Giáo án Ngữ văn 6 - Trường THPT Định Thành

Ngày soạn: 16/8/09
Ngày giảng:17+ 18/8/09
Tiết 1
CON RỒNG CHÁU TIÊN
 Truyền thuyết
A. Mục tiêu:	
1. Kiến thức
- HS hiểu được định nghĩa sơ lược về truyền thuyết, hiểu được nội dung ý nghĩa của truyện: Con rồng cháu tiên. Chỉ ra và hiểu được ý nghĩa của những chi tiết tưởng tượng kì ảo của truyện.
2. Kỹ năng
- Rèn kĩ năng kể chuyện.
3. Thái độ
- Tự hào về nguồn gốc dân tộc Việt Nam .
B. Đồ dùng dạy học
1. GV: tranh minh hoạ
2. HS: SGK + vở soạn + vở ghi
C. Phương pháp: 
- Nêu vấn đề,phân tích,đàm thoại,bình-giảng.
D. Tổ chức dạy học 
1. Ổn định tổ chức.
2. Bài mới
Hoạt động của thầy và trò
Hoạt động 1: Khởi động
* Mục tiêu: tạo hứng thú cho HS .
 Truyện " Con rồng cháu tiên" là một truyền thuyết tiêu biểu mở đầu cho chuỗi truyền thuyết về thời đại các vua Hùng cũng như truyền thuyết Việt Nam nói chung
Hoạt động 2: đọc hiểu văn bản
* M ục tiêu: hiểu được định nghĩa sơ lược về truyền thuyết, hiểu được nội dung ý nghĩa của truyện: Con rồng cháu tiên. Chỉ ra và hiểu được ý nghĩa của những chi tiết tưởng tượng kì ảo của truyện.
- GV hướng dẫn HS đọc to, rõ ràng, chính xác
- GV đọc mẫu -> gọi HS đọc to và nhận xét
(?) Truyền thuyết là gì?
(?) Truyện chia mấy đoạn? ND từng đoạn?
Đ1: đầu -> long trang: giới thiệu LLQ và ÂC
Đ2: tiếp -> lên đường: LLQ và ÂCchia con
Đ3: còn lại: giới thiệu nguồn gốc người Việt
(?) Chi tiết nào nói đến nguồn gốc và hình dạng của Lạc Long Quân?
- Là vị thần thuộc nòi rồng, con trai thần Long Nữ, sống dưới nước, sức khoẻ vô địch
(?)Âu Cơ được tác giả dân gian giới thiệu như thế nào?
- Thuộc dòng họ thần Nông, sống ở núi cao
(?)Em có nhận xét gì về nguồn gốc của Lạc Long Quân và Âu Cơ?
- Cả hai vị thần đều thuộc dòng dõi cao quý
(?) Lạc Long Quân đã làm gì để giúp dân?
- Diệt trừ Mộc Tinh, Hồ Tinh, Ngư Tinh
- Dạy trồng trọt, chăn nuôi, ăn ở
(?) Theo em việc kết duyên của Lạc Long Quân và Âu Cơ có gì kỳ lạ?
- Tiên - Rồng có tính tình , tập quán khác nhau
GV: Mặc dù có tình tình, tập quán khác nhau song họ đã kết duyên sống hoà thuận. Được ít lâu Âu Cơ sinh ra bọc trăm trứng. Vậy hiện tượng đó kỳ lạ như thế nào?
(?) Việc sinh nở của Âu Cơ có gì khác lạ?
- Sinh bọc trăm trứng nở ra trăm con trai
- 50 con theo LLQ xuống biển
- 50 con theo Âu Cơ lên rừng
- cùng chia nhau cai quản các phương
(?) Theo em truyện này người Việt là con cháu của ai?
- Con rồng cháu tiên
(?)Điều đó đã chứng minh như thế nào về nguồn gốc người Việt?
(?) Em hiểu như thế nào là chi tiết tưởng tượng kì ảo?Tìm các chi tiết đó và nói rõ vai trò của chi tiết này?
Hoạt động 3: Ghi nhớ
* Mục tiêu: hiểu được ý nghĩa của truyền thuyết Con rồng cháu tiên.
(?) Truyện Con rồng cháu tiên có ý nghĩa gì? ( thảo luận nhóm lớn 3’)
Hoạt động 4: Luyện tập
*Mục tiêu: biết kể diễn cảm .
