Giáo án Ngữ văn 6 - Tiết 5: Thánh Gióng (Truyền thuyết) - Nguyễn Thành Trung

Ngày soạn: 14/09/2010
Ngày giảng: 15/09/2010
Tiết 5	THáNH GIóNG
( Truyền thuyết ) 
I. Mục tiêu cần đạt : 
Giúp học sinh : 
Hiểu được nội dung ý nghĩa và một số nét nghệ thuật tiêu biểu của truyện. 
Kể được truyện 
II. Chuẩn bị : 
Học sinh : Sọan bài, sưu tầm tranh vẽ Thánh Gióng .
Giáo viên : Tích hợp với Tiếng Việt bài “ Từ mượn “ với tập làm văn “ Tìm hiểu chung về văn tự sự “ .
III. Tiến trình họat động : 
1. ổn định : 
Kiểm tra sĩ số . 
2. Bài cũ : 
Nhận vật Lang Liêu gắn với lĩnh vực họat động nào của người Lạc Việt thời kỳ Vua Hùng dựng nước ? 
a. Chống giặc ngọai xâm 	
b. Đấu tranh, chinh phục thiên nhiên	
c. Lao động sản xuất và sáng tạo văn hóa 
d. Giữ gìn ngôi vua . 
3. Bài mớ:i 
* Giới thiệu bài : Chủ đề đánh giặc cứu nước là chủ đề lớn, xuyên suốt lịch sử Văn học Việt Nam nói chung, văn học dân gian nói riêng . “ Thánh Gióng “ là truyện dân gian thể hiện rất tiêu biểu chủ đề này. Truyện có nhiều chi tiết hay và đẹp, chứng tỏ tài năng sáng tạo của tập thể nhân dân ta . Vậy bài học hôm nay, các em sẽ đi tìm hiểu nội dung, ý nghĩa của truyện . 
* Tiến trình bài học :
Họat động của thầy và trò
Ghi bảng
- Giáo viên đọc đọan 1 – HS đọc các đọan còn lại 
- GV hướng dẫn học sinh tìm hiểu ý nghĩa các từ khó ở phần chú thích . Chú ý các từ mượn chú thích: 5, 10, 11, 17 . 
 Văn bản Thánh gióng là một truyền thuyết dân gian có bố cục 4 đọan : 
Đ1 : Từ đầu .. “ nắm lấy “ -> Sự ra đời của Gióng . 
Đ2 : Tiếp ..” chú bé dặn “ -> Gióng đòi đi đánh giặc . 
Đ3 : Tiếp .. “ cứu nước” -> Gióng được nuôi lớn để đánh giặc . 
Đ4 : Còn lại : Gióng đánh thắng giặc và bay về trời . 
- Trong văn bản, em thấy những chi tiết nào kể về sự ra đời của Gióng ? 
- Một đức trẻ sinh ra như Gióng là bình thường hay kì lạ ? 
- Tiếng nói đầu tiên của Gióng là tiếng nói đòi đi đánh giặc : Tiếng nói đó có ý nghĩa gì ? 
 Câu nói của Gióng tóat lên niềm tin chiến thắng , ý thức về vận mệnh dân tộc , đồng thời thể hiện sức mạnh tự cường của dân tộc ta . 
-Gióng đòi ngựa sắt, roi sắt, giáp sắt để đi đánh giặc điều đó có ý nghĩa gì ? 
- Truyện kể rằng, từ sau hôm gặp sứ giả, Gióng lớn nhanh như thổi , có gì lạ trong cách lớn lên của Gióng 
- Những người nuôi Gióng lớn lên là ai ? Chi tiết “ bà con hàng xóm vui lòng góp gạo nuôi cậu bé ‘ có ý nghĩa gì ? 
- Theo em, chi tiết “ Gióng nhổ những cụm tre bên đường quật vào giặc “ Khi roi sắt gãy, có ý nghĩa gì ? 
Tre là sản vật của quê hương, cả quê hương sát cánh cùng Gióng đánh giặc . 
- Khi đánh tan giặc, Gióng bay về trời. Có ý nghĩa gì ? 
Học sinh thảo luận : ý nghĩa của hình tượng Thánh Gióng ? 
- Hình tượng thánh Gióng được tạo ra bằng nhiều chi tiết thần kỳ, với em, chi tiết thần kỳ nào đẹp nhất ? Vì sao ? 
- Theo em, truyền thuyết Thánh Góng phản ánh sự thật lịch sử nào trong quá khứ của dân tộc ta ? 
- Học sinh đọc mục ghi nhớ . 
- Giáo viên hướng dẫn học sinh làm bài tập 2 . 
I/ Đọc – Hiểu văn bản 
1/ Đọc và tìm hiểu chú thích 
2/ Phân tích : 
a. Hình tượng Thánh Gióng : 
- Sự ra đời kỳ lạ . 
- Cất tiếng nói đầu tiên “ đòi đi đánh giặc “ 
-> Lòng yêu nước, niềm tin chiến thắng . 
- Gióng đòi ngựa sắt, roi sắt, áo giáp sắt .
-> Đánh giặc cần có cả vũ khí sắc bén . 
- Gióng lớn nhanh như thổi, vươn vai thành tráng sĩ -> người anh hùng đánh giặc, sức mạnh của Gióng là sức mạnh cả cộng đồng . 
- Gióng đánh giặc bằng cả vũ khí thô sơ . 
- Đánh thắng giặc, Gióng bay về trời, để lại dấu tích . 
b. ý nghĩa của hình tượng Thánh Gióng . 
- Gióng là hình ảnh cao đẹp của người anh hùng đánh giặc . 
- Gióng là biểu tượng của ý thức và sức mạnh tự cường của dân tộc . 
II/ Tổng kết : ( ghi nhớ ) 
III/ Luyện tập : 
Bài 1/
2/ “ Hội khỏe Phù Đổng “ -> khỏe để học tập tốt, lao động tốt . 
IV: Hướng dẫn về nhà : 
Học bài và làm bài tập 1 
Soạn : Từ mượn . Soạn kỹ câu hỏi mục I, II .