quí, thiêng liêng của cộng đồng người Việt. - Đề cao nguồn gốc chung và biểu hiện ý nguyện đoàn kết, thống nhất của nhân dân ta ở mọi miền đất nước. - Giải thích, suy tôn nguồn gốc cao quí, thiêng liêng của cộng đồng người Việt. - Đề cao nguồn gốc chung và biểu hiện ý nguyện đoàn kết, thống nhất của nhân dân ta ở mọi miền đất nước. HĐ3 HĐ3 III. Tổng kết H: Nghệ thuật của truyện có gì nổi bật? H: Em hiểu thế nào là chi tiết tưởng tượng, kì ảo? - Có nhiều chi tiết tưởng tượng, kì ảo. - Trong truyện cổ dân gian, các chi tiết tưởng tượng, kì ảo gắn bó mật thiết với nhau. Tưởng tượng, kì ảo có nhiều nghĩa, nhưng ở đây được hiểu là chi tiết không có thật, được tác giả dân gian sáng tạo, nhằm mục đích nhất định. 1. Nghệ thuật: Có nhiều chi tiết tưởng tượng, kì ảo (như hình tượng các nhân vật thần có nhiều phép lạ và hình tượng bọc trăm trứng). H: Các chi tiết tưởng tượng, kì ảo có vai trò ra sao trong truyện “Con rồng cháu tiên”. - Tô đậm tính chất kì lạ, lớn lao, đẹp đẽ của nhân vật, sự kiện trong văn bản. - Thần kì hóa, linh thiêng hóa nguồn gốc giống nòi dân tộc để chúng ta thêm tự hào, tin yêu, tôn kính tổ tiên, dân tộc mình. - Làm tăng tính hấp dẫn của tác phẩm. H: Ông cha ta sáng tạo ra câu chuyện này nhằm mục đích gì? - Giải thích, suy tôn nguồn gốc giống nòi. - Thể hiện ý nguyện đoàn kết, thống nhất cộng đồng của người Việt. 2. Nội dung: - Giải thích, suy tôn nguồn gốc giống nòi. - Thể hiện ý nguyện đoàn kết, thống nhất của cộng đồng người Việt H: Truyện đã bồi đắp cho em những tình cảm nào? - Tự hào dân tộc, yêu quí truyền thống dân tộc, đoàn kết, thân ái với mọi người. H: Khi đến thăm đền Hùng, Bác Hồ đã nói như thế nào? - Các vua Hùng đã có công dựng nước. Bác cháu ta phải cùng nhau giữ lấy nước. H: Trong công cuộc giữ nước, nhân dân ta đã thực hiện lời hứa của Bác ra sao? - Tinh thần đoàn kết giữa miền ngược và miền xuôi. Cùng đồng lòng xây dựng và bảo vệ vững chắc tổ quốc Việt Nam. H: Còn là học sinh, em sẽ làm gì để thực hiện lời dạy đó của Bác? - Chăm học chăm làm. - Yêu thương, giúp đỡ bạn và mọi người xung quanh. - Gọi HS đọc ghi nhớ. - Đọc ghi nhớ. HĐ4 HĐ4 IV. Luyện tập: H: Em biết những truyện nào của các dân tộc khác ở Việt Nam cũng giải thích nguồn gốc dân tộc tương tự như truyện “Con rồng cháu tiên” - Người Mường có truyện “Quả trứng to nở ra con người”. - Người Khơ Mú có truyện “Quả bầu mẹ”. H: Sự giống nhau ấy khẳng định điều gì? - Khẳng định sự gần gũi về cội nguồn và sự giao lưu văn hóa giữa các tộc người trên đất nước ta. HĐ5 HĐ5 H: Em hãy kể diễn cảm truyện “Con rồng cháu tiên”? - Kể. Hướng dẫn HS chuẩn bị cho tiết học tiếp theo: Về nhà: - Học bài và đọc phần “Đọc thêm”. - Tập kể diễn cảm truyện “Con rồng cháu tiên”. Soạn bài “Bánh chưng bánh giầy” ... nöôùc ñoå nhö thaùc caù bôi haøng ñaøn nhö ngöôøi bôi eách röøng ñöôùc döïng leân nhö hai daõy tröôøng thaønh vaên mieâu taû thöôøng söû duïng ñoäng töø, tính töø -> baøi vaên theâm sinh ñoäng, gôïi hình II/ Ghi nhôù: SGK/ 28, 29 III/ Luyeän taäp: 4/ Cuûng coá: em haõy vieát moät ñoaïn vaên mieâu taû giôø ra chôi ôû tröôøng em 5/ Daën doø: hoïc thuoäc baøi, laøm luyeän taäp, soaïn baøi tieáp theo --------------------------------------------------------------------------------- Ngaøy soaïn: Ngµy gi¶ng Tieát : 111 Baøi 27 Vaên baûn: LOØNG YEÂU NÖÔÙC (Höôùng daãn ñoïc theâm) I. E – ren – bua A/ Muïc tieâu: 1 – Kieán thöùc: Giuùp HS: - Hieåu ñöôïc tö töôûng cô baûn cuûa baøi vaên: Loøng yeâu nöôùc baét nguoàn töø loøng yeâu nhöõng gì gaàn guõi, thaân thuoäc cuûa queâ höông. - Naém ñöôïc neùt ñaëc saéc cuûa baøi vaên tuøy buùt – chính luaän naøy: keát hôïp chính luaän vaø tröõ tình; tö töôûng cuûa baøi theå hieän ñaày söùc thuyeát phuïc khoâng phaûi chæ baèng lí leõ maø coøn baèng söï hieåu bieát phong phuù, tình caûm thaém thieát cuûa taùc giaû ñoái vôùi Toå quoác Xoâ Vieát. 2 – Kó naêng: RLKN ñoïc dieãn caûm. 3 – Thaùi ñoä: HS bieát ôn nhöõng ngöôøi ñaõ hi sinh vì daân, vì nöôùc vaø coù loøng yeâu nöôùc theå hieän ôû nhöõng vieäc laøm thieát thöïc. B/ Chuaån bò: 1-GV: - Nghieân cöùu taøi lieäu soaïn giaùo aùn. 2- HS: - Chuaån bò baøi môùi cho thaät toát. - Hoïc thuoäc baøi cuõ. C/ Tieán trình tieát daïy: 1-OÅn ñònh tình hình lôùp: ( 1’ ) 6A : 6B: 2-Kieåm tra baøi cuõ: (5’) Trong vaên baûn “Caây tre Vieät Nam”, caây tre gaén boù vôùi daân toäc ta nhö theá naøo ? - Gaäy taàm voâng döïng neân thaønh ñoàng Toå quoác. - Soâng Hoàng baát khuaát coù caùi choâng tre. - Tre choáng laïi saét theùp cuûa quaân thuø. - Tre xung phong vaøo xe taêng ñaïi baùc. - Tre giöõ laøng, giöõ nöôùc, giöõ maùi nhaø tranh, giöõ ñoàng luùa chín. - Tre hi sinh ñeå baûo veä con ngöôøi. à Duøng ñieäp töø “tre”, nhaân hoùa => khaúng ñònh söùc maïnh vaø coâng lao cuûa tre trong coâng cuoäc khaùng chieán gian khoå cuûa daân toäc Vieät Nam. 3- Giaûng baøi môùi: TL Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Kiến thức 10’ HĐ1 HĐ1 I – Tìm hieåu chung: Döïa vaøo chuù thích sao, em haõy neâu nhöõng neùt chính veà cuoäc ñôøi cuûa I. EÂ-ren-bua ? - I. E – ren – bua (1891 – 1962) laø nhaø vaên noåi tieáng cuûa Lieân Xoâ (tröôùc ñaây). OÂng coøn laø moät nhaø baùo loãi laïc. 1) Taùc giaû, taùc phaåm: Xuaát xöù cuûa baøi “Loøng yeâu nöôùc” ? - Trích töø baøi baùo “Thöû löûa” cuûa I. E – ren – bua vieát vaøo cuoái thaùng 6 naêm 1942, thôøi kì khoùkhaên nhaát trong cuoäc chieán tranh veä quoác cuûa nhaân daân Lieân Xoâ choáng phaùt xít Ñöùc xaâm löôïc (1941 – 1945). Baøi vaên naøy neân ñoïc gioïng nhö theá naøo ? - Gioïng tröõ tình vöøa tha thieát vöøa soâi noåi. 2) Ñoïc, hieåu chuù thích: - GV ñoïc moät ñoaïn roài goïi HS ñoïc. - Cho caùc em nhaän xeùt gioïng ñoïc cuûa baïn. - HS ñoïc. - HS nhaän xeùt. Em haõy ñoïc caùc chuù thích cuûa baøi cho baïn nghe ? - HS ñoïc. Neâu ñaïi yù cuûa baøi vaên ? - Lí giaûi ngoïn nguoàn cuûa loøng yeâu nöôùc. Loøng yeâu nöôùc baét nguoàn töø tình yeâu nhöõng gì thaân thuoäc, gaàn guõi; tình yeâu gia ñình, xoùm laøng, mieàn queâ. Loøng yeâu nöôùc ñöôïc theå hieän vaø thöû thaùch trong cuoäc chieán ñaáu choáng ngoaïi xaâm baûo veä Toå Quoác. 3) Ñaïi yù, boá cuïc: Caûm nghó yeâu nöôùc ñöôïc taùc giaû dieãn ñaït trong hai noäi dung lôùn: - Bieåu hieän cuï theå cuûa loøng yeâu nöôùc. - Söùc maïnh cuûa loøng yeâu nöôùc. Em haõy xaùc ñònh hai phaàn noäi dung ñoù treân vaên baûn ? - Ñoaïn 1: Töø ñaàu “loøng yeâu Toå quoác”. - Ñoaïn 2: Phaàn coøn laïi. Phaàn noäi dung naøo ñem laïi cho em nhöõng nhaän thöùc thaám thía nhaát veà loøng yeâu nöôùc ? Vì sao ? - Noäi dung 1: Bieåu hieän cuï theå cuûa loøng yeâu nöôùc. - Vì ta nhaän ra loøng yeâu nöôùc töø nhöõng caùi raát giaûn dò haèng ngaøy. 11’ HÑ2 HÑ2 II – Tìm hieåu noäi dung: - Goïi HS ñoïc ñoaïn 1. - HS ñoïc. Chæ ra caâu môû ñaàu vaø caâu keát ñoaïn ? - Caâu môû ñaàu: “Loøng yeâu nöôùc ban ñaàu röôïu maïnh”. - Caâu keát ñoaïn: “Loøng yeâu nhaø loøng yeâu Toå quoác”. Em haõy chæ ra trình töï laäp luaän trong ñoaïn vaên ? Nhaän ñònh ôû caâu môû ñaàu veà ngoïn nguoàn cuûa loøng yeâu nöôùc ñaõ ñöôïc môû roäng, chöùng minh vaø naâng cao thaønh moät chaân lí ôû caâu cuoái ñoaïn vaên. - Ñoaïn naøy taäp trung lí giaûi veà ngoïn nguoàn cuûa loøng yeâu nöôùc. Môû ñaàu, taùc giaû ñaõ neâu nhaän ñònh ruùt ra röø thöïc tieãn : “Loøng yeâu nöôùc ban ñaàu laø loøng yeâu nhöõng vaät taàm thöôøng nhaát”. Tieáp ñoù taùc giaû noùi ñeán tình yeâu queâ höông trong moät hoaøn caûnh cuï theå: Chieán tranh khieán cho moãi coâng daân Xoâ vieát nhaän ra veû ñeïp rieâng vaø heát söùc quen thuoäc cuûa queâ höông mình. Ñieàu naøy ñöôïc minh hoïa baèng moät loaït hình aûnh ñaëc saéc theå hieän neùt ñeïp rieâng cuûa moãi vuøng treân ñaát nöôùc Xoâ vieát. Töø ñoù ñoaïn vaên daãn ñeán söï khaùi quaùt moät qui luaät,moät chaân lí: “Doøng suoái ñoå vaøo soâng, soâng ñoå vaøo daûi tröôøng giang Voân – ga, con soâng Voân – ga ñi ra beå. Loøng yeâu nhaø, yeâu laøng xoùm, yeâu mieàn queâ trôû neân loøng yeâu Toå Quoác. Môû ñaàu vaên baûn laø caâu vaên khaùi quaùt veà loøng yeâu nöôùc. Coù gì ñaëc saéc trong caâu vaên ñoù ? - Khaùi quaùt ñuùng qui luaät tình caûm yeâu nöôùc cuûa con ngöôøi yeâu nhöõng caùi raát gaàn guõi haèng ngaøy quanh ta, coù theå caûm giaùc ñöôïc. - Loøng yeâu nöôùc ban ñaàu hôi röôïu maïnh. à Khaùi quaùt ñuùng qui luaät tình caûm yeâu nöôùc cuûa con ngöôøi. Taïi sao loøng yeâu nöôùc laïi baét ñaàu töø loøng yeâu nhöõng vaät taàm thöôøng ñoù ? - Vì ñoù laø nhöõng bieåu hieän cuûa söï soáng ñaát nöôùc ñöôïc con ngöôøi taïo ra. Chuùng ñem laïi nieàm vui, haïnh phuùc, söï soáng cho con ngöôøi. Nhôù ñeán queâ höông, ngöôøi daân Xoâ Vieát ôû moãi vuøng ñeàu nhôù ñeán veû ñeïp tieâu bieåu cuûa queâ höông mình. Ñoù laø nhöõng veû ñeïp naøo ? HS thaûo luaän traû lôøi. - Caùnh röøng beân soâng Vi – na hay mieàn Xu – coâ – noâ caây moïc laø laø maët nöôùc. - Nhöõng ñeâm thaùng saùu saùng hoàng - Boùng thuøy döông tö löï beân ñöôøng, tröa heø vaøng aùnh, tieáng ong bay. - Khí trôøi cuûa nuùi cao, doøng suoái oùng aùnh baïc, vò maùt cuûa nöôùc ñoùng baêng, röôïu vang ñöïng trong boïc baèng da deâ. - Söông muø vaø doøng soâng Neâ – va, nhöõng pho töôïng taïc chieán maõ. - Nhöõng phoá cuõ ngoaèn ngoeøo, ñieän Krem – li, thaùp coå, nhöõng aùnh sao ñoû. - Nhôù ñeán queâ höông ngöôøi daân Xoâ – vieát nhôù ñeán veû ñeïp tieâu bieåu cuûa queâ höông mình: + Caùnh röøng beân soâng laø laø maët nöôùc. + Nhöõng ñeâm hoàng. - Boùng thuøy döông ong bay. + Khí trôøi da deâ. + Söông muø vaø chieán maõ. + Nhöõng phoá cuõ sao ñoû. Nhaän xeùt veà caùch choïn loïc vaø mieâu taû nhöõng veû ñeïp ñoù ? - Taùc giaû ñaõ löïa choïn mieâu taû veû ñeïp ôû nhieàu vuøng khaùc nhau, töø vuïng cöïc baéc nöôùc Nga ñeán vuøng nuùi phía taây nam thuoäc nöôùc coäng hoøa Gru – di – a, nhöõng laøng queâ eâm ñeàm xöù U – crai – na, töø thuû ñoâ Maùt – x cô – va coå kính ñeán thaønh phoá Leâ – nin – grat ñöôøng beä vaø thô moäng ÔÛ moãi nôi, taùc giaû choïn mieâu taû vaøi hình aûnh tieâu bieåu cho veû ñeïp rieâng bieät ñoäc ñaùo cuûa nôi ñoù. à Taùc giaû choïn hình aûnh mang veû ñeïp tieâu bieåu cho töøng vuøng cuûa ñaát nöôùc. Em coù caûm nghó gì veà taùc giaû qua nhöõng lôøi vaên mieâu taû loøng yeâu nöôùc aáy ? - Taùc giaû am hieåu vaø coù tình caûm saâu saéc vôùi caùc mieàn ñaát nöôùc cuûa oâng. OÂng nhö ñang töï baøy toû loøng yeâu nöôùc cuûa chính mình. Baøi vaên neâu leân moät chaân lí phoå bieán vaø saâu saéc veà loøng yeâu nöôùc. Em haõy tìm trong baøi caâu vaên thaâu toùm chaân lí aáy ? - Loøng yeâu nhaø, yeâu laøng xoùm, mieàn queâ trôû neân loøng yeâu Toå quoác. - Loøng yeâu nhaø Toå quoác. Coù gì saâu saéc trong caâu vaên naøy ? - Loøng yeâu nöôùc thieâng lieâng ñöôïc naâng leân töø loøng yeâu nhaø, yeâu xoùm, yeâu queâ bình thöôøng giaûn dò. - Loøng yeâu nöôùc laø thöù tình caûm coù thaät töø trong loøng ngöôøi chöù khoâng hö aûo, tröøu töôïng. à Loøng yeâu nöôùc laø thöù tình caûm coù thaät khoâng hö aûo, tröøu töôïng. Theo em, loøng yeâu nöôùc cuûa con ngöôøi Xoâ Vieát ñöôïc phaûn aùnh trong vaên baûn naøy coù gì gaàn guõi vôùi loøng yeâu nöôùc cuûa ngöôøi VN chuùng ta ? - Coù nhieàu ñieåm gaàn guõi: + Moïi ngöôøi VN ñeàu saün coù loøng yeâu nhaø, yeâu xoùm, yeâu queâ. + Loøng yeâu nöôùc cuûa chuùng ta luoân ñöôïc thöû thaùch trong bom ñaïn, chieán tranh. Trong tình hình hieän nay, chuùng ta theå hieän loøng yeâu nöôùc baèng nhöõng bieåu hieän naøo ? - Noå löïc hoïc taäp, lao ñoäng saùng taïo ñeå xaây döïng Toå Quoác giaøu maïnh. - Laäp nhöõng thaønh tích laøm veû vang cho ñaát nöôùc. 6’ HÑ3 HÑ3 III – Toång keát: Töø baøi vaên, em caûm nhaän ñöôïc nhöõng ñieàu quí giaù naøo veà loøng yeâu nöôùc ? Laø moät baøi baùo, nhöng vaên baûn naøy coù söùc gôïi xuùc ñoäng cho ngöôøi ñoïc vì caùch dieãn ñaït mang tính ngheä thuaät. Em haõy chæ ra ñieàu ñoù ? - Loøng yeâu nöôùc baét ñaàu töø loøng yeâu nhöõng gì bình thöôøng nhaát, yeâu nhaø, yeâu xoùm, yeâu queâ. - Loøng yeâu nöôùc trôû neân maõnh lieät trong thöû thaùch, chieán tranh. - Lôøi vaên giaøu hình aûnh, thaám ñöôïm caùc xuùc caûm, suy tö chaân thaønh cuûa taùc giaû veà loøng yeâu nöôùc. Baøi vaên theå hieän tinh thaàn yeâu nöôùc tha thieát, saâu saéc cuûa taùc giaû vaø nhöõng ngöôøi daân Xoâ vieát trong hoaøn caûnh thöû thaùch gay gaét cuûa cuoäc chieán tranh veä quoác. Ñoàng thôøi baøi vaên ñaõ noùi leân moät chaân lí: “ Loøng yeâu nöôùc ban ñaàu laø loøng yeâu nhöõng vaät taàm thöôøng nhaát (). Loøng yeâu nhaø, yeâu laøng xoùm, yeâu mieàn queâ trôû neân loøng yeâu Toå quoác. - Goïi HS ñoïc ghi nhôù. - HS ñoïc. 5’ HÑ4 Neáu caàn noùi veà veû ñeïp tieâu bieåu cuûa queâ höông mình thì em seõ noùi gì ? HÑ4 - HS traû lôøi. IV – Luyeän taäp: 5’ HÑ5: Cuûng coá Em thích nhaát caâu vaên naøo trong baøi ? Vì sao ? HÑ5 - HS traû lôøi. 4 – Daën doø HS chuaån bò cho tieát hoïc tieáp theo: (2’) – Veà nhaø hoïc baøi vaø ñoïc phaàn ñoïc theâm ôû SGK. - Chuaån bò baøi “Caâu traàn thuaät ñôn coù töø laø” ñeå tieát sau hoïc. cÇn trän bé chuÈn kiÕn thøc kü n¨ng míi xin liªn hÖ ®t 01693.172.328 hoÆc 0943.926.597 trän bé xin liªn hÖ ®t 01693.172.328 hoÆc 0943.926.597
Tài liệu đính kèm: