Giáo án Ngữ văn 6 - Tuần 17 ( Tiết 65-68)

Tuần 17	( tiết 65-68)
 Tiết: 65- Văn bản 
Thầy thuốc giỏi cốt nhất ở tấm lòng
Dạy 6a:.........	.	(Hồ Nguyên Trừng)
 6b:.............
I. Mục tiêu:
1. Kiến thức: Giúp HS hiểu và cảm phục
Phẩm chất cao quý của người thầy thuốc chân chính, chẳng những giỏi về nghề nghiệp mà quan trọng hơn là có lòng nhân đức, thương xót và đặt sinh mạng của đám con đỏ (người dân thường) lúc ốm đau lên trên tất cả. Mặt khác hiểu thêm cách viết truyện gần với cách viết ký, viết sử ở thời trung đại.
2. Kĩ năng: Rèn kĩ năng phân tích truyện trung đại. 
3.Thái độ: Giáo dục học sinh tinh thần kính phục nhân cách trong sáng cao thượng của những người hết lòng phục vụ nhân dân.
II. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh:
- GV: Đọc tài liệu: Hướng dẫn đọc- hiểu Ngữ văn 6- NXBGD
- HS: Đọc và soạn bài theo câu hỏi sgk.
III.Tiến trình bài dạy: 
1. Tổ chức lớp
2.Kiểm tra (4'): Nêu ý nghĩa của truyện "Mẹ hiền dạy con" ? Em có suy nghĩ gì về đạo làm con ?
3. Bài mới:
 Hoạt động của thầy và trò
 Nội dung
HĐ1: Hướng dẫn đọc văn bản và tìm hiểu chung
 GV hướng dẫn đọc- GV đọc mẫu
HS đọc văn bản- HS khác nhận xét- 
GV nhận xét, uốn nắn.
HS đọc chú thích * SGK/63GV
- Khái quát, bổ sung vài nét về tác giả . 
- Truyện ra đời trong hoàn cảnh nào ?
GV lưu ý học sinh chú thích 1,4,5,7,10,11,15.
- Chủ đề của văn bản là gì ?
- Bố cục văn bản gồm mấy phần ?( 3 phần)
- Phần 1: Giới thiệu tung tích, chức vị, công đức của bậc lương y.
- Phần 2: Tình huống thử thách bộc lộ rõ y đức của bậc lương y.
- Phần 3: Hạnh phúc của bậc lương y theo quan hệ nhân quả.
HĐ2: Phân tích văn bản
* Bước 1: 
Tìm hiểu phẩm chất của vị thái y lệnh họ Phạm.
- Lương y được giới thiệu như thế nào? 
- Lương y được giới thiệu bằng giọng điệu, lời văn như thế nào ? ( Lời văn trang trọng, thành kính và ca ngợi) 
- Vì sao lương y Phạm Bân được người đương thời trọng vọng ? 
- Công lao của lương y Phạm Bân đối với người trong vùng ra sao ? 
(Tích lũy thuốc tốt, thóc gạo, chữa bệnh cứu người nghèo, cho bệnh nhân nghèo chữa bệnh tại nhà mình, chữa bệnh cấp cứu hàng ngàn người). 
- Cùng một lúc có hai người bệnh: một người đàn bà, một quý nhân bị sốt, lương y đã sử sự như thế nào ? 
- Qua những việc ông làm, em hãy cho biết vị thái y lệnh là người như thế nào ?
- Trong những hành động của ông, điều gì làm em cảm phục nhất và suy nghĩ nhiều nhất ?
- Hãy phân tích, bình luận lời đối thoại của vị thái y với quan trung sứ " Ngài đáp: Tôi có mắc tộiXin chịu tội"
- Thái độ của quan trung sứ đã đặt thái y vào tình huống khõ khăn như thế nào ?
- Thái y lệnh đáp như thế nào ? điều gì thể hiện qua lời đáp đó ?
- Kết luận của em về hành động đó ? (Uy quyền không thắng nổi y đức. Tính mệnh của mình đặt dưới tính mệnh của người dân thường bệnh nguy cấp. Có trí tuệ trong việc ứng xử ) 
* Bước 2 Tìm hiểu nhân vật vua Trần Anh Vương. 
- Thái độ của vua diễn biến như thế nào trước cách ứng xử của Thái y lệnh ?
- Em có nhận xét gì về Trần Anh Vương ? 
- Qua câu chuyện có thể rút ra cho những người làm nghề y hôm nay bài học gì ? (Người thầy thuốc không chỉ có tài chữa bệnh, mà quan trọng hơn phải có lòng yêu thương, quyết tâm cứu sống người bệnh)
- Em có nhận xét gì về nghệ thuật tạo tình huống truyện ?
 HS thảo luận nhóm bàn(3'): 
GV giao nhiệm vụ: So sánh nội dung y đức của văn bản này với văn bản kể về thầy Tuệ Tĩnh ?
HS thảo luận- Đại diện nhóm trình bày
Nhóm khác nhận xét- GV nhận xét, kết luận.
( Truyện vị thái y kể chuyện nhà vua cho người gọi vào chữa bệnh và những chuyện sảy ra trước đó và sau đó về ôngTruyện Tuệ Tĩnh chỉ kể cách xử sự của ông với khi có con nhà quý tộc đến mời đi chữa bệnh. Tình huống sảy ra với thái y lệnh gay gắt hơn so với Tuệ Tĩnh. Cuộc đụng độ trong "Thầy thuốc." gay gắt hơn.)
HĐ3: Hướng dẫn học sinh luyện tập.
GV ? Một bậc lương y chân chính theo mong mỏi của Trần Anh Vương phải như thế nào ?
HS trình bày
GV nhận xét, bổ sung, chuẩn kiến thức.
I. Đọc văn bản và tìm hiểu chung 
1. Đọc- giải nghĩa từ ( SGK)
2. Tìm hiểu chung:
 a. Chủ đề: Nêu cao gương sáng của một bặc lương y chân chính.
b- Bố cục: 3 phần.
II. Phân tích văn bản.
1. Phẩm chất cao quý của vị thái y lệnh họ Phạm.
- Đem của cải mua thuốc tốt tích trữ.
- Nuôi và chữa bệnh cho người nghèo.
- Không quản ngại mọi bệnh tật
-> cứu sống ngàn người. 
- Chữa bệnh nguy hiểm cho người nghèo trước, người nhà vua sau.
ị Có tài, có lòng yêu thương quyết tâm cứu giúp người bệnh.
2. Vua Trần Anh Vương 
- Mừng và hết lòng ca ngợi bậc lương y chân chính , nghề giỏi đức cao . 
- Là người sáng suốt và nhân đức
 * Ghi nhớ: SGK 
III. Luyện tập:
Một bậc lương y chân chính theo mong mỏi của Trần Anh Vương phải như thế nào ?
- Có tài chữa bệnh.
- Có lòng yêu thương và quyết tâm cứu sống người bệnh.
3. Củng cố(3'): 
- Giá trị noịi dung, tư tưởng của truyện ?
- Tóm tắt lại truyện ?
4. Hướng dẫn học ở nhà(2')
- Đọc và kể lại truyện.
- Ôn toàn bộ truyện trung đại đã học 
- Ôn tập các kiến thức Tiếng Việt giờ sau ôn tập.
 Tiết:66
Ôn tập Tiếng Việt
I. Mục tiêu:
1. Kiến thức:
 Củng cố cho học sinh kiến thức Tiếng Việt đã học ở học kì I 
2. Kĩ năng:
Rèn kĩ năng sử dụng, vận dụng những đơn vị kiến thức đã học vào đặt câu, viết đoạn văn.
3. Thái độ:
Có ý thức vận dụng kiến thức Tiếng Việt đã học vào văn nói, viết.
II. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh:
- GV: Bảng phụ ghi bài tập 
- HS: Ôn tập toàn bộ kiến thức Tiếng Việt đã học trong học kì I
III. Tiến trình bài dạy:
1. Kiểm tra: Kết hợp trong bài
2. Bài mới
Hoạt động của thầy- Trò
Nội dung
HĐ1(5'):Hướng dẫn học sinh ôn tập cấu tạo từ 
HS quan sát sơ đồ SGK 
- Từ Tiếng Việt được cấu tạo như thế nào ?
- Thế nào là từ đơn, từ ghép, từ láy ? cho ví dụ? 
HĐ2(5'):Hướng dẫn học sinh ôn tập nghĩa của từ:
- Thế nào là nghĩa của từ ? 
- Em hiểu thế nào là nghĩa chính(nghĩa gốc) ? cho ví dụ ?
- Em hiểu thế nào là nghĩa chuyển ? cho ví dụ ?
HĐ3(5'):Hướng dẫn học sinh ôn tập kiến thức phân loại từ theo nguồn gốc.
- Căn cứ vào nguồn gốc, từ được chia làm mấy loại ? là những loại nào ? cho ví dụ ?
HĐ4(5'):Hướng dẫn học sinh ôn tập về lỗi dùng từ:
- Các lỗi thường gặp khi dùng từ là gì ? 
HĐ5(5'):Hướng dẫn học sinh ôn tập về từ loại và cụm từ:
- Hệ thống từ loại đã học ở lớp 6 ?
- Nêu định nghĩa từng từ loại, cho ví dụ ?
- Vẽ mô hình cấu tạo của cụm danh từ, động từ, tính từ ?
HĐ6(14'): Hướng dẫn học sinh luyện tập.
GV treo bảng phụ ghi bài tập 1.
 Cho các nhóm từ : 
- ruộng nương, ruộng rẫy, nương rẫy. 
- ruộng vườn, vườn tược. 
- đền chùa, lăng tẩm, lăng kính, lăng nhăng 
- Hãy tìm từ ghép, từ láy trong các nhóm từ trên ? 
 GV gọi 2 học sinh lên bảng làm bài tập
HS khác nhận xét- GV nhận xét, kết luận.
GV nêu yêu cầu bài tập 2: Cho danh từ "nhân dân" thêm các phụ ngữ đứng trước, đứng sau và đặt thành câu ?
GV nêu yêu cầu bài tập3:
cho cụm ĐT: 
+ đang mưa rất to. 
+ sẽ học thật giỏi. 
 Phát triển thành câu văn hoàn chỉnh ?
GV gọi 2 học sinh lên bảng làm bài- HS khác nhận xét- GV nhận xét, chữa bài.
I. Lý thuyết: 
1. Cấu tạo từ . 
- Từ đơn . 
- Từ phức : + từ ghép 
 + từ láy . 
2. Nghĩa của từ . 
- Nghĩa chính 
- Nghĩa chuyển . 
3. Phân loại từ theo nguồn gốc. 
- Từ thuần Việt . 
 - Từ mượn : 
+ Từ mượn các ngôn ngữ khác
+ Từ mượn tiếng Hán: từ gốc Hán, Từ Hán việt. 
4. Lỗi dùng từ . 
- Lặp từ. 
- Lẫn lộn các từ gần âm. 
- Dùng từ không đúng nghĩa. 
5. Từ loại và cụm từ . 
- Danh từ à cụm danh từ. 
- Động từ à cụm động từ . 
- Tính từ à cụm tính từ. 
- Số từ. 
- Lượng từ. 
- Chỉ từ. 
I
I. Luyện tập 
Bài tập1: 
- Các từ ghép: ruộng rẫy, ruộng nương, nương rẫy, ruộng vườn, vườn tược, đình chùa, lăng tẩm, lăng kính, 
- Các từ láy: lăng nhăng, ruộng rẫy. 
Bài tập 2: 
Đặt câu bằng cách thêm các phụ ngữ đứng trước, đứng sau từ đã cho: 
 Toàn thể nhân dân Việt Nam phấn khởi đi bầu cử . 
Bài tập 3:
 Từ cụm động từ đã cho phát triển thành câu văn hoàn chỉnh: 
- Trời đang mưa rất to. 
- Nam sẽ cố gắng học thật giỏi. 
3. Củng cố(3'):
- GV hệ thống bài
- Sự khác nhau giữa động từ, danh từ, tính từ ? 
4. Hướng dẫn học ở nhà(2'):
- Ôn lại toàn bộ kiến thức Tiếng Việt đã học.
- Ôn tập kiến thức đã học về văn học, tập làm văn chuẩn bị thi học kì.
Tiết 68,69 	kiểm tra tổng hợp cuối kì i
Thực hiện 6a,b:..................
I. Mục tiêu cần đạt:
	- HS đáp ứng được được nội dung kiến thức yêu cầu của đề bài, trình bày bài kiểm tra sạch sẽ, rõ ràng. Biết vận dụng theo hướng tích hợp để làm bài.
	- GV đánh giá được nhận thức của HS qua một học kì.
II. Chuẩn bị:
	GV: Hướng dẫn HS ôn tập theo nội dung chương trình học kì I
	HS : Ôn tập theo gợi dẫn của GV
III. Đề bài, đáp án ( do phòng Giáo dục- Đào tạo ra)