Giáo án Ngữ văn 6 - Tiết 9: Sơn Tinh, Thủy Tinh (Truyền thuyết)

Tuần 3
Bài 3:
Tiết 9 : SƠN TINH, THỦY TINH
 	Truyền thuyết 
A/ Mục tiêu bài học :
Giúp hs hiểu :
Truyền thuyết”Sơn Tinh, Thủy Tinh”nhằm giải thích hiện tượng lụt lội xảy ra ở Bắc Bộ vào thời các vua Hùng, khát vọng của người Việt trong việc giải thích và chế ngự thiên tai .
Rèn kỹ năng đọc, kể chuyện .
B/ Kiến thức trọng tâm :
Hiểu nội dung, ý nghĩa và 1 số nét nghệ thuật tiêu biểu của truyện .
Kể lại truyện .
C/ Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy – học :
1/ Oån định lớp :
2/ Kiểm tra bài cũ :
Kể lại truyện”Thánh Gióng “ .
Nêu ý nghĩa hình tượng”Thánh Gióng “.
3/ Dạy và học bài mới :
Vào bài : trong dân gian, bên cạnh những câu chuyện truyền thuyết về lịch sử dân tộc, về nhân vật anh hùng, còn có những truyện kể về chiến công của những con người biết chế ngự thiên nhiên, bảo vệ cuộc sống cho nhân dân. Đó là truyện”sơn tinh,thủy tinh”mà các em sẽ tìm hiểu trong tiết học hôm nay.
Hoạt động của thầy
Gv : hướng dẫn hs cách đọc văn bản. Gv đọc 1 đoạn, gọi hs đọc tiếp
Gv : gọi hs đọc phần chú thích , lưu ý những từ khó
Hỏi : Căn cứ vào nội dung của văn bản, em có thể chia văn bản làm mấy đoạn ?
Hỏi : Em hãy cho biết ý chính của từng đoạn ?
Hỏi : Truyện được gắn với thời đại nào trong lịch sử Việt Nam?
Hỏi : Nhân vật chính trong truyện là ai?
Hỏi : Các nhân vật này được giới thiệu như thế nào ?
Hỏi : Theo em, 2 nhân vật trên tượng trưng cho điều gì ? 
Hỏi : Truyện có những sự việc chính nào ? em hãy kể ra. 
Hỏi : Trước tài năng của 2 người, nhà vua có hành động như thế nào ? 
Hỏi : Sính lễ của vua Hùng bao gồm những gì ? Em suy nghĩ như thế nào về những sính lễ đó ?
Hỏi : Tại sao vua Hùng ko đưa ra những sính lễ gồm những vật dễ tìm thấy dưới nước ?
Hỏi : Cuối cùng, ai là người đáp ứnh được sính lễ của vua ?
Hỏi : Thái độ của Thủy Tinh như thế nào ? 
Hỏi : Nguyên nhân nào dẫn đến cuộc giao tranh giữa 2 vị thần ? 
Gv : dù cuộc đấu tranh có như thế nào, chúng ta vẫn luôn khẳng định 1 điều rằng Sơn Tinh luôn chiến thắng .
Hỏi : Tìm những chi tiết thể hiện điều đó ? Chi tiết này nói lên mong ước gì của người xưa ?
Gv : những chi tiết tưởng tượng kỳ ảo về sơn tinh và khí thế hào hùng của cuộc giao tranh giữa 2 vị thần thể hiện trí tưởng tượng phong phú của người xưa 
Hỏi : Sơn Tinh, Thủy Tinh là những nhân vật có thật hay chỉ có trong tưởng tượng ?
Hỏi : Họ tượng trưng cho điều gì ?
Hỏi : Truyện có ý nghĩa như thế nào ? 
Gv : cho hs tập kể diễn cảm lại truyện. 
Hoạt động của trò
Chia 3 đoạn :
- từ đầu  1 đôi 
- hôm sau . Rút quân
- phần còn lại
- Vua Hùng thứ 18 kén rể
- Sơn Tinh, Thủy Tinh cầu hôn và cuộc giao tranh của 2 thần
- Sự trả thù hằng năm của Thủy Tinh và chiến thắng của Sơn Tinh
- gắn với thời đại vua Hùng, gắn công cuộc trị thủy với thời đại mở nước, dựng nước đầu tiên của người Việt cổ. Cho nên, truyện ko chỉ dừng lại ở việc giải thích các hiện tượng thiên nhiên và phản ánh ước mơ chinh phục thiên nhiên mà còn ca ngợi công lao dựng nước của ông cha ta.
- Sơn Tinh, Thủy Tinh
- ko biết chọn ai nên đưa ra sính lễ để chọn 1 trong 2 người, vì vua chỉ có 1 người con gái duy nhất
Cho hs thảo luận
( kỳ lạ nhưng dễ tìm thấy ở vùng đồng bằng, vùng núi )
- vì vua muốn chọn Sơn Tinh
- Thủy Tinh ko lấy được vợ
- đó là những chi tiết tưởng tượng kỳ ảo
- chỉ có trong tưởng tượng nhưng lại có ý nghĩa rất thực vì đã khái quát được hiện tượng lũ lụt và ước mơ chế ngự thiên tai của người xưa, chiến công của các vua hùng
- Thủy Tinh là hiện tượng mưa to, bão lụt hằng năm
- Sơn Tinh là lực lượng của người Việt cổ đắp đê chống lũ lụt, là ước mơ chiến thắng thiên nhiên của người xưa.
Cho hs thảo luận
Ghi bảng
I/ Đọc tìm hiểu văn bản
1/ Nhân vật chính
- Sơn Tinh : chúa vùng núi cao, có tài dời non lấp biển
- Thủy Tinh : chúa vùng nước thẳm, có tài hô mưa gọi gió
=> hiện tượng mưa bão, lũ lụt
2/ Diễn biến
- Vua Hùng kén rể
- Sơn Tinh, Thủy Tinh đến cầu hôn
- Sơn Tinh đến trước, được vợ
- Thủy Tinh đến sau, ko lấy được Mị Nương nên nổi giận, đem quân đuổi theo đánh Sơn Tinh
- Nước sông dâng lên bao nhiêu, đồi núi cao lên bấy nhiêu
=> ước mơ chiến thắng thiên tai của người xưa
3/ Kết quả
- Oán nặng thù sâu, hằng năm Thủy Tinh đều dâng nước đánh Sơn Tinh.
=> luôn thất bại
II/ Tổng kết : ghi nhớ sgk/ 34
III/ Luyện tập
Dặn dò :
- Học ghi nhớ sgk/34.
- Kể lại truyện .