Văn bản: B¸nh chng b¸nh giÇy
(Truyền thuyết )
A MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT:
- Hiểu được nội dung ý nghĩa và một số chi tiết nghệ thuật tiêu biểu của truyện Bánh chưng bánh giầy
B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG
1. Kiến thức:
- Nhân vật , sự việc, cốt truyện trong tác phẩm thuộc thể loại truyền thuyết.
- Cốt lõi lịch sử thời kì dựng nước của dân tộc ta trong một tác phẩm thuộc nhóm truyền thuyết thời đại Hùng Vương.
- Cách giải thích của nguopwì Việt cổ về một phong tục và quan niệm đề cao lao động, đề cao nghề nông- một nét đẹp văn hóa của người Việt.
2.Kĩ năng: - Đọc -hiểu một văn bản thuộc thể loại truyền thuyết.
- Nhận ra những sự việc chính trong truyện.
3.Thái độ: Xây dựng lòng tự hào về trí tuệ và vốn văn hóa của dân tộc.
C.CÁC KĨ NĂNG SỐNG CƠ BẢN ĐƯỢC GIÁO DỤC
-KN giao tiếp
-KN tư duy
-KN tự nhận thức
D. CÁCPHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC TÍCH CỰC
- Vấn đáp kết hợp thuyết trình, thảo luận nhóm. .
Đ. CHUẨN BỊ:
1.Giáo viên: Tích hợp : Tiếng Việt bài “Từ và cấu tạo của từ Tiếng Việt” ,với Tập làm văn bài : “Giao tiếp văn bản và phương thức biểu đạt”.
- Tranh : Cảnh gia đình Lang Liêu làm bánh.
- Cảnh vua chọn bánh của Lang Liêu để tế Trời , Đất, Tiên Vương.
2. Học sinh: Đọc kỹ văn bản và sọan bài theo câu hỏi gợi ý .
E. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1.Ổn định lớp:
2.Kiểm tra bài cũ: - Em hiểu truyền thuyết là gì?.
- Ý nghĩa của truyện “ Con Rồng, cháu Tiên “ ?
3.Bài mới:
GV giíi thiÖu bµi:B¸nh chng, b¸nh giÇy lµ mét thø h¬ng vÞ kh«ng thÓ thiÕu trong ngµy TÕt. Nguån gèc cña hai thø b¸nh nµy cã tõ ®©u sÏ t×m hiÓu qua bµi häc h«m nay.
Ngày soạn:20/8/2011 Ngày giảng:22/8/2011 (A3) Tiết 1 - Bài 1 Văn bản: CON RỒNG CHÁU TIÊN (Truyền thuyết) A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Có hiểu biết bước đầu về thể loại truyền thuyết . - Hiểu được quan niệm của người Việt cổ về nòi giống dân tộc qua truyền thuyết "Con Rồng cháu Tiên". - Hiểu được những nét chính về nghệ thuật của truyện. B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG 1. Kiến thức: - Khái niệm thể loại truyền thuyết. - Nhân vật, sự kiện, cốt truyện trong tác phẩm thuộc thể loại truyền thuyết giai đoạn đầu. - Bóng dáng lịch sử thời kỳ dựng nước của dân tộc ta trong một tác phẩm văn học dân gian thời kỳ dựng nước 2. Kĩ năng - Đọc diễn cảm văn bản truyền thuyết. - Nhận ra những sự việc chính của truyện. - Nhận ra một số chi tiết tưởng tượng kì ảo tiêu biểu trong truyện. 3.Thái độ: tự hào về nguồn gốcvà truyền thống đoàn kết dân tộc, liên hệ với lời dặn của Bác về tinh thần đoàn kết. 4. Tư tưởng Hồ Chí Minh - Bác luôn đề cao truyền thống đoàn kết giữa các dân tộc anh em và niềm tự hào về nguồn gốc con Rồng cháu Tiên.( Liên hệ) C. CÁC KĨ NĂNG SỐNG CƠ BẢN ĐƯỢC GIÁO DỤC: -KN giao tiếp -KN tư duy -KN tự nhận thức D.CÁC PHƯƠNG PHÁP/ KĨ THUẬT DẠY HỌC TÍCH CỰC: - Vấn đáp kết hợp thuyết trình, thảo luận nhóm... . Đ. CHUẨN BỊ: 1.Giáo viên: Tích hợp với Tiếng Việt “ Từ và cấu tạo của từ Tiếng Việt” với Tập làm văn “ Giao tiếp, văn bản và phương thức biểu đạt” Tranh : -Lạc Long Quân và Âu Cơ gặp nhau. -Lạc Long Quân và Âu Cơ chia con. 2. Học sinh: Đọc kĩ văn bản và sọan bài theo câu hỏi gợi ý . E. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1.Ổn định lớp: Kiểm diện sĩ số. 2.Kiểm tra bài cũ: Kiểm tra sự chuẩn bị bài ở nhà của HS. 3.Bài mới: * Giới thiệu bài : Truyền thuyết là một thể lọai văn học dân gian được nhân dân ta từ bao đời ưa thích. Một trong những truyền thuyết tiêu biểu, mở đầu cho chuỗi truyền thuyết về thời đại các Vua Hùng đó là truyện “ Con Rồng, cháu Tiên “ . Vậy nội dung ý nghĩa của truyện là gì ? Tiết học hôm nay sẽ giúp các em hiểu điều ấy . Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Néi dung cÇn ®¹t *) Ho¹t ®éng 1: T×m hiÓu chung - Gi¸o viªn ph©n truyÖn lµm 3 ®o¹n, gäi 3 häc sinh ®äc + §o¹n 1: Tõ ®Çu ® Long Trang. + §o¹n 2: TiÕp theo ® lªn ®êng. + §o¹n 3: PhÇn cßn l¹i. - Gäi häc sinh nhËn xÐt c¸ch ®äc cña ba b¹n. - Y/c HS kÓ l¹i c©u chuyÖn. - Cho häc sinh t×m hiÓu chó thÝch. + Gäi häc sinh ®äc chó thÝch () ® Gi¸o viªn chèt l¹i 3 ý chÝnh cña truyÒn thuyÕt. + Gäi häc sinh gi¶i thÝch c¸c chó thÝch (1); (2); (3); (5); (7) ? V¨n b¶n ®îc chia lµm mÊy phÇn? Danh giíi tõng phÇn vµ néi dung chÝnh cña c¸c phÇn ®ã? - TruyÖn kÓ vÒ nh÷ng ai? KÓ vÒ viÖc g×? + Gäi häc sinh tãm lîc nd truyÖn “Tõ ®Çu ® Long Trang” ? Trong trÝ tëng tîng cña ngêi xa, L¹c Long Qu©n hiÖn lªn víi nh÷ng ®Æc ®iÓm g×? ? Theo em, sù phi thêng Êy lµ biÓu hiÖn cña mét vÎ ®Ñp nh thÕ nµo? ? ¢u C¬ hiÖn lªn víi nh÷ng vÎ ®Ñp ®¸ng quý nµo? ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ nh÷ng chi tiÕt trªn? ? Nh÷ng chi tiÕt nµo thÓ hiÖn tÝnh chÊt kú l¹, lín lao, ®Ñp ®Ï vÒ nguån gèc, h×nh d¹ng cña L¹c Long Qu©n vµ ¢u C¬? (Gîi ý: Nguån gèc, h×nh d¹ng? NÕp sinh ho¹t? Tµi n¨ng? TÝnh c¸ch?) GV: C¶ 2 ®Òu lµ nh÷ng vÞ anh hïng kiÕn t¹o nÒn v¨n minh ¢u L¹c. TruyÖn hÊp dÉn ngêi ®äc víi nh÷ng chi tiÕt Rång ë díi níc vµ Tiªn trªn non gÆp nhau, yªu th¬ng nhau vµ kÕt duyªn vî chång, ph¶n ¸nh thêi kú gia ®×nh cña ngêi ViÖt cæ. GV: Gäi häc sinh tãm t¾t: -BÊy giê... khoÎ nh thÇn. ? ChuyÖn sinh në cña ¢u C¬ cã g× ®Æc biÖt? ? Theo em truyÖn ‘’Con Rång Ch¸u Tiªn’’cã ý nghÜa nh thÕ nµo? ? Theo em, chi tiÕt trªn nh»m gi¶i thÝch ®iÒu g× vÒ lich sö? ? B»ng sù hiÓu biÕt cu¶ em vÒ lÞch sö chèng ngo¹i x©m vµ c«ng cuéc dùng x©y ®Êt níc cña d©n téc, em thÊy lêi c¨n dÆn cña Lạc Long Quân sau nµy cã ®îc con ch¸u thÇn thùc hiªn kh«ng? - Gi¸o viªn gäi HS ®äc phÇn cuèi truyÖn. ? TruyÖn kÕt thóc b»ng sù viÖc nµo? ? Chi tiÕt ngêi con trëng ë l¹i lµm Vua nh»m gi¶i thÝch ®iÒu g×? ? Theo em, cèt lâi lÞch sö trong truyÖn lµ g×? ?Em hiÓu thÕ nµo lµ chi tiÕt tëng tîng, kú ¶o? Vai trß cña nã? GV më réng: Chi tiÕt tëng tîng, kú ¶o trong truyÖn cæ d©n gian g¾n liÒn víi quan niÖm, tÝn ngìng cña ngêi xa vÒ thÕ giíi. Hoạt động 3: Tổng kết. ? Qua truyền thuyết này, em hiểu gì về dân tộc ta? ? Truyền thuyết này đã bồi đắp trong em những tình cảm nào? ? Truyền thuyết bao giờ cũng có cái "lõi sự thật lịch sử ", vậy " cái lõi sự thật lịch sử " của truyền thuyết này là gì? ? Bên cạnh đó, yếu tố chính làm nên thành công của truyền thuyết này là gì? (SGK- 8) Ho¹t ®éng 4: LuyÖn tËp ? Em biÕt nh÷ng truyÖn nµo cña c¸c d©n téc kh¸c ë VN còng gi¶i thÝch nguån gèc d©n téc nh truyÖn: "Con Rång, ch¸u Tiªn"? ? Sù gièng nhau Êy kh¼ng ®Þnh ®iÒu g×? - Häc sinh ®äc ® NhËn xÐt - HS kÓ. Tr¶ lêi - Häc sinh tr×nh bµy theo SGK ® ý kiÕn c¸ nh©n- V¨n b¶n ®îc chia lµm 3 ®o¹n: + §o¹n 1: Tõ ®Çu ® Long Trang: "ViÖc kÕt h«n cña L¹c Long Qu©n vµ ¢ u C¬". + §o¹n 2: TiÕp theo ® lªn ®êng: "ViÖc sinh con vµ chia con cña L¹c Long Qu©n vµ ¢ u C¬". + §o¹n 3: PhÇn cßn l¹i: "Sù trëng thµnh cña c¸c con L¹c Long Qu©n vµ ¢ u C¬". - Häc sinh tãm t¾t - L¹c Long Qu©n: Con trai thÇn Long N÷, m×nh rång, søc khoÎ v« ®Þch. ® ThÇn cã tµi n¨ng phi thêng: diÖt trõ Ng Tinh, Hå Tinh, Méc Tinh, khai ph¸ vïng biÓn, vïng rõng nói, vïng ®ång b»ng. - ¢u C¬: Thuéc dßng thÇn N«ng, xinh ®Ñp tuyÖt trÇn. D¹y d©n c¸ch trång trät, ch¨n nu«i, c¸ch ¨n ë. ® Kú l¹, ®Ñp ®Ï, lín lao. ® ý kiÕn c¸ nh©n Th¶o luËn nhãm theo bµn, cö ®¹i diÖn tr¶ lêi: - Cã nguån gèc cao quý: thuéc nßi Rång, dßng Tiªn - L¹c Long Qu©n cã tµi n¨ng vµ søc khoÎ phi thêng; ¢u C¬ “xinh ®Ñp tuyÖt trÇn” - Cã c«ng víi d©n: “DiÖt trõ yªu qu¸i, d¹y d©n trång trät, ch¨n nu«i” - Sinh ra bäc tr¨m trøng, në ra 100 con trai. - Bäc tr¨m trøng biÓu tîng cho søc m¹nh céng ®ång cña ngêi ViÖt. - Con nµo con Êy hång hµo, ®Öp l¹ thêng. - 50 ngêi con theo cha xuèng biÓn, 50 ngêi con theo mÑ lªn nói ®Ó cai qu¶n c¸c ph¬ng: kÎ trªn c¹n, ngêi díi níc. ® Lý gi¶i sù ph©n bè d©n c ë níc ta. - HS th¶o luËn vµ t×m dÉn chøng ®Ó chøng minh. - HS ®äc - ViÖc thµnh lËp nhµ níc ®Çu tiªn trong lÞch sö. - Ph¶n ¸nh mèi quan hÖ vµ thèng nhÊt cña c¸c c d©n ngêi ViÖt thêi xa. Sù kÕt hîp gi÷a bé l¹c L¹c ViÖt vµ ¢u ViÖt vµ nguån gèc chung cña c¸c c d©n B¸ch viÖt lµ cã thËt. ChiÕn tranh vÒ tù vÖ ngµy cµng trë nªn ¸c liÖt ®ßi hái ph¶i huy ®éng søc m¹nh cña c¶ céng ®ång ë thêi ®¹i Hïng vu¬ng vµ c«ng cuéc chèng lò lôt ®Ó x©y dùng ®êi sèng n«ng nghiÖp ®Þnh c , b¶o vÖ ®Þa bµn c tró thêi Êy còng lµ cã thËt. - Chi tiÕt kh«ng cã thËt ®îc tëng tîng vµ s¸ng t¹o. - Vai trß: T« ®Ëm tÝnh chÊt kú l¹, lín lao, ®Öp ®Ï cua c¸c nh©n vËt, sù kiÖn. ® ThÇn kú ho¸, tin yªu, t«n kÝnh tæ tiªn d©n téc m×nh. T¨ng søc hÊp dÉn cho truyÖn. Þ Gi¶i thÝch, suy t«n nguån gèc cao quý cña d©n téc ViÖt Nam vµ biÓu hiÖn ý nguyÖn ®oµn kÕt, thèng nhÊt cña néi dung ta ë mäi miÒn ®Êt níc. - HS: Dân tộc ta có nguồn gốc thiêng liêng, cao quí, là một khối đoàn kết, vững bền. (Đó là cách giải thích của người Việt Cổ về nguồn gốc dân tộc ta) - HS thảo luận (Yêu quí, tự hào về truyền thống dân tộc; đoàn kết, yêu thương mọi người - HS: Yếu tố lịch sử: Triều đại các vua Hùng - HS:Yếu tố, chi tiết tưởng tượng, kì ảo. - Học sinh đọc ghi nhớ: Trả lời - Mêng: Qu¶ trøng to në ra ngêi. - Kh¬-me: Qu¶ bÇu mÑ. ® Sù gÇn gòi vÒ céi nguån vµ sù giao lu v¨n ho¸ gi÷a c¸c d©n téc trªn níc ta. I.§äc - T×m hiÓu chung 1. §äc: 2. KÓ: 3. Chó thÝch : - ThÓ lo¹i :TruyÒn thuyÕt : (_ lµ truyÖn d©n gian truyÒn miÖng, kÓ vÒ c¸c nh©n vËt, sù kiÖn cã liªn quan ®Õn lÞch sö thêi qu¸ khø _ Cã yÕu tè tëng tîng, k× ¶o. _ ThÓ hiÖn th¸i ®é, c¸ch ®¸nh gi¸ cña nh©n d©n víi c¸c sù kiÖn lÞch sö) - Tõ khã :(SGK - 7) 4. Bè côc: - 3 phÇn. II. §äc - HiÓu v¨n b¶n 1. Nh©n vËt L¹c Long Qu©n vµ ¢u C¬: *) Nh©n vËt L¹c Long Qu©n: - Lµ con thÇn BiÓn. - Cã phÐp l¹. - DiÖt yªu qu¸i. ® VÎ ®Ñp anh hïng. *) Nh©n vËt ¢ u C¬ - Thuéc con thÇn N«ng, xin ®Ñp tuyÖt trÇn. - D¹y d©n c¸ch trång trät, ch¨n nu«i. ® PhÈm chÊt ®Ñp ®Ï, lín lao. 2. ViÖc sinh con vµ ý nghÜa cña viÖc chia con. - Sinh ra bäc tr¨m trøng. - KhoÎ m¹nh, hång hµo, kh«ng cÇn cÇn ¨n còng lín. - 50 ngêi con xuèng biÓn, 50 ngêi con lªn nói. ® Søc m¹nh cña céng ®ång ngêi ViÖt, lý gi¶i sù ph©n bè d©n c ë níc ta. c. Sù h×nh thµnh triÒu ®¹i Hïng V¬ng: - Thµnh lËp nhµ níc ®Çu tiªn trong lÞch sö. III. Tæng kÕt: 1.Nội dung ý nghĩa: Truyện kể về nguồn góc dân tộc con Rồng cháu Tiên,ngợi ca nguồn gốc cao quí của dân tộc và ý nguyện đoàn kết gắn bó của dân tộc ta. 2.Nghệ thuật: -Sử dụng các yếu tố tưởng tượng kì ảo -Xây dựng hình tượng nhân vật mang dáng dấp thần linh. *Ghi nhí: (sgk-tg8) IV. LuyÖn tËp: 1. KÓ tªn c¸c truyÖn kh¸c 2. KÓ diÔn c¶m truyÖn: “Con Rång, ch¸u Tiªn”. 4) Củng cố: : Ý nghĩa của truyện “Con Rồng cháu Tiên”? 5)Dặn dò: - Đọc kĩ để nhớ chi tiết, sự việc chính - Kể lại chuyện. - Liên hệ một câu chuyện có nội dung giair thích nguồn gốc người Việt. - Chuẩn bị cho tiết sau: Bánh chưng bánh giầy. Ngày soạn: 22/8/2011 Ngày giảng: 24/8/2011 Tiết 2 - Bài 1 (Hướng dẫn đọc thêm) Văn bản: B¸nh chng b¸nh giÇy (Truyền thuyết ) A MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: - Hiểu được nội dung ý nghĩa và một số chi tiết nghệ thuật tiêu biểu của truyện Bánh chưng bánh giầy B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG 1. Kiến thức: - Nhân vật , sự việc, cốt truyện trong tác phẩm thuộc thể loại truyền thuyết. - Cốt lõi lịch sử thời kì dựng nước của dân tộc ta trong một tác phẩm thuộc nhóm truyền thuyết thời đại Hùng Vương. - Cách giải thích của nguopwì Việt cổ về một phong tục và quan niệm đề cao lao động, đề cao nghề nông- một nét đẹp văn hóa của người Việt. 2.Kĩ năng: - Đọc -hiểu một văn bản thuộc thể loại truyền thuyết. - Nhận ra những sự việc chính trong truyện. 3.Thái độ: Xây dựng lòng tự hào về trí tuệ và vốn văn hóa của dân tộc. C.CÁC KĨ NĂNG SỐNG CƠ BẢN ĐƯỢC GIÁO DỤC -KN giao tiếp -KN tư duy -KN tự nhận thức D. CÁCPHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC TÍCH CỰC - Vấn đáp kết hợp thuyết trình, thảo luận nhóm... . Đ. CHUẨN BỊ: 1.Giáo viên: Tích hợp : Tiếng Việt bài “Từ và cấu tạo của từ Tiếng Việt” ,với Tập làm văn bài : “Giao tiếp văn bản và phương thức biểu đạt”. - Tranh : Cảnh gia đình Lang Liêu làm bánh. - Cảnh vua chọn bánh của Lang Liêu để tế Trời , Đất, Tiên Vương. 2. Học sinh: Đọc kỹ văn bản và sọan bài theo câu hỏi gợi ý . E. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1.Ổn định lớp: 2.Kiểm tra bài cũ: - Em hiểu truyền thuyết là gì?. - Ý nghĩa của truyện “ Con Rồng, cháu Tiên “ ? ... ết 69- Bài 18 CHƯƠNG TRÌNH NGỮ VĂN ĐỊA PHƯƠNG PHẦN TIẾNG VIỆT:RÈN LUYỆN CHÍNH TẢ A.Mục tiêu: * Kiến thức :Hs biết được một số lỗi chính tả thường mắc phải ở địa phương Yên Bái do cách phát âm sai ,ví dụ:ch/tr;x/s;r/d/gi;l/n... *Kĩ năng :Sửa các lỗi chính tả do ảnh hưởng của cách phát âm địa phương. *Thái độ :Nghiêm túc,tự giác, tích cực trong các hoạt động học tập nhóm,cá nhân . B. Chuẩn bị: Gv: Sgk,sgv,giáo án. Hs: Tìm các lỗi chính tả thường mắc trong các bài viết số 1,2,3... C.Các hoạt động dạy học: 1.Ổn định lớp-Kiểm tra sĩ số: 2. Kiểm tra bài cũ: Kiểm tra sự chuẩn bị bài của hs 3.Bài mới: Hoạt động của Gv-Hs Nội dung kiến thức Hoạt động 1: Khởi động. Gv giới thiệu bài Hoạt động2:hình thành kiến thức Dùng từ sai do những lỗi nào?Vì sao hs hay mắc các lỗi chính tả? Cho ví dụ: Gv giảng: Hoạt động 3:Thực hành Hs nhận ra được các lỗi chính tả trong một văn bản hoặc ngữ liệu mẫu. Hs đọc yêu cầu của bài tập 1,mỗi hs điền vào chỗ trống một cặp phụ âm đầu: Hs lựa chọn từ thích hợp trong số các từ đã cho để điền vào chỗ trống: Gv đọc cho hs viết chính tả một đoạn trong văn bản Thầy bói xem voi từ: Đoạn năm thầy phán:...đánh nhau toác đầu ,chảy máu Gv yêu cầu hs phát hiện và chữa các lỗi chính tả trong đoạn văn vừa chép. I. Tìm hiểu chung: -Có thể nhận ra tiếng nói của các vùng miền dựa vào cách phát âm. -Cách phát âm sai chuẩn thường dẫn đến cách viết không đúng chính tả. II.Luyện tập: Bài 1:Điền các phụ âm đầu : ch/tr; x/s; r/d/gi; l/n vào chỗ trống: a, Ch/tr: Trái đất,chờ đợi, chuyển chỗ,trải qua,trôi chảy, trơ trụi, nói chuyện,kể chuyện,cốt truyện,truyện ngắn,chương trình.... b, S/x: Sấp ngửa, sản xuất, sơ sài, bổ sung, xung kích,xua đuổi... c, R/d/gi: Rũ rượi,giảm giá ,giáo dục,dũng cảm,giang sơn,rập rờn, giòn giã,chế giễu, rau diếp... d, L/n : Lạc hậu, nói liều, nết na,gian nan, lỡ làng, nền nếp, lươn lẹo, lấp thấp... Bài 2: Lựa chọn từ điền vào chỗ trống: a, Vây,dây ,giây: Vây cá, sợi dây, giây phút,dây dưa, bao vây... b, Viết,diết,giết: Chữ viết,da diết, giết giặc... c,Vẻ, dẻ,giẻ: Da dẻ,hạt dẻ, vẻ vang, giẻ rách,giẻ lau,mảnh dẻ... Bài 3: nghe đọc,viết đúng chính tả: Bài 4:chọn các từ sau: Buộc bụng,buột miệng ,đuồn đuột,chẫu chuộc... và đặt thành câu văn. Bài 5:Điền dấu vào các câu sau: -Tía đa nhiều lần căn dặn không được kiêu căng. -Một cây tre chắn ngang đường,nhưng chăng có ai chịu chặt đi... 4.Củng cố: Gv sơ kết bài,nhËn xÐt giê häc. 5.Dặn dò:Chữa lỗi dùng từ trong các bài văn số 1,2,3: Lỗi lặp từ,lẫn lộn các từ gần âm Ngày soạn: 28/12/2011 Ngày giảng: 30/12/2011 Tiết 75- Bài 18 NGỮ VĂN ĐỊA PHƯƠNG: KHÁI QUÁT VĂN HỌC BẮC KẠN I.MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT : giúp HS nắm được : - Những nét lớn về điều kiện địa lí, lịch sử Bắc Kạn - những yếu tố có tác động trực tiếp đến sự hình thành và phát triển văn học Bắc Kạn. - Những giá trị cơ bản của văn học dân gian và văn học viết qua các thời kì, những gương mặt tác giả văn học đương đại của tỉnh nhà. II.CHUẨN BỊ: 1.Giáo viên: Chuẩn bị các tài liệu liên quan: Địa chí Bắc Kan-NXB Văn háo dân tộc,1999, Tuyển tập văn học Bắc Kạn -Hội văn học Nghệ thuật Bắc Kạn, năm 2005, Văn học dân gian Bắc Kạn -SỞ VĂN HÓA THÔNG TIN và thể thao Bắc Kạn, năm 1996. 2. Học sinh: Soạn bài. III. PHƯƠNG PHÁP - Thuyết trình, vấn đáp, thảo luận nhóm.... IV. CÁC KĨ NĂNG SỐNG CƠ BẢN ĐƯỢC GIÁO DỤC Kĩ năng xác định giá trị V.TIẾN TRÌNH BÀI DẠY: 1.Ổn định lớp: Kiểm diện sĩ số 2.Kiểm tra bài cũ: GV kiểm tra sự chuẩn bị của HS. 3. Bài mới: Giới thiệu bài: Trong chương trình ngữ văn lớp 6 có một số tiết ngữ văn dành cho chương trình ngữ văn địa phương. Bài học hôm nay chúng ta học vể khái quát văb học Bắc Kạn Hoạt động của GV - HS Nội dung kiến thức Hoạt động I.Dựa vào phần I ( Điều kiện địa lí, lịch sử-shsinh) GV hướng dẫn HS nêu khái quát vị trí địa lí, dân số, đặc biệt nhấn mạnh tỉ lệ đồng bào dân tộc thiểu số cùng chung sống trong tỉnh để HS thấy được Bắc Kajn là nơi hội tụ, giao lưu nhiều nền văn hóa của các dân tộc khác nhau của nước ta.Những yếu tố đó góp phần làm nên diện mạo phong phú của văn học tỉnh nhà. Bắc Kạn có vị trí địa lí, lịch sử như thế nào Hoạt động II: Vài nét về văn học dân gian Nêu thể loại và nội dung cơ bản của văn học dân gian Bắc Kạn i? * Liệt kê những truyện cổ dân gian ở địa phương mà em biết? - Trình bày. - Nhận xét và giới thiệu thêm một số truyện tiêu biểu: + Truyện Sự tích hồ Ba bể (dân tộc Tày); + Ý ưởi, ý noọng (Cổ tích dân tộc Nùng; + Quảng Tân, Ngọc Lương (Cổ tích dân tộc Tày); + Truyện Bố vợ và con rể (Truyện cười - Mông),... Hoạt động IV:Văn học viết - Một số tác giả, tác phẩm tiêu biểu ,GV hướng dẫn HS nêu một cách chính xác những tác giả, tác phẩm tiêu biểu để HS không bị nhầm lẫn với tác giả, tác phẩm ở các địa phương khác GV : Văn học viết Bắc Kạn, tuy thành tựu chưa thật nhiều những cũng đã phản ánh được nhiều mặt đời sống chính trị -xã hội của tỉnh nhà trong thời kì lịch sử sôi động của dân tộc nói chung,góp phần vào nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ quê hương Bắc Kạn. Trong số những gương mặt tác giả văn học tiêu biểu , có rất nhiều tác giả không chuyên, họ công tac ở nhiều lĩnh vực khác nhau, tuy nhiên những đóng gopd của họ là không nhỏ đối với nền văn học của tỉnh. Hoạt động V : GV hướng dẫn HS khái quát lại nội dungcơ bản toàn bài và độc kĩ phần ghi nhớ trong SHS. I.Điều kiện địa lí, lịch sử. Bắc Kạn là một tỉnh miền núi nằm sâu trong nội địa vùng Đông Bắc, phía Nam giáp Thái Nguyên, phía Bắc giáp Cao Bằng, phía Đông giáp Lạng Sơn, phía Tây giáp Tuyên Quang. Diện tích tự nhiên toàn tỉnh là 485.721 ha, gồm 7 huyện, 1 thị xã với 122 xã, phường, thị trấn, ước tính dân số năm 2005 là 300.000 người, mật độ dân số trung bình 59,54 người/km². Là tỉnh nằm trên quốc lộ 3 đi từ Hà Nội lên Cao Bằng - trục quốc lộ quan trọng của vùng Đông Bắc, đồng thời nằm giữa các tỉnh có tiềm năng phát triển kinh tế lớn. II.Tình hình văn học : 1.Văn học dân gian : a. Tác giả : văn học dân gian Bắc Kạn do tập thể nhân dân các dân tộc Bắc Kạn sáng tạo từ nghìn xưa. b. Thể loại : - Những lời nói có vần dân gian. - Trường ca hay còn gọilà sử thi, anh hùng ca. - Truyện cổ - Câu đố. c. Đề tài : giải thích các hiện tượng tự nhiên , phản ánh hiện thực cuộc sống lao động săn xuất, chiến đấu và những khát vọng về tự do, tình yêu cuộc sống ấm no, thanh bình. d. Gía trị nội dung và nghệ thuật: - Nội dung : Văn học dân gian Bắc Kạn phản ánh nhiều mặt về đời sống vật chất và tinh thần vô cùng phong phú của đồng bào các dân tộc trong tỉnh. - Nghệ thuật : mang những đặc điểm của nghệ thuật văn học dân gian nói chung như : + Tư duy thần thoại với các yếu tố thần kì. + Nghệ thuật phóng đại, so sánh, điệp từ, điệp ngữ,... đậm đà cách cảm,cách nghĩ của đồng bào dân tộc thiểu số. 2.Văn học viết : -Nhà thơ Nông Quốc Chấn, nhà văn Nông Minh Châu, nhà văn Nông Viết Toại, Nhà thơ Dương Thuấn, nhà thơ Dương Khâu Luông... - Các tác phẩm như Tọn mà bản - dọn về làng của Nông Quốc Chấn, Cưa khửn đông- muối lên rừng, truyện thơ của Nông Minh Châu, Boỏng tàng tập éo - đoạn đường ngoặt, tập truyện của nhà văn Nông Viết Toại - Nhà thơ Dương Thuấn được bạn đọc biết đến qua nhiều bài thơ Tày độc đáo như Lục pjạ hết lùa, slíp nhỉ tua khoăn... - Nhà thơ Dương Khâu Luông cũng đã cho ra mắt bạn đọc 3 tập thơ với hai tập thơ được khá nhiều bạn đọc biết đến đó là Dám kha cần ngám điếp và Co nghịu hưa cần. Trong Dám kha cần ngám điếp, - - Một số sáng tác khác của các nhà thơ dân tộc Tày Bắc Kạn như: Tiểng roọng tềnh nhọt pù của Ma Phương Tân, Tềnh pù của Nông Thị Tô Hường - Nhà thơ Triệu Kim Văn với các sáng tác bằng song ngữ Dao - Việt như Con của núi, Lửa của mồ côi, mùa sa nhân và gần đây nhất là tập thơ Sựi Nhuần viền viền - Suối nguồn du du 4. Củng cố: GV khái quát nội dung bài học. 5. Hướng dẫn học bài ở nhà. Sưu tầm các truyện dân gian ở địa phương, - Tìm đọc thêm một số truyện dân gian Tày, HMông. - Chuẩn bị cho tiết sau: Trả bài KT học kì I. Ngày soạn: 28/12/2011 Ngày giảng: 30/12/2011 Tiết 76- Bài 18 TRẢ BÀI KIỂM TRA HỌC KỲ I I.MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: 1.Kiến thức: Hệ thống hóa, củng cố các kiến thức ở 3 phân môn trong Ngữ văn 6 tập 1 làm cơ sở để tiếp thu kiến thức ở các phần tiếp theo. 2.Kĩ năng : Rèn luyện kỹ năng nhận định, nhận xét, đánh giá, tổng hợp, phân tích. 3.Thái độ: Giáo dục HS ý thức và thái độ học tập tốt . II.CHUẨN BỊ: 1.Giáo viên: Chấm kĩ , chính xác theo đáp án và biểu điểm . 2. Học sinh: HS tự đọc kĩ và tự sửa chữa bài làm của mình theo đáp án và hướng dẫn của GV III .PHƯƠNG PHÁP Thuyết trình, thảo luận nhóm, vấn đáp IV.TIẾN TRÌNH BÀI DẠY: 1.Ổn định lớp: Kiểm diện sĩ số. 2.Kiểm tra bài cũ: Kiểm tra việc chuẩn bị bài của học sinh . 3.Bài mới: * Giới thiệu bài: Để thấy rõ những ưu và khuyết điểm của bài thi, rút ra những bài học cho bản thân khi tiếp nhận các đề kiểm tra. Chúng ta tiến hành tiết trả bài. I. GV cho HS nhắc lại và phân tích đề bài II. GV THÔNG QUA ĐÁP ÁN, BIỂU ĐIỂM - Giáo viên nêu yêu cầu về nội dung và hình thức bài kiểm tra 1.Nội dung: Đảm bảo đầy đủ các nội dung như đáp án. 2.Hình thức: Bài văn viết có bố cục rõ ràng, câu văn diễn đạt trôi chảy, sử dụng dấu câu phù hợp, chính xác. Gv đưa Đáp án Tiết 70,71 Hướng dẫn chấm bài kiểm tra HKI của phiòng GD&ĐT III. Nhận xét bài làm của HS → Nhận xét bài viết của học sinh: Ưu điểm: Một số ít em đều có ý thức học bài, xác định đúng yêu cầu của câu hỏi, kiến thức đảm bảo tương đối chính xác. + Hiểu đề, kể đúng ngôi + Nắm chắc nội dung cốt truyện, đảm bảo những chi tiết chính. + Một số bài tương đối hoàn chỉnh cả về nội dung và hình thức: Chuyên, Cầu, Duyên Nhược điểm: + Một số bài chưa xác định được kiến thức cơ bản, làm bài hời hợt, kể còn thiếu nhiều chi tiết; + Một số em chưa thống nhất về việc sử dụng ngôi kể một số bài không biết dùng ngôi kể thứ nhất; nội dung thiếu ý, kể không sáng tạo, chữ viết cẩu thả, gạch xoá tuỳ tiện, sai chính tả, diễn đạt yếu . IV. Chữa lỗi: - GV hướng dẫn HS phân tích nguyên nhân mắc lỗi. àChữa lỗi cụ thể: - Chưa nắm được yêu cầu của đề bài : Trình bày không đúng trọng tâm, yêu cầu của đề ra. Lỗi viết câu: lủng củng, chưa xác định đúng các thành phần câu - Một số em viết quá xấu, gạch xoá tuỳ tiện, sai nhiều lỗi chín - GV đọc trước lớp bài khá nhất để các em khác rút kinh nghiệm cho bản thân V. Trả bài - GV trả bài và ghi điểm . 4. Củng cố: GV khái quát tiết trả bài 5. Hướng dẫn học bài ở nhà.. - Về nhà xem lại toàn bộ lí thuyết đã học về văn bản tự sự. - Tìm đọc một số bài văn mẫu tham khảo.
Tài liệu đính kèm: