Giáo án Ngữ văn 6 - Tiết 57: Chỉ từ - Nguyễn Thị Mai

	Tuần 15	Bài 13,14:
	Tiếng Việt	CHỈ TỪ
	Tiết 57	A/ Mục tiêu cần đạt: Giúp HS:
	Soạn 7/12/06	-Hiểu được ý nghĩa và công dụng của chỉ từ
	-Biết cách dùng chỉ từ trong khi nói và viết.
	B/ Chuẩn bị:
	-GV:Bảng phụ ghi các ví dụ:1,2,3/137
	-HS: Tìm hiểu trước bài
	C/ Các bước lên lớp:
	I/ Ổn định:
	II/ Bài cũ:
	III/ Bài mới:
	 1.Giới thiệu:
	 2.Tổ chức các hoạt động:
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Ghi bảng
*Hoạt động 1:Nhận diện chỉ từ trong câu
-GVtreo bảng phụ: ‘Ngày xưa có ông vua nọđang cày ruộng”.
?Các từ in đậm trong những câu trên bổ sung ý nghĩa cho những từ nào? –GV cho hs so sánh các từ và cụm từ sau:
+ông vua/ ông vua nọ
+viên quan/ viên quan ấy
+làng/ làng kia
+nhà/ nhà nọ
?Thêm các từ: nọ, ấy, kia, nọ vào các danh từ trên có tác dụng gì?
-GV cho hs so sánh tiếp tục các cặp từ: +viên quan ấy/hồi ấy
 +nhà nọ/ đêm nọ
?Hai cặp từ này có điểm gì giống nhau và điểm gì khác nhau?
?Qua các ví dụ trên, em hãy cho biết chỉ từ là gì?
-GV ghi bảng.
*Hoạt động 2: Tìm hiểu hoạt động của chỉ từ trong câu
-GV cho hs xem lại các ví dụ đã tìm hiểu ở phần 1
?Chỉ từ đảm nhiệm chức vụ gì trong câu?
-GVtreo bảng phụ
?Tìm chỉ từ trong những câu trên?
?Xác định nhiệm vụ của 2 chỉ từ đó trong câu?
?Vậy chỉ từ ngoài việc làm phần phụ cho danh từ, nó còn có thể giữ chức vụ gì trong câu?
*Hoạt động 3: Luyện tập
-Các từ: nọ, ấy, kia, nọ bổ sung ý nghĩa cho các danh từ: vua, viên quan, làng, nhà.
-Làm cho danh từ trở thành cụm danh từ, được xác định cụ thể hơn về vị trí trong không gian hoặc thời gian.
-Giống: cùng xác định vị trí của sự vật khác: “viên quan ấy”, “nhà nọ”- định vị trí về không gian. “hồi ấy”, “đêm nọ” định vị trí về thời gian.
-HS đứng tại chỗ phát biểu.
-Làm thành phần phụ cho danh từ, thường đứng sau danh từ.
-1hs đọc
-đó, đấy
-đó: chủ ngữ; đấy: trạng ngữ
-Làm chủ ngữ, trạng ngữ.
-HS đọc ghi nhớ
I/ Chỉ từ là gì?
-Chỉ từ là những từ để chỉ trỏ vào sự vật, nhằm xác định vị trí của sự vật trong không gian và thời gian.
II/ Hoạt động của chỉ từ trong câu:
*Ghi nhớ 2: sgk/138
	Câu 1: Tìm chỉ từ trong những câu sau, xác định ý nghĩa và chức vụ của các chỉ từ ấy. (GV 
	 cho hs thảo luận nhóm)
	a. Hai thứ bánh ấy – Ý nghĩa: Định vị sự vật trong không gian
	 -Chức vụ ngữ pháp: làm phụ sau trong cụm danh từ.
	b. Đấy, đây -Ý nghĩa: Định vị sự vật trong không gian
	 -Chức vụ : Làm chủ ngữ
	c. Nay	 -Ý nghĩa: định vị sự vật trong thời gian
	 -Làm trạng ngữ
	d. Đó -Định vị sự vật trong thời gian
 -Làm trạng ngữ
Câu 2: Thay các cụm in đậm bằng những chỉ từ và giải thích:
	a. đến chân núi Sóc Sơn = đến đấy
	b. làng bị lửa thiêu cháy = làng ấy
	Thay như vậy để tránh mắc lỗi dùng từ.
Câu 3: Trong đoạn văn trên không thay thế các chỉ từ được.
	-Nhận xét về tác dụng của chỉ từ: chúng có thể chỉ ra những sự vật, thời điểm khó 
	gọi thành tên, giúp người đọc, người nghe định vị được các sự vật, thời điểm trong 
	chuỗi sự vật hay trong thời gian vô tận.
	IV/ Củng cố: Chỉ từ là gì? Chỉ từ giữ chức vụ gì trong câu?
	V/ Dặn dò: -Học thuộc 2 ghi nhớ, làm các bài tập còn lại
	 -Chuẩn bị: “Động từ”