Tiết 10. NGHĨA CỦA TỪ
A. Mục tiêu cần đạt
- Giúp HS nhận thức được nghĩa của từ là gì? Một số cách giải nghĩa của từ.
-Tích hợp với phần văn ở các văn bản tự sự đã học
-Với TLV ở các chú thích.
B. Chuẩn bị
1.GV Soạn bài, bảng phụ
2.HS Chuẩn bị bài, xem các chú thích.
C. Kiểm tra bài cũ.
? Kể lại bằng lời của Vua Hùng truyện ST- TT?
? Nghĩa của từ "truyền ngôi."?
D. Tiến trình dạy học
Ngay 13 /9 /2007 Tiết 10. NGHĨA CỦA TỪ Mục tiêu cần đạt - Giúp HS nhận thức được nghĩa của từ là gì? Một số cách giải nghĩa của từ. -Tích hợp với phần văn ở các văn bản tự sự đã học -Với TLV ở các chú thích. Chuẩn bị 1.GV Soạn bài, bảng phụ 2.HS Chuẩn bị bài, xem các chú thích. Kiểm tra bài cũ. ? Kể lại bằng lời của Vua Hùng truyện ST- TT? ? Nghĩa của từ "truyền ngôi."? Tiến trình dạy học HD đọc chú thích ? Mỗi chú thích trên gồm mấy . ? Phần nào nêu lên nghĩa của từ. ? Nghĩa của từ ứng với phần nào trong mô hình. ? Hãy rút ra điều ghi nhớ gì? Đọc nghĩa của 4 từ SGK ? Cách giải nghĩa của 4 từ trên có khác nhau không. ? Có mấy cách giải nghĩa từ. ? qua việc hiểu đúng 4 từ trên còn cách nào khác khi tìm hiểu nghĩa của từ. Điền các từ cho phù hợp với nghĩa của từ? ( Vui, chơi,dỡn...) Có mấy cách giải nghĩa của từ? Nêu yêu cầu từng cách? Ví dụ: - Rung rinh: chuyển động nhẹ nhàng, liên tục. ( Trình bày khái niệm mà từ biểu thị) - Tản viên: Núi cao... trên đỉnh toả ra như cái tán nên gọi là Tản Viên. ( Miêu tả đặc điểm của sự vật) - Tâu: Thưa trình. ( Đưa ra từ đồng nghĩa) - Trung thực: đồng nghĩa: thật thà, thẳng thắn Trái nghĩa:dối trá, lươn lẹo... ( Đưa ra từ đồng nghĩa, trái nghĩa) -Nao núng: lung lay, không vững lòng tin ở mình nữa. (Đưa ra từ ĐN và khái niệm từ biểu thị) Xem lại các chú thích đã học ở các văn bản. nêu cách giải thích đó là gì? Nghĩa của từ là gì? ( HS thảo luận) Hình thức -------------- Nội dung ( HS tự tìm 1 số chú thích đã học chỉ ra đâu là hình thức, đâu là nội dung.) Đọc ghi nhớ 1. *Nghĩa của từ là nội dung mà từ biểu thị. Nội dung là cái chứa đựng trong hình thức của từ. Nội dung là cái đã có từ lâu.Vốn có trong từ.Ngày nay ta phải tìm hiểu để dùng từ cho đúng. Cách giải nghĩa của từ: Có 2 cách giải nghĩa của từ. ->HS rút ra ghi nhớ 2 HS lên bảng làm bài tập nhanh: “Cứ như thế trên trời Giữa vô biên ánh nắng Mấy chú quả sấu non .... cả cùng mây trắng”.( Xuân Diệu ) 3.Ghi nhớ. Đọc ghi nhớ. *Cần lưu ý có 2 cách giải nghĩa. -Trình bày khái niệm mà từ biểu thị. - Đưa ra những từ đồng nghĩa, trái nghĩa với từ cần giải thích - Ngoài ra để hiểu sâu sắc nghĩa của 1 từ, có thể đưa ra cùng lúc các từ đồng nghĩa và trái nghĩa và còn có sự kết hợp cả 2 cách trên. 4.Luyện tập. 1.Xem lại các chú thích đã học ở các văn bản. 2.Gọi 2 em lên bảng làm bài 2,3 SGK. 3 Đọc , thảo luận bài 5. Hướng dẫn ở nhà. Học thuộc 2 ô ghi nhớ Bài tập 4 Soạn bài Nhân vật và sự việc t11,12. _____________________________ c Ngµy 26 / 9 / 2007 TiÕt 17,18 ViÕt bµi tËp lµm v¨n sè 1 (ThÓ lo¹i tù sù) A Mục tiêu cần đạt - Giúp HS kh¾c s©u kiÕn thøc vÒ v¨n tù sù, biÕt kÓ mét c©u chuyÖn truyÒn thuyÕt, luyÖn kÜ n¨ng dïng tõ, ®Æt c©u. -Thùc hµnh vÒ bè côc v¨n b¶n b»ng c¸ch viÕt râ 3 phÇn cô thÓ cña mét bµi v¨n tù sù. B Chuẩn bị 1.GV ra ®Ò phï hîp víi n¨ng lùc trung b×nh cña häc sinh. 2.HS lËp dµn ý ë nhµ C. Tiến trình dạy học: 1. æn ®Þnh tæ chøc. 2. Gi¸o viªn ghi ®Ò lªn b¶ng: * §Ò ra: B»ng lêi v¨n cña em, h·y kÓ l¹i thËt hÊp dÉn c©u truyÖn truyÒn thuyÕt Th¸nh Giãng. 3. Gi¸o viªn thu bµi, chÊm ë nhµ. D. Híng dÉn häc bµi: T×m hiÓu bµi: Tõ nhiÒu nghÜa vµ hiÖn tîng chuyÓn nghÜa cña tõ - T×m hiÓu phÇn vÝ dô – SGK. - T×m hiÓu kh¸i niÖm tõ nhiÒu nghÜa vµ hiÖn tîng chuyÓn nghÜa cña tõ. Ngµy 2 / 10 / 2007 TiÕt 19 Tõ nhiÒu nghÜa vµ hiÖn tîng chuyÓn nghÜa cña tõ A. Môc tiªu cÇn ®¹t: - N¾m ch¾c kh¸i niÖm tõ nhiÒu nghÜa, hiÖn tîng tõ nhiÒu nghÜa - nghÜa gèc, nghÜa chuyÓn. TÝch hîp v¨n b¶n: Sä Dõa Nh©n vËt, sù viÖc B. chuÈn bÞ Gv: Bµi so¹n - B¶ng phô, tõ ®iÓn Hs: So¹n bµi – Su tËp nh÷ng c©u th¬ cã c¸ch dïng tõ hay c. kiÓm tra Bµi cò ? Tõ "chiÕu" cã nghÜa g× trong c¸c trêng hîp sau: a/ "Th¸ng t¸m cã chiÕu vua ra CÊm quÇn kh«ng ®¸y ngêi ta h·i hïng" CD ChiÕu: §iÒu vua c«ng bè b»ng v¨n b¶n cho d©n biÕt. b/ Chuét nh¾t ranh m·nh: T«i tuy bÐ nhng cßn ë chiÕu trªn ChiÕu: Thø bËc trong lµng c/ MÑ ®èp ®i ra ®×nh d¶i chiÕu ChiÕu: vËt dïng ®îc lµm tõ c©y cá l¸c thµnh tõng tÊm to nhá ®Ó ngåi. Þ TÝnh g× cña tõ? D. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y vµ häc * Giíi thiÖu bµi Tõ bµi tËp võa gi¶i - tÝnh nhiÒu nghÜa cña tõ vµ v× sao cã hiÖn tîng nµy. * Bµi míi Ho¹t ®éng cña Gi¸o viªn Ho¹t ®éng cña Häc sinh §äc bµi th¬: Nh÷ng c¸i ch©n I. T×m hiÓu bµi ? T×m c¸c nghÜa kh¸c nhau cña tõ ch©n ë bµi th¬ hoÆc mét sè ng÷ c¶nh kh¸c? Hs ®äc 2 lît (Th¶o luËn) KÕt qu¶ - nghÜa cña tõ ch©n - Bé phËn cuèi cïng cña c¬ thÓ ngêi hay vËt dïng ®Ó ®i, ®øng. - Bé phËn cuèi cïng cña mét sè sù vËt dïng ®Ó ®ì sù vËt kh¸c. - Bé phËn cuèi cïng cña sù vËt tiÕp gi¸p b¸m chÆt vµo mÆt nÒn. ? H·y t×m mét sè tõ nhiÒu nghÜa kh¸c vµ chØ ra c¸c nghÜa? (Lªn b¶ng) - 2 em ? VËy thÕ nµo lµ tõ nhiÒu nghÜa - Ghi nhí 1 II. HiÖn tîng chuyÓn nghÜa cña tõ ? NhËn xÐt c¸c nghÜa cña nh÷ng tõ nhiÒu nghÜa trªn? - Tõ cã thÓ nhiÒu nghÜa. C¸c nghÜa kh¸c nhau tïy thuéc vµo sù kÕt hîp víi c¸c tõ l©n cËn vµ ng÷ c¶nh. ? Trong tõ cã nhiÒu nghÜa th× cã nh÷ng lo¹i nghÜa nµo? - NghÜa chÝnh, nghÜa chuyÓn. III. Ghi nhí ? Bµi häc rót ra ®iÒu g× cÇn nhí? Lu ý ghi nhí 3 ®iÒu? 1. ChuyÓn nghÜa lµ hiÖn tîng thay ®æi nghÜa cña tõ t¹o ra nh÷ng tõ nhiÒu nghÜa. 2. Trong tõ nhiÒu nghÜa cã nguån gèc nghÜa chuyÓn. 3. Th«ng thêng trong c©u chØ cã mét nghÜa nhÊt ®Þnh. IV. LuyÖn tËp Bµi 4: chØ ra nghÜa cña tõ "ngät" E. Híng dÉn häc ë nhµ - Häc thuéc ghi nhí. - Bµi tËp 2, 3, 5 - So¹n bµi: Lêi v¨n, ®o¹n v¨n tù sù. _____________________________ Ngµy 03 / 10 / 2007 TiÕt 20: Lêi v¨n, ®o¹n v¨n tù sù A. Môc tiªu cÇn ®¹t: Gióp häc sinh n¾m ®îc h×nh thøc lêi v¨n kÓ ngêi, kÓ viÖc, chñ ®Ò vµ liªn kÕt trong ®o¹n v¨n. X©y dùng ®o¹n v¨n giíi thiÖu vµ kÓ chuyÖn h»ng ngµy. Nh©n ra h×nh thøc c¸c kiÓu c©u th«ng thêng. TÝch hîp: V¨n b¶n: S¬n Tinh - Thñy Tinh; Th¸nh Giãng TiÕng ViÖt: Tõ nhiÒu nghÜa B. chuÈn bÞ 1.Gv: Mét sè ®o¹n v¨n mÉu tù sù - So¹n bµi 2. Hs: ChuÈn bÞ ë nhµ: ViÕt mét ®o¹n v¨n giíi thiÖu vÒ m×nh KÓ l¹i c¸c v¨n b¶n ®· häc. c. kiÓm tra Bµi cò ? KÓ l¹i hÊp dÉn truyÖn Sä Dõa ? Nªu ý nghÜa cña truyÖn ? KiÓm tra vë so¹n D. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y vµ häc * Vµo bµi Bµi v¨n gåm c¸c ®o¹n v¨n liªn kÕt víi nhau, ®o¹n v¨n gåm c¸c c©u v¨n liªn kÕt víi nhau. V¨n b¶n tù sù ®ßi hái ngêi kÓ n¾m v÷ng v¨n b¶n, ngêi, viÖc... t¹o nªn sù l«gÝc cao th× míi cã søc thuyÕt phôc. * Bµi míi Ho¹t ®éng cña Gi¸o viªn Ho¹t ®éng cña Häc sinh I. T×m hiÓu chung vÒ lêi v¨n, ®o¹n v¨n LËp dµn ý truyÖn trªn §äc truyÖn S¬n Tinh - Thñy Tinh Råi x¸c ®Þnh truyÖn b¾t ®Çu tõ ®©u? KÕt thóc tõ sù viÖc nµo - Häc sinh tr×nh bµy dµn ý (miÖng) - Dùa vµo dµn bµi, kÓ l¹i b»ng lêi v¨n cña m×nh - KÓ l¹i tõng ®o¹n - NhËn xÐt lêi v¨n gåm nh÷ng lo¹i lêi v¨n g×? (Th¶o luËn) KÕt qu¶ - NhËn xÐt cho ®iÓm - Lêi kÓ - lêi tho¹i II. Ghi nhí ? Kh¾c s©u nh÷ng ý g× trong phÇn ghi nhí Häc sinh ®äc ghi nhí. 1. L¬iv ¨n tù sù gåm + Lêi giíi thiÖu KÓ sù viÖc Miªu t¶ + §èi tho¹i, ®éc tho¹i III. LuyÖn tËp §äc ®Ò 1 Híng dÉn ®Ò 1 1. Yªu cÇu kÓ sù viÖc 2. Häc sinh viÕt (10') §Ò 2: Yªu cÇu viÕt v¨n, viÕt 1 ®o¹n - Giíi thiÖu nh©n vËt S¬n Tinh - Thñy Tinh Tµi n¨ng PhÈm chÊt Néi dung: Giíi thiÖu S¬n Tinh - Thñy Tinh. KÕt qu¶: Tõ 2-3 em ®äc NhËn xÐt - cho ®iÓm §äc mét ®o¹n v¨n mÉu vÒ nh©n vËt E. Híng dÉn häc ë nhµ - Häc thuéc ghi nhí. - ViÕt mét ®o¹n v¨n tù sù giíi thiÖu nh©n vËt Sä Dõa (truyÖn Sä Dõa) - So¹n bµi: Th¹ch Sanh _____________________________ Ngµy 18 / 10 / 2006 TiÕt 25,26 Em bÐ th«ng minh A. Môc tiªu cÇn ®¹t: - Gióp häc sinh hiÓu ®îc néi dung ý nghÜa cña truyÖn vµ mét sè ®Æc ®iÓm tiªu biÓu cña truyÖn. KÓ l¹i hÊp dÉn truyÖn. - TÝch hîp TV: ý nghÜa cña tõ TLV: Sù viÖc, nh©n vËt B. chuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh 1. G i¸o viªn: Bµi so¹n, tranh - mét sè c©u ®è d©n gian 2. Häc sinh: KÓ tãm t¾t - tr¶ lêi c©u hái c. kiÓm tra Bµi cò ? KÓ tãm t¾t truyÖn Th¹ch Sanh Nªu vµ ph©n tÝch ý nghÜa mét sè chi tiÕt thÇn kú trong truyÖn Th¹ch Sanh D. Néi dung * Vµo bµi Cã mét trÝ kh«n v« gi¸: tói kh«n d©n gian. Bªn c¹nh trÝ thøc s¸ch vë cßn cã mét lo¹i trÝ thøc v« cïng v« tËn lµ tri thøc d©n gian. 2 lo¹i tri thøc nµy bæ sung cho nhau - t¹o nªn sù toµn diÖn cña con ngêi. * Bµi míi: Ho¹t ®éng cña GV vµ HS Néi dung cÇn ®¹t I. §äc, kÓ tãm t¾t, chó thÝch Nªu yªu cÇu ®äc §äc mÉu Cã thÓ ®äc ph©n vai Chia thµnh 4 ®o¹n ®Ó ®äc §1: tõ ®Çu ® vÒ t©u vua §2: ® ¨n mõng... råi §3: ® thëng rÊt hËu §4: ® cßn l¹i HD kÓ tõng ®o¹n, kÓ c¶ v¨n b¶n 2 em kÓ - 2 lît T×m hiÓu chó thÝch: mét sè chó thÝch. II. Híng dÉn t×m hiÓu chi tiÕt ? Mét h×nh thøc dïng ®Ó thö tµi phæ biÕn trong gi©n dan. H×nh thøc nµy cã phï hîp víi c¸c nh©n vËt cæ tÝch hay kh«ng? T¹i sao - Lµ h×nh thøc rÊt phæ biÕn t¹o ra t×nh huèng cho cèt truyÖn ph¸t triÓn; g©y høng thó håi hép, t¹o ra t×nh huèng thö th¸ch ®Ó nh©n vËt béc lé tµi n¨ng phÈm chÊt. T2. Sù mu trÝ vµ th«ng minh cña em bÐ ®îc thö th¸ch qua mÊy lÇn. (Th¶o luËn nhãm) KÕt qu¶: 4 lÇn L1: Em bÐ gi¶i c©u ®è cña viªn quan L2: Em bÐ gi¶i c©u ®è cña Vua L3: Em bÐ gi¶i c©u ®è cña Vua L3: Em bÐ gi¶i c©u ®è cña sø gi¶ níc ngoµi. NhËn xÐt tÝnh chÊt cña nh÷ng lêi th¸ch ®è. Th¸ch ®è mçi lÇn thªm khã, mçi lÇn gi¶i ®è l¹i th«ng minh tµi trÝ h¬n. ? Em thÝch nhÊt lÇn gi¶i ®è nµo cña em bÐ. V× sao? (Th¶o luËn nhãm) KÕt qu¶ ? Trong mçi lÇn gi¶i ®è, em bÐ ®· dïng nh÷ng c¸ch g×? Nh÷ng c¸ch Êy lý thó ë chç nµo? L1: Gi¶i ®è b»ng c¸ch ®è l¹i viªn quan. L2: §è vua tù nãi ra c¸i v« lý, phi lý. L3: Gi¶i ®è b»ng c¸ch ®è l¹i L4: Dïng kinh nghiÖm cña d©n gian Em ®· ®Èy thÕ bÝ vÒ phÝa ngêi ra c©u ®è, lµm cho ngêi chøng kiÕn ngêi nghe ph¶i ng¹c nhiªn vÒ sù bÊt ngê gi¶n dÞ vµ hån nhiªn cña c¸ch gi¶i. ? ý nghÜa cña truyÖn? - §Ò cao trÝ th«ng minh ®îc ®óc rót tõ thùc tiÔn, lu«n vËn dông trong thùc tiÔn. - §Ò cao kinh nghiÖm sèng. - §Ó mua vui, hµi híc III. Ghi nhí §äc 2 lît IV. Híng dÉn luyÖn tËp KÓ diÔn c¶m b»ng lêi cña em bÐ thuéc ghi nhí. So¹n bµi: Lçi dïng tõ. _____________________________ Ngµy 19 / 10 / 2006 TiÕt 27: Ch÷a lçi dïng tõ A. Môc tiªu cÇn ®¹t: - Gióp häc sinh nhËn ra nh÷ng lçi th«ng thêng vÒ ng«n tõ, cã ý thøc thËn träng h¬n trong viÖc dïng tõ. - TÝch hîp TLV: Tù sù - KÓ viÖc B. chuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh 1. Gi¸o viªn: Thu thËp mét sè lçi sai trong viÖc dïng tõ ë c¸c bµi kiÓm tra. 2. Häc sinh: §äc l¹i bµi lµm - suy ngÉm vÒ dïng tõ. c. KiÓm tra Bµi cò NghÜa cña tõ bao gåm? C¸ch gi¶i nghÜa cña tõ? KÓ mÉu chuyÖn thø nhÊt cña em bÐ th«ng minh NhËn xÐt lêi ... m bæ ng÷ b/ §Þnh vÞ trong kh«ng gian, lµm tr¹ng ng÷. ViÕt ®Þnh vÞ tõ 5-7 c©u cã dïng chØ tõ. Nªu nhËn xÐt truyÖn "Treo biÓn" E. Híng dÉn häc ë nhµ: - Thuéc ghi nhí - Cñng cè c¸c kiÕn thc chØ tõ - Lµm c¸c bµi tËp 2, 3 - So¹n bµi tËp kÓ chuyÖn tëng tîng _____________________________ Ngµy 11 /12 / 2006 TiÕt 58: LuyÖn tËp kÓ chuyÖn tëng tîng A. Môc tiªu cÇn ®¹t: Gióp häc sinh n¾m v÷ng h¬n ®Æc ®iÓm lo¹i v¨n kÓ chuyÖn tëng tîng RÌn kü n¨ng kÓ hÊp dÉn s¸ng t¹o. BiÕt kÕt hîp gi÷a kÓ, miªu ta, c¶m nghÜ. BiÕt sö dông c¸c lo¹i c©u v¨n. B. chuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh 1. Gi¸o viªn: So¹n gi¸o ¸n 2. Häc sinh: So¹n dµn ý, c¸c ®Ò 1, 2 (môc 2 trang 140) c. KiÓm tra Bµi cò KiÓm tra bµi so¹n Nªu nh÷ng yªu cÇu cña bµi kÓ chuyÖn tëng tîng D. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y vµ häc * Giíi thiÖu bµi Tëng tîng lµ yÕu tè lµm nªn sù hÊp dÉn cho truyÖn kÓ tëng tîng hay hÊp dÉn l«i cuèn ngêi ®äc ngêi nghe * Bµi míi H§ Gi¸o viªn H§ Häc sinh I. §äc truyÖn con cß víi truyÖn ngô ng«n. §äc 2 lît ? T×m nh÷ng ®iÒu cã thËt - C©u chuyÖn ngô ng«n lan truyÒn - 2 nh©n vËt: c¸o - cß C¸o ranh m·nh Cß ch¨m chØ tËn tôy, tèt ? Nh÷ng chi tiÕt nµo bÞa ®Æt - C¸o thö thÊy ®óng nh truyÖn. - Cß kh«ng bùc l¹i mêi c¸o ®Õn - C¸o nghÜ sÏ gièng nh truyÖn bÞ ®ãi vÒ nhng ngîc l¹i cß lµm kh¸c truyÖn. ? ý nghÜa cña truyÖn Khuyªn r¨n ph¶i cã lßng vÞ tha, lÊy lßng tèt ®Ó c¶m hãa ngêi kh¸c. III. LËp dµn ý cho ®Ò bµi sau §Ò bµi: Mét lÇn bÞ m¾c lçi - em bÞ mét h×nh ph¹t lµm mét con vËt trong 3 ngµy. H·y kÓ l¹i Dµn bµi a/ Më bµi: NgÞch c¾t ria mÌo - lµm mÌo b/ Th©n bµi: - Ngµy thø nhÊt: gÆp nhiÒu ®iÒu may, thÝch - Ngµy thø hai: sî h·i - bÊt h¹nh - Ngµy cuèi cïng: mau chãng thµnh ngêi c/ KÕt bµi: GiÊc m¬ h·i hïng Rót ra bµi häc yªu quý loµi vËt E. Híng dÉn häc ë nhµ: 1. §äc bµi ca dao " Con cß" vµ tëng tîng thµnh c©u chuyÖn c¶m ®éng 2. So¹n bµi: Con hæ cã nghÜa _____________________________ Ngµy 15 / 12 / 2006 TiÕt 59: §äc thªm Con hæ cã nghÜa (TruyÖn Trung ®¹i) A. Môc tiªu cÇn ®¹t: Gióp häc sinh n¾m v÷ng ý nghÜa cèt truyÖn: ®Ò cao lßng biÕt ¬n, mét trong nh÷ng phÈm chÊt tèt ®Ñp cña con ngêi. TÝch hîp ®éng tõ. TËp lµm v¨n: kÓ chuyÖn tëng tîng B. chuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh 1. Gi¸o viªn: So s¸nh 2 lo¹i truyÖn - So¹n bµi 2. Häc sinh: Ph©n biÖt truyÖn d©n gian, truyÖn trung ®¹i c. KiÓm tra Bµi cò ? TruyÖn d©n gian lµ g×? ? ý nghÜa cña truyÖn d©n gian D. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y vµ häc * Giíi thiÖu bµi ViÖc r¨n d¹y con ngêi thêng xuyªn, cÇn thiÕt truyÖn trung ®¹i: bµi häc gi¸o huÊn. * Bµi míi H§ Gi¸o viªn H§ Häc sinh I. T×m hiÓu chung ? TruyÖn trung ®¹i lµ g× 1. Kh¸i niÖm truyÖn trung ®¹i 2. §Æc ®iÓm truyÖn trung ®¹i Do c¸c t¸c gi¶ phong kiÕn s¸ng t¸c b»ng v¨n xu«i ch÷ H¸n (X-XIX) - Cèt truyÖn ®¬n gi¶n - ý nghÜa: bµi häc ®¹o ®øc II. §äc, kÓ tãm t¾t, chó thÝch - Gäi 2 em kÓ 2 truyÖn - 2 truyÖn nèi liÒn nhau cïng mét chñ ®Ò. III. T×m hiÓu truyÖn 1 em lîc thuËt 1. Néi dung chÝnh 2 truyÖn * TruyÖn 1: Bµ ®ì TrÇn ®îc hæ chång mêi ®i ®ì ®Î cho hæ vî trong rõng. Xong viÖc hæ chång dÉn bµ ra b×a rõng ®Òn ¬n 10 l¹ng b¹c. * TruyÖn 2: B¸c TriÒu Mì ë L¹ng Giang cøu hæ khái bÞ hãc x¬ng. §îc ®Òn ¬n c¶ khi sèng vµ khi chÕt. 2. Nh÷ng ®iÓm gièng vµ kh¸c nhau trong truyÖn HD th¶o luËn Gîi ý c¸c mÆt ®Ó ph©n biÖt a/ Gièng nhau - VÒ cèt truyÖn: ngêi gióp hæ tho¸t n¹n, hæ biÕt ¬n, ®Òn ¬n. - Tr×nh tù: thêi gian - Ng«i kÓ: thø 3 - Nh©n vËt chÝnh: hæ - NghÖ thuËt chñ yÕu: nh©n hãa b/ Kh¸c nhau: * TruyÖn 1: Bµ ®ì bÞ ®éng sî h·i hæ ®Òn ¬n 1 lÇn 1 côc b¹c to. * TruyÖn 2: B¸c TriÖu Mì chñ ®éng liÒu m×nh. Hæ ®Òn ¬n thÞt thó rõng c¶ khi sèng vµ lóc chÕt. 3. ý nghÜa cña truyÖn ? T¹i sao ngêi viÕt truyÖn l¹i nãi vÒ chuyÖn con hæmµ kh«ng ph¶i lµ nh÷ng con kh¸c nh h¬u, nai, thá... (Th¶o luËn) ? ý nghÜa rót ra qua truyÖn nµy. Khuyªn r¨n con ngêi sèng cÇn cã c¸i nghÜa c¸i t×nh. IV. Ghi nhí 2 em ®äc Sgk E. Híng dÉn häc ë nhµ: - §äc thªm: Bia con v¸ - ý nghÜa T×m vµi c©u tôc ng÷, ca dao cã ý nghÜa t¬ng øng - So¹n bµi: §éng tõ _____________________________ Ngµy 16 / 12 / 2006 TiÕt 60: ®éng tõ A. Môc tiªu cÇn ®¹t: Cñng cè n©ng cao kiÕn thøc vÒ ®éng tõ, ®Æc ®iÓm cña ®éng tõ vµ mét sè lo¹i ®éng tõ chÝnh. BiÕt sö dông ®éng tõ khi nãi, viÕt TÝch hîp: Con hæ cã nghÜa KÓ chuyÖn tëng tîng B. ChuÈn bÞ 1. Gi¸o viªn: Xem l¹i bµi so¹n - chuÈn bÞ bµi tËp 2. Häc sinh: So¹n bµi - «n tËp tõ lo¹i danh tõ c. KiÓm tra Bµi cò Nªu kh¸i niÖm vÒ danh tõ, chøc vô cña danh tõ §Æt c©u cã danh tõ lµm chñ ng÷ D. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y vµ häc * Giíi thiÖu bµi §éng tõ lµ tõ lo¹i chÝnh, rÊt cÇn thiÕt ®Ó miªu t¶ ho¹t ®éng. * Bµi míi H§ Gi¸o viªn H§ Häc sinh 1. T×m ®éng tõ trong c©u v¨n §äc 3 c©u v¨n T×m c¸c tõ chØ ho¹t ®éng, tr¹ng th¸i a/ ®i, ®Õn, ra, hái b/ lÊy, lµm, lÔ c/ treo, cã, xem, cêi, b¶o, b¸n, ®å ? T×m nh÷ng tõ phô thuéc ®éng tõ trªn nÕu cã? - PhÝa tríc lµ nh÷ng phô tõ: ®·, ®ang, ph¶i, sÏ ? NhËn xÐt xem chóng lµ lo¹i tõ g× - PhÝa sau thêng lµ danh tõ. Chóng kÕt hîp ®Ó t¹o thµnh mét tæ hîp lín h¬n: côm danh tõ ? NhËn xÐt chøc vô quan träng cña ®éng tõ trong c©u - Thêng lµm vÞ ng÷ - Ngoµi ra cã thÓ lµm chñ ng÷ ? T×m sù kh¸c biÖt gi÷a danh tõ vµ ®éng tõ * §éng tõ: KÕt hîp ®îc víi c¸c tõ: sÏ, vÉn, ®ang, h·y, chí, ®õng, thêng lµm vÞ ng÷, kh«ng kÕt hîp ®éng tõ. * Danh tõ: kh«ng thÓ kÕt hîp víi c¸c tõ trªn, thêng lµm chñ ng÷, khi lµm vÞ ng÷ cã tõ lµ ë tríc. II. C¸c lo¹i ®éng tõ chÝnh ? XÕp c¸c ®éng tù vµo b¶ng P2 (Th¶o luËn bµi) Häc sinh lªn b¶ng ? T×m thªm nh÷ng ®éng tõ cã ®Æc ®iÓm t¬ng tù trong mçi nhãm. ? VËy ®éng tõ TiÕng ViÖt cã mÊy lo¹i Cã 2 lo¹i ®éng tõ ® Ghi nhí 2 III. LuyÖn tËp Bµi tËp 1: Hs tù t×m (1 em lªn b¶ng) Yªu cÇu: a/ C¸c ®éng tõ b/ Ph©n lo¹i + §T chØ t×nh th¸i: mÆc, cã, may, mÆc, khen, thÊy, b¶o, gi¬. + §T chØ hµnh ®éng, tr¹ng th¸i: tøc, tøc tèi, ch¹y, ®øng, khen, ®îi. E. Híng dÉn häc ë nhµ: - Thuéc 2 « ghi nhí - ph©n lo¹i ®îc ®éng tõ - Lµm bµi tËp 2 - ®äc bµi ®äc thªm - So¹n bµi: côm ®éng tõ _____________________________ Ngµy 22 /12 / 2006 TiÕt 65: thÇy thuèc giái cèt nhÊt ë tÊm lßng A. Môc tiªu cÇn ®¹t: PhÈm chÊt cao quý, ®Ñp ®Ï cña ngêi thÇy thuèc ch©n chÝnh võa giái vÒ chuyªn m«n nghiÖp vô mµ cßn cã tÊm lßng nh©n ®øc, th¬ng ngêi. TÝch hîp: KÓ chuyÖn tëng täng, s¸ng t¹o, c¸ch ®äc, c¸ch viÕt. B. chuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh 1. Gi¸o viªn: §äc, kÓ, so¹n bµi, tranh 2. Häc sinh: KÓ tãm t¾t, tr¶ lêi c©u hái, su tÇm ca dao, tôc ng÷. c. KiÓm tra Bµi cò ? KÓ tãm t¾t truyÖn MÑ hiÒn d¹y con. ý nghÜa gi¸o huÊn rót ra tõ truyÖn. D. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y vµ häc * Giíi thiÖu bµi Tµi vµ ®øc lµ 2 mÆt tèt cña mét con ngêi toµn diÖn nhÊt lµ thÇy thuèc * Bµi míi H§ Gi¸o viªn H§ Häc sinh I. §äc, t×m hiÓu chó thÝch, kÓ Nªu yªu cÇu ®äc 2 em ®äc NhËn xÐt c¸ch ®äc ? §äc chó thÝch * §äc t¸c gi¶ 2 em Nªu hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶ * T¸c gi¶: Hå Nguyªn Trêng ? Hoµn c¶nh s¸ng t¸c cña Nam «ng méng lôc * Hoµn c¶nh s¸ng t¸c - Híng dÉn ®äc kÓ * KÓ tãm t¾t: 2 em NhËn xÐt c¸ch kÓ ? T¸c gi¶ kÓ chuyÖn theo tr×nh tù nµo? V× sao em biÕt * Bè côc - Theo tr×nh tù thêi gian ? Cã thÓ ph©n tÝch bè côc cña truyÖn nh thÕ nµo? 3 ®o¹n - Giíi thiÖu chung vÒ l¬ng y - DiÔn biÕn c©u chuyÖn qua 1 t×nh huèng gay cÊn, thö th¸ch. - H¹nh phóc ch©n chÝnh l©u dµi cña gia ®×nh l¬ng y II. T×m hiÓu truyÖn ? T¸c gi¶ giíi thiÖu l¬ng y b»ng giäng ®iÖu, lêi v¨n nh thÕ nµo? 1. Giíi thiÖu l¬ng y Ph¹m B©n (Th¶o luËn) ? V× sao l¬ng y Ph¹m B©n ®îc mäi ngêi träng väng. ? Trong nhiÒu hµnh ®éng cña l¬ng y, hµnh ®éng nµo ®¸ng nãi nhÊt, v× sao? Lµ mét bËc l¬ng y cã tÊm lßng qu¶ng ®¹i hiÕm cã. 2. T×nh huèng rÊt ®Æc biÖt ? KÓ l¹i diÔn c¶m phÇn th©n truyÖn ? Th¸i ®é tøc giËn vµ lêi nãi ®e däa cña viªn sø gi¶ cña TrÇn Anh V¬ng ®· ®Æt th¸i ly lÖnh tríc mét sù lùa chän nh thÕ nµo? - Cøu ngêi bÖnh nÆng ? C©u tr¶ lêi ®· nãi lªn phÈm chÊt g× cña «ng - Lµ th¸i ®é vµ c¸ch øng xö cña Tôª TÜnh khi gÆp trêng hîp t¬ng tù ? Viªn trung sø ®e däa vµ nh c¶nh b¸o vÒ nguy hiÓm cho th¸i y nÕu nh cø lµm theo ý m×nh. Th¸i y ®· lµm g×? ® C©u tr¶ lêi võa khiªm nhêng võa thÊm thÝa lý t×nh. §iÒu ®ã xuÊt ph¸t tõ tÊm lßng th¬ng ngêi h¬i c¶ th¬ng th©n, tö b¶n lÜnh d¸m lµm d¸m chÞu cña l¬ng y ®· quyÕt hµnh xö theo ®¹o nghÜa lín, cøu ngêi nh cøu háa. Víi ®Þa phËn lµm t«i, gi÷a sù l©m nguy cña ngêi bÖnh vµ uy quyÒn cña vua chóa - chän bªn nµo? ® B¶n lÜnh ®¸ng kh©m phôc, uy quyÒn kh«ng th¾ng nçi y ®øc 3. KÕt truyÖn Th¸i ®é cña TrÇn Anh V¬ng ra sao tríc viÖc lµm vµ lêi gi·i bµy cña Th¸i y lÖnh. ? Ph©n tÝch c¸ch øng xö cña thÇy thuèc khi ®Õn gÆp vua (Th¶o luËn) III. Ghi nhí: Sgk IV. LuyÖn tËp: bµi 1 E. Híng dÉn häc ë nhµ: - KÓ l¹i truyÖn - Bµi häc gi¸o huÊn ë ®©y lµ g× - §äc thªm - So¹n bµi: ¤n tËp TiÕng ViÖt _____________________________ Ngµy 23 / 12 /2006 TiÕt 66: «n tËp tiÕng viÖt A. Môc tiªu cÇn ®¹t: Cñng cè hÖ thèng kiÕn thøc tiÕng ViÖt ®· häc ë líp 6 - kú I RÌn kü n¨ng sö dông tõ ng÷ - ng÷ ph¸p TÝch hîp víi v¨n b¶n, tËp lµm v¨n thùc hµnh B. chuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh 1. Gi¸o viªn: So¹n bµi hÖ thèng kÕn thøc 2. Häc sinh: ¤n tËp - bµi so¹n c. KiÓm tra Bµi cò KiÓm tra vë so¹n D. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y vµ häc * Giíi thiÖu bµi ¤n tËp cñng cè rÊt cÇn thiÕt ®Ó hÖ thèng, kh¸i qu¸t kiÕn thøc. * Bµi míi H§ Gi¸o viªn H§ Häc sinh I. ¤n tËp kiÕn thøc Tr×nh bµy s¬ ®å vÒ néi dung sau 1. B¶ng cÊu t¹o tõ 2. NghÜa cña tõ 3. Ph©n lo¹i tõ 4. Tõ lo¹i vµ côm tõ NhËn xÐt - cho ®iÓm ChuÈn x¸c kiÕn thøc l¹i (Hs lªn b¶ng 4 em) II. LuyÖn tËp Bµi 1: Ph©n lo¹i c¸c tõ sau vµo s¬ ®å ph©n lo¹i: nh©n d©n, lÊp l¸nh, gång g¸nh, vµi, n¨m, ®ã. Bµi 2: Cã b¹n häc sinh ph©n lo¹i c¸c côm danh tõ - ®éng tõ - tÝnh tõ nh sau. B¹n Êy ph©n lo¹i sai hay ®óng? H·y söa l¹i? Côm danh tõ Côm ®éng tõ Côm tÝnh tõ nh÷ng bµn ch©n cêi nh n¾c nÎ ®ång kh«ng m«ng qu¹nh ®æi tiÒn nhanh xanh biÕc mµu xanh tay lµm hµm nhai buån nÉu ruét trËn ma rµo xanh vá ®á lßng Bµi 3: Ph¸t triÓn côm ®éng tõ, côm tÝnh tõ, côm danh tõ sau thµnh c©u: §¸nh nhanh diÖt gän Xanh biÕc mµu xanh Nh÷ng dßng s«ng ngµy Êy. Bµi 4: Tõ "®«i" thuéc lo¹i tõ nµo a/ Danh tõ chØ sè lîng b/ Sè tõ c/ Lîng tõ d/ Sè tõ chØ íc pháng e/ Sè tõ chØ thø tù E. Híng dÉn häc ë nhµ: Bµi tËp: ViÕt 1 ®o¹n v¨n vÒ ®Ò tµi quª h¬ng Sö dông tõ lo¹i, côm tõ trªn ¤n tËp: 5 b¶ng Lµm bµi tËp (xem l¹i c¸c bµi tËp) Bµi sau: KiÓm tra _____________________________
Tài liệu đính kèm: