Giáo án Ngữ văn 6 - Tiết 1: Cổng trường mở ra

Tiết 1 
Cổng trường mở ra
Soạn: 
Giảng: 
A. Mục tiêu cần đạt:
	- Giúp học sinh cảm nhận và thấm thía những tình cảm thiêng liêng, sâu nặng của cha mẹ đối với con cái, thấy được ý nghĩa lớn lao của nhà trường đối với cuộc đời mỗi con người.
	- Tích hợp (với phân môn tiếng Việt): Từ Hán Việt, từ ghép, từ láy. Văn bản nhật dụng ở lớp 6.. Tập làm văn
 - Giáo dục kỹ năng sống: giao tiếp khi đến trường
	- Rèn các kỹ năng sử dụng từ ghép , bước đầu biét cách liên kết khi xây dựng văn bản viết.
B. Chuẩn bị:
	 - Đọc và soạn bài kỹ
 - Kiểm tra sự chuẩn bị sách vở cho bộ môn ngữ văn:
C. Tiến trình tổ chức hoạt động dạy học: 
1- ổn định tổ chức:
2- Kiểm tra bài cũ: kiểm tra vở ghi chép của hs 
3 - Bài mới
Hoạt động của thầy trò
Nội dung kiến thức
+) HĐI: 5': Kiểm tra kiến thức cũ
? Văn bản nhật dụng là gì?
? ở lớp 6 các em đã học những văn bản nào?
? Những văn bản ấy đề cấp đến những vấn đề gì trong cuộc sống của chúng ta?
(Tích hợp với Ngữ Văn 6)
+) HĐII: Giới thiệu bài (2')
+) HĐIII: 
? Với bài này, chúng ta nên đọc giọng như thế nào thì thích hợp?
chậm rãi, tình cảm tha thiết, có khi giọng xa vắng, hơi buồn.
- GV đọc - 2-> 3 em đọc đến hết (gọi h/s nhận xét cách đọc)
? Gọi h/s giải nghĩa 1 số từ khó
? Trong số những từ này, từ nào là từ Hán Việt? Giải thích nghĩa theo cách nào? 
(Tích hợp với TV 6)
+) HĐIV:
? Từ văn bản đã học, hãy nêu ý chính của bài văn bằng vài câu ngắn gọn? (Bài văn viết về cái gì, của ai ?)
? Nhân vật chính trong văn bản là ai?
? Thuộc kiểu văn bản gì?
(Tích hợp với TLV)
?Văn bản này có bố cục như thế nào?
? Trong đêm trước ngày khai trường, tâm trạng của đứa con và người mẹ như thế nào? Điều đó biểu hiện ở những chi tiết nào?
? Theo em, tại sao người mẹ lại không ngủ được?
? Qua những chi tiết đó, em cảm nhận được tình cảm của mẹ đối với con như thế nào?
? Để diễn tả tình cảm đó, tác giả đã sử dụng một loạt từ láy - đó là những từ nào? phân tích tác dụng của việc sử dụng các từ láy? 
(Tích hợp với TV)
? Trong bài văn, có phải người mẹ đang trực tiếp nói với con không?
?Theo em, người mẹ đang tâm sự với ai?
- Đọc thầm đoạn 2 của văn bản
? Người mẹ nghĩ về điều gì?
? Qua đó khẳng định điều gì?
? Bác Hồ nhấn mạnh tầm quan trọng của sự nghiệp trồng người ntn? 
? Câu văn nào trong bài nói lên tầm quan trọng của thế hệ trẻ?
? Kết thúc bài văn - người mẹ nói "..."thế giới kỳ diệu mà người mẹ muốn nói ở đây là thế giới gì?
? Thử phát hiện xem trong bài có từ nào không phải là danh từ riêng mà viết hoa? Vì sao?
? Em cảm nhận được điều kì diệu nào khi đến trường? (Hs tự bộc lộ)
? Em thuộc bài hát nào nói về ngày đầu tiên đi học? Mái trường, bạn bè, thầy cô?
- GV lần lượt cho HS lần lượt làm 2 BT SGK t9.
- Là những bài viết có nội dung gần gũi, gắn với vấn đề trong đời sống hàng ngày 
- Viết về các di tích lịch sử, các danh lam thắng cảnh và thiên nhiên, môi trường.
I. Đọc , tìm hiểu chung
1. Đọc: 
2. Giải nghĩa từ khó:
- Nhạy cảm: Cảm nhận nhanh và tinh bắng....
- Háo hức: t/c vui vẻ, phấn chấn...
- Bận tâm: Có điều phải suy nghĩ, lo lắng
- Can đảm: (từ HV), T2 mạnh mẽ, không sợ,,,
3. Đại ý, bố cục, thể loại:
- Bài văn viết về tâm trạng của người mẹ trong đêm không ngủ trước ngày khai trường đầu tiên của con.
- Nhân vật chính: người mẹ, đứa con
- Thể loại: Bút ký - biểu cảm
(văn bản rất ít sự việc , ít chi tiết, chủ yếu là tâm trạng của người mẹ)
- Bố cục: 2 đoạn
+ Đoạn 1: Từ đầu......."bước vào": Nỗi lòng của người mẹ....
+ Đoạn 2: Còn lại
Suy nghĩ của người mẹ
II. Tìm hiểu văn bản:
a. Nỗi lòng của người mẹ:
- Con: ngủ ngon, thanh thản, nhẹ nhàng, vô tư
- mẹ: không ngủ được
Mẹ buông mùng, ém góc cẩn thận....Không tập trung được vào việc gì cả, mẹ nhìn con ngủ, xem lại những thứ đã chuẩn bị -> lên giường, trằn trọc.
-> vì mẹ thấy hồi hộp, lo lắng cho con, vì mẹ xúc động, nao nao nghĩ về ngày khai trường năm xưa của mình, nhớ lại những ấn tượng tuổi thiếu thời đi học của mẹ.
- Tình cảm yêu thương con, lo cho con, tất cả cho con, vì con.
- Rạo rực, bâng khuâng, xao xuyến, nôn nao, hồi hộp, chơi vơi....
-> Tác dụng: diễn tả tâm trậng bồn chồn
-> Trong bài, người mẹ không trự tiếp nói với con hoặc với ai cả. Người mẹ nhìn con ngủ như tâm sự với con nhưng thực ra là đang nói với chính mình, đang tự ôn lại những kỷ niệm của mình và đang suy nghĩ - người mẹ suy nghĩ gì?
b. Suy nghĩ của người mẹ:
- Nghĩ về ngày hội khai trường
- Nghĩ về tầm quan trọng của nhà trường, của giáo dục.
-> Lời dạy của Bác Hồ: Vì lợi ích....
=> Giáo dục là quốc sách, là hàng đầu....
- Câu: "Ai cũng biết rằng ....sau này"
- Đó là một thế giới mà nhà trường đã mang lại cho các em những gì về tri thức về tình cảm: tình bạn bè, tình thầy trò. Đó là một thế giới sẽ nâng cánh cho chúng bay cao, bay xa.
- Từ: Lớp 1
-> Thể hiện sự trân trọng, quý mến, yêu thương của mọi người đối với lớp măng non đất nước.
- HS đọc ghi nhớ T9
III. Luyện tập:
BT1: HS lý giải vì sao
BT2: Viết đoạn văn về một kỷ niệm đáng nhớ nhất trong ngày khai trường.
* Dặn dò:
 Viết hoàn chỉnh đoạn văn kể về kỉ niệm đáng nhớ của em trong ngày khai trường
- Soạn ; Mẹ tôi