HS đọc yêu cầu bài tập
Yêu cầu HS kể diễn cảm văn bản=> GV nhận xét, đánh giá, cho điểm
Gọi HS đọc phần đọc thêm SGK
TG
1
7
2
22
3
5
Nội dung chính
I. Đọc và tìm hiểu chú thích
1. Đọc
2. Chú thích
* Truyền thuyết ( SGK TV 7)
II. Bố cục
- 3 đoạn
III. Tìm hiểu văn bản
1. Hình ảnh Lạc Long Quân và Âu Cơ
* Lạc Long Quân
* Âu Cơ:
- Hai nhân vật đều là thần có nguồn gốc lớn lao, kỳ lạ, đẹp đẽ, có tài năng phi thường.
2. Hình tượng bọc trăm trứng.
- Nở ra 100 con trai, hồng hào, khoẻ mạnh
- Dân tộc Việt Nam đều là anh em một nhà => ý nguyện thống nhất của nhân dân ta
- Vai trò của chi tiết tưởng tượng kì ảo:
+ Tô đậm tính chất kì lạ của nhân vật
+ Suy tôn nguồn gốc dân tộc
+ Tăng sức hấp dẫn của truyện
II. Ghi nhớ(SGK TV 8)
III. Luyện tập
2. Đọc thêm
4. Củng cố: 2'
	-GV khái quát ND chính của truyện bằng bức tranh minh họa
5. Hướng dẫn học bài: 2'
	- Học thuộc ghi nhớ + kể diễn cảm truyện + làm BT1 vào vở BT
	- Soạn bài “ Bánh Chưng ,bánh giầy”
-- & ---- &----- &----- &---- & ----&---- &----- &---- &--
Ngày soạn: 16/8/2009
Ngày giảng: 18+19/8/2009
Tiết 2
BÁNH CHƯNG, BÁNH GIẦY
 - Truyền thuyết-
A. Mục tiêu:
1. Kiến thức
- HS hiểu được nội dung + ý nghĩa của truyện, hiểu được những chi tiết nghệ thuật trong truyện.
2. Kỹ năng
- Kể lại được nội dung của truyện
- Rèn luyện kỹ năng đọc, cảm thụ văn bản, phân tích
3. Thái độ
- HS có lòng yêu mến, quý trọng nền văn học đậm đà của dân tộc Việt Nam
B. Đồ dùng dạy học:
1. Thầy: tranh ảnh minh họa.
2. Trò: SGK + vở soạn
C. Phương pháp
- Nêu vấn đề,phân tích,đàm thoại,bình-giảng.
D. Tổ chức dạy học 
1. Ổn định lớp
2. Kiểm tra: 5'
	Truyền thuyết là gì? Nêu ý nghĩa truyện “ Con Rồng cháu Tiên”?
- Truyền thuyết là loại truyện dân gian kể về các nhân vật, sự kiện có liên quan đến lịch sử thời quá khứ, thường có yếu tố tưởng tượng, kì ảo. Thế hiện thái độ, cách đánh giá của nhân dân với các sự kiện và nhân vật lịch sử.
- Ý nghĩa: Giải thích, suy tôn nguồn gốc giống nòi và thể hiện ý nguyện đoàn kết, thống nhất cộng đồng của người Việt.
3. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy học
Hoạt động của thầy và trò
Hoạt động 1: Khởi động
Mục tiêu: tạo hứng thú cho HS .
 Mỗi khi Tết đến nhân dân ta lại nô nức, hồ hởi chuẩn bị gói bánh, quang cảnh ấy như làm sống lại truyền thuyết Bánh chưng , bánh giầy đề cao sự thờ kính trời - đất, ca ngợi tài năng, phẩm chất của cha ông trong việc xây dựng nền văn hoá bản sắc cảu dân tộc
Hoạt động 2: Đọc hiểu văn bản
* Mục tiêu: nhận biết thêm được về truyền thuyết Bánh chưng bánh giày
* §å dïng: tranh ¶nh minh häa.
GV hướng dẫn cách đọc-> GV đọc -> HS đọc
HS nhận xét -> GV nhận xét
Yêu cầu HS chú thích 1,2,3,4,7,8,12,13
Theo em văn bản này chia làm mấy đoạn? ND của từng đoạn?
Đ1: đầu -> chứng giám : Vua Hùng muốn chọn người nối ngôi
Đ2 : tiếp -> hình tròn : Lang Liêu được thần giúp
Đ3: còn lại: Vua Hùng truyền ngôi cho Lang Liêu
(?) Vua Hùng chọn người nối ngôi trong hoàn cảnh nào?
(?)Ý của vua phải chọn người như thế nào?
(?) Vua đã chọn người bằng hình thức nào?
(?) Nhận xét gì về hình thức chọn người nối ngôi?
- Đặc biệt ( giải đố là một trong những loại thử thách khó khăn đối với các nhân vật)
(?) Vì sao trong các con vua chỉ có Lang Liêu được thần giúp đỡ ( thảo luận nhóm lớn 3’)
HS trả lời -> GV kết luận
(?) Em có nhận xét gì về nhân vật Lang Liêu?
(?) Tại sao 2 thử bánh của Lang Liêu được vua chọn để tế trời đất, tiên Vương? ( thảo luận nhóm lớn 4’ )
HS trả lời -> GV nhận xét
(?) Nêu ý nghĩa của văn bản?
HS trả lời -> GV kết luận
Hoạt động 3: Ghi nhớ
* Mục tiêu: hiểu được ý nghĩa của truyền thuyết 
Hoạt động 4: Luyện tập 
Mục tiêu: kể diễn cảm chuyện
TG
1
6
2
20
3
5
Nội dung chính
. 
I. Đọc, tìm hiểu chú thích
a. Đọc ( SGK)
b. Chú thích
II. Bố cục
- 3 phần
III. Tìm hiểu văn bản
1 Vua Hùng chọn người nối ngôi
- Hoàn cảnh: đất nước yên bình, vua đã về già
- Ý vua: chọn người phải nối chí vua
- Hình thức: một câu đối để thử tài
2. Nhân vật Lang Liêu
- Là người thiệt thòi nhất
- Gần gũi với nhân dân lao động
- Hiểu và thực hiện được ý của thần
( Người có đức, có tài, thông minh, sáng tạo được thần giúp đỡ)
3. Vua Hùng truyền ngôi cho Lang Liêu
- 2 thứ bánh vừa mang ý nghĩa thực tế, vừa mang ý tưởng sâu xa, hợp ý vua cha -> Lang Liêu được truyền ngôi báu
IV. Ghi nhớ ( SGK)
- Giải thích nguồn gốc bánh chưng bánh giầy
- Đề cao nghề nông và sự thờ kính trời đất, tổ tiên của dân tộc
V. Luyện tập
Hãy kể diễn cảm truyền thuyết “ Bánh chưng bánh giầy”
4. Củng cố: 1'
- GV hệ thống kiến thức bằng tranh minh họa.
5. Hướng dẫn học bài: 2'
- Học thuộc ghi nhớ
- Làm bài tập 1,2 vào vở bài tập
- Chuẩn bị bài “ Từ và cấu tạo từ Tiếng Việt”
-- & ---- &----- &----- &---- & ----&---- &----- &---- &--
Ngày soạn: 17/8/2009
Ngày giảng:18+20/8/2009
Tiết 3
TỪ VÀ CẤU TẠO TỪ TIẾNG VIỆT
A. Mục tiêu:
1. Kiến thức
- HS nhận biết được khái niệm về từ ,đơn vị cấu tạo từ ,các kiểu cấu tạo từ tiếng việt
2. Kỹ năng
- Có kỹ năng dùng từ trong giao tiếp, trong tạo lập văn bản
3. Thái độ
- HS có lòng quý trọng và có ý thức làm phòng phú tiếng việt
B. Đồ dùng dạy học
1. Thầy : bảng phụ " bảng phân loại" 
2. Trò: SGK + vở ghi
C. Phương pháp
- Đàm thoai,phân tích,quy nạp.
D. Tổ chức dạy học 
1. Ổn định lớp
2. Tổ chức các hoạt động dạy học
Hoạt động của thầy và trò
Hoạt động 1: Khởi động
* Mục tiêu: tạo tâm thế cho HS vào bài mới.
* Cách tiến hành:
GV cho HS tìm hiểu ví dụ sau:
VD: Tôi ăn cơm
(?) Theo em câu này gồm mấy từ?
- 3 từ
Vậy từ là gì? Cấu tạo của từ như thế nào-> vào phần I.
Hoạt động 2: Hình thành kiến thức mới
* Mục tiêu: HS nhận biết được khái niệm về từ ,đơn vị cấu tạo từ,các kiểu cấu tạo từ tiếng việt
* Đồ dùng: bảng phân loại từ
Gọi HS đọc bài tập SGK - 13
(?) Lập danh sách các tiếng và các từ?
 (?)Các đơn vị được gọi là tiếng và từ có gì khác nhau?
(?) Mỗi loại đơn vị được dùng để làm gì? Khi nào 1 tiếng được coi là 1 từ?
HS: ( thảo luận nhóm nhỏ 2’)
- Từ có 1 hoặc 2 tiếng trở lên có nghĩa. Tiếng chỉ có 1
GV nhấn mạnh: Tiếng dùng để tạo từ; Từ dùng để tạo câu; Khi 1 tiếng có thể dùng để tạo câu, tiếng ấy trở thành từ.
 (?) Vậy từ là gì?
 HS phát biểu, GV chốt lại.
- Là đơn vị nhỏ nhất dùng để đặt câu
-HS đọc ghi nhớ .
*Bài tập thêm: Hày xác định các từ trong câu sau:
Thiếu/ bánh chưng/ bánh giầy/ là/ thiếu/ hẳn/ hương vị/ ngày/ tết
GV chuyển ý sang phần II ( Từ có 1 tiếng -> từ đơn;từ có 2 tiếng trở lên -> từ ghép.)
Gọi HS đọc bài tập
GV treo bảng phụ để yêu cầu HS điền BT vào bảng phụ
? Dựa vào kiến thức học ở tiểu học ,hãy điền các từ trong câu dưới đây vào bảng phân loại: ( GV và HS làm việc ở bảng phụ)
(?) Từ tiếng việt được phân làm mấy loại?
-2 loại Từ : "từ đơn
 mtừ phức "ghép
 m láy
(?) Từ đơn và từ phức có điểm gì khác nhau?
- Từ đơn: có một tiếng
- Từ phức: có hai tiếng trở lên
(?) Từ láy và từ ghép có điểm gì giống và khác nhau? ( thảo luận nhóm lớn 3’)
- Giống nhau: đều có từ hai tiếng trở lên
- Khác nhau:
+ láy: Có quan hệ láy âm giữa các tiếng
+ Ghép : các tiếng có quan hệ với nhau về nghĩa ( các tiếng đều có nghĩa)
(?) Thế nào là từ đơn, từ phức, từ ghép, từ láy?
Gọi HS đọc ghi nhớ SGK TV 14
Hoạt động 3: Luyện tập
* Mục tiêu: áp dụng làm được bài tập trong sgk. Củng cố tiết học.
HS đọc bt 1: 
HS đọc bt2: 
? Nêu quy tắc sắp xếp các tiếng trong từ ghép chỉ quan hệ thân thuộc.
GV chốt: cơ bản có 2 quy tắc sau: -theo giới tính; theo thứ bậc.
HS đọc bài tập 3-> hoạt động nhóm nhỏ ( 2')-> báo cáo kết quả-> GV chốt
HS đọc bài tập 4
TG
2
10
15
13
Nội dung chính
I. Từ là gì?
1. Bài tập.( SGK)
- 9 từ và 12 tiếng
2. Nhận xét
- Tiếng tạo ra từ
- Từ dùng để đặt câu
3. Ghi nhớ ( SGK -13)
II. T ... a tõ ®iÓn.
TG
1
15
10
20
10
6
Néi dung chÝnh
I. PhÇn v¨n häc.
 A.C¸c v¨n b¶n ®· häc.
1.V¨n b¶n tù sù.
a.Tù sù d©n gian.
 - Con rång ch¸u tiªn.
- B¸nh ch­ng, b¸nh giÇy.
- Th¸nh Giãng.
- S¬n Tinh Thuû tinh.
- Sù tÝch hå G­¬m.
- Sä Dõa.
- Th¹ch Sanh.
- Em bÐ th«ng minh.
- C©y bót thÇn.
- ¤ng l·o ®¸nh c¸ vµ con c¸ vµng.
- Õch ngåi ®¸y giÕng.
- Ch©n, tay, tai, m¾t, miÖng.
- Treo biÓn.
- Lîn c­íi ¸o míi.
- ThÇy bãi xem voi.
- §eo nh¹c cho mÌo.
b. Tù sù trung ®¹i.
- Con hæ cã nghÜa.
- ThÇy thuèc giái cèt nhÊt ë tÊm lßng.
- MÑ hiÒn d¹y con.
c. Tù sù hiÖn ®¹i 
- L­îm.
- M­a.
- §ªm nay B¸c kh«ng ngñ.
2. V¨n b¶n miªu t¶.
- Bµi häc ®­êng ®êi ®Çu tiªn.
- S«ng n­íc Cµ Mau.
- Bøc tranh cña em g¸i t«i.
- V­ît th¸c.
- Buæi häc cuèi cïng.
3. 
V¨n b¶n biÓu c¶m chÝnh luËn. (KÝ).
- C« T«.
- C©y tre ViÖt Nam.
- Lao xao.
4. V¨n b¶n nhËt dông.
- CÇu Long Biªn chøng nh©n lÞch sö.
- Bøc th­ cña thñ lÜnh da ®á.
- §éng Phong Nha.
B. C¸c ®Þnh nghÜa.
1. TruyÒn thuyÕt
2.Cæ tÝch.
3.TruyÖn ngô ng«n.
4.TruyÖn c­êi.
5.TruyÖn trung ®¹i.
6.V¨n b¶n nhËt dông.
C.B¶ng thèng kª c¸c nh©n vËt trong truyÖn.
D.So s¸nh truuyÖn d©n gian víi truyÖn trung ®¹i vµ truyÖn hiÖn ®¹i.
* §iÓm gièng nhau vÒ ph­¬ng thøc biÓu ®¹t cña c¶ ba lo¹i trªn lµ:
- §Òu cã cèt truyÖn.
- Nh©n vËt ®Òu cã sù ph¸t triÓn tÝnh c¸ch vµ diÔn biÕn t©m lÝ.
- Lêi kÓ cã lêi kÓ c¶u t¸c gi¶ vµ lêi kÓ cña nh©n vËt.
E. Nh÷ng v¨n b¶n thÓ hiÖn truyÒn thèng yªu n­íc vµ lßng nh©n ®¹o.
*V¨n b¶n thÓ hiÖn truyÒn thèng yªu n­íc
- Th¸nh Giãng.
- Sù tÝch hå G­¬m.
- Em bÐ th«ng minh.
- L­îm.
*V¨n b¶n thÓ hiÖn lßng nh©n ®¹o.
- Con rång ch¸u tiªn.
- Sä Dõa.
- B¸nh ch­ng, b¸nh giÇy.
- Th¹ch Sanh.
- §ªm nay B¸c kh«ng ngñ
STT
Tªn v¨n b¶n
Nh©n vËt chÝnh
TÝnh c¸ch, vÞ trÝ, ý nghÜa cña nh©n vËt chÝnh
1
Con rång ch¸u tiªn
L¹c Long Qu©n - ¢u C¬
- D¹y d©n trång trät , ch¨n nu«i vµ c¸ch ¨n ë.
- Lµ nh©n vËt cã nhiÒu phÐp l¹.
2
B¸nh ch­ng, b¸nh giÇy
Lang Liªu
- Ch¨m lo ®ång ¸ng, trång lóa, trång khoai, tin t­ëng vµo c«ng viÖc m×nh lµm.
- Lµ ng­êi ®Çu tiªn lµm b¸nh ch­ng, b¸nh giÇy
3
Th¸nh Giãng
Th¸nh Giãng
- Lªn ba tuæi kh«ng biÕt nãi biÕt c­êi.
- Lín nhanh nh­ thæi.
- §¸nh giÆc cøu n­íc.
4
S¬n Tinh Thuû Tinh
S¬n Tinh Thuû Tinh
- S¬n Tinh lµ ng­êi tµi giái, d©ng nói cao ®Ó chèng lò, chiÕn th¾ng Thuû Tinh.
- Thuû Tinh lµ ng­êi tµi giái d©ng n­íc cao ®Ó ®¸nh S¬n Tinh c­íp MÞ N­¬ng.
5
Sù tÝch hå G­¬m
Lª Lîi
- L·nh tô cña cuéc khëi nghÜa Lam S¬n
- Lµ ng­êi tµi cao vµ ®øc ®é.
- Dòng c¶m trong chiÕn ®Êu.
- Träng lêi høa.
6
Sä Dõa
Sä Dõa
- Lµ ng­êi cã h×nh d¹ng xÊu xÝ.
- Ch¨m chØ trong c«ng viÖc, cã tµi thæi s¸o, häc giái, ®ç tr¹ng nguyªn.
- Lµ ng­êi cã lßng vÞ tha.
7
Th¹ch Sanh
Th¹ch Sanh
- Ng­êi dòng sÜ diÖt tr»n tinh, diÖt ®¹i bµng cøu ng­êi bÞ h¹i, v¹ch mÆt kÎ vong ¬n, béi nghÜa.
- Chèng qu©n x©m l­îc.
- Cã lßng vÞ tha.
8
Em bÐ th«ng minh
Em bÐ
-Cã tµi , th«ng minh trong viÖc ®èi ®¸p.
-§­îc phong lµm tr¹ng nguyªn.
-Ng©y th¬, dÝ dám.
9
C©y bót thÇn
M· L­¬ng
-ý chÝ quyÕt t©m häc vÏ.
-th­¬ng yªu nh÷ng ng­êi d©n nghÌo.
-C¨m ghÐt bän vua chóa tham lam ®éc ¸c.
-Sèng gi¶n dÞ, b×nh d©n
10
¤ng l·o ®¸nh c¸ vµ con c¸ vµng.
¤ng l·o vµ c¸ vµng
- Nh©n ®¹o.
- Th­¬ng yªu vî nh÷ng cam chÞu vµ nhu nh­îc.
- TruyÖn ca ngîi lßng biÕt ¬n ®èi víi nh÷ng con ng­êi nh©n hËu vµ nªu bµi häc trõng trÞ thÝch ®¸ng ®èi víi nh÷ng kÎ tham lam béi b¹c.
4.Cñng cè: 1’
- GV hÖ thèng l¹i néi dung bµi.
5: H­íng dÉn HS häc bµi: 1’
- ChuÈn bÞ bµi: Tæng kÕt phÇn tËp lµm v¨n.
& ---- &----- &----- &---- & ----&---- &----- &---- &
Ngµy so¹n: 
Ngµy gi¶ng: 
TiÕt 136
Tæng kÕt tËp lµm v¨n
I. Môc tiªu cÇn ®¹t:
1. KiÕn thøc:
+ B­íc ®Çu lµm quen víi lo¹i h×nh tæng kÕt ch­¬ng tr×nh cña n¨m häc, ë ®©y lµ biÕt hÖ thèng ho¸ v¨n b¶n, n¾m ®­îc c¸c nh©n vËt chÝnh trong truyÖn, c¸c ®Æc tr­ng thÓ lo¹i cña v¨n b¶n, cñng cè , n©ng cao hiÓu biÕt vµ c¶m thô ®­îc vÎ ®Ñp cña h×nh t­îng v¨n häc tiªu biÓu.
+ Cñng cè c¸c kiÕn thøc vÒ c¸c ph­¬ng thøc biÓu ®¹t ®· häc, ®· biÕt vµ ®· tËp lµm. N¾m v÷ng c¸c yªu cÇu c¬ b¶n vÒ néi dung, h×nh thøc, môc ®Ých giao tiÕp, bè côc c¬ b¶n gåm ba phÇn víi c¸c yªu cÇu vÒ néi dung.
2. KÜ n¨ng.
+ RÌn kÜ n¨ng so s¸nh, hÖ thèng ho¸, tæng hîp vµ ph©n tÝch.
3. Th¸i ®é:
+ NhËn thøc ®­îc hai chñ ®Ò chÝnh: TruyÒn thèng yªu n­íc , tinh thÇn nh©n ¸i trong hÖ thèng v¨n b¶n ®· häc.
+ BiÕt vËn dông c¸c ph­¬ng thøc biÓu ®¹t phï hîp trong viÖc x©y dùng mét v¨n b¶n hoµn chØnh nh»m ®¹t ®­îc môc ®Ých giao tiÕp.
II. ChuÈn bÞ.
1. Gi¸o viªn:
- Tµi liÑu liªn quan ®Õn bµi gi¶ng. So¹n bµi.
2. Häc sinh:
- HS xem c¸c yªu cÇu trong bµi.
III. ph­¬ng ph¸p:
- VÊn ®¸p, tæng hîp, TLN
IV. tæ chøc giê häc.
1. æn ®Þnh tæ chøc:
2. KiÓm tra bµi cò. 1’
KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi ë nhµ cña HS.
 3.TiÕn tr×nh tæ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y häc
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Hoạt động 1: Khởi động.
- GV nªu yªu cÇu cña tiÕt häc.
H§1: h­íng dÉn HS «n tËp kiÕn thøc.
* Môc tiªu:
 + B­íc ®Çu lµm quen víi lo¹i h×nh tæng kÕt ch­¬ng tr×nh cña n¨m häc, ë ®©y lµ biÕt hÖ thèng ho¸ v¨n b¶n, n¾m ®­îc c¸c nh©n vËt chÝnh trong truyÖn, c¸c ®Æc tr­ng thÓ lo¹i cña v¨n b¶n, cñng cè , n©ng cao hiÓu biÕt vµ c¶m thô ®­îc vÎ ®Ñp cña h×nh t­îng v¨n häc tiªu biÓu.
+ Cñng cè c¸c kiÕn thøc vÒ c¸c ph­¬ng thøc biÓu ®¹t ®· häc, ®· biÕt vµ ®· tËp lµm. N¾m v÷ng c¸c yªu cÇu c¬ b¶n vÒ néi dung, h×nh thøc, môc ®Ých giao tiÕp, bè côc c¬ b¶n gåm ba phÇn víi c¸c yªu cÇu vÒ néi dung.
- H­íng dÉn HS «n tËp phÇn TLV
* H­íng dÉn HS «n tËp c¸c lo¹i v¨n b¶n vµ c¸c ph­¬ng thøc biÓu ®¹t ®· häc.
	- Gäi HS ®äc c©u hái 1.
Em h·y dÉn ra mét sè v¨n b¶n ®· häc trong SGK ng÷ v¨n 6, tõ ®ã ph©n lo¹i nh÷ng bµi v¨n ®· häc theo c¸c ph­¬ng thøc biÓu ®¹t chÝnh
- HS thèng kª theo mÉu.
- GV nhËn xÐt , ®¸nh gi¸.
TG
1
15
Néi dung chÝnh
A.C¸c lo¹i v¨n b¶n vµ c¸c ph­¬ng thøc biÓu ®¹t ®· häc.
I.B¶ng thèng kª c¸c lo¹i v¨n b¶n ®· häc theo c¸c ph­¬ng thøc biÓu ®¹t chÝnh.
STT
Ph­¬ng thøc biÓu ®¹t
C¸c bµi ®· häc
1
Tù sù
* TruyÒn thuyÕt
+ Con rång ch¸u tiªn
+ B¸nh ch­ng, b¸nh giÇy.
* Cæ tÝch.
+ Sä Dõa.
+ Th¹ch Sanh.
* Ngô ng«n
+ Õch ngåi ®¸y giÕng
+ ThÇy bãi xem voi
* TruyÖn c­êi:
+ Treo biÓn
+ Lîn c­íi ¸o míi.
2
Tù sù 
kÕt hîp víi miªu t¶
* TiÓu thuyÕt :
+ Bµi häc ®­êng ®êi ®Çu tiªn (DÕ MÌn phiªu l­u kÝ).
+ V­ît th¸c.
* TruyÖn ng¾n:
+ Bøc tranh cña em g¸i t«i.
*Th¬ cã nhiÒu yÕu tè tù sù :
+ §ªm nay B¸c kh«ng ngñ.
3
BiÓu c¶m
L­îm.
+M­a
4
NghÞ luËn 
kÕt hîp biÓu c¶m
* V¨n b¶n nhËt dông
+ Bøc th­ cña thñ lÜnh da ®á.
5
ThuyÕt minh 
(giíi thiÖu) .
* V¨n b¶n nhËt dông
+ §éng Phong Nha.
+ CÇu Long Biªn chøng nh©n lÞch sö.
6
Hµnh chÝnh c«ng vô
§¬n tõ.
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
TG
Néi dung chÝnh
- Gäi HS ®äc c©u hái 2.	
? X¸c ®Þnh ph­¬ng thøc biÓu ®¹t chÝnh trong c¸c v¨n b¶n sau? 
- HS lµm.
- GV nhËn xÐt, bæ sung.
2. Ph­¬ng thøc biÓu ®¹t chÝnh trong c¸c v¨n b¶n.
STT
Tªn v¨n b¶n
Ph­¬ng thøc biÓu ®¹t chÝnh
1
Th¹chSanh
Tù sù
2
L­îm
Tù sù, miªu t¶ , biÓu c¶m
3
M­a
Miªu t¶
4
Bµi häc ®­êng ®êi ®Çu tiªn
Tù sù, miªu t¶ ,
5
C©y tre ViÖt Nam
Miªu t¶ , biÓu c¶m
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
TG
Néi dung chÝnh
- Gäi HS ®äc c©u hái 3.	
? Trong ch­¬ng tr×nh ng÷ v¨n 6 , em ®· ®­îc luyÖn tËp lµm c¸c lo¹i v¨n b¶n theo nh÷ng ph­¬ng thøc nµo ? 
H·y thèng kª theo b¶ng sau.
- HS lµm.
- GV nhËn xÐt, bæ sung.
3. LuyÖn tËp c¸c lo¹i v¨n b¶n theo c¸c ph­¬ng thøc .
STT
Ph­¬ng thøc biÓu ®¹t chÝnh 
 §· tËp lµm
1
Tù sù
x
2
Miªu t¶
x
3
BiÓu c¶m
4
NghÞ luËn
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
TG
Néi dung chÝnh
Gi¸o viªn HD HS «n tËp vÒ ®Æc ®iÓm vµ c¸ch lµm.
Gäi HS ®äc c©u hái 1	
? Theo em, v¨n b¶n miªu t¶, tù sù vµ ®¬n tõ kh¸c nhau ë chç nµo ? 
- HS tr¶ lêi.
- GV nhËn xÐt, bæ sung.
-HS lµm theo mÉu sau:
15
B. §Æc ®iÓm vµ c¸ch lµm.
1.®iÓm kh¸c nhau gi÷a v¨n b¶n miªu t¶, tù sù vµ ®¬n tõ.
Stt
V¨n b¶n
Môc ®Ých
Néi dung
H×nh thøc
1
Tù sù
Th«ng b¸o,gi¶i thÝch, nhËn thøc
- Nh©n vËt.
- Sù viÖc.
- Thêi gian.
- DiÔn biÕn
- KÕt qu¶.
-V¨n xu«i tù do.
2
Miªu t¶
Cho h×nh dung, c¶m nhËn
- TÝnh chÊt.
- Thuéc tÝnh
- Tr¹ng th¸i sù vËt, c¶nh vËt, con ng­êi.
-V¨n xu«i tù do.
3
§¬n tõ
§Ò ®¹t, yªu cÇu
- LÝ do vµ yªu cÇu.
- Theo mÉu víi ®Çy ®ñ c¸c yÕu tè b¾t buéc.
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
TG
Néi dung chÝnh
Gi¸o viªn HD HS «n tËp vÒ bè côc bµi v¨n miªu t¶ vµ tù sù.
Gäi HS ®äc c©u hái 2	
? Mçi bµi v¨n miªu t¶, tù sù cã ba phÇn, em h·y nªu néi dung vµ nh÷ng l­u ý trong c¸ch thùc hiÖn tõng phÇn ? 
- HS tr¶ lêi.
- GV nhËn xÐt, bæ sung.
-HS tæng kÕt vµo b¶ng theo mÉu sau:
 2. Bè côc bµi v¨n miªu t¶ , tù sù
C¸c phÇn
Tù sù
Miªu t¶
Më bµi
- Giíi thiÖu nh©n vËt.
- T×nh huèng .
- Sù viÖc.
- Giíi thiÖu vÒ ®èi t­îng miªu t¶.
Th©n bµi
- DiÔn biÕn t×nh tiÕt.
- Miªu t¶ ®èi t­îng tõ xa ®Õn gÇn, tõ bao qu¸t ®Õn cô thÓ, tõ trªn xuèng d­íi.theo tr×nh tù quan s¸t.
KÕt bµi
- KÕt qu¶ sù viÖc.
- Suy nghÜ cña b¶n th©n vÒ sù viÖc.
- C¶m xóc, suy nghÜ vÒ ®èi t­îng.
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
TG
Néi dung chÝnh
- H­íng dÉn HS «n tËp c©u hái 3
Gäi HS ®äc c©u hái 3	
? Nªu mèi quan hÖ gi÷a c¸c sù viÖc, nh©n vËt vµ chñ ®Ò trong v¨n b¶n tù sù ? 
- HS tr¶ lêi.
- GV nhËn xÐt, bæ sung.
- Trong mét v¨n b¶n tù sù, chñ ®Ò lµ vÊn ®Ò c¬ b¶n to¸t lªn tõ néi dung trùc tiÕp cña t¸c phÈm. Nh­ng chñ ®Ò ph¶i ®­îc to¸t lªn tõ hiÖn thùc trùc tiÕp , tõ hÖ thèng tÝnh c¸ch nh©n vËt th× míi cã søc m¹nh mµ tÝnh c¸ch nh©n vËt l¹i ®­îc chia xÎ trªn hÖ thèng sù viÖc.
- H­íng dÉn HS «n tËp c©u hái 4
? Nh©n vËt tù sù th­êng ®­îc kÓ vµ miªu t¶ qua yÕu tè nµo ? 
- HiÖn thùc, t­ëng t­îng, hoang ®­êng k× ¶o.
- H­íng dÉn HS «n tËp c©u hái 5.
? Thø tù kÓ, ng«i kÓ cã t¸c dông lµm cho c¸ch kÓ nh­ thÕ nµo ?
- Thø tù kÓ, ng«i kÓ cã t¸c dông lµm cho c¸ch kÓ linh ho¹t h¬n trong viÖc thÓ hiÖn diÔn biÕn, hµnh ®éng vµ t©m tr¹ng cña nh©n vËt.
Ho¹t ®éng 3: H­íng d·n HS luyÖn tËp.
-HS ®äc yªu cÇu BT 1.
-HS kÓ.
-GV gäi HS kh¸c nhËn xÐt,
-GV nhËn xÐt.
- HS ®äc yªu cÇu BT 2.
- HS viÕt bµi.
- GV gäi HS ®äc HS kh¸c nhËn xÐt,
- GV nhËn xÐt.
- HS ®äc yªu cÇu BT 3.
- HS t×m phÇn cßn thiÕu cña l¸ ®¬n..
- GV nhËn xÐt.
10
III.LuyÖn tËp.
1.Bµi tËp 1.
T­ëng t­îng m×nh lµ anh bé ®éi ®Ó kÓ l¹i c©u chuyÖn “®ªm nay B¸c kh«ng ngñ”.
2. Bµi tËp 2.
ViÕt bµi v¨n miªu t¶ trËn m­a.
3. Bµi tËp 3.
- PhÇn tr×nh bµy cña l¸ ®¬n thiÕu lÝ do viÕt ®¬n.
- Môc nµy kh«ng thÓ thiÕu ®­îc v×: §©y chÝnh lµ phÇn ®Ò ®¹t nguyÖn väng cña 
ng­êi viÕt ®¬n.
4: Cñng cè: 2’
 GV hÖ thèng kiÕn thøc toµn bµi.
5: H­íng d·n häc bµi. 1’
- Häc bµi.
 - ChuÈn bÞ bµi: ¤n tËp tæng kÕt phÇn tiÕng ViÖt.