Giáo án Ngữ văn 6 - Tiết 61: Tiếng Việt Cụm động từ - Vạn Văn Thoảng

Tuần : 16 Ngày soạn : 17/11/2008 
 Tiết : 61 Ngày dạy : 2/12/ 2008 
	 Tiếng Việt	CỤM ĐỘNG TỪ 
I. YÊU CẦU : Giúp HS:
 1. Kiến thức
 Giúp HS hiểu cụm động từ là gì? Cấu tạo cụm động từ.
 2. Kĩ năng
 Biết sử dụng cụm động từ thích hợp.
 3. Thái độ
 Có ý thức sử dụng cụm động từ phù hợp với hoàn cảnh.
II. CHUẨN BỊ :
 - GV : Tham khảo SGK, SGV, thiết kế giáo án, bảng phụ có ngữ liệu cần phân tích và mô hình cụm động từ.
- HS : Đọc – trả lời SGK trước ở nhà
III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC :
NỘI DUNG HOẠT ĐỘNG
HOẠT ĐỘNG GIÁO VIÊN
HOẠT ĐỘNG HỌC SINH
Hoạt động 1 : Khởi động : (5phút)
 - Ổn định lớp.
 - Kiểm tra bài cũ.
 - Giới thiệu bài mới.
Kiểm tra sỉ số.
 - Hỏi: Nêu đặc điểm của động từ..
 Các loại động từ chính trong tiếng Việt? Cho ví dụ.
 - Dựa vào đặc điểm của động từø : Động từ có khả năng kết hợp với các từ đã, sẽ , đang, hãy, đừng, chớ để tạo thành cụm động từ. Vậy cụm động từ là gì? Cấu tạo như thế nào? Chúng ta cùng tìm hiểu qua nội dung bài học hôm nay.
- Báo cáo sỉ số.
- HS trả lời cá nhân. 
- Nghe – ghi tựa.
Hoạt động 2: Tìm hiểu đặc điểm của cụm động từ. (15 phút)
 I. Cụm động từ là gì?
 1.Khái niệm:
 Là một loại tổ hợp từ do động từ với một số từ ngữ khác phụ thuộc nó tạo thành.
 Nhiều động từ phải có các từ ngữ phụ thuộc đi kèm tạo thành cụm động từ mới trọn nghĩa.
 2.Hoạt động trong câu:
Cụm động từ có ý nghĩa đầy đủ hơn và có cấu tạo phức tạp hơn động từ, nhưng hoạt động trong câu giống như động từ.
3.Cấu tạo cụm động từ: 
 Gồm 3 phần:
+Phần phụ trước: bổ sung cho động từ các ý nghĩa thời gian, sự tiếp diễn tương tự, sự khẳng định hoặc phủ định.
+Phần trung tâm: Động từ.
+Phần phụ sau: chỉ đối tượng địa điểm thời gian của hành động.
- Gọi HS đọc VD ở phần 1( bảng phụ)
Hỏi: Các từ in đậm bổ sung ý nghĩa cho từ nào ?
Hỏi: Từ “đi”, “ra” thuộc từ loại gì?
- GV gợi ý: Một tổ hợp từ gồm động từ + các từ ngữ phụ thuộc nó -> Cụm động từ.
Hỏi: Vậy cụm động từ là gì ?
 Hỏi: Thử bỏ các từ ngữ in đậm ở các ví dụ trên được không?
Hỏi: Vậy phụ ngữ có vai trò gì trong cụm động từ?
- Hỏi : Tìm một cụm động từ, đặt câu, tìm hoạt động trong câu của cụm động từ so với động từ?
- GV đánh giá, chốt lại nội dung.
Hỏi: Vẽ mô hình cấu tạo cụm động từ đã dẫn ở phần 1?
Từ đó, hãy cho biết cấu tạo của cụm động từ? Nêu ý nghĩa của phần phụ trước, phụ sau?
- GV chốt lại nội dung phần ghi nhớ ( bảng phụ có mô hình cụm động từ)
- Yêu cầu học sinh đọc lại nội dung ghi nhớ.
- Đọc .
- HS trả lời cá nhân. 
-HS trả lời cá nhân: động từ.
- HS trả lời cá nhân: phần bài học SGK.
HS bỏ các từ in đậm và nhận xét
- Nhận xét vai trò phụ ngữ.
- HS tìm cụm động từ -> rút ra hoạt động trong câu của cụm động từ.
-HS lên vẽ mô hình.
-HS trả lời cá nhân: (ghi nhớ SGK)
1 HS đọc ghi nhớ
Hoạt động 3: Hướng dẫn Luyện tập: (20 phút)
Bài tập 1, 2: Xác định cụm động từ và điền vàomô hình cụm động từ SGK.
PT
TT
PS
Còn đang
Đùa nghịch
Ơû sau nhà.
Yêu thương
Mị Nương
Muốn kén
Cho con
Bài tập 3:.
 Phụ ngữ “chưa” và “không” đều mang ý nghĩa phủ định.
+Chưa: phủ định tương đối.
+Không: phủ định tuyệt đối.
Gọi HS đọc bài tập 1, 2.
Yêu cầu HS tìm cụm động từ và vẽ mô hình.
-> GV nhận xét, sửa chữa.
- Gọi HS đọc và xác định yêu cầu bài tập 3.
Cho HS thảo luận.
-> GV nhận xét, sửa chữa.
- Đọc yêu cầu BT1, 2.
- 1 HS xác địh yêu cầu bài tập.
- HS lên bảng trình bày các phần.
-> Lớp nhận xét.
- Đọc, nắm yêu cầu bài tập 3.
- HS thảo luận.
- Nghe.
 Hoạt động 4: Củng cố, dặn dò. (5 phút) 
- Củng cố:
- Dặn dò:
Hỏi: Thế nào là cụm động từ? Nêu mô hình cấu tạo cụm động từ? Đưa thêm bài tập trắc nghiệm trên bảng phụ và gọi học sinh lên bảng thực hiện.
-> Nhận xét, chốt lại kiến thức về cụm động từ.
- Yêu cầu HS : Nắm vững nội dung ghi nhớ, tập vẽ mô hình cụm động từ, cho thêm ví dụ và điền vào mô hình.
Chuẩn bị: Mẹ hiền dạy con.
- HS trả lời cá nhân và làm bài tập trắc nghiệm theo yêu cầu
- Nghe và ghi nhận để thực hiện theo yêu cầu của GV